Tymczasowe stosowanie traktatu w świetle art. 25 Konwencji o prawie traktatów z 1969 r. i praktyki polskiej

Katarzyna Wasilewska

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
https://orcid.org/0000-0002-1383-9185

Abstrakt

Historycznie najważniejszą rolę wśród źródeł prawa międzynarodowego przypisywano normom zwyczajowym. W XIX wieku wprowadzono do obrotu prawnego umowy międzynarodowe - obecnie uważane za najważniejszy instrument regulujący stosunki międzynarodowe oraz fundament prawa międzynarodowego publicznego. Wraz z parlamentaryzmem wytworzył się problem oczekiwania na związanie się traktatem i jego wejście w życie. Odpowiedzią jest możliwość tymczasowego stosowania traktatu. Wątek ten został uściślony w art. 25 KWPT. W polskiej doktrynie pojawiają się liczne głosy mówiące o potrzebie unormowania poruszanej kwestii również w Konstytucji RP lub ustawie, gdyż obecnie Konstytucja nie zawiera przepisu dotyczącego tymczasowego stosowania umów międzynarodowych. Nie jest to jednak prostym rozwiązaniem, należy pamiętać, że zwłaszcza przedłużające się okresy tymczasowego stosowania traktatu mogą być uważane za jeden ze szczegółowych przejawów tendencji do deformalizacji prawa międzynarodowego. Pozytywnym skutkiem jest umożliwienie działania traktatu, zanim dokończone zostaną czasochłonne procedury. Z takiego obrotu sprawy, w odpowiednich warunkach prawnych, mogą skorzystać tak samo strony umowy, jak i podmioty krajowe. Równie ważną kwestią jest konwencja wiedeńska o prawie traktatów między państwami, a organizacjami międzynarodowymi i między organizacjami międzynarodowymi z 21.3.1986 r., która nadal nie weszła jeszcze w życie. Jeżeli mają zajść istotne zmiany w wyżej wymienionych kwestiach, niezbędna jest mobilizacja państw i wspólna ich praca nad osiągnięciem zamierzonego celu

Słowa kluczowe:

Konwencja wiedeńska, traktat, konstytucja, umowa, tymczasowe stosowanie traktatów