2007-2019 Yılları Arasında Meydana Gelen Otobüs Kaza ve Yangın Haberlerinin Nicel Analizi: Anadolu ve İhlas Haber Ajansı Örneği
Öz
Ülkemizdeki can ve mal kayıplarına bakıldığında kara yolu toplu taşıma araçlarından olan otobüslerin meydana getirdiği kaza ve yangınların bir afet boyutu kazandığı görülmektedir. Bu çalışmada ülkemizde meydana gelen otobüs kazası ve yangını olaylarının iki haber ajansı (Anadolu Ajansı ve İhlas Haber Ajansı) bünyesinde yer alan ilgili kaza ve yangın haberlerinin incelenmiş ve içeriksel nicel analizi yapılmıştır. 2007-2019 yılları arasında ilgili haber sitelerinden alınan toplam 297 otobüs kazası ve yangını haberinin içerik çözümlemesi yöntemi kullanılmıştır. Verilerin analizi için SPSS-22 programı kullanılmış, sonuçlar %95’lik güven aralığında ve p<0,05 anlamlılık düzeyinde bulunmuştur. Kaza olaylarına müdahale eden kurumlardan sağlık/ambulans toplamda 158 kez tekrar ederek haber içeriklerinde %62,5’lik yüzdeyle en çok adı geçen kurum niteliğini taşırken, Anadolu Ajansında 188 tane fotoğraflı haber olup, bu ajansta yer alan haber metni sayısının %98,9’luk kısmı meydana getirmektedir. (p<0,05). İhlas Haber Ajansı’nda videolu haber olup, bu ajansta yer alan haber metni sayısının %40,4’lük dilimini kapsamaktadır(p<0,05). 279 haber metninde, içeriğinde öyküleme yer alan haber sayısı ele alınırsa Anadolu Ajansında 34 öykülemeli haber olup, bu ajansta yer alan haber metni sayısının %17,9’luk dilimi kapsadığı bulgulanmıştır(p<0,05). Risklerin bertarafında en önemli materyal olan eğitimdir. Otobüs yangını haberinin hiçbirinde eğitimsel bir içerik yer almamaktadır. Otobüs kaza ve yangın haberinde yer alan otobüs firmalarında en çok bahsi geçen “yolcu otobüsü” olduğu sonucuna varılmıştır. Meydana gelen yangın haberlerinin sebepleri bilinmemekle birlikte, kitlesel olay statüsü kazanan otobüs kazalarının önlenmesi hususunda atılacak adımların yine bu kitlesel olaya ilişkin belirlenmiş olay yeri yönetimi esasları ve politikaları ile alanında uzman kişilerce atılması gerektiği şeklinde ön görülmüştür.
Anahtar Kelimeler
Teşekkür
Teşekkür Çalışmaya olan veri analizi ve bilimsel destekten ötürü Dr. Öğretim Üyesi Ramazan ASLAN’a teşekkürü borç biliriz.
Kaynakça
- 1. Veres, M., ve Moussa, M. (2019). ‘’Deep learning for intelligent transportation systems: A survey of emerging trends’’. Transactions on Intelligent transportation systems, 21(8), 3152-3168.
- 2. Saif, M. A., Zefreh, M. M., ve Torok, A. (2019). ‘’Public Transport Accessibility: A Literature Review’’. Periodica Polytechnica Transportation Engineering, 47(1), 36-43.
- 3. Elker, C. (2022). ‘’Ulaşımda Yaptıklarımız Yap (a) madıklarımız: Büyük Kentlerimizin Yüz Yıllık Öyküsü’’. İDEALKENT, 13(36), 464-486.
- 4. Durna, T. (2011). ‘’Karayolu Trafik Güvenliğine Sistem Yaklaşımı: İsveç’in “Vizyon Sıfır” Politikası’’. Polis Bilimleri Dergisi, 13(1), 1–23.
- 5. Tamer, E., Hamurcu, M., ve Sema, D., (2018). ‘’Kentsel ulaşım için alternatif tramvay araçlarının çok kriterli seçimi’’. Gazi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 4(2), 124-135.
- 6. Geyik, A., ve Çetinyokuş, S. (2020). ‘’Karayolu Tehlikeli Madde Taşımacılığı Kapsamında Tünel Güvenliği ve Risk Analizi’’. Journal of Humanities and Tourism Research, 10(3), 492-510.
