C60 Fullerene Amino Acid Derivatives: Synthesis and Biomedical Applications
- Authors: Yamskova O.V.1, Kurilov D.V.2, Volkov V.A.3, Voronkov M.V.3, Zavarzin I.V.2
-
Affiliations:
- Nesmeyanov Institute of Organoelement Compounds, Russian Academy of Sciences
- Zelinskii Institute of Organic Chemistry, Russian Academy of Sciences
- Emanuel Institute of Biochemical Physics, Russian Academy of Sciences
- Issue: Vol 49, No 5 (2023)
- Pages: 455-487
- Section: Articles
- URL: https://journals.rcsi.science/0132-3423/article/view/139251
- DOI: https://doi.org/10.31857/S013234232305010X
- EDN: https://elibrary.ru/UIKEHS
- ID: 139251
Cite item
Abstract
Water-soluble forms of fullerene C60 possess unique physicochemical and biological properties, making them promising candidates for the development of various drugs in the fields of medicine and veterinary science. Of particular interest are studies on the synthesis and characterization of C60 fullerene derivatives with biogenic additives such as amino acids and peptides. This review focuses on different approaches to the synthesis of amino acid derivatives of fullerene C60 and their promising biomedical applications.
About the authors
O. V. Yamskova
Nesmeyanov Institute of Organoelement Compounds, Russian Academy of Sciences
Email: vl.volkov@mail.ru
Russia, 119991, Moscow, ul. Vavilova 28
D. V. Kurilov
Zelinskii Institute of Organic Chemistry, Russian Academy of Sciences
Email: vl.volkov@mail.ru
Russia, 119991, Moscow, Leninsky prosp. 47
V. A. Volkov
Emanuel Institute of Biochemical Physics, Russian Academy of Sciences
Author for correspondence.
Email: vl.volkov@mail.ru
Russia, 119334, Moscow, ul. Kosygina 4
M. V. Voronkov
Emanuel Institute of Biochemical Physics, Russian Academy of Sciences
Email: vl.volkov@mail.ru
Russia, 119334, Moscow, ul. Kosygina 4
I. V. Zavarzin
Zelinskii Institute of Organic Chemistry, Russian Academy of Sciences
Email: vl.volkov@mail.ru
Russia, 119991, Moscow, Leninsky prosp. 47
References
- Караулова Е.Н., Багрий Е.И. // Усп. химии. 1999. Т. 68. С. 979–998. https://doi.org/10.1070/RC1999v068n11ABEH000499
- Трошин П.А., Любовская Р.Н. // Усп. химии. 2008. Т. 77. С. 323–369. https://doi.org/10.1070/RC2008v077n04ABEH003770
- Сидоров Л.Н., Юровская М.А., Борщевский А.Я., Трушков И.В., Иоффе И.Н. // Фуллерены: учебное пособие. Москва: Экзамен, 2005. 688 с.
- Hirsch A. // The Chemistry of the Fullerenes Thieme. Stuttgart: Germany, 1994. 203 p.
- Diederich F., Isaacs L., Philp D. // Chem. Soc. Rev. 1994. V. 23. P. 243–255. https://doi.org/10.1039/CS9942300243
- Hirsch A. // Synthesis. 1995. P. 895–913. https://doi.org/10.1055/s-1995-4046
- Prato M., Maggini M. // Acc. Chem. Res. 1998. V. 31. P. 519–526. https://doi.org/10.1021/ar970210p
- Prato M., Bianco A., Maggini M., Scorrano G., Toniolo C., Wudl F. // J. Org. Chem. 1993. V. 58. P. 5578–5580. https://doi.org/10.1021/jo00073a004
- Isaacs L., Diederich F. // Helv. Chim. Acta. 1993. V. 76. P. 2454–2464. https://doi.org/10.1002/hlca.19930760705
- Toniolo C., Bianco A., Maggini M., Scorrano G., Prato M., Marastoni M., Tomatis R., Spisani S., Palú G., Blair E.D. // J. Med. Chem. 1994. V. 37. P. 4558–4562. https://doi.org/10.1021/jm00052a015
- Skiebe A., Hirsch A. // J. Chem. Soc. Chem. Commun. 1994. P. 335–336. https://doi.org/10.1039/C39940000335
- Eckert J.F., Bourgogne C., Nierengarten J.F. // Chem. Commun. 2002. P. 712–713. https://doi.org/10.1039/B201122K
- Martín N., Sánchez L., Guldi D.M. // Chem. Commun. 2000. P. 113–114. https://doi.org/10.1039/A908770B
- Pellicciari R., Annibali D., Constantino G., Marinozzi M., Natalini B. // Synlett. 1997. P. 1196–1198. https://doi.org/10.1055/s-1997-980
- Quihia A., René L., Guilhem J., Pascard C., Badet B. // J. Org. Chem. 1993. V. 58. P. 1641–1642. https://doi.org/10.1021/jo00059a001
- Pellicciari R., Natalini B., Amori L., Marinozzi M., Seraglia R. // Synlett. 2000. P. 1816–1818. https://doi.org/10.1055/s-2000-8680
- Bingel C. // Chem. Ber. 1993. V. 126. P. 1957–1959. https://doi.org/10.1002/cber.19931260829
- Camps X., Hirsch A. // J. Chem. Soc. Perkin Trans. 1. 1997. № 11. P. 1595–1596. https://doi.org/10.1039/A702055D
- Thilgen C., Herrmann A., Diederich F. // Helv. Chim. Acta. 1997. V. 80. P. 183–199. https://doi.org/10.1002/hlca.19970800117
- Richardson C.F., Schuster D.I., Wilson S.R. // Org. Lett. 2000. V. 2. P. 1011–1014. https://doi.org/10.1021/ol990312a
- Gong W.L., Jin B., Peng R.F., Deng N.M., Zheng R.Z., Chu S.J. // Ind. Eng. Chem. Res. 2015. V. 54. P. 2613–2618. https://doi.org/10.1021/ie504876c
- Tanzi L., Rubes D., Bavaro T., Sollogoub M., Serra M., Zhang Y., Terreni M. // Molecules. 2022. V. 27. P. 2776. https://doi.org/10.3390/molecules27092776
- Li Z.Z., Bouhadir K.H., Shevlin P.B. // Tetrahedron Lett. 1996. V. 37. P. 4651–4654. https://doi.org/10.1016/0040-4039(96)00917-3
- Tsumoto H., Takahashi K., Suzuki T., Nakagawa H., Kohda K., Miyata N. // Bioorg. Med. Chem. Lett. 2008. V. 18. P. 657–660. https://doi.org/10.1016/j.bmcl.2007.11.065
- Banks M.R., Cadogan J.I.G., Gosney I., Hodgson P.K.G., LangridgeSmith P.R.R., Millar J.R.A., Parkinson J.A., Rankin D.W.H., Taylor A.T. // J. Chem. Soc. Chem. Commun. 1995. P. 887–888. https://doi.org/10.1039/C39950000887
- Strom T.A., Barron A.R. // Chem. Commun. 2010. V. 46. P. 4764–4766. https://doi.org/10.1039/C003019H
- Халилов Л.М., Тулябаев А.Р., Ахметов А.Р., Туктаров А.Р. // Изв. РАН. Сер. хим. 2015. № 11. С. 2725–2730.
