Öz
Motivation is a subject of close research in psychology and educational sciences. In this context, it is accepted that the individual or student's high motivation towards an event, situation or action is important for effective and permanent learning. In this study, it is aimed to examine the motivation of the students of the faculty of divinty towards the Qur'an lesson in terms of various variables. The study was designed according to the cross-sectional scanning design, which is one of the quantitative research methods. The sample of the research consists of 284 students studying at Van Yüzüncü Yıl University Faculty of Divinity in the 2022-2023 academic year. In order to collect the data, a personal information form and the Motivation Scale for Elective Qur'an Lesson consisting of 18 items and 3 dimensions were applied to the sample group. The data were delivered to the students via an online form and the data were collected. In the study, the internal consistency (Cronbach's Alpha) value of the scale was calculated and values of .84 for intrinsic motivation, .42 for extrinsic motivation, .74 for cooperative motivation and .88 for total motivation score were obtained. The obtained values show that the scale in question is reliable for determining the motivation of the students of faculty of divinity towards the Qur'an lesson. The motivations of the students for the Qur'an course were analyzed according to gender, age, type of high school graduated, career planning, receiving Qur'an education outside the faculty, semester success score and the probability of being preferred if the course is elective. Analyzes Differentiation tests (independent samples – t-test), one-way analysis of variance (ANOVA) and correlation analysis were used in the analyzes performed through the SPSS 26 program. As a result of the data obtained, it was revealed that the students of the faculty of divinity had a high level of motivation towards the Qur'an lesson, this motivation did not differ according to the gender and age variable, while there were differences in the sub-dimensions and total motivation score in other variables.
Anahtar Kelimeler
Religious Education Higher Religious Education Faculty of Divinity Qur Motivation
Kaynakça
- Acar, M. M., & Genç, M. F. (2022). İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Kur’an Okuma ve Tecvid Dersine Karşı Tutumları (Kocaeli Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Örneği). Kocaeli Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, VI(2), 605-630.
- Adair, J. (2013). Etkili Motivasyon (S. Uyan, Çev.; 4. Baskı). Babıali Kültür Yayınları.
- Akbaba, S. (2006). Eğitimde Motivasyon. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 343- 361.
- Arpaçukuru, O., & Üzümcü, M. (2020). İlahiyat Fakültesi Hazırlık Sınıfı Öğrencilerinin Arapça Dersine İlişkin Tutumları (Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Örneği). Tasavvur Tekirdağ İlahiyat Dergisi, 6(2), 853-886.
- Ay, M. F., & Pingov, N. Z. (2022). İmam Hatip Lisesi Öğrencilerinin Kur’an-ı Kerim Dersine Yönelik Motivasyonlarının İncelenmesi. Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, XXI(1), 105-132.
- Başaran, İ. E. (2005). Eğitim Psikolojisi (6. Baskı). Nobel Yayınları.
- Bolat, Ö. (2018). Beni Ödülle Cezalandırma (120. Baskı). Doğan Kitap Yayıncılık.
- Coştu, K., & Sancak, S. (2019). Mesleki Doyum Açısından Din Görevlileri (Bartın-Bayburt Örneği). dergİabant (AİBÜ İlahiyat Fakültesi Dergisi), 7(14), 488-509.
- Cüceloğlu, D. (2018). İnsan ve Davranışı. Remzi Kitabevi.
- Çakmak, A., & Ecer, M. (2020). Seçmeli Kur’an-ı Kerim Dersine Yönelik Motivasyon Ölçeğinin (SKKMÖ) Geliştirilmesi ve Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 19(2), 679- 707.
- Diyanet İşleri Başkanlığı Personel Yeterlikleri. (2014). DİB Eğitim Hizmetleri Genel Müdürlüğü. https://hukukmusavirligi.diyanet.gov.tr/Documents/Diyanet%20İşleri%20Başkanlığı%20Personel%20Yeterlikleri.p df
- Doğan, M. (2020). Ortaokullarda Görev Yapan Branş Öğretmenlerinin Moti-vasyon Etkenleri. Mustafa Kemal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(5), 27-37.
- Fidan, N. (2012). Okulda Öğrenme ve Öğretme (3. Baskı). Pegem Akademi Yayınları.
- Işık, Y. (2014). Motivasyon Mucizesi. Sis Yayıncılık.
- Keyifli, Ş. (2017). Cami Merkezli Din Eğitiminin Boyutları. İçinde M. A. Orak (Ed.), VI. Ulusal Din Görevlileri Sempozyumu (ss. 234-249). Konya Büyükşehir Belediyesi.
- Krejcie, R. V., & Morgan, D. W. (1970). Determining Sample Size For Research Activities. Educational And Psychological Measurement, 30, 607-610.
