با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن علمی حقوق پزشکی ایران

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز، تبریز، ایران

2 استادیار حقوق خصوصی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز، تبریز، ایران

چکیده

حفظ امنیت و پویایی بازارهای رقابتی یک ضرورت به شمار می­رود و برای تضمین و تداوم این وضعیت مقررات و تدابیر ویژه­ای با ابزارهای قدرتمند و مؤثر لازم است که مجموع آن را حقوق رقابت می­نامند. ضرورت اجرای این مقررات و تضمین موفق آن ایجاب می­کند که حقوق رقابت از پشتوانه ضمانت اجراهای کارآمد، منطقی و مؤثر برخوردار باشد تا با پیش­بینی مسئولیت­های قراردادی، غیرقراردادی و کیفری متخلفان این عرصه، امکان جبران خسارت زیان­دیدگان به ویژه مصرف­کنندگان را فراهم آورد. در این ارتباط سؤالات زیادی مطرح است از جمله اینکه آیا حقوق رقابت ضمانت اجراهای مؤثری دارد و شامل چه نوع ضمانت اجراهایی می­شود. این مقاله با فرض وجود انواع ضمانت اجراها و با مراجعه به مهم­ترین منابع داخلی و خارجی و با ملاحظه وضعیت موجود، به تحلیل، بررسی و نقد اقسام ضمانت اجراهای حقوق رقابت در ایران صرفاً در بخش تعهدات منفی بنگاه­های تجاری می­پردازد و در جهت رفع ابهامات و بهره­مندی از نقاط قوت سایر نظام­های حقوقی، با مقررات حقوق اتحادیۀ اروپا و آمریکا مورد مقایسه قرار می­دهد. در فصل نهم از قانون اجرای اصل 44 قانون اساسی، ضمانت اجراهای خاص و مشترک، در جهت برقراری رقابت و جلوگیری از اقدامات ضد رقابت، پیش­بینی شده است که به خاطر اهمیت و آثار مفیدی که ضمانت اجراها، می­تواند داشته باشد و نیز ایرادات و کاستی­هایی که این بخش از قانون دارد توجه و بررسی آن ضروری به نظر می­رسد.