- Wang N.X., Li J.S., Zhu D.B., Chan T.H. // Tetrahedron Lett. 1995. V. 36. P. 431–434. https://doi.org/10.1016/0040-4039(94)02312-Y
- Юровская М.А., Овчаренко А.А. // Химия гетероциклич. соедин. 1998. № 3 (369). С. 291–297.
- Wudl F., Hirsch A., Khemani K.C., Suzuki T., Allemand P.M., Koch A., Eckert H., Srdanov G., Webb H.M. // In: Fullerenes: Synthesis, Properties and Chemistry of Large Carbon Clusters / Eds. Hammons G.S., Kuck V.J. Washington: Am. Chem. Soc., 1992. P. 161–175.
- Prato M., Maggini M., Giacometti C., Scorrano G., Sandona G., Farnia G. // Tetrahedron. 1996. V. 52. P. 5221–5234. https://doi.org/10.1016/0040-4020(96)00126-3
- Zhang J.M., Yang W., He P., Zhu S.Z., Wang S. // Synth. Commun. 2005. V. 35. P. 89–96. https://doi.org/10.1081/SCC-200046505
- De la Hoz A., Díaz-Ortis A., Moreno A., Langa F. // Eur. J. Org. Chem. 2000. P. 3659–3673. https://doi.org/10.1002/1099-0690(200011)2000: 22<3659::AID-EJOC3659>3.0.CO;2-0
- Suárez M., Verdecia Y., Illescas B., Martínez-Alvarez R., Alvares A., Ochoa E., Seoane C., Kayali N., Martín N. // Tetrahedron. 2003. V. 59. P. 9179–9186. https://doi.org/10.1016/j.tet.2003.09.047
- Jin B., Peng R.F., Shen J., Wang G.W., Tan B.S., Chu S.J. // Synth. Commun. 2012. V. 42. P. 1532–1541. https://doi.org/10.1080/00397911.2010.541965
- Zhu S.E., Chen X., Li Y.J., Mai C.K., Huang Y.S., Wang G.W., Peng R.F., Jin B., Chu S.J. // Org. Biomol. Chem. 2012. V. 10. P. 8720–8729. https://doi.org/10.1039/C2OB26066B
- Wang G.W., Zhang T.H., Hao E.H., Jiao L.J., Murata Y., Komatsu K. // Tetrahedron. 2003. V. 59. P. 55–60. https://doi.org/10.1016/S0040-4020(02)01478-3
- DaRos T., Spalluto G., Prato M. // Croatica Chem. Acta. 2001. V. 74. P. 743–755.
- Watanabe L.A., Bhuiyan M.P.I., Jose B., Kato T., Nishino N. // Tetrahedron Lett. 2004. V. 45. P. 7137–7140. https://doi.org/10.1016/j.tetlet.2004.07.088
- Pellarini F., Pantarotto D., DaRos T., Giangaspero A., Tossi A., Prato M. // Org. Lett. 2001. V. 3. P. 1845–1848. https://doi.org/10.1021/ol015934m
- Sofou P., Elemes Y., Panou-Pomonis E., Stavrakoudis A., Tsikaris V., Sakarellos C., Sakarellos-Daitsiotis M., Maggini M., Formaggio F., Toniolo C. // Tetrahedron. 2004. V. 60. P. 2823–2828. https://doi.org/10.1016/j.tet.2004.01.064
- Zhang J., Wang Y.X., Kang F., Shao Y.Y., Li Z.J., Yang X.L. // Chin. Chem. Lett. 2008. V. 19. P. 1159–1162. https://doi.org/10.1016/j.cclet.2008.06.035
- Milic D., Prato M. // Eur. J. Org. Chem. 2010. P. 476–483. https://doi.org/10.1002/ejoc.200900791
- DaRos T., Guldi D.M., Morales A.F., Leigh D.A., Prato M., Turco R. // Org. Lett. 2003. V. 5. P. 689–691. https://doi.org/10.1021/ol0274110
- Maggini M., Scorrano G., Prato M. // J. Am. Chem. Soc. 1993. V. 115. P. 9798–9799. https://doi.org/10.1021/ja00074a056
- Maggini M., Scorrano G., Bianco A., Toniolo C., Sijbesma R.P., Wudl F., Prato M. // J. Chem. Soc. Chem. Commun. 1994. P. 305–306. https://doi.org/10.1039/C39940000305
- Ioutsi V.A., Zadorin A.A., Khavrel P.A., Belov N.M., Ovchinnikova N.S., Goryunkov A.A., Kharybin O.N., Nikolaev E.N., Yurovskaya M.A., Sidorov L.N. // Tetrahedron. 2010. V. 66. P. 3037–3041. https://doi.org/10.1016/j.tet.2010.02.057
- Bianco A., Maggini M., Scorrano G., Toniolo C., Marconi G., Villani C., Prato M. // J. Am. Chem. Soc. 1996. V. 118. P. 4072–4080. https://doi.org/10.1021/ja9539249
- Wang G.W., Li J.X., Li Y.J., Liu Y.C. // J. Org. Chem. 2006. V. 71. P. 680–684. https://doi.org/10.1021/jo052116p
- Burley G.A., Keller P.A., Pyne S.G., Ball G.E. // Chem. Commun. 1998. P. 2539–2540. https://doi.org/10.1039/A806865H
- Burley G.A., Keller P.A., Pyne S.G., Ball G.E. // Chem. Commun. 2001. P. 563–564. https://doi.org/10.1039/B100655J
- Ball G.E., Burley G.A., Chaker L., Hawkins B.C., Williams J.R., Keller P.A., Pyne S.G. // J. Org. Chem. 2005. V. 70. P. 8572–8574. https://doi.org/10.1021/jo051282u
- Prato M., Suzuki T., Foroudian H., Li Q., Khemani K., Wudl F., Leonetti J., Little R.D., White T., Rickborn B., Yamago S., Nakamura E. // J. Am. Chem. Soc. 1993. V. 115. P. 1594–1595. https://doi.org/10.1021/ja00057a065
- Yamago S., Tokuyama H., Nakamura E., Prato M., Wudl F. // J. Org. Chem. 1993. V. 58. P. 4796–4798. https://doi.org/10.1021/jo00070a009
- Jin B., Shen J., Peng R.F., Chen C.D., Chu S.J. // Eur. J. Org. Chem. 2014. P. 6252–6262. https://doi.org/10.1002/ejoc.201402655
- An Y.Z., Anderson J.L., Rubin Y. // J. Org. Chem. 1993. V. 58. P. 4799–4801. https://doi.org/10.1021/jo00070a010
