Öz
Akdeniz’in İncisi olarak bilinen Kıbrıs adası, binlerce yıllık insanlık tarihi geçmişi, arkeolojik, gastronomik, turistik ve doğal çevre zenginliği ile hem kitle turizmi hem de bir alternatif turizm çeşidi olan gastronomi turizmi faaliyetleri ile öne çıkan bir turistik destinasyondur. Dünya gastronomi turizm çalışmalarında destinasyonların çekiciliğini artıran, turizm gelirlerinin artmasını sağlayan, dünya çapında tanınırlığına destek olan, yöresel gastronomiye önem veren ve yerel yiyecek içecek kültürünün sürdürülebilirliğine destek sağlayan Cittaslow hareketine üyelik konusudur. Bu çalışmada öncelikle Kuzey Kıbrıs’taki Cittaslow unvanlı şehirlerde mevcut olan ve gastronomi turizmi çalışmalarında kullanılabilecek yöresel lezzetleri tespit etmek, daha sonra araştırmadan elde edilen bulguları kullanarak Cittaslow şehirlerde yapılan gastronomi turizmi faaliyetlerinde kullanılmak üzere gerekli politika ve stratejiler geliştirilmek hedeflenmiştir. Çalışmanın ilk bölümünde gastronomi, gastronomi turizmi kavramı, yöresel yiyecek içecek kavramı ve gastronomi turizmi açısından önemi, Kuzey Kıbrıs yiyecek içecek kültürü ile Cittaslow Kuzey Kıbrıs konuları açıklanmıştır. Çalışmanın araştırma bölümünde Nitel bir araştırma çeşidi olan doküman analizi yöntemi ile yapılmış olan bir çalışma yer almaktadır. Çalışma kapsamında yapılmış olan araştırma evrenini Kuzey Kıbrıs’taki Cittaslow hareketine üye şehirler oluşturmaktadır. Araştırma sonucunda, yapım, sunum ve lezzet özellikleri bakımından önemli çekicilik potansiyeline sahip 63 adet yöresel lezzet tespit edilmiştir. Çalışmanın sonuç bölümünde, yöresel lezzetlerin, Cittaslow şehirler açısından önemi açıklanmıştır. Öneriler bölümünde ise Kuzey Kıbrıs’taki Cittaslow şehirlerde mevcut olan yöresel lezzetlerin sürdürülebilirliğinin sağlanması ve dünya çapında tanıtılması için yapılması gerekenler hakkında öneriler yer almaktadır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Adalıer, M. (2020). Kıbrıs Mutfağında Yerel Ürünlerde Kullanılan Malzemelerin ve Pişirme Yöntemlerinin Bölgelere Göre Analizi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Doğu Akdeniz Üniversitesi, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti.
- Akşahinler, Ş. (2020). Kıbrıs Kültüründe Yemeklerimiz Annemden Öğrendiklerim. Lefkoşa: Okman Printing. Alkan, A. (2021). Yerel Paydaşların Cittaslow Şehir Ağına Yönelik Algı ve Tutumlarına İlişkin Bir Araştırma: Ahlat Cittaslow Şehir Örneği. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (47), 261-280. ISSN: 1302-6879.
- Alpyıldız, E. (2022). Dijital Kültür Çağında Geleneksel Türk Yemek Kültürü Ve Kuşaklararasılık. Folklor Akademi Dergisi, 5(2), 311–326. doi: 10.55666/folklor.1114729.
- Altun, Ö. ve Elidemir, S.N. (2023). Kıbrıs Meyhane Lezzetlerinin Gastronomi Turizmi Bağlamında İncelenmesi. Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Dergisi, 6(3), 410-426. doi: 10.26677/TR1010.2023.1192.
- Aslan, E. ve Bozok, D. (2023). Yöresel Yiyecek-İçeceklerin Çevrim İçi Pazarlanması: Trendyol, Hepsiburada Ve N11 Örneği. Journal of Gastronomy, Hospitality and Travel, 6(2), 767-779. doi: 10.33083/joghat.2023.299. Aydoğdu, F.S. (2012). Kıbrıs Mutfağından Geleneksel Lezzetler. Lefkoşa: Ulusoy Ofset.