- 7. Çelik, İ. H., Galip, U. , Yılmaz, G., ve Yakupoğlu, M. (2020). ‘’Türkiye’de yaşanan teknolojik afetler (2000-2020) üzerine bir değerlendirme^^. Artvin Çoruh Üniversitesi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 6(2), 49-57.
- 8. Şahin, Ş., ve Aktepe, E. (2021). ‘’Yerel Yönetimlerde Karar Alma Süreci: Adana Kentsel Otobüs Ulaşım Hizmetleri Üzerine Bir İnceleme’’. Lnternational Journal Of Geography And Geography Education, (44), 296-319.
- 9. Porcu, F., Olivo, A., Maternini, G., ve Barabino, B. (2020). ‘’Evaluating bus accident risks in public transport’’. Transportation research procedia, 45, 443-450.
- 10. Akdağ, İ., ve Özer, M. H. ‘’Türkiye’deki Trafik Kazaları İle Ekonomik Kalkınma Arasındaki İlişkinin Analizi (1995-2017)’’. Yüksek Lisans Tezi
- 11. Sharma, B. R., Harish, D., Sharma, V., ve Krishan, V. (2001). Road-Traffic Accidents - A Demographic And Topographic Analysis. Medicine, Science And The Law, 41(3), 266–274. Https://Doi.Org/10.1177/002580240104100311.
- 12. Çığ, Ü., ve Çığ, E. Ç. (2011). ‘’Haber Endüstrisi ve Gazetecilik Etiği’’. İş Ahlakı Dergisi, 4(8), 25–60.
- 13. Özsoy, A., ve Öztürk, E. A. (N.D.). ‘’Türk Medyasında Trafik ve Yol Güvenliği Haberleri: Karşılaştırmalı Bir İçerik Analizi’’. Üsküdar Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi Etkileşim, (2), 158–173
- 14. Sunay, Y. ve Özer, Ö. (2021). ‘’Haber Söylemi: 2018 Yılında Türkiye’de Yaşanmış 5 ve Üzeri Ölümü Karayolu Trafik Olaylarının Gazete Haberlerinde Sunumu’’. Uluslararası Medya ve İletişim Araştırmaları Hakemli Dergisi , 4 (1) , 145-170 . Doı: 10.33464/Mediaj.868256.
- 15. Özcan, C., Ertuğrul, B., ve Sarugan, M. ‘’Türkiye’de Acil Sağlık Hizmetleri İçinde Paramedikler’’. Sağlık ve Toplum 2023;33 (1) 24-30
- 16. Arslan, E., ve Özder, A. ‘’TC İstanbul Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Daire Başkanlığının 2020 Yılı Araç Yangını Kayıtlarının Değerlendirilmesi’’.(Yüksek Lisans Tezi)
- 17. Lyon, R. M., ve Sanders, J. (2012). ‘’The Swiss Bus Accident On 13 March 2012’’: Lessons For Pre-Hospital Care. Critical Care, 16(4), 1-2.
- 18. Wall, J. P., Woolley, J., Ponte, G., ve Bailey, T. J. (2014). Post crash response arrangements in Australia compared to other high performing road safety nations.
- 19. Whitelegg, J., ve Haq, G. (2006). ‘’Hedef Sıfır: Karayolu Trafik Kazalarında Meydana Gelen Ölüm ve Yaralanma Vakalarını Sıfıra İndirme Hedefinin Benimsenmesi (F. Vursavaş, Ed.). Stockholm Çevre Entitüsü.
- 20. Ozgan, E. (2013). ‘’Karayolu Araç Tipi ve Kaza Şekli İle Kaza Sonuçları Arasındaki İlişkilerin Analizi’’. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi , 23 (1). Erişim Adresi: Https://Dergipark.Org.Tr/En/Pub/Gazimmfd/İssue/6675/88339.
- 21. Bahadıroğlu, A. Y. ve Eyigün, Y. (2021). ‘’Tramvay Sistemlerinde Katenersiz Çözümlerin İncelenmesi ve İstanbul Özelinde Katenerli Sistemler İle Kıyaslanması’’ . İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi , 20 (39) , 57-95 . Erişim Adresi: Https://Dergipark.Org.Tr/En/Pub/Ticaretfbd/İssue/63129/850785.
- 22. F. Beyhan, "T.C. Ankara Büyükşehir Belediyesi Şehirlerarası Otobüs Terminali Projesi Yangın Güvenliği Değerlendirme Raporu," Ankara Büyükşehir BelediyesiAnkara, ss..28, 2014.