- Yang J.Z., Barron A.R. // Chem. Commun. 2004. P. 2884–2885. https://doi.org/10.1039/B411118D
- Kotha S., Mandal K., Banerjee S., Shaikh M.M. // Eur. J. Org. Chem. 2007. P. 1244–1255. https://doi.org/10.1002/ejoc.200600970
- Enes R.F., Tomé A.C., Cavaleiro J.A.S. // Tetrahedron. 2005. V. 61. P. 1423–1431. https://doi.org/10.1016/j.tet.2004.12.007
- Kotha S., Kumar G.A. // Tetrahedron Lett. 2004. V. 45. P. 2931–2934. https://doi.org/10.1016/j.tetlet.2004.02.060
- Gan L.B., Zhou D.J., Luo C.P., Tan H.S., Huang C.H., Lü M.J., Pan J.Q., Wu Y. // J. Org. Chem. 1996. V. 61. P. 1954–1961. https://doi.org/10.1021/jo951933u
- Skanji R., Messaouda M.B., Zhang Y.M., Abderrabba M., Szwarc H., Moussa F. // Tetrahedron. 2012. V. 68. P. 2713–2718. https://doi.org/10.1016/j.tet.2012.01.049
- Zhou D.J., Tan H.S., Luo C.P., Gan L.B., Huang C.H., Pan J.Q., Lü M.J., Wu Y. // Tetrahedron Lett. 1995. V. 36. P. 9169–9172. https://doi.org/10.1016/0040-4039(95)02036-O
- Gan L.B., Jiang J.F., Zhang W., Su Y., Shi Y.R., Huang C.H., Pan J.Q., Lü M.J., Wu Y. // J. Org. Chem. 1998. V. 63. P. 4240–4247. https://doi.org/10.1021/jo971990i
- Zhang W., Su Y., Gan L.B., Jiang J.F., Huang C.H. // Chem. Lett. 1997. P. 1007–1008. https://doi.org/10.1246/cl.1997.1007
- Hirsch A., Li Q.Y., Wudl F. // Angew. Chem. Int. Ed. Engl. 1991. V. 30. P. 1309–1310. https://doi.org/10.1002/anie.199113091
- Seshadari R., Govindaraj A., Nagarajan R., Pradeep T., Rao C.N.R. // Tetrahedron Lett. 1992. V. 33. P. 2069–2070. https://doi.org/10.1016/0040-4039(92)88144-T
- Skiebe A., Hirsch A., Klos H., Gotschy B. // Chem. Phys. Lett. 1994. V. 220. P. 138–140. https://doi.org/10.1016/0009-2614(94)00124-3
- Романова В.С., Цыряпкин В.А., Ляховецкий Ю.И., Парнес З.Н., Вольпин М.Е. // Изв. РАН. Сер. хим. 1994. № 6. С. 1154–1155.
- Vol’pin M.E., Romanova V.S., Parnes Z.N. // Mol. Cryst. Liquid Cryst. Sci. Technol. Sec. C Mol. Mater. 1996. V. 7. P. 53–60.
- Klemenkova Z.S., Romanova V.S., Tsyryapkin V.A., Muradan V.E., Parnes Z.N., Lokshin B.V., Vol’pin M.E. // Mendeleev Commun. 1996. V. 6. P. 60–62.
- Ямскова О.В., Колягин Ю.Г., Романова В.С., Егоров А.С., Курилов Д.В., Ямсков И.А., Зубарева Н.Д., Кустов Л.М. // Журн. физ. химии. 2019. Т. 93. С. 78–80. https://doi.org/10.1134/S0044453719110347
- Раснецов Л.Д., Шварцман Я.Ю., Лялина И.К., Раснецова Б.Е., Карнацевич В.Л., Суворова О.Н., Кутырева В.В., Щупак Е.А., Базякина Н.Л., Макаров С.Г. // Патент RU 2213049 С1, опубл. 27.09.2003.
- Suvorova O.N., Kutureva V.V., Baziakina N.L., Karnatsevich V.L., Schupak E.A., Rasnetsov L.D., Makarov S.G. // IX Int. Conference “Hydrogen materials science and chemistry of carbon nanomaterials” (ICHMS'2005), Crimea, Sevastopol, September 5–11, 2005: Book of heads of reports / Eds. Schur D.V., Zaginaichenko S.Y., Veziroglu T.N. Kiev: AHEU, 2005. P. 498–499.
- Жмак М.Н., Вольпина О.М., Куприянова М.А., Андронова Т.М., Макаров Е.А., Романова В.С., Парнес З.Н., Вольпин М.Е., Иванов В.Т. // Патент RU 2124022 C1, опубл. 27.12.1998.
- Раснецов Л.Д., Шварцман Я.Ю., Лялина И.К., Раснецова Б.Е., Карнацевич В.Л., Суворова О.Н., Кутырева В.В., Щупак Е.А., Базякина Н.Л., Макаров С.Г. // Патент RU 2213048 С1, опубл. 27.09.2003.
- Думпис М.А., Литасова Е.В., Ильин В.В., Николаев Д.Н., Щукарев А.В., Пиотровский Л.Б. // Изв. СПбГТИ (ТУ). 2014. № 24. С. 32–34.
- Sun T., Xu Z.D., Jia Z.S // Chem. J. Chin. Univ. 2003. V. 24. P. 1231–1233.
- Котельников А.И., Романова В.С., Богданов Г.Н., Коновалова Н.П., Писаренко О.И., Котельникова Р.А., Файнгольд И.И., Фрог Е.С., Бубнов Ю.Н., Давыдов М.И., Алдошин С.М. // Патент RU 2462473 C2, опубл. 27.09.2012.
- Андреев С.М., Башкатова Е.Н., Башкатова Ю.Н., Хаитов М.Р., Петрухина А.О. // Патент RU 2462474 C2, опубл. 27.09.2012.
- Котельников А.И., Котельникова Р.А., Богданов Г.Н., Коновалова Н.П., Алдошин С.М., Романова В.С., Бубнов Ю.Н. // Международ. форум по нанотехнологиям “Rusnanotech’08” (Москва, 3–5 декабря 2008 г.): сб. тез. докл. Глава 4.3. Конструкционные наноматериалы и наноматериалы со специальными свойствами. Москва, 2008. С. 390–392.
- Romanova V.S., Shepeta N.Yu., Buyanovskaya A.G., Takazova R.U. // Processes of Petrochemistry and Oil Refining. 2019. V. 20. № 1. P. 14–24.
- Долинина Т.Ю., Лужков В.Б. // Изв. РАН. Сер. хим. 2012. № 8. С. 1614–1617.
- Taylor R., Walton D.R.M. // Nature. 1993. V. 363. P. 685–693. https://doi.org/10.1038/363685a0
- Тимофеева Г.И., Тепанов А.А., Лопанов В.А., Романова В.С. // Изв. РАН. Сер. хим. 2012. № 8. С. 1618–1620.