- Martin, A. J. (2001). The Student Motivation Scale: A Tool For Measuring and Enhancing Motivation. Australian Journal of Guidance and Counselling, 11, 1-20.
- Mücahit, M. (2017). Öğrencilerin Gözüyle İmam Hatip Lisesi Meslek Dersleri ve Meslek Dersleri Öğretmenleri (Sivas İli Örneği). Cumhuriyet Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 41(1), 73-99.
- Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2000). Intrinsic and Extrinsic Motivations: Classic Definitions and New Directions. Contemporary Educational Psychology, 25, 54-67.
- Seçer, İ. (2015). SPSS ve LISREL ile Pratik Veri Analizi: Analiz ve Raporlaştırma. Anı Yayınları.
- Sezgin Selçuk, G. (2019). Tarama Yöntemi. İçinde H. Özmen & O. Karamustafaoğlu (Ed.), Eğitimde Araştırma Yöntemleri (ss. 140-161). Pegem Yayınları.
- Tavşancıl, E. (2005). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. Nobel Yayınları.
- Tosun, C. (2017). Din Eğitiminde Motivasyon. İçinde M. Bahçekapılı, M. Özkan, A. A. Çanakcı, & S. Asri (Ed.), Din Eğitiminde Motivasyon ve Verimlilik Sempozyumu (ss. 355-364). Balıkesir Büyükşehir Belediyesi.
- Ulusoy, A. (2006). Güdülenme. İçinde A. Ulusoy (Ed.), Gelişim ve Öğrenme (5. Baskı, ss. 307-324). Anı Yayınları.
- Williams, K. J., & Williams, C. C. (2011). Five Key Ingredients for Improving Student Motivation. Higher Education Journal, 11, 1-23.
Öz
Motivasyon, psikoloji ve eğitim bilimlerinin yakın bir araştırma konusudur. Bu kapsamda birey ya da öğrencinin bir olay, durum ya da eyleme karşı yüksek bir motivasyona sahip olmasının etkili ve kalıcı öğrenme için önem arz ettiği kabul edilmektedir. Bu çalışmada İlahiyat Fakültesi öğrencilerinin Kur’an-ı Kerim dersine yönelik motivasyonlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma, nicel araştırma yöntemlerinden kesitsel tarama desenine göre tasarlanmıştır. Araştırmanın örneklemi 2022-2023 eğitim ve öğretim yılında Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nde öğrenim gören 284 öğrenciden oluşmaktadır. Verileri toplamak amacıyla örneklem grubuna bir kişisel bilgi formu ve 18 madde ile 3 boyuttan oluşan Seçmeli Kur’an-ı Kerim Dersine Yönelik Motivasyon Ölçeği uygulanmıştır. Veriler çevrimiçi bir form aracılığıyla öğrencilere ulaştırılmış ve veriler toplanmıştır. Çalışmada ölçeğin iç tutarlılık (Cronbach’s Alpha) değeri hesaplanmış ve içsel motivasyon için .84, dışsal motivasyon için .42, işbirliğine dayalı motivasyon için .74 ve motivasyon toplam puanı için .88 değerleri elde edilmiştir. Elde edilen değerler, söz konusu ölçeğin İlahiyat Fakültesi öğrencilerinin Kur’an-ı Kerim dersine yönelik motivasyonlarını belirlemek için güvenilir olduğunu göstermektedir. Öğrencilerin Kur’an-ı Kerim dersine yönelik motivasyonları cinsiyet, yaş, mezun olunan lise türü, kariyer planlaması, fakülte dışında Kur’an eğitimi alma, yarıyıl başarı puanı ve dersin seçmeli olması halinde tercih edilme ihtimaline göre analiz edilmiştir. Analizler SPSS 26 programı aracılığıyla yapılan analizlerde farklılaşma testleri (ilişkisiz örneklem – t testi), tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve korelasyon analizi kullanılmıştır. Elde edilen veriler sonucunda İlahiyat Fakültesi öğrencilerinin Kur’an-ı Kerim dersine karşı yüksek bir motivasyon düzeyine sahip olduğu, bu motivasyonun cinsiyet ve yaş değişkenine göre farklılaşmadığı, diğer değişkenlerde alt boyutlar ve toplam motivasyon puanında ise farklılıkların olduğu ortaya çıkmıştır.
Anahtar Kelimeler
Din Eğitimi Yüksek Din Öğretimi İlahiyat Fakültesi Kur’an-ı Kerim Dersi Motivasyon
Kaynakça
- Acar, M. M., & Genç, M. F. (2022). İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Kur’an Okuma ve Tecvid Dersine Karşı Tutumları (Kocaeli Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Örneği). Kocaeli Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, VI(2), 605-630.
- Adair, J. (2013). Etkili Motivasyon (S. Uyan, Çev.; 4. Baskı). Babıali Kültür Yayınları.
