- citati u SCIndeksu: [2]
- citati u CrossRef-u:[2]
- citati u Google Scholaru:[
 ]
- posete u poslednjih 30 dana:28
- preuzimanja u poslednjih 30 dana:17
|
|
|
2013, vol. 12, br. 4, str. 525-538
|
|
Razvoj kaznenog sistema u krivičnom pravu Srbije
The development of the penal system in Serbian criminal law
aCentar za pravnu pomoć, Beograd
bKlinički centar Srbije, Klinika za psihijatriju, Beograd, Srbija
Sažetak
Kontinuirani razvoj kaznenog sistema u Srbiji ogleda se u bitnim promenama krivičnog zakonodavstva. Najvažniji pravni spomenik srednjevekovne Srbije, 'Dušanov zakonik', karakterisale su surove smrtne i telesne kazne, preuzete iz vizantijskog prava. Za vreme turske vladavine prestaje upotreba Dušanovog zakonika, a početkom Prvog srpskog ustanka započinje se sa donošenjem pojedinačnih pravnih propisa. Kazneni zakonik za Kneževinu Srbiju iz 1860. godine, uvodi kao novinu postojanje glavne i sporedne kazne, među kojima je bitno napomenuti nekoliko vrsta lišavanja slobode. Krivični zakonik Kraljevine Jugoslavije usvojen 1929. godine, predvideo je i druge vrste sankcija osim kazne. Glavno obeležje Krivičnog zakonika Kraljevine Jugoslavije je trajno ukidanje telesnih kazni. Novo državno uređenje nakon Drugog svetskog rata usvojilo je nove krivične zakonike i nove oblike kažnjavanja, koji će od Novela 1959. godine pa sve do raspada SFRJ biti nepromenjene. Savremeno krivično zakonodavstvo Republike Srbije odlikuje se ukidanjem smrtne kazne, kazne konfiskovanja imovine i uvođenjem novih kazni, koje treba da posluže kao alternativne, umesto kraćih kazni zatvora. Srbija je sve vreme svoje državnosti, od srednjeg veka, pa sve do danas imala kontinuitet razvoja kaznenog sistema paralelno sa njegovim razvojem, pre svega u Evropi.
Abstract
The continuous development of the penal system in Serbia is reflected in significant changes within the criminal legislative solutions. The most important legal document of the medieval Serbia, 'Dušan's Code' was characterized by harsh corporal and death punishments taken from the Byzantine law. During the Ottoman period 'Dušan's Code' was no longer in use, and with the beginning of the First Serbian Uprising, the adoption of individual legislations began. The Criminal Code of the Principality of Serbia, adopted in 1860, introduced a novelty of major and minor penalties, including, most importantly, several types of detention. The Criminal Code of the Kingdom of Yugoslavia was adopted in 1929 and it predicted different types of sanctions other than fines. The main feature of the Criminal Code of the Kingdom of Yugoslavia was permanent abolition of the corporal punishment. After the Second World War, the newly formed government adopted new criminal codes and new forms of punishment, which remained unchanged from the Novel in 1959 up until the dissolution of the SFRY. Contemporary criminal legislation of the Republic of Serbia is characterized by the abolition of the death penalty, seizure of property and the introduction of new penalties, which should, instead of short prison sentences, serve as an alternative. Throughout its statehood, from the Middle Ages up until today, Serbia has always had a continuity of the penal system development parallel with its development, primarily in Europe.