- Nambo M., Segawa Y., Wakamiya A., Itami K. // Chem. Asian J. 2011. V. 6. P. 590–598. https://doi.org/10.1002/asia.201000583
- Minois P., Bayardon J., Meunier-Prest R., Jugé S. // J. Org. Chem. 2017. V. 82. P. 11 358–11 369. https://doi.org/10.1021/acs.joc.7b01737
- Vol’pin M.E., Belavtseva E.M., Romanova V.S., Lapshin A.I., Aref’eva L.I., Parnes Z.N. // Mendeleev Commun. 1995. V. 5. P. 129–131.
- Белавцева Е.М., Киченко Е.В., Романова В.С., Парнес З.Н., Вольпин М.Е. // Изв. РАН. Сер. хим. 1996. № 4. С. 876–878.
- Белавцева Е.М., Романова В.С., Кулешова Е.Ф., Парнес З.Н., Вольпин М.Е. // Биофизика. 2000. Т. 45. № 2. С. 257–259.
- Белавцева Е.М., Парнес З.Н., Романова В.С., Щетнев Ю.Ф. // XVIII Российская конференция по электронной микроскопии “ЭМ'2000” (5 июня–8 июля 2000 г.): сб. тез. докл. Черноголовка, 2000. С. 75.
- Belavtseva E.M., Romanova V.S., Lapshin A.I., Kuleshova E.F., Parnes Z.N., Vol’pin M.E. // Mendeleev Commun. 1996. V. 6. P. 171–173.
- Волков В.А., Воронков М.В., Сажина Н.Н., Курилов Д.В., Вохмянина Д.В., Ямскова О.В., Мартиросян Ю.Ц., Антрошенко Д.Л., Мартиросян Л.Ю., Романова В.С. // Кинетика и катализ. 2021. Т. 62. С. 343–353. https://doi.org/10.31857/S0453881121030096
- Вольпин М.Е., Парнес З.Н., Романова В.С. // Изв. РАН. Сер. хим. 1998. № 5. С. 1050–1054.
- Тимофеева Г.И., Романова В.С., Лопанова Л.А. // Изв. РАН. Сер. хим. 1996. № 4. С. 879–882.
- Тимофеева Г.И., Кулешова Е.Ф., Романова В.С. // Изв. РАН. Сер. хим. 1997. № 3. С. 493–496.
- Timofeeva G.I., Kuleshova E.F., Romanova V.S. // Mendeleev Commun. 1997. V. 7. P. 37–38.
- Timofeeva G.I., Kuleshova E.F., Romanova V.S. // Mendeleev Commun. 1997. V. 7. P. 182–184.
- Тимофеева Г.И., Романова В.С. // Изв. РАН. Сер. хим. 2007. № 12. С. 2307–2311.
- Тимофеева Г.И., Романова В.С. // Изв. РАН. Сер. хим. 2010. № 1. С. 277–280.
- Даниленко А.Н., Романова В.С., Кулешова Е.Ф., Парнес З.Н., Браудо Е.Е. // Изв. РАН. Сер. хим. 1998. № 11. С. 2202–2204.
- Miller G.P., Millar J.M., Liang B.M., Uldrich S., Johnston J.E. // J. Chem. Soc. Chem. Commun. 1993. P. 897–899. https://doi.org/10.1039/C39930000897
- Клеменкова З.С., Романова В.С., Цыряпкин В.А., Кулешова Е.Ф., Парнес З.Н., Локшин Б.В., Вольпин М.Е. // Докл. Междунар. симп. “Аминокислоты и их производные” (Гродно, 23–25 октября 1996 г.). Весцi АН Беларусi. Сер. хiм. н. 1997. № 2. С. 48–54.
- Shang Z.F., Teng Q.W., Pan Y.M., Zhao X.Z., Tang A.Q., Feng J.K. // Huaxue Xuebao Acta Chim. Sin. 1997. V. 55. P. 417–422.
- Романова В.С., Бабиевский К.К., Ямсков И.А. // Изв. РАН. Сер. хим. 2010. № 3. С. 650–652.
- Бабиевский К.K., Романова В.С., Давидович Ю.А., Ямсков И.А. // Изв. РАН. Сер. хим. 2013. № 12. С. 2609–2611.
- Лужков В.Б., Романова В.С., Котельников А.И. // Изв. РАН. Сер. хим. 2014. № 3. С. 567–571.
- Shestopalova A.A., Semenov K.N., Charykov N.A., Postnov V.N., Ivanova N.M., Sharoyko V.V., Keskinov V.A., Letenko D.G., Nikitin V.A., Klepikov V.V., Murin I.V. // J. Mol. Liq. 2015. V. 211. P. 301–307. https://doi.org/10.1016/j.molliq.2015.07.022
- Волков В.А., Ямскова О.В., Шепель Н.Э., Романова В.С., Курилов Д.В., Трегубов А.В., Вышиванная О.В., Воронков М.В., Ямсков И.А., Мисин В.М., Зубарева Н.Д., Кустов Л.М. // Журн. физ. химии. 2019. Т. 93. С. 1674–1680.
- Файнгольд И.И., Котельникова Р.А., Коновалова Н.П., Романова В.С., Мищенко Д.В., Полетаева Д.А., Богданов Г.Н., Котельников А.И. // Рос. биотерапевтич. журнал. 2010. Т. 9. С. 81.
- Котельников А.И., Котельникова Р.А., Богданов Г.Н., Коновалова Н.П., Файнгольд И.И., Мищенко Д.В., Баринов А.В., Рубцов А.Ю., Романова В.С. // Сб. докл. III Троицкой конференции “Медицинская физика и инновации в медицине” (Троицк, 3–6 июня 2008 г.). Альм. клин. мед. Т. 17. Ч. 2. Москва, 2008. С. 340–343.
- Богданова Ю.Г., Должикова В.Д., Клеменкова З.С., Романова В.С., Тимофеева Г.И., Богданов Г.Н., Харлов А.Е. // Вестн. Моск. ун-та. Сер. 2. Химия. 2013. Т. 54. С. 102–111.
- Богданова Ю.Г., Романова В.С., Тимофеева Г.И., Клеменкова З.С., Мищенко Д.В., Рыбкин А.Ю., Богданов Г.Н., Котельникова Р.А., Котельников А.И. // Сб. статей “Структура и динамика молекулярных систем”, Йошкар-Ола–Москва–Уфа–Казань, 2012. Вып. 19. Т. 1. С. 105–107.