- Baltacı, A. (2019). Nitel Araştırma Süreci: Nitel Bir Araştırma Nasıl Yapılır?. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (AEÜSBED), 5(2), 368-388. doi: 10.31592/aeusbed.598299.
- Baran, Z. (2022). Geleneksel Yemeklerde Dijital Gastronomi Vizyonu. Turkish Studies, 17 (4), 685-703. e-ISSN: 1308-2140.
- Bodi, A., Bodi,, F, Avcıoğulları, H. ve Alhun, E. (2009). Kıbrıs Mutfağından Tatlar. Lefkoşa: Rüstem Dünya Yayıncılık.
- Cihangir, Y. (2018). Geleneksel Kıbrıs Türk Mutfağında Yer Alan Yaban (Ova) Otları Yemeklerinin Kültürel Bir Değerlendirilmesi. 5.Uluslararası Geleneksel Ve Yöresel Değerler Sempozyumu/Kültür Sanat Etkinlikleri 2018’de sunulmuş bildiri, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sandıklı.
- Çam, O. ve Çılgınoğlu, H. (2021). Yöresel Mutfakların Gastronomi Turizmindeki Önemi: Kastamonu Mutfağı Örneği. Uluslararası Türk Dünyası Turizm Araştırmaları Dergisi, 6(1), 176-192. doi: 10.37847/tdtad.885081.
- Çavuş, A., Işık, M. F. ve Yalçın, C. (2018). Gastronomi Turizmi Çekiciliği Açısından Zigana Yöresi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22(Özel Sayı), 3071-3085. e-ISSN: 2822-3160.
- Çavuşoğlu, M. (2017). Kıbrıs Gastronomi Kültüründe Geleneksel Gıda Yapımı ve Muhafaza Yöntemleri Üzerine Bir Araştırma. 14-15 Nisan VI. Ulusal II. Uluslararası Doğu Akdeniz Turizm Sempozyumu’nda sunulmuş bildiri, Gaziantep Üniversitesi, Gaziantep.
- Çavuşoğlu, O. ve Altun, Ö. (2022). Cittaslow Şehir Restoranlarında Yöresel Gastronomik Ürün Kullanımı: Gökçeada (İmroz) Örneği. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 7(1), 49-65. doi: 10.26677/TR1010.2023.1196. Direktör, Ş. (1998). Kıbrıs Türk Mutfağı. Lefkoşa: Galeri Kültür Yayınları.
- Erdem, Ö., Mızrak, Ö. ve Kemer, K. (2018). Yöresel Yemeklerin Bölge Restoranlarında Kullanılma Durumu: Mengen Örneği. Uluslararası Türk Dünyası Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(1), 44-61. doi: 61, 05.07.2018.
- Esen, F.Ö. (2020). Muğla Gastronomi Turizmi Potansiyelinin Turist Rehberlerinin Bakış Açısıyla İncelenmesi. Sosyal, Beşerî ve İdari Bilimler Dergisi, 3(10), 814-834. doi: 0.26677/TR1010.2020.552.
- Esen, M.K. (2022). Yöresel Lezzetlerin Gastronomi Turizmi Açısından Önemi: Türkiye’deki Helvalar. Aydın Gastronomy, 6(2), 283-294. doi: 10.17932/IAU.GASTRONOMY.2017.016/gastronomy_v06i2014.
- İslamoğlu, M. (2013). Geleneksel Kıbrıs Türk Mutfağı. Lefkoşa: Gökada Yayınları Ltd.Şti. Bebek, B. ve Gözenler, G. (2016). Kıbrıs Ot Yemekleri. Lefkoşa: Zoom Yayınevi.
- Öcal, O., Tutsak. E. ve Genç, K. (2008). Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde 2008 Yılında Yaşayan İmgesel Yemekler. Ankara: Gazi Üniversitesi THBMER Yayını
- Özerden, S.T. ve Ilgaz, B. (2019). Cittaslow Hareketi: Sürdürülebilir Turizm Çeşidi Olarak KKTC Turizmi İçindeki Yeri. October 20192 Erasmus International Academic Research Symposium’da sunulmuş bildiri,, ERASMUS France, Paris.