|
|
|
|
Reference
|
|
|
*** (1947) Krivični zakonik - opšti deo. Službeni list FNRJ, br. 106/III
|
|
|
*** (1951) Krivični zakonik opšti deo. Službeni list FNRJ, br. 13/VII
|
|
|
*** (1959) Zakon o izmenama i dopunama krivičnog zakonika. Službeni list FNRJ, br. br. 30/XV
|
|
|
Bošković, M. (2000) Osnovi penologije. Novi Sad, 46
|
|
2
|
Bubalo, Đ. (2010) Dušanov zakonik. Beograd: Zavod za udžbenike, 18
|
|
2
|
Čejović, B. (2006) Krivično pravo - opšti deo. Beograd: Dosije, 319-320
|
|
|
Grubač, M. (2004) Telesna kazna u Srbiji od Prvog srpskog ustanka (1804) do njenog ukidanja (1873) - 130 godina od ukidanja telesne kazne u oslobodjenoj Srbiji. Beograd: Službeni glasnik, 55
|
|
1
|
Ignjatović, Đ.M. (1996) Savremeni oblici zamene kazne zatvora. Pravni život, vol. 45, br. 9, str. 413-430
|
|
1
|
Jakšić, D., Panić, N. (2003) Karakteristike i problemi u izvršenju kratke kazne zatvora. Strategija državnog reagovanja protiv kriminala. 537-547
|
|
|
Jevtić, M. (2006) Islamsko-osmansko državno pravo u Srbiji. Zbornik Matice srpske za društvene nauke, br. 120, str. 271-286
|
|
|
Kandić-Popović, Z. (2007) Krivično pravo - opšti deo. Beograd: CIDD
|
|
|
Kneževina Srbija (1860) Kazniteljni zakonik za Knjažestvo Srbiju. Beograd: Praviteljstvena pečatna, čl. 1-40
|
|
1 
|
Konstantinović-Vilić, S., Kostić, M. (2005) Vrsta kazni i oblici kažnjavanja u Srbiji do kraja Drugog svetskog rata. Peščanik, 3(3): 13-23
|
|
4 
|
Kovačević-Lepojević, M., Žunić-Pavlović, V. (2012) Primena video-nadzora u kontroli kriminala. Specijalna edukacija i rehabilitacija, vol. 11, br. 2, str. 325-345
|
|
|
Marković, B. (1905) Istorija kaznenog zakonika. Policijski glasnik, (1-2): 5-7
|
|
1
|
Milutinović, M.M. (1992) Penologija. Beograd: Savremena administracija
|
|
|
Petrović, B. (1929) Novi Krivični Zakonik za Kraljevinu Jugoslaviju i ideje trodeobnog (tripartitnog) sistema u nauci Krivičnog Prava. Branič, 114-118
|
|
2
|
Solovjev, A.V. (1980) Zakonik cara Stefana Dušana - 1349 i 1354. godina. Beograd: SANU, 13
|
|
71
|
Stojanović, Z. (2009) Komentar Krivičnog zakonika. Beograd: Službeni glasnik, 179-184
|
|
39
|
Stojanović, Z. (2010) Krivično pravo - opšti deo. Beograd: Pravna knjiga
|
|
12
|
Stojanović, Z., Kolarić, D. (2010) Krivičnopravno reagovanje na teške oblike kriminaliteta. Beograd: Pravni fakultet Univerziteta, 55
|
|
9
|
Stojanović, Z., Kolarić, D. (2012) Nova rešenja u Krivičnom zakoniku Republike Srbije. Bezbednost, Beograd, vol. 54, br. 3, str. 7-32
|
|
|
Škulić, M. (2009) Alternativne krivične sankcije - pojam, mogućnosti i perspektive. u: Alternativne krivične sankcije - pojam, mogućnosti i perspective. Pojednostavljene forme postupanja u krivičnim stvarima i alternativne krivične sankcije, 39-76
|
|
44
|
Taranovski, T. (1996) Istorija srpskog prava u Nemanjićkoj državi. Beograd: Službeni list SRJ, 348-365
|
|
|
United Nations (2013) UN chief reaffirms call for moratorium on death penalty. http://www.un.org/apps/news/story.asp?NewsID=44217&Cr=death+penalty&Cr1
|
|
|
Vasiljević-Prodanović, D. (2012) Reintegrativno posramljivanje - neformalno sredstvo formalne socijalne kontrole kriminaliteta. Specijalna edukacija i rehabilitacija, vol. 11, br. 3, str. 483-502
|
|
12
|
Vidanović, I. (2006) Rečnik socijalnog rada. Beograd: Udruženje stručnih radnika socijalne zaštite Srbije
|
|
1
|
Živanović, T. (1930) Krivični zakonik i Zakonik o sudskom krivičnom postupku za Kraljevinu Jugoslaviju - s kratkim objašnjenjem. Beograd: Štamparija 'Gundulić', 41-63
|
|
7
|
Živanović, T. (1937) Osnovi krivičnog prava Kraljevine Jugoslavije. Beograd: Gundulić
|
|
|
|
|