- Tamanini E., Pantoş G.D., Sanders J.K.M. // Chemistry. 2010. V. 16. P. 81–84. https://doi.org/10.1002/chem.200902662
- Wietor J.L., Pantoş G.D., Sanders J.K.M. // Angew. Chem. Int. Ed. 2008. V. 47. P. 2689–2692. https://doi.org/10.1002/anie.200704983
- Szymanski M., Wierzbicki M., Gilski M., Jędrzejewska H., Sztylko M., Cmoch P., Shkurenko A., Jaskólski M., Szumna A. // Chemistry. 2016. V. 22. P. 3148–3155. https://doi.org/10.1002/chem.201504451
- Hashizume H., Hirata C., Fujii K., Miyazawa K. // Sci. Technol. Adv. Mater. 2015. V. 16. № 6. https://doi.org/10.1088/1468-6996/16/6/065005
- Basiuk V.A., Gonzalez-Luciano E. // Fullerenes, Nanotubes and Carbon Nanostructures. 2016. V. 24. P. 371–379. https://doi.org/10.1080/1536383X.2016.1163687
- DeLeon A., Jalbout A.F., Basiuk V.A. // Chem. Phys. Lett. 2008. V. 452. P. 306–314. https://doi.org/10.1016/j.cplett.2007.12.065
- Krusic P.J., Wasserman E., Keizer P.N., Morton J.R., Preston K.F. // Science. 1991. V. 254. P. 1183–1185. https://doi.org/10.1126/science.254.5035.1183
- Sergeeva V., Kraevaya O., Ershova E., Kameneva L., Malinovskaya E., Dolgikh O., Konkova M., Voronov I., Zhilenkov A., Veiko N., Troshin P., Kutsev S., Kostyuk S. // Oxid. Med. Cell Longev. 2019. V. 2019. P. 4398695. https://doi.org/10.1155/2019/4398695
- Gharbi N., Pressac M., Hadchouel M., Szwarc H., Wilson S.R., Moussa F. // Nano Lett. 2005. V. 5. P. 2578–2585. https://doi.org/10.1021/nl051866b
- Foley S., Crowley C., Smaihi M., Bonfils C., Erlanger B.F., Seta P., Larroque C. // Biochem. Biophys. Res. Commun. 2002. V. 294. P. 116–119. https://doi.org/10.1016/S0006-291X(02)00445-X
- Youle R.J., Karbowski M. // Nat. Rev. Mol. Cell. Biol. 2005. V. 6. P. 657–663. https://doi.org/10.1038/nrm1697
- Yu T., Zhen M., Li J., Zhou Y., Ma H., Jia W., Wang C. // Dalton. Trans. 2019. V. 48. P. 7884. https://doi.org/10.1039/c9dt00800d
- Tsai M.C., Chen Y.H., Chiang L.Y. // J. Pharm. Pharmacol. 1997. V. 49. P. 438–445. https://doi.org/10.1111/j.2042-7158.1997.tb06821.x
- Lotharius J., Dugan L.L., O’Malley K.L. // J. Neurosci. 1999. V. 19. P. 1284–1293. https://doi.org/10.1523/JNEUROSCI.19-04-01284.1999
- Bisaglia M., Natalini B., Pellicciari R., Straface E., Malorni W., Monti D., Franceschi C., Schettini G. // J. Neurochem. 2000. V. 74. P. 1197–1204. https://doi.org/10.1046/j.1471-4159.2000.741197.x
- Lin A.M.Y., Chyi B.Y., Wang S.D., Yu H.H., Kanakamma P.P., Luh T.Y., Chou C.K., Ho L.T. // J. Neurochem. 1999. V. 72. P. 1634–1640. https://doi.org/10.1046/j.1471-4159.1999.721634.x
- Lin A.M.Y., Fang S.F., Lin S.Z., Chou C.K., Luh T.Y., Ho L.T. // Neurosci. Res. 2002. V. 43. P. 317–321. https://doi.org/10.1046/j.1471-4159.1999.721634.x
- Chen Y.W., Hwang K.C., Yen C.C., Lai Y.L. // Am. J. Physiol. Regul. Integr. Compar. Physiol. 2004. V. 287. P. R21–R26. https://doi.org/10.1152/ajpregu.00310.2003
- Chen T., Li Y., Zhang J., Xu B., Lin Y., Wang C., Guan W., Wang Y., Xu S. // J. Appl. Toxicol. 2011. V. 31. P. 255–261. https://doi.org/10.1002/jat.1588
- Hu Z., Guan W.C., Wang W., Huang L.Z., Xing H.P., Zhu Z. // Cell Biol. Int. 2007. V. 31. P. 798–804. https://doi.org/10.1016/j.cbi.2007.02.009
- Dugan L.L., Turetsky D.M., Du C., Lobner D., Wheeler M., Almli C.R., Shen C.K.F., Luh T.Y., Choi D.W., Lin T.S. // Proc. Natl. Acad. Sci. USA. 1997. V. 94. P. 9434–9439. https://doi.org/10.1073/pnas.94.17.9434
- Straface E., Natalini B., Monti D., Franceschi C., Schettini G., Bisaglia M., Fumelli C., Pincelli C., Pellicciari R., Malorni W. // FEBS Lett. 1999. V. 454. P. 335–340. https://doi.org/10.1016/S0014-5793(99)00812-1
- Xiao L., Takada H., Gan X.H., Miwa N. // Bioorg. Med. Chem. Lett. 2006. V. 16. P. 1590–1595. https://doi.org/10.1016/j.bmcl.2005.12.011
- Владимиров Ю.А., Арчаков А.И. // Перекисное окисление липидов в биологических мембранах. Москва: Наука, 1972. 252 с.
- Uno K., Nicholls S.J. // Biomark Med. 2010. V. 4. P. 361–373. https://doi.org/10.2217/bmm.10.57
- Bonda D.J., Wang X.L., Perry G., Nunomura A., Tabaton M., Zhu X.W., Smith M.A. // Neuropharmacology. 2010. V. 59. P. 290–294. https://doi.org/10.1016/j.neuropharm.2010.04.005
- Berry M.D., Juorio A.V., Paterson I.A. // Progress in Neurobiology. 1994. V. 42. P. 375–391. https://doi.org/10.1016/0301-0082(94)90081-7
- Жохова Д.А., Котельникова Р.А., Котельников А.И., Богданов Г.Н., Мищенко Д.В., Романова В.С., Андреев С.М., Кущ А.А. // Сб. тез. докл. Всероссийской школы-семинара “Нанобиотехнологии: проблемы и перспективы” (Белгород, 9–11 декабря 2008 г.). Белгород, 2008. С. 61.
- Богданов Г.Н., Котельникова Р.А., Фрог Е.С., Штолько В.Н., Романова В.С., Бубнов Ю.Н. // Докл. РАН. 2004. Т. 396. С. 401–403.
- Богданова Ю.Г., Тепанов А.А., Иоутси В.А., Романова В.С., Богданов Г.Н., Котельникова Р.А., Мищенко Д.В., Рыбкин А.Ю., Котельников А.И. // Вестн. Моск. ун-та. Сер. 2. Химия. 2012. Т. 53. С. 241–245.
- Hu Z., Guan W.C., Wang W., Huang L.Z., Tang X.Y., Xu H., Zhu Z., Xie X.Z., Xing H.P. // Carbon. 2008. V. 46. P. 99–109. https://doi.org/10.1016/j.carbon.2007.10.041
- Котельникова Р.А., Файнгольд И.И., Полетаева Д.А., Мищенко Д.В., Романова В.С., Штолько В.Н., Богданов Г.Н., Рыбкин А.Ю., Фрог Е.С., Смолина А.В., Кущ А.А., Федорова Н.Е., Котельников А.И. // Изв. АН. Сер. хим. 2011. № 6. С. 1146–1150.