- Öztürk, A. ve Dereli, Ö. (2014). Kıbrıs Mutfağında Geleneksel Tatlı, Tuzlu ve Macunlar. Lefkoşa: Mat-San Ofset. Sabancı, M. ve Sarıışık, M. (2021). Gastronomi Turizmi Potansiyelinin Değerlendirilmesine Yönelik Nitel Bir Çalışma: Manisa Örneği. Turar Turizm ve Araştırma Dergisi, 10(2), 22-46. e-ISSN: 2147-0618.
- Sapmaz, E. (2021). Türkiye’de Sakin Şehir (Cıttaslow) Konusunda Yapılan Lisansüstü Tezlere Yönelik Bir İçerik Analizi. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 13(1), 70-87. e- ISSN: 1309-8039.
- Savaşkan, Y. (2021). Türkiye’deki Gastronomi Müzelerine Genel Bakış. Turizm Çalışmaları Dergisi, 3(2), 61-78. e-ISSN: 2718-045X.
- Şah, M. (2017). Kıbrıslı Gastronomik Öğün Kıbrıs’ın Tatları. Lefkoşa: Zoom Yayınevi.
- Şimşek, H. (2009). Eğitim Tarihi Araştırmalarında Yöntem Sorunu. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 42(1), 33-51. e-ISSN: 2458-8342.
- Topal, T.Ü, Korkut, A. ve Kiper, T. (2016). Yerel Kimliğin Kent İle Buluşması: Cittaslow-Yavaş Şehirler. İDİL Sanat ve Dil Dergisi, 5(25), 1413-1430. doi: 10.7816/idil-05-25-06.
- Torusdağ, G.B, Önem, E.Ö., Sami, F. ve Kızıldemir, Ö. (2022). Yerel Mutfakların Gastronomi Turizmi Çerçevesinde Değerlendirilmesi. Journal of Gastronomy, Hospitality and Travel, 5(1), 66-82. ISSN: 2619-9548.
- Yıldırım, F.K ve Ulusoy, B.H. (2022). Sokak Gıdaları: Halk Sağlığı ve Kuzey Kıbrıs’tan Örnekler. Veteriner Hekimler Derneği Dergisi, 93(2), 166-172. doi: 10.33188/vetheder.1103537.
- Yılmaz, G. (2017). Gastronomi ve Turizm İlişkisi Üzerine Bir Değerlendirme. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 14(2), 171-191. doi: 10.24010/soid.335117.
Öz
The island of Cyprus, known as the Pearl of the Mediterranean, is a tourist destination that stands out with its thousands of years of human history, archaeological, gastronomic, touristic and natural environmental richness, as well as mass tourism and gastronomy tourism activities, which is a type of alternative tourism. It is a matter of membership in the Cittaslow movement, which increases the attractiveness of destinations in world gastronomy tourism studies, increases tourism revenues, supports their worldwide recognition, gives importance to local gastronomy and supports the sustainability of local food and beverage culture. In this study, it is aimed first to identify the local flavors that are available in Cittaslow cities in Northern Cyprus and that can be used in gastronomy tourism activities, and then to develop the necessary policies and strategies to be used in gastronomy tourism activities in Cittaslow cities by using the findings obtained from the research. In the first part of the study, gastronomy, the concept of gastronomy tourism, the concept of local food and beverage and its importance in terms of gastronomy tourism, Northern Cyprus food and beverage culture and Cittaslow Northern Cyprus issues are explained. The research section of the study includes a study conducted using the document analysis method, which is a qualitative research type. The research population carried out within the scope of the study consists of cities that are members of the Cittaslow movement in Northern Cyprus. As a result of the research, 63 local delicacies that have significant attractive potential in terms of production, presentation and taste characteristics were identified. In the conclusion of the study, the importance of local flavors for Cittaslow cities is explained. In the Recommendations section, there are suggestions about what needs to be done to ensure the sustainability of the local flavors available in Cittaslow cities in Northern Cyprus and to promote them worldwide.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Adalıer, M. (2020). Kıbrıs Mutfağında Yerel Ürünlerde Kullanılan Malzemelerin ve Pişirme Yöntemlerinin Bölgelere Göre Analizi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Doğu Akdeniz Üniversitesi, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti.
