مثبت اندیشی و کارکردهای آن از دیدگاه قرآن کریم
محورهای موضوعی : فصلنامه مطالعات قرآنی
علیرضا ذوالفقاری
1
(گروه روان‌شناسی، واحد تویسرکان، دانشگاه آزاد اسلامی، تویسرکان، ایران)
کلید واژه: خداباوری, خوشبینی, قرآن کریم, ارزشمندی زندگی, پیامدهای روان‌شناختی,
چکیده مقاله :
چگونگی اندیشیدن نقش مهمی در زندگی و کارکرد انسان‌ها دارد. انسان‌ها با توجه به نوع نگرشی که نسبت به خداوند، جهان و خود دارند از یکدیگر متمایز و به دو گروه خوش بین و بدبین دسته بندی می‌شوند. افراد خوش بین رویدادهای عالم هستی را بد در نظر نمی‌گیرند. زیرا که می‌دانند هر لحظه عالم دارای حساب و کتاب بوده و بدون اراده خداوند سبحان برگی از درخت نمی‌افتد و انسان‌ها باید به رحمت و بخشش خداوند امید داشته و شادمانه به برنامه ریزی و عمل بپردازند. در پژوهش حاضر سؤال مطرح شده این است که مثبت اندیشی از دیدگاه قرآن کریم دارای چه کارکردهای روان‌شناختی است؟ با بررسی و توجه به معانی آیات یازده کارکرد روان‌شناختی برای مثبت اندیشی یافت شد که عبارت‌اند از تقویت خداباوری، افزایش سلامت جسمانی و روانی، آینده نگری و امیدواری، مدیریت هیجانات، برقراری ارتباطات اثربخش، افزایش تاب آوری، افزایش گذشت، موفقیت بیش‌تر، شاد زیستن، ارزشمندی و معناداری زندگی و استحکام خانواده.
The way of thinking plays an important role in human life and function. Human beings are distinguished from each other according to the kind of attitude they have towards God, the world and themselves and are divided into two groups: optimistic and pessimistic. Optimists do not take the events of the universe for granted. Because they know that every moment of the world has method and rule and without the will of God Almighty, not a leaf falls from a tree, and human beings should hope for God's mercy and forgiveness and plan and act happily. In the present study, the question is what are the psychological functions of positive thinking from the perspective of Holy Quran? psychological functions for positive thinking were concluded by studying the meanings of eleven Verse, which include strengthening theism, increasing physical and mental health, foresight and hope, managing emotions, effective communicating, increasing flexibility, increasing forgiveness, greater success, living happily, nobility and meaning of life and family support.
قرآن کریم. ترجمه حسین انصاریان.
نهج البلاغه.
سلیگمن، ای، پی. 1393ش، شادمانی درونی: روان‌شناسی مثبت‌گرا در خدمت خشنودی پایدار، ترجمه مصطفی تبریزی و علی نیلوفری و رامین کریمی، تهران: انتشارات دانش.
سلیگمن، ای، پی. 1394ش، شکوفایی روان‌شناسی مثبت‌گرا(درک جدیدی از نظریه شادکامی و بهزیستی)، ترجمه امیر کامکار و سکینه هژبریان، تهران: انتشارات روان.
سیولی، آنتونی و هنری بیلر. 1391ش، نیروی امید: بر مشکلات دلهره آور زندگی تا غلبه کنید- هرچه باشند، ترجمه مریم تقدیسی، تهران: انتشارات ققنوس.
کوئیلیام، سوزان. 1385ش، تفکر مثبت، ترجمه محمدعلی حسینی و شیوا ایزدی، تهران: انتشارات سارگل.
کوئیلیام، سوزان. 1395ش، مثبت اندیشی، ترجمه فریده براتی و افسانه صادقی، تهران: انتشارات جوانه رشد.
مکارم شیرازی، ناصر و همکاران. 1374ش، تفسیر نمونه، قم: دار الکتب الإسلامیة.