- 23. Bakırcı, E., Karatop, B., ve Bayındır, S. (2019). ‘’Yangın stratejilerinin oluşturulması için istatistik veri türlerinin Türkiye (İstanbul ili örneğinde) ve seçilmiş ülkeler ile karşılaştırılması’’. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 5(2), 272-280.
- 24. Söylemezoğlu, T. (2006). ‘’Coğrafi Bilgi Sistemleri İle Trafik Kazalarının Analizi: Ankara Örneği’’. Yüksek Lisans Tezi (Ankara Üniversitesi)
- 25. Ozgan, E. (2008). ‘’Karayolu Araç Tipi ve Kaza Şekli İle Kaza Sonuçlari Arasindaki İlişkilerin Analizi’’. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 23(1).
- 26. Ünlü, H. , Biçer, B. K. ve Özcebe, H. (2017). ‘’Türkiye’de 2005-2014 yılları arasındaki ölüm/yaralanma ile sonuçlanan trafik kaza verilerinin değerlendirilmesi’’. Turkish Journal of Public Health , 15 (2), 123-135 . DOI: 10.20518/tjph.341165.
- 27. Lin, C. S., ve Hsu, J. P. (2019). ‘’Modeling and analysis of a bus fire accident for evaluation of fire safety door using the fire dynamics simulator’’. Cluster Computing, 22, 14973-14981.
- 28. Sözüer, E. M., Yıldırım, C., Şenol, V., Ünalan, D., Naçar, M., ve Günay, O. (2000). ‘’Trafik Kazalarında Risk Faktörleri’’. Ulusal Travma Dergisi, 6(4), 237-240.
- 29. Duran, Ö., ve Sarıkaya, K. (2022). ‘’Türkiye Karayollarında Ölümlü-Yaralanmalı Trafik Kazalarına Neden Olan Sürücü Kusurlarının Analizi’’. Gaziosmanpaşa Bilimsel Araştırma Dergisi, 11(3), 110-121.
- 30. Önder, Y. E., ve Kavzoğlu, T. (2020). ‘’Açık Kaynak Kodlu CBS Yazılımları ile Trafik Kaza Yoğunluk Analizleri: İstanbul Örneği’’. Türkiye Coğrafi Bilgi Sistemleri Dergisi, 2(1), 1-9.
- 31. Özgan, E., Ulusu, H., ve Yıldız, K. (2004). ‘’Trafik Kaza Verilerinin Analizi ve Kaza Tahmin Modeli’’. Sakarya University Journal of Science, 8(1), 160-166.
- 32. Alyarova, T. (2019). ‘’Ajans Gazeteciliği’’-AzerTac. Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 9(2), 269-281.
Quantıtatıve Analysıs Of Bus Accıdents and Fıre News Occurred Between 2007-2019: The Case Of Anadolu and İhlas News Agency
Öz
When we look at the loss of life and property in our country, it can be seen that the accidents and fires caused by buses, one of the public transportation vehicles, have gained a disaster dimension. In this study, the relevant accident and fire news of bus accidents and fires that occurred in our country, published by two news agencies (Anadolu Agency and İhlas News Agency), were examined and a contextual quantitative analysis was made. The content analysis method was used for a total of 297 bus accident and fire news taken from relevant news sites between 2007 and 2019. SPSS-22 program was used to analyze the data, and the results were found within the 95% confidence interval and p<0.05 significance level. Among the institutions that intervene in accident incidents, health/ambulance is the most mentioned institution in the news content with a percentage of 62.5%, repeating it 158 times in total, while Anadolu Agency has 188 news with photographs and 98.9% of the number of news texts in this agency. It forms the first part. (p<0.05). There is video news in İhlas News Agency and it covers 40.4% of the number of news texts in this agency (p<0.05). Considering the number of news stories with narrative content in 279 news texts, it was found that there were 34 stories with narrative content in Anadolu Agency, and it was found that the number of news texts in this agency covered 17.9% (p < 0.05). The most important material in eliminating risks is education. There is no educational content in any of the news about the bus fire. It was concluded that the most mentioned bus company in the bus accident and fire news was the "passenger bus". Although the reasons for the fire news are unknown, it is envisaged that the steps to be taken to prevent bus accidents that have gained the status of a mass incident should be taken by experts in the field with the crime scene management principles and policies determined for this mass incident.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- 1. Veres, M., ve Moussa, M. (2019). ‘’Deep learning for intelligent transportation systems: A survey of emerging trends’’. Transactions on Intelligent transportation systems, 21(8), 3152-3168.