- Akşahinler, Ş. (2020). Kıbrıs Kültüründe Yemeklerimiz Annemden Öğrendiklerim. Lefkoşa: Okman Printing. Alkan, A. (2021). Yerel Paydaşların Cittaslow Şehir Ağına Yönelik Algı ve Tutumlarına İlişkin Bir Araştırma: Ahlat Cittaslow Şehir Örneği. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (47), 261-280. ISSN: 1302-6879.
- Alpyıldız, E. (2022). Dijital Kültür Çağında Geleneksel Türk Yemek Kültürü Ve Kuşaklararasılık. Folklor Akademi Dergisi, 5(2), 311–326. doi: 10.55666/folklor.1114729.
- Altun, Ö. ve Elidemir, S.N. (2023). Kıbrıs Meyhane Lezzetlerinin Gastronomi Turizmi Bağlamında İncelenmesi. Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Dergisi, 6(3), 410-426. doi: 10.26677/TR1010.2023.1192.
- Aslan, E. ve Bozok, D. (2023). Yöresel Yiyecek-İçeceklerin Çevrim İçi Pazarlanması: Trendyol, Hepsiburada Ve N11 Örneği. Journal of Gastronomy, Hospitality and Travel, 6(2), 767-779. doi: 10.33083/joghat.2023.299. Aydoğdu, F.S. (2012). Kıbrıs Mutfağından Geleneksel Lezzetler. Lefkoşa: Ulusoy Ofset.
- Baltacı, A. (2019). Nitel Araştırma Süreci: Nitel Bir Araştırma Nasıl Yapılır?. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (AEÜSBED), 5(2), 368-388. doi: 10.31592/aeusbed.598299.
- Baran, Z. (2022). Geleneksel Yemeklerde Dijital Gastronomi Vizyonu. Turkish Studies, 17 (4), 685-703. e-ISSN: 1308-2140.
- Bodi, A., Bodi,, F, Avcıoğulları, H. ve Alhun, E. (2009). Kıbrıs Mutfağından Tatlar. Lefkoşa: Rüstem Dünya Yayıncılık.
- Cihangir, Y. (2018). Geleneksel Kıbrıs Türk Mutfağında Yer Alan Yaban (Ova) Otları Yemeklerinin Kültürel Bir Değerlendirilmesi. 5.Uluslararası Geleneksel Ve Yöresel Değerler Sempozyumu/Kültür Sanat Etkinlikleri 2018’de sunulmuş bildiri, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sandıklı.
- Çam, O. ve Çılgınoğlu, H. (2021). Yöresel Mutfakların Gastronomi Turizmindeki Önemi: Kastamonu Mutfağı Örneği. Uluslararası Türk Dünyası Turizm Araştırmaları Dergisi, 6(1), 176-192. doi: 10.37847/tdtad.885081.
- Çavuş, A., Işık, M. F. ve Yalçın, C. (2018). Gastronomi Turizmi Çekiciliği Açısından Zigana Yöresi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22(Özel Sayı), 3071-3085. e-ISSN: 2822-3160.
- Çavuşoğlu, M. (2017). Kıbrıs Gastronomi Kültüründe Geleneksel Gıda Yapımı ve Muhafaza Yöntemleri Üzerine Bir Araştırma. 14-15 Nisan VI. Ulusal II. Uluslararası Doğu Akdeniz Turizm Sempozyumu’nda sunulmuş bildiri, Gaziantep Üniversitesi, Gaziantep.
- Çavuşoğlu, O. ve Altun, Ö. (2022). Cittaslow Şehir Restoranlarında Yöresel Gastronomik Ürün Kullanımı: Gökçeada (İmroz) Örneği. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 7(1), 49-65. doi: 10.26677/TR1010.2023.1196. Direktör, Ş. (1998). Kıbrıs Türk Mutfağı. Lefkoşa: Galeri Kültür Yayınları.
- Erdem, Ö., Mızrak, Ö. ve Kemer, K. (2018). Yöresel Yemeklerin Bölge Restoranlarında Kullanılma Durumu: Mengen Örneği. Uluslararası Türk Dünyası Turizm Araştırmaları Dergisi, 3(1), 44-61. doi: 61, 05.07.2018.