مقالات
توانایی، محمد حسین و الهه سلیم زاده. 1389ش، «بررسی تأثیر مثبت اندیشی از دیدگاه قرآن و حدیث»، پژوهشنامه علوم و معارف قرآن کریم، سال دوم، شماره 7، صص39-63.
سلیم زاده، الهه و محمد حسین توانایی. 1393ش، «غلبه بر موانع موفقیت از دیدگاه قرآن و روایات»، فصلنامه مطالعات قرآنی، سال پنجم، شماره 18، صص119-136.
شریفی، منیژه و اعظم پرچم و مریم السادات فاتحی زاده. 1396ش، «بررسی خوشبینی و تبیین جایگاه آن در استحکام خانواده»، مجله روان‌شناسی و دین، سال دهم، شماره 38، صص65-75.
عبداللهی، صمد و ام کلثوم رزمی. 1393ش، «نقش مثبت اندیشی در حل مسائل زندگی با تأکید بر آیات قرآن کریم و روایات»، فصلنامه قرآن در آینه پژوهش، سال اول، شماره 20، صص159-188.
علی زمانی، امیر عباس. 1383ش، «ایمان دینی و رنج‌های وجودی»، مجله پژوهش‌های فلسفی- کلامی، شماره 21 و 20، صص19-2.
مقدس، حسین و جواد کارخانه. 1399ش، «ایمان به وعده‌های الهی و هدفمندی زندگی از منظر قرآن کریم»، فصلنامه مطالعات قرآنی، شماره 44، صص275-304.
_||_Holy Quran Translated by Hossein Ansarian.
Nahj Al Balaghah.
Seligman, E.P. 2014, Inner Happiness: Positive Psychology in the Service of Lasting Satisfaction, translated by Mostafa Tabrizi and Ali Niloufari and Ramin Karimi, Tehran: Danesh Publications.
Seligman, E.P. 2015, The flourishing of positivist psychology (a new understanding of the theory of happiness and well-being), translated by Amir Kamkar and Sakineh Hejbarian, Tehran: Ravan Publications.
Scioli, Anthony and Henry Biller. 2012, The Force of Hope: Overcoming the daunting problems of life to overcome - whatever they are, translated by Maryam Taghdisi, Tehran: Qoqnoos Publications.
Quilliam, Susan. 2006, Positive Thinking, translated by Mohammad Ali Hosseini and Shiva Izadi, Tehran: Sargol Publications.
Quilliam, Susan. 2016, Positive Thinking, translated by Farideh Barati and Afsaneh Sadeghi, Tehran: Javaneh Roshd Publications.
Makarem Shirazi, Nasser et al. 1995, Sample Interpretation, Qom: Islamic Books House.
Articles
Tavanaei, Mohammad Hossein and Elahe Salimzadeh. 2010, "Study on effect of positive thinking from the perspective of Holy Quran and Hadith", Journal of Sciences and Knowledge of Holy Qur'an, Second Year, No. 7, pp. 39-63.
Salimzadeh, Elahe and Mohammad Hossein Tavanaei. 2014, "Overcoming Barriers to Success from the Perspective of Quran and Traditions", Quarterly Journal of Quranic Studies, Fifth Year, No. 18, pp. 119-136.
Sharifi, Manijeh and A’zam Parcham and Maryam Sadat Fatehizadeh. 1396, "Study of optimism and explaining its place in family strength", Journal of Psychology and Religion, Year 10, No. 38, pp. 65-75.
Abdullahi, Samad and Umm Kulthum Razmi. 2014, "The role of positive thinking in solving life problems with emphasis on the verses of Holy Quran and narrations", Quran Quarterly in the Mirror of Research, First Year, No. 20, pp. 159-188.
Ali Zamani, Amir Abbas. 2004, "Religious Faith and Existential Sufferings", Journal of Philosophical-Theological Research, No. 21 and 20, pp. 19-2.
Moqaddas, Hossein and Javad Karkhaneh. 2020, "Belief in Divine Promises and the Purpose of Life from the Perspective of Holy Quran", Quarterly Journal of Quranic Studies, No. 44, pp. 275-304.