- 2. Saif, M. A., Zefreh, M. M., ve Torok, A. (2019). ‘’Public Transport Accessibility: A Literature Review’’. Periodica Polytechnica Transportation Engineering, 47(1), 36-43.
- 3. Elker, C. (2022). ‘’Ulaşımda Yaptıklarımız Yap (a) madıklarımız: Büyük Kentlerimizin Yüz Yıllık Öyküsü’’. İDEALKENT, 13(36), 464-486.
- 4. Durna, T. (2011). ‘’Karayolu Trafik Güvenliğine Sistem Yaklaşımı: İsveç’in “Vizyon Sıfır” Politikası’’. Polis Bilimleri Dergisi, 13(1), 1–23.
- 5. Tamer, E., Hamurcu, M., ve Sema, D., (2018). ‘’Kentsel ulaşım için alternatif tramvay araçlarının çok kriterli seçimi’’. Gazi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 4(2), 124-135.
- 6. Geyik, A., ve Çetinyokuş, S. (2020). ‘’Karayolu Tehlikeli Madde Taşımacılığı Kapsamında Tünel Güvenliği ve Risk Analizi’’. Journal of Humanities and Tourism Research, 10(3), 492-510.
- 7. Çelik, İ. H., Galip, U. , Yılmaz, G., ve Yakupoğlu, M. (2020). ‘’Türkiye’de yaşanan teknolojik afetler (2000-2020) üzerine bir değerlendirme^^. Artvin Çoruh Üniversitesi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 6(2), 49-57.
- 8. Şahin, Ş., ve Aktepe, E. (2021). ‘’Yerel Yönetimlerde Karar Alma Süreci: Adana Kentsel Otobüs Ulaşım Hizmetleri Üzerine Bir İnceleme’’. Lnternational Journal Of Geography And Geography Education, (44), 296-319.
- 9. Porcu, F., Olivo, A., Maternini, G., ve Barabino, B. (2020). ‘’Evaluating bus accident risks in public transport’’. Transportation research procedia, 45, 443-450.
- 10. Akdağ, İ., ve Özer, M. H. ‘’Türkiye’deki Trafik Kazaları İle Ekonomik Kalkınma Arasındaki İlişkinin Analizi (1995-2017)’’. Yüksek Lisans Tezi
- 11. Sharma, B. R., Harish, D., Sharma, V., ve Krishan, V. (2001). Road-Traffic Accidents - A Demographic And Topographic Analysis. Medicine, Science And The Law, 41(3), 266–274. Https://Doi.Org/10.1177/002580240104100311.
- 12. Çığ, Ü., ve Çığ, E. Ç. (2011). ‘’Haber Endüstrisi ve Gazetecilik Etiği’’. İş Ahlakı Dergisi, 4(8), 25–60.
- 13. Özsoy, A., ve Öztürk, E. A. (N.D.). ‘’Türk Medyasında Trafik ve Yol Güvenliği Haberleri: Karşılaştırmalı Bir İçerik Analizi’’. Üsküdar Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi Etkileşim, (2), 158–173
- 14. Sunay, Y. ve Özer, Ö. (2021). ‘’Haber Söylemi: 2018 Yılında Türkiye’de Yaşanmış 5 ve Üzeri Ölümü Karayolu Trafik Olaylarının Gazete Haberlerinde Sunumu’’. Uluslararası Medya ve İletişim Araştırmaları Hakemli Dergisi , 4 (1) , 145-170 . Doı: 10.33464/Mediaj.868256.
- 15. Özcan, C., Ertuğrul, B., ve Sarugan, M. ‘’Türkiye’de Acil Sağlık Hizmetleri İçinde Paramedikler’’. Sağlık ve Toplum 2023;33 (1) 24-30
- 16. Arslan, E., ve Özder, A. ‘’TC İstanbul Büyükşehir Belediyesi İtfaiye Daire Başkanlığının 2020 Yılı Araç Yangını Kayıtlarının Değerlendirilmesi’’.(Yüksek Lisans Tezi)
- 17. Lyon, R. M., ve Sanders, J. (2012). ‘’The Swiss Bus Accident On 13 March 2012’’: Lessons For Pre-Hospital Care. Critical Care, 16(4), 1-2.
