Đánh giá hiệu quả tìm đạt tương quan trung tâm bằng các phương pháp Dawson có chặn trước và sử dụng thước lá
Evaluating the efficiency of finding the center relation with the dawson method with an anterior stop and by using the leaf gauge
Tóm tắt
Tương quan trung tâm (TQTT) là vị trí chức năng sau nhất của hàm dưới và là vị trí có thể lặp lại được. Vì vậy, vị trí TQTT được xem là vị trí điều trị trong thực hành Nha khoa. Nhiều phương pháp đã được đưa ra với mục đích giúp tìm đạt TQTT đúng của bệnh nhân. Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa có phương pháp tìm đạt TQTT nào được xem là chuẩn vàng. Chúng tôi tiến hành nghiên cứu này nhằm đánh giá độ tin cậy của vị trí lồi cầu ở TQTT tìm đạt theo Phương pháp Dawson có chặn trước đang được nhiều Nha sĩ Việt Nam lựa chọn và phương pháp sử dụng Thước lá nhằm giúp cho Nha sĩ có nhiều cơ sở lựa chọn phương pháp phù hợp với điều kiện lâm sàng.
- Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Mô tả thực nghiệm, 10 đối tượng nghiên cứu sẽ được thực hiện ghi dấu tương quan hai hàm ở Tương quan trung tâm tìm đạt bằng hai phương pháp Dawson có chặn trước, và sử dụng Thước lá. Mỗi phương pháp sẽ được tiến hành 03 lần trên mỗi đối tượng, vào 03 thời điểm khác nhau (cách nhau giữa các lần ghi dấu liên hàm tối thiểu là 1 ngày). Kết quả sẽ được đánh giá trên bảng ghi của bộ thiết bị định vị trục bản lề API, Panadent, Hoa Kỳ.
- Kết quả và bàn luận: (1) Ở khoảng tin cậy 95% của ICC, cả hai phương pháp Dawson có chặn trước và phương pháp sử dụng thước lá theo cả hai phương X,Y được đánh giá có độ tin cậy từ “tốt” đến “rất tốt”. (2) Độ lặp lại của vị trí lồi cầu ở TQTT tìm đạt bằng hai phương pháp Dawson có chặn trước và phương pháp sử dụng thước lá không có sự khác biệt (0,657 < p < 0,788). (3) Vị trí lồi cầu tại TQTT tìm đạt bằng phương pháp Dawson có chặn trước và phương pháp sử dụng thước lá có xu hướng tập trung nhiều ở góc phần tư trước - trên so với vị trí LMTĐ. Phương pháp thước lá có vị trí lồi cầu ở sau hơn và thấp hơn so với vị trí lồi cầu của phương pháp Dawson có chặn trước(p < 0,05).
- Kết luận: Kết quả của nghiên cứu này cho thấy độ tin cậy của phương pháp tìm đạt TQTT theo Dawson có chặn trước và sử dụng thước lá có độ tin cậy là “tốt” đến “rất tốt”. Vị trí của lồi cầu tìm đạt bằng hai phương pháp trên có xu hướng tập trung nhiều ở góc phần tư trước trên so với vị trí LMTĐ. Chúng tôi kiến nghị các nhà thực hành lâm sàng có thể sử dụng một trong hai phương pháp này để tìm đạt TQTT trên bệnh nhân trong thực hành Nha khoa hằng ngày tùy vào từng điều kiện lâm sàng phù hợp. Đề xuất lựa chọn và sử dụng thước lá rộng rãi hơn tại Việt Nam và nên sử dụng khóa chặn để đạt được vững ổn khi thực hiện ghi dấu liên hàm ở TQTT.
Abstract
- Background: The centric relation is the position of the last function of the lower jaw and the one that is repeatable. Therefore, centric relation is considered as the treatment position in dental practice. A variety of methods have been developed with an aim to find the patient’s correct centric relation. However, until now there has been no method which is considered a gold standard. We conducted this study to assess the reliability of the condyle position in the centric relation found by the Dawson method with an anterior stop which is selected by many Vietnamese dentists and the use of a leaf gauger in order to help the dentist to have different potential selections of the methods appropriate to clinical conditions.
- Methods: Experimental descriptive research was carried out. The 10-study subjects are recruited in order to be marked the jaw correlations in the Centric relation by the two following methods: Dawson with the anterior stop and using the Leaf gauge. Each method will be performed three times/each object and at three different times (at least 1 day spaced between the relevant junctions).The results will be evaluated on the record of the Axis Position indicator (API), Panadent, USA.
- Results and discussion: (1) At the 95% confidence of ICC index, both the Dawson method with the anterior stop and the method of using the leaf gauge in both X and Y directions are evaluated to have the reliability from “good” to “very good”. (2) The repeatability of the condyle position at the Centric relation found by the two methods of Dawson with the anterior stop and using the leaf gauge was not different (0.665 < p < 0.788).(3) The condyle position at the Centric Relation found by the method of Dawson with the anterior stop and the method of using the leaf gauge tends to focus more in the anterior - supperior quadrant compared to the condyle position of maximum intercuspation. The leaf gauge method has a more protruding and lower position than the position of the Dawson with the anterior stop (p < 0.05).
- Conclusion: These results suggested that the reliability of the method of finding Centric relation according to Dawson with the anterior stop and using the leaf gauge from “good” to “very good” are reliable value. The location of the condyles by two methods mentioned above tends to more anterior-superior quadrant compared to the maximum intercuspation location.
We recommend that clinicians can use either of these two methods to find Centric relations in patients in daily dental practices depending on appropriate clinical conditions. Leaf gauge method should be selected more frequently and widely in Vietnam and use of a key stop would be applied in order to achieve stability when doctors mark inter- jaw registration at Cetric relation.