کلیدواژه‌ها

اسکینی، ربیعا (1377). حقوق تجارت شرکت‌های تجاری. جلد اول. چاپ دوم. تهران: انتشارات سمت.
افشار، حسن (1394). جبران خسارت معنوی در حقوق ایران. چاپ اول. تهران: انتشارات مجد.
السان، مصطفی (1391). حقوق تجارت الکترونیک. چاپ اول. تهران: انتشارات سمت.
امامی، دکتر سیدحسن (1376). حقوق مدنی. جلد اول. چاپ هیجدهم. تهران: کتاب فروشی اسلامی.
بادینی، حسن (1384). فلسفه مسئولیت مدنی. چاپ اول. تهران: شرکت سهامی انتشار.
باریکلو، علی­رضا (1385). مسئولیت مدنی. چاپ اول. تهران: نشر میزان.
بخت­جو، روح­الله (1398). حمایت حقوقی از اسرار تجاری. چاپ اول. تهران: انتشارات مجد.
برزی ودود (1395). درس­هایی از حقوق مدنی، تعهد به سود ثالث. چاپ اول. تهران: انتشارات مجد.
پاشازاده، حسن (1385). آثار قرارداد نسبت به اشخاص ثالث در حقوق ایران و انگلیس. چاپ اول. تبریز: دانشگاه تبریز.
جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1378). حقوق تعهدات. چاپ سوم. تهران: گنج دانش.
ــــــــــــــــ (1362). مقدمه عمومی علم حقوق. چاپ اول. تهران: گنج دانش.
حجتی اشرفی، غلامرضا (1384). مجموعه قوانین و مقررات جزایی. چاپ ششم. تهران: گنج دانش.
حسن پور، محمد مهدی (1395). حقوق رقابت و قرارداد مجوز بهره­برداری. چاپ اول. تهران: مجد.
حسینی، مینا (1396). حقوق رقابت. چاپ اول. تهران: انتشارات مجد.
حقیقت­جو، مهدی (1398). حقوق رقابت و توسعه خارجی شرکت‌های تجاری. چاپ دوم. تهران: بنیاد حقوقی میزان.
حیاتی، علی عباس (1392). مسئولیت مدنی. چاپ اول. تهران: بنیاد حقوقی میزان. 
رشوند بوکانی، مهدی (1390). حقوق رقابت. چاپ اول. تهران: دانشگاه امام صادق (ع).
رضایی، محمدتقی (1394). نظام حقوقی سازمان جهانی تجارت. چاپ دوم. تهران: بنیاد حقوقی میزان.
رنجبر، حسین (1393). مسئولیت کیفری نیابتی. چاپ اول. تهران: انتشارات شهر دانش.
رهبری، ابراهیم (1397). حقوق اسرار تجاری. چاپ چهارم. تهران: انتشارات سمت.
رهبری، ابراهیم و همکاران (1398). حقوق رقابت در عرصه مالکیت­های فکری. جلد دوم. چاپ اول. تهران: سمت.
زیبر، اولریش (1383). جرایم رایانه‌ای. مترجم: محمدعلی نوری و همکاران. چاپ اول. تهران: گنج دانش.
ژوردن، پاتریس (1394). اصول مسئولیت مدنی. مترجم مجید ادیب. چاپ چهارم. تهران: نشر میزان.
سازمان جهانی مالکیت فکری (1399). حقوق مجاور، راهنمای معاهده رم و معاهده حامل­های صوتی. مترجم: علیرضا محمدزاده و همکاران. چاپ اول. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
سلیمی، فضه (1393). تعامل حقوق مصرف و حقوق رقابت. چاپ اول. تهران: مجد
ـــــــــــــــــــ (1398). حقوق رقابت و مسئولیت مدنی ناشی از نقض قواعد آن. چاپ اول. تهران: مجد.
سماواتی، حشمت­اله (1374). مقدمه­ای بر حقوق رقابت تجارتی. چاپ اول. تهران: فردوسی
السنهوری، عبدالرزاق احمد (1390). حقوق تعهدات (الوسیط). مترجمین: محمدحسین دانش کیا و همکاران. جلد دوم. چاپ اول. قم: انتشارات دانشگاه قم.
شهیدی، مهدی (1393). تشکیل قراردادها و تعهدات. جلد اول. چاپ دهم. تهران: مجد  
شیروی، عبدالحسین (1399). حقوق اقتصادی. چاپ اول. تهران: انتشارات سمت.
صغیری، اسماعیل (1387). تئوری تعهدات در بوته عمل. چاپ دوم. تهران: انتشارات فروزش.
صفایی، سیدحسین (1398). مسئولیت مدنی. چاپ دوازدهم. تهران: انتشارات سمت.
علاءالدینی، امیرعباس (1391). حقوق رقابت. چاپ اول. تهران: انتشارات مجد.
غفاری فارسانی، بهنام (1398). حقوق رقابت و ضمانت اجراهای مدنی آن. چاپ دوم. تهران: میزان
قاسم­زاده، مرتضی (1383). مبانی مسئولیت مدنی. چاپ دوم. تهران: نشر میزان.
قاسمی حامد، عباس (1385). حقوق خصوصی اقتصادی. چاپ اول. تهران: دانشگاه شهید  بهشتی.
کاتوزیان، ناصر (1388). فلسفه حقوق. جلد اول. چاپ پنجم. تهران: شرکت سهامی انتشار.
ـــــــــــــــ (1368). قواعد عمومی قراردادها. جلد چهارم. چاپ اول. تهران: بهنشر.
ــــــــــــــ (1377). مقدمه علم حقوق. چاپ بیست و سوم. تهران: شرکت سهامی انتشار.
ــــــــــــــ (1377). وقایع حقوقی. چاپ اول. تهران: شرکت سهامی انتشار.
کدخدایی، عباس (1380). ساختار و حقوق اتحادیه اروپایی. چاپ اول. تهران: نشر میزان.
مرکز پژوهش­های مجلس (1385). بررسی لایحه مقررات تسهیل­کننده رقابت. چاپ اول. تهران: دبیرخانه مجلس.
ناصحی، علی (1398). مبانی حقوقی و فقهی رقابت. چاپ دوم. تهران: انتشارات مجد.
نقیبی، سیدابوالقاسم (1386). خسارت معنوی در حقوق اسلام، ایران و نظام­های حقوقی معاصر. چاپ اول. تهران: امیرکبیر.  
نوری، محمدعلی و همکاران (1382). حقوق تجارت الکترونیکی. چاپ اول. تهران: گنج دانش.
نوین، پرویز (1392). مسئولیت مدنی تطبیقی. چاپ اول. تهران: گنج دانش.
نهرینی، فریدون (1397). فسخ قرارداد. چاپ دوم. تهران: گنج دانش.
وبر، البرشت (1370). سازمان­های بین­المللی اقتصادی. مترجم: طهماسب دولت شاهی. چاپ اول. تهران: فرزانگان.
Adams, J. (2001). The sale  of  Goods. 10th Ed- England: Longman.
Akehurst, M. (1988). A  Modern  introduction to  international   Law. 6 th Ed. London: unwin  Hyman.
Alexander, B. (1998). Realm of Company Law. 1th Ed- Boston: Kluwer Law.
Alison, J. and others (2009). EC Competition Law. 2th Ed. England: oxford:
Alistair, L. (2012). The Eu Merger Regulation. 1th Ed. New York: Sweet and Maxwell.
BaeL, V. (2009). competition Law of The European community. 5th Ed. London: Wolters Kluwer.
Black, H. (1983). Black's Law  Dictionary. fifth Ed. West publishing co America.
Broder, D. (2010). Antitrust Law and Enforcement. 1th Ed. London: Oxford university press.
Catherine, B. (2001). The Substantiv Law of  the Eu. 4th Ed. London: oxford  university press.
Connor, J. (2008). Global price Fixing. 2th Ed. London: Springer.
CooKe, J. (2001). Law of tort. 15th Ed. England: CWS.
Dean, R. (2002). The Law of Trade secrets and  Personal Secret. 1th Ed. Australia: Law Book Co.
Elliott, C. and others (2001). Tort Law. 3th Ed. England: Longman.
Fedrico, F. (2014). Eu competition Law. 3th Ed, London: Springer.
FLesner, C. (2010). the Cambridge Companion to European union private Law. 1th Ed Cambridge university. England: press.
Furse, M. (2012). The Criminal Law of Competition in the Uk and in the us. 1th Ed. England: Edward Elgar Publishing.  
Geradin, D. (2004). Eu competition Law  and Economics. 1th Ed. London: oxford university press.
Green, R. S. (2006). The  Common Core  of  European private Law. 1th Ed. England: university  press Cambridge.
Green, R. (2004). Mistake, Fraud and Duties inform in European Contract Law. 1th Ed. Cambridge London
Herbert, N. (1999). Freedom of Information  and Right  to  Know. 1th Ed. U.S.A: Greenwood  press.