- Фрог Е.С., Котельникова Р.А., Богданов Г.Н., Романова В.С. // Сб. тез. докл. II Ежегодной молодежной конференции ИБХФ-ВУЗы “Биохимическая физика” (13–14 июня 2002 г.). Москва: ИБХФ РАН, 2002. С. 15–16.
- Котельникова Р.А., Полетаева Д.А., Смолина А.В., Файнгольд И.И., Мищенко Д.В., Григорьев В.В., Болкунов А.В., Ванькин Г.И., Замойский В.Л., Романова В.С., Бачурин С.О. // В кн: Органические и гибридные наноматериалы: получение, исследование, применение. Глава 10 / Под ред. Разумова В.Ф., Клюева М.В. Иваново: Ивановский государственный университет, 2011. С. 238–251.
- Котельникова Р.А., Григорьев В.В., Смолина А.В., Файнгольд И.И., Мищенко Д.В., Ванькин Г.И., Замойский В.Л., Полетаева Д.А., Маркова Н.А., Романова В.С., Котельников А.И., Алиев Г., Бачурин С.О. // Изв. РАН. Сер. хим. 2014. С. 2375–2382.
- Смолина А.В., Григорьев В.В., Болкунов А.В., Ванькин Г.И., Замойский В.Л., Котельникова Р.А., Полетаева Д.А., Мищенко Д.В., Файнгольд И.И., Маркова Н.А., Романова В.С // Сб. тез. докл. VIII Международного и междисциплинарного конгресса “Нейронаука для медицины и психологии” (Крым, Судак, 2–12 июня 2012 г.). Судак, 2012. С. 380–381.
- DaRos T., Prato M. // Chem. Commun. 1999. P. 663–669. https://doi.org/10.1039/A809495K
- Орлова М.А., Трофимова Т.П., Орлов А.П., Шаталов О.А., Наполов Ю.К., Свистунов А.А., Чехонин В.П. // Онкогематология. 2013. Т. 8. С. 65–71. https://doi.org/10.17650/1818-8346-2013-8-1-65-71
- Serda M., Szewczyk G., Krzysztyńska-Kuleta O., Korzuch J., Dulski M., Musioł R., Sarna T. // ACS Biomater. Sci. Eng. 2020. V. 6. P. 5930–5940. https://doi.org/10.1021/acsbiomaterials.0c00932
- Antoku D., Satake S., Mae T., Sugikawa K., Funabashi H., Kuroda A., Ikeda A. // Chemistry. 2018. V. 24. P. 7335–7339. https://doi.org/10.1002/chem.201800674
- Li Z., Pan L.L., Zhang F.L., Wang Z., Shen Y.Y., Zhang Z.Z. // J. Nanosci. Nanotechnol. 2014. V. 14. P. 4513–4518. https://doi.org/10.1166/jnn.2014.8242
- Tokuyama H., Yamago S., Nakamura E., Shiraki T., Sugiura Y. // J. Am. Chem. Soc. 1993. V. 115. P. 7918–7919. https://doi.org/10.1021/ja00070a064
- Guldi D.M., Prato M. // Acc. Chem. Res. 2000. V. 33. P. 695–703. https://doi.org/10.1021/ar990144m
- Meshcheriakov A.A., Iurev G.O., Luttsev M.D., Podolsky N.E., Ageev S.V., Petrov A.V., Vasina L.V., Solovtsova I.L., Sharoyko V.V., Murin I.V., Semenov K.N. // Colloids. Surf. B. Biointerfaces. 2020. V. 196. P. 111 338. https://doi.org/10.1016/j.colsurfb.2020.111338
- Tabata Y., Murakami Y., Ikada Y. // Jpn. J. Cancer. Res. 1997. V. 88. P. 1108–1116. https://doi.org/10.1080/15363839708013312
- Tabata Y., Ikada Y. // Pure Appl. Chem. 1999. V. 71. P. 2047–2053. https://doi.org/10.1351/pac199971112047
- Ikeda A., Mae T., Ueda M., Sugikawa K., Shigeto H., Funabashi H., Kuroda A., Akiyama M. // Chem. Commun. 2017. V. 53. P. 2966–2969. https://doi.org/10.1039/C7CC00302A
- Zhao B.Z., He Y.Y., Bilski P.J., Chignell C.F. // Chem. Res. Toxicol. 2008. V. 21. P. 1056–1063. https://doi.org/10.1021/tx800056w
- Belik A.Y., Rybkin A.Y., Goryachev N.S., Sadkov A.P., Filatova N.V., Buyanovskaya A.G., Talanova V.S., Klemenkova Z.S., Romanova V.S., Koifman M.O., Terentiev A.A., Kotelnikov A.I. // Spectrochim. Acta Part A Mol. Biomol. Spectroscopy. 2021. V. 260. 119885. https://doi.org/10.1016/j.saa.2021.119885
- Rasnetsov L.D., Shvartsman Ia.Yu., Suvorova O.N. // Patent US 9096492 B2, publ. 04.08.2015.
- Rasnetsov L.D., Shvartsman Ia.Yu., Suvorova O.N. // Patent US 9221746 B2, publ. 29.12.2015.
- Wong C.-W., Zhilenkov A.V., Kraevaya O.A., Mischenko D.V., Troshin P.A., Hsu S. // J. Med. Chem. 2019. V. 62. P. 7111–7125. https://doi.org/10.1021/acs.jmedchem.9b00652
- Корнев А.Б., Хакина Е.А., Иванчихина А.В., Коновалова Н.П., Разумов В.Ф., Трошин П.А. // Патент RU 2550030 C2, опубл. 10.05.2015.
- Kyzyma O.A., Bashmakova N.V., Gorshkova Yu.E., Ivankov O.I., Mikheev I.V., Kuzmenko M.O., Kutovyy S.Yu., Nikolaienko T.Yu. // J. Mol. Liquids. 2019. V. 278. P. 452–459. https://doi.org/10.1016/j.molliq.2019.01.062
- Meng J., Liang X.J., Chen X.Y., Zhao Y.L. // Integr. Biol. 2013. V. 5. P. 43–47. https://doi.org/10.1039/c2ib20145c
- Yang D., Zhao Y.L., Guo H., Li Y., Tewary P., Xing G.M., Hou W., Oppenheim J.J., Zhang N. // ACS Nano. 2010. V. 4. P. 1178–1186.
- Murphy S.V., Hale A., Reid T., Olson J., Kidiyoor A., Tan J., Zhou Z., Jackson J., Atala A. // Methods. 2016. V. 99. P. 99–111. https://doi.org/10.1016/j.ymeth.2015.11.004
- Li J., Chen L., Yan L., Gu Z., Chen Z., Zhang A., Zhao F. // Molecule. 2019. V. 24. P. 2387. https://doi.org/10.3390/molecules24132387
- Dellinger A., Olson J., Link K., Vance S., Sandros M.G., Yang J., Zhou Z., Kepley C.L. // J. Cardiovasc. Magn. Reson. 2013. V. 15. P. 7. https://doi.org/10.1186/1532-429X-15-7
- Тихонов А.Н. // Соросовский образоват. журнал. 1997. № 11. С. 8–15.