- Esen, F.Ö. (2020). Muğla Gastronomi Turizmi Potansiyelinin Turist Rehberlerinin Bakış Açısıyla İncelenmesi. Sosyal, Beşerî ve İdari Bilimler Dergisi, 3(10), 814-834. doi: 0.26677/TR1010.2020.552.
- Esen, M.K. (2022). Yöresel Lezzetlerin Gastronomi Turizmi Açısından Önemi: Türkiye’deki Helvalar. Aydın Gastronomy, 6(2), 283-294. doi: 10.17932/IAU.GASTRONOMY.2017.016/gastronomy_v06i2014.
- İslamoğlu, M. (2013). Geleneksel Kıbrıs Türk Mutfağı. Lefkoşa: Gökada Yayınları Ltd.Şti. Bebek, B. ve Gözenler, G. (2016). Kıbrıs Ot Yemekleri. Lefkoşa: Zoom Yayınevi.
- Öcal, O., Tutsak. E. ve Genç, K. (2008). Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde 2008 Yılında Yaşayan İmgesel Yemekler. Ankara: Gazi Üniversitesi THBMER Yayını
- Özerden, S.T. ve Ilgaz, B. (2019). Cittaslow Hareketi: Sürdürülebilir Turizm Çeşidi Olarak KKTC Turizmi İçindeki Yeri. October 20192 Erasmus International Academic Research Symposium’da sunulmuş bildiri,, ERASMUS France, Paris.
- Öztürk, A. ve Dereli, Ö. (2014). Kıbrıs Mutfağında Geleneksel Tatlı, Tuzlu ve Macunlar. Lefkoşa: Mat-San Ofset. Sabancı, M. ve Sarıışık, M. (2021). Gastronomi Turizmi Potansiyelinin Değerlendirilmesine Yönelik Nitel Bir Çalışma: Manisa Örneği. Turar Turizm ve Araştırma Dergisi, 10(2), 22-46. e-ISSN: 2147-0618.
- Sapmaz, E. (2021). Türkiye’de Sakin Şehir (Cıttaslow) Konusunda Yapılan Lisansüstü Tezlere Yönelik Bir İçerik Analizi. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 13(1), 70-87. e- ISSN: 1309-8039.
- Savaşkan, Y. (2021). Türkiye’deki Gastronomi Müzelerine Genel Bakış. Turizm Çalışmaları Dergisi, 3(2), 61-78. e-ISSN: 2718-045X.
- Şah, M. (2017). Kıbrıslı Gastronomik Öğün Kıbrıs’ın Tatları. Lefkoşa: Zoom Yayınevi.
- Şimşek, H. (2009). Eğitim Tarihi Araştırmalarında Yöntem Sorunu. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 42(1), 33-51. e-ISSN: 2458-8342.
- Topal, T.Ü, Korkut, A. ve Kiper, T. (2016). Yerel Kimliğin Kent İle Buluşması: Cittaslow-Yavaş Şehirler. İDİL Sanat ve Dil Dergisi, 5(25), 1413-1430. doi: 10.7816/idil-05-25-06.
- Torusdağ, G.B, Önem, E.Ö., Sami, F. ve Kızıldemir, Ö. (2022). Yerel Mutfakların Gastronomi Turizmi Çerçevesinde Değerlendirilmesi. Journal of Gastronomy, Hospitality and Travel, 5(1), 66-82. ISSN: 2619-9548.
- Yıldırım, F.K ve Ulusoy, B.H. (2022). Sokak Gıdaları: Halk Sağlığı ve Kuzey Kıbrıs’tan Örnekler. Veteriner Hekimler Derneği Dergisi, 93(2), 166-172. doi: 10.33188/vetheder.1103537.
- Yılmaz, G. (2017). Gastronomi ve Turizm İlişkisi Üzerine Bir Değerlendirme. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 14(2), 171-191. doi: 10.24010/soid.335117.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Gastronomi, Turizm (Diğer) |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 30 Ekim 2023 |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Ekim 2023 |
| Gönderilme Tarihi | 30 Eylül 2023 |
| Kabul Tarihi | 25 Ekim 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 Cilt: 7 Sayı: 2 |
Cited By
Destinasyon Pazarlamasında Çok Kültürlülük ve Gastronominin Rolü
Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi
https://doi.org/10.32572/guntad.1336866
Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.