- 18. Wall, J. P., Woolley, J., Ponte, G., ve Bailey, T. J. (2014). Post crash response arrangements in Australia compared to other high performing road safety nations.
- 19. Whitelegg, J., ve Haq, G. (2006). ‘’Hedef Sıfır: Karayolu Trafik Kazalarında Meydana Gelen Ölüm ve Yaralanma Vakalarını Sıfıra İndirme Hedefinin Benimsenmesi (F. Vursavaş, Ed.). Stockholm Çevre Entitüsü.
- 20. Ozgan, E. (2013). ‘’Karayolu Araç Tipi ve Kaza Şekli İle Kaza Sonuçları Arasındaki İlişkilerin Analizi’’. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi , 23 (1). Erişim Adresi: Https://Dergipark.Org.Tr/En/Pub/Gazimmfd/İssue/6675/88339.
- 21. Bahadıroğlu, A. Y. ve Eyigün, Y. (2021). ‘’Tramvay Sistemlerinde Katenersiz Çözümlerin İncelenmesi ve İstanbul Özelinde Katenerli Sistemler İle Kıyaslanması’’ . İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi , 20 (39) , 57-95 . Erişim Adresi: Https://Dergipark.Org.Tr/En/Pub/Ticaretfbd/İssue/63129/850785.
- 22. F. Beyhan, "T.C. Ankara Büyükşehir Belediyesi Şehirlerarası Otobüs Terminali Projesi Yangın Güvenliği Değerlendirme Raporu," Ankara Büyükşehir BelediyesiAnkara, ss..28, 2014.
- 23. Bakırcı, E., Karatop, B., ve Bayındır, S. (2019). ‘’Yangın stratejilerinin oluşturulması için istatistik veri türlerinin Türkiye (İstanbul ili örneğinde) ve seçilmiş ülkeler ile karşılaştırılması’’. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 5(2), 272-280.
- 24. Söylemezoğlu, T. (2006). ‘’Coğrafi Bilgi Sistemleri İle Trafik Kazalarının Analizi: Ankara Örneği’’. Yüksek Lisans Tezi (Ankara Üniversitesi)
- 25. Ozgan, E. (2008). ‘’Karayolu Araç Tipi ve Kaza Şekli İle Kaza Sonuçlari Arasindaki İlişkilerin Analizi’’. Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 23(1).
- 26. Ünlü, H. , Biçer, B. K. ve Özcebe, H. (2017). ‘’Türkiye’de 2005-2014 yılları arasındaki ölüm/yaralanma ile sonuçlanan trafik kaza verilerinin değerlendirilmesi’’. Turkish Journal of Public Health , 15 (2), 123-135 . DOI: 10.20518/tjph.341165.
- 27. Lin, C. S., ve Hsu, J. P. (2019). ‘’Modeling and analysis of a bus fire accident for evaluation of fire safety door using the fire dynamics simulator’’. Cluster Computing, 22, 14973-14981.
- 28. Sözüer, E. M., Yıldırım, C., Şenol, V., Ünalan, D., Naçar, M., ve Günay, O. (2000). ‘’Trafik Kazalarında Risk Faktörleri’’. Ulusal Travma Dergisi, 6(4), 237-240.
- 29. Duran, Ö., ve Sarıkaya, K. (2022). ‘’Türkiye Karayollarında Ölümlü-Yaralanmalı Trafik Kazalarına Neden Olan Sürücü Kusurlarının Analizi’’. Gaziosmanpaşa Bilimsel Araştırma Dergisi, 11(3), 110-121.
- 30. Önder, Y. E., ve Kavzoğlu, T. (2020). ‘’Açık Kaynak Kodlu CBS Yazılımları ile Trafik Kaza Yoğunluk Analizleri: İstanbul Örneği’’. Türkiye Coğrafi Bilgi Sistemleri Dergisi, 2(1), 1-9.
- 31. Özgan, E., Ulusu, H., ve Yıldız, K. (2004). ‘’Trafik Kaza Verilerinin Analizi ve Kaza Tahmin Modeli’’. Sakarya University Journal of Science, 8(1), 160-166.
- 32. Alyarova, T. (2019). ‘’Ajans Gazeteciliği’’-AzerTac. Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 9(2), 269-281.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Sağlık Kurumları Yönetimi |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 26 Aralık 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 Cilt: 12 Sayı: 4 |