- Wharton T., Wilson L.J. // Bioorg. Med. Chem. 2002. V. 10. P. 3545–3554. https://doi.org/10.1016/S0968-0896(02)00252-3
- Diener M.D., Alford J.M., Kennel S.J., Mirzadeh S. // J. Am. Chem. Soc. 2007. V. 129. P. 5131–5138. https://doi.org/10.1021/ja068639b
- Lin Y.L., Lei H.Y., Wen Y.Y., Luh T.Y., Chou C.K., Liu H.S. // Virology. 2000. V. 275. P. 258–262. https://doi.org/10.1006/viro.2000.0490
- Li H., Chen S., Peng X., Sun J., Shu C., Jiang L., Wang C. // J. Nanosci. Nanotechnol. 2016. V. 16. P. 2504. https://doi.org/10.1166/jnn.2016.10797
- Tsao N., Luh T.Y., Chou C.K., Chang T.Y., Wu J.J., Liu C.C., Lei H.Y. // J. Antimicrob. Chemother. 2002. V. 49. P. 641–649. https://doi.org/10.1093/jac/49.4.641
- Zhang J., Xu J., Ma H., Bai H., Liu L., Shu C., Li H., Wang S., Wang, C. // ACS Appl. Mater. Interfaces. 2019. V. 11. P. 14597–14607. https://doi.org/10.1021/acsami.9b01483
- Mashino T., Shimotohno K., Ikegami N., Nishikawa D., Okuda K., Takahashi K., Nakamura S., Mochizuki M. // Bioorg. Med. Chem. Lett. 2005. V. 15. P. 1107–1109. https://doi.org/10.1016/j.bmcl.2004.12.030
- Nakamura S., Ikegami N., Harada M., Shimotohno K., Takahashi K., Mashino T. // J. Kyoritsu Univ. Pharm. 2006. № 1. P. 77–84. https://doi.org/10.1272/jnms.79.248
- Думпис М.А., Николаев Д.Н., Литасова Е.В., Ильин В.В., Брусина М.А., Пиотровский Л.Б. // Обз. по клин. фармакол. и лекарств. терапии. 2018. Т. 16. С. 4–20.
- Фалынскова И.Н., Ионова К.С., Дедова А.В., Ленева И.А., Махмудова Н.Р., Раснецов Л.Д. // Хим.-фарм. журн. 2014. Т. 48. С. 17–20.
- Миллер Г.Г., Романова В.С., Покидышева Л.Н., Титова И.В., Калиберда Е.Н., Румш Л.Д., Андреева О.И., Рыбалкин Н.П. // Антибиотики и химиотерапия. 2004. Т. 49. С. 3–8.
- Dąbrowska A., Pieńko T., Taciak P., Wiktorska K., Chilmonczyk Z., Mazurek A.P., Stasiulewicz A. // Int. J. Mol. Sci. 2018. V. 19. P. 3231. https://doi.org/10.3390/ijms19103231
- Халиков Ш.Х., Шарипова Д., Зафаров С.З., Умархон М., Алиева С.В. // Химия природ. соединений. 2017. № 1. С. 102–108.
- Khalikov Sh.Kh., Sharipova D., Zafarov S.Z., Umarkhon M., Jalalifar M. // Int. J. Modern Chem. 2016. V. 8. P. 1–18.
- Котельникова Р.А., Файнгольд И.И., Богданов Г.Н., Фрог Е.С., Мищенко Д.В., Романова В.С., Кущ А.А., Котельников А.И // Сб. тез. докл. VII Международ. конференции “Биоантиоксидант” (Москва, 25–26 октября 2006 г.). Москва: РУДН, 2006. С. 54–55.
- Федорова Н.Е., Адуева С.М., Меджидова А.А., Романова В.С., Парнес З.Н., Галегов Г.А., Кущ А.А. // Вопр. вирусол. 2002. Т. 47. С. 30–34.
- Миллер Г.Г., Кущ А.А., Романова В.С. // Патент RU 2196 602 C1, опубл. 20.01.2003.
- Меджидова М.Г., Абдуллаева М.В., Федорова Н.Е., Романова В.С., Кущ А.А. // Антибиотики и химиотерапия. 2004. Т. 49. С. 13–20.
- Кущ А.А., Климова Р.Р., Федорова Н.Е., Трошин П.А., Корнев А.Б. // Патент RU 2533232 C2, опубл. 20.11.2014.
- Pinneo M. // In: Prospects in Nanotechnology: Toward Molecular Manufacturing, Proceedings of the First General Conference on Nanotechnology: Development, Applications, and Opportunities, 11–14 November, 1992. New York: John Wiley & Sons., 1995. P. 147–172.
- Chen B.X., Wilson S.R., Das M., Coughlin D.J., Erlanger B.F. // Proc. Natl. Acad. Sci. USA. 1998. V. 95. P. 10 809–10 813. https://doi.org/10.1073/pnas.95.18.1080
- Braden B.C., Goldbaum F.A., Chen B.X., Kirschner A.N., Wilson S.R., Erlanger B.F. // Proc. Natl. Acad. Sci. USA. 2000. V. 97. P. 12193–12197. https://doi.org/10.1073/pnas.21039619
- Андреев С.М., Бабахин А.А., Петрухина А.О., Романова В.С., Парнес З.Н., Петров Р.В. // Докл. РАН. 2000. Т. 370. С. 261–264.
- Андреев С.М., Бабахин А.А. // Сб. тез. докл. Международ. форума по нанотехнологиям “Rusnanotech’08” (Москва, 3–5 декабря 2008 г.). Москва, 2008. Т. 2. С. 88–89.
- Андреев С.М., Петрухина А.О., Бабахин А.А., Германова А.В., Романова В.С., DuBuske L.V. // Иммунология. 2006. Т. 27. С. 343–348.
- Парнес З.Н., Романова В.С., Андреев С.М., Петрухина А.О., Вольпин М.Е. // Патент RU 2129436 C1, опубл. 27.04.1999.
- Hendrickson O., Fedyunina N., Zherdev A., Solopova O., Sveshnikov P., Dzantiev B. // Analyst. 2012. V. 137. P. 98–105. https://doi.org/10.1039/C1AN15745K
- Titov V.M., Meshcheryakova E.A., Balashova T.A., Andronova T.M., Ivanov V.T. // Int. J. Pept. Protein Res. 1995. V. 45. P. 348–355. https://doi.org/10.1111/j.1399-3011.1995.tb01048.x
- Масалова О.В., Шепелев А.В., Атанадзе С.Н., Парнес З.Н., Романова В.С., Вольпина О.М., Семилетов Ю.А., Кущ А.А. // Докл. РАН. 1999. Т. 369. С. 411–413.