- Akbaba, S. (2006). Eğitimde Motivasyon. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 343- 361.
- Arpaçukuru, O., & Üzümcü, M. (2020). İlahiyat Fakültesi Hazırlık Sınıfı Öğrencilerinin Arapça Dersine İlişkin Tutumları (Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Örneği). Tasavvur Tekirdağ İlahiyat Dergisi, 6(2), 853-886.
- Ay, M. F., & Pingov, N. Z. (2022). İmam Hatip Lisesi Öğrencilerinin Kur’an-ı Kerim Dersine Yönelik Motivasyonlarının İncelenmesi. Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, XXI(1), 105-132.
- Başaran, İ. E. (2005). Eğitim Psikolojisi (6. Baskı). Nobel Yayınları.
- Bolat, Ö. (2018). Beni Ödülle Cezalandırma (120. Baskı). Doğan Kitap Yayıncılık.
- Coştu, K., & Sancak, S. (2019). Mesleki Doyum Açısından Din Görevlileri (Bartın-Bayburt Örneği). dergİabant (AİBÜ İlahiyat Fakültesi Dergisi), 7(14), 488-509.
- Cüceloğlu, D. (2018). İnsan ve Davranışı. Remzi Kitabevi.
- Çakmak, A., & Ecer, M. (2020). Seçmeli Kur’an-ı Kerim Dersine Yönelik Motivasyon Ölçeğinin (SKKMÖ) Geliştirilmesi ve Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 19(2), 679- 707.
- Diyanet İşleri Başkanlığı Personel Yeterlikleri. (2014). DİB Eğitim Hizmetleri Genel Müdürlüğü. https://hukukmusavirligi.diyanet.gov.tr/Documents/Diyanet%20İşleri%20Başkanlığı%20Personel%20Yeterlikleri.p df
- Doğan, M. (2020). Ortaokullarda Görev Yapan Branş Öğretmenlerinin Moti-vasyon Etkenleri. Mustafa Kemal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(5), 27-37.
- Fidan, N. (2012). Okulda Öğrenme ve Öğretme (3. Baskı). Pegem Akademi Yayınları.
- Işık, Y. (2014). Motivasyon Mucizesi. Sis Yayıncılık.
- Keyifli, Ş. (2017). Cami Merkezli Din Eğitiminin Boyutları. İçinde M. A. Orak (Ed.), VI. Ulusal Din Görevlileri Sempozyumu (ss. 234-249). Konya Büyükşehir Belediyesi.
- Krejcie, R. V., & Morgan, D. W. (1970). Determining Sample Size For Research Activities. Educational And Psychological Measurement, 30, 607-610.
- Martin, A. J. (2001). The Student Motivation Scale: A Tool For Measuring and Enhancing Motivation. Australian Journal of Guidance and Counselling, 11, 1-20.
- Mücahit, M. (2017). Öğrencilerin Gözüyle İmam Hatip Lisesi Meslek Dersleri ve Meslek Dersleri Öğretmenleri (Sivas İli Örneği). Cumhuriyet Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 41(1), 73-99.
- Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2000). Intrinsic and Extrinsic Motivations: Classic Definitions and New Directions. Contemporary Educational Psychology, 25, 54-67.
- Seçer, İ. (2015). SPSS ve LISREL ile Pratik Veri Analizi: Analiz ve Raporlaştırma. Anı Yayınları.
- Sezgin Selçuk, G. (2019). Tarama Yöntemi. İçinde H. Özmen & O. Karamustafaoğlu (Ed.), Eğitimde Araştırma Yöntemleri (ss. 140-161). Pegem Yayınları.
- Tavşancıl, E. (2005). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. Nobel Yayınları.
- Tosun, C. (2017). Din Eğitiminde Motivasyon. İçinde M. Bahçekapılı, M. Özkan, A. A. Çanakcı, & S. Asri (Ed.), Din Eğitiminde Motivasyon ve Verimlilik Sempozyumu (ss. 355-364). Balıkesir Büyükşehir Belediyesi.
- Ulusoy, A. (2006). Güdülenme. İçinde A. Ulusoy (Ed.), Gelişim ve Öğrenme (5. Baskı, ss. 307-324). Anı Yayınları.
- Williams, K. J., & Williams, C. C. (2011). Five Key Ingredients for Improving Student Motivation. Higher Education Journal, 11, 1-23.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Dini Araştırmalar (Diğer) |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 15 Ekim 2023 |
| Gönderilme Tarihi | 15 Ağustos 2023 |
| Kabul Tarihi | 21 Eylül 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 Sayı: Ö1 - İslami İlimler Özel Sayısı |
Mevzu – Sosyal Bilimler Dergisi Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY NC) ile lisanslanmıştır.