- Halliwell B. // J. Neurochem. 1992. V. 59. P. 1609–1623. https://doi.org/10.1111/j.1471-4159.1992.tb10990.x
- Dugan L.L., Lovett E.G., Quick K.L., Lotharius J., Lin T.T., O’Malley K.L. // Parkinsonism Relat. Disord. 2001. V. 7. P. 243–246. https://doi.org/10.1016/S1353-8020(00)00064-X
- Подольский И.Я., Кондратьева Е.В., Щеглов И.В., Думпис М.А., Пиотровский Л.Б. // Физика твердого тела. 2002. Т. 44. С. 552–553.
- Kim J.E., Lee M. // Biochem. Biophys. Res. Commun. 2003. V. 303. P. 576–579. https://doi.org/10.1016/S0006-291X(03)00393-0
- Бобылев А.Г., Шпагина М.Д., Бобылева Л.Г., Окунева А.Д., Пиотровский Л.Б., Подлубная З.А. // Биофизика. 2012. Т. 57. С. 416–421.
- Makarova E.G., Gordon R.Y., Podolski I.Ya. // J. Nanosci. Nanotechnol. 2012. V. 12. P. 119–126. https://doi.org/10.1166/jnn.2012.5709
- Gordon R., Podolski I., Makarova E., Deev A., Mugantseva E., Khutsyan S., Sengpiel F., Murashev A., Vorobyov V. // J. Alzheimer’s Dis. 2017. V. 58. P. 711–724. https://doi.org/10.3233/JAD-161182
- Xie L.G., Luo Y., Lin D.D., Xi W.H., Yang X.J., Wei G.H. // Nanoscale. 2014. V. 6. P. 9752–9762. https://doi.org/10.1039/C4NR01005A
- Huy P.D.Q., Li M.S. // Phys. Chem. Chem. Phys. 2014. V. 16. P. 20030–20040. https://doi.org/10.1039/C4CP02348J
- Hashimoto M., Rockenstein E., Crews L., Masliah E. // Neuromol. Med. 2003. V. 4. P. 21–36.
- Podolski I.Ya., Podlubnaya Z.A., Kosenko E.A., Mugantseva E.A., Makarova E.G., Marsagishvili L.G., Shpagina M.D., Kaminsky Yu.G., Andrievsky G.V., Klochkov V.K. // J. Nanosci. Nanotechnol. 2007. V. 7. P. 1479–1485.
- Подлубная З.А., Подольский И.Я., Шпагина М.Д., Марсагишвили Л.Г. // Биофизика. 2006. Т. 51. С. 795–799.
- Макарова Е.Г., Кордонец О.Л., Муганцева Е.А., Марсагишвили Л.Г., Шпагина М.Д., Подлубная З.А., Годухин О.В., Подольскиий И.Я. // Сб. тез. докл. III Международ. и междисциплинар. конгресса “Нейронаука для медицины и психологии” (Крым, Судак, 12–20 июня 2007 г.). Судак, 2007. С. 149–150.
- Марсагишвили Л.Г., Бобылев А.Г., Шпагина М.Д., Трошин П.А., Подлубная З.А. // Биофизика. 2009. Т. 54. С. 202–205.
- Бобылев А.Г., Марсагишвили Л.Г., Шпагина М.Д., Подлубная З.А. // Технол. жив. систем. 2009. Т. 6. С. 46–53.
- Bednarikova Z., Huy P.D.Q., Mocanu M.M., Fedunova D., Li M.S., Gazova Z. // Phys. Chem. Chem. Phys. 2016. V. 18. P. 18855–18867. https://doi.org/10.1039/C6CP00901H
- Бобылев А.Г., Марсагишвили Л.Г., Шпагина М.Д., Романова В.С., Котельникова Р.А., Подлубная З.А. // Биофизика. 2010. Т. 55. С. 394–399.
- Григорьев В.В., Петрова Л.Н., Иванова Т.А., Котельникова Р.А., Богданов Г.Н., Полетаева Д.А., Файнгольд И.И., Мищенко Д.В., Романова В.С., Котельников А.И., Бачурин С.О. // Изв. АН. Сер. биол. 2011. № 2. С. 163–170.
- Пиотровский Л.Б. // Рос. нанотехнологии. 2007. Т. 2. С. 6–18.
- Пиотровский Л.Б. // Очерки о наномедицине. СПб.: Европейский дом, 2013. 207 с.
- Boutorine A.S., Tokuyama H., Takasugi M., Isobe H., Nakamura E., Hélène C. // Angew. Chem. Int. Ed. Engl. 1994. V. 33. P. 2462–2465. https://doi.org/10.1002/anie.199424621
- DaRos T., Vázquez E., Spalluto G., Moro S., Boutorine A., Prato M. // J. Supramol. Chem. 2002. V. 2. P. 327–334. https://doi.org/10.1016/S1472-7862(03)00089-3
- Пиотровский Л.Б., Литасова E.В., Думпис M.A., Николаев Д.Н., Яковлева Е.Е., Драволина О.А., Беспалов А.Ю. // Докл. РАН. 2016. Т. 468. P. 108–110.
- Rancan F., Helmreich M., Mölich A., Ermilov E.A., Jux N., Röder B., Hirsch A., Böhm F. // Bioconjugate Chem. 2007. V. 18. P. 1078–1086. https://doi.org/10.1021/bc0603337
- Nishihara M., Perret F., Takeuchi T., Futaki S., Lazar A.N., Coleman A.W., Sakai N., Matile S. // Org. Biomol. Chem. 2005. V. 3. P. 1659–1669. https://doi.org/10.1039/B501472G
- Sitharaman B., Zakharian T.Y., Saraf A., Misra P., Ashcroft J., Pan S., Pham Q.P., Mikos A.G., Wilson L.J., Engler D.A. // Mol. Pharmaceutics. 2008. V. 5. P. 567–578. https://doi.org/10.1021/mp700106w
- Liu Z., Liang X.J. // Theranostics. 2012. V. 2. P. 235–237. https://doi.org/10.7150/thno.4156
- Cerón M.R., Maffeis V., Stevenson S., Echegoyen L. // Inorg. Chim. Acta. 2017. V. 468. P. 16–27. https://doi.org/10.1016/j.ica.2017.03.040
- Liu J.H., Cao L., Luo P.J.G., Yang S.T., Lu F.S., Wang H.F., Meziani M.J., Haque S.A., Liu Y.F., Lacher S., Sun Y.P. // ACS Appl. Mater. Interfaces. 2010. V. 2. P. 1384–1389. https://doi.org/10.1021/am100037y
- Krishna V., Singh A., Sharma P., Iwakuma N., Wang Q., Zhang Q.Z., Knapik J., Jiang H.B., Grobmyer S.R., Koopman B., Moudgil B. // Small. 2010. V. 6. P. 2236–2241. https://doi.org/10.1002/smll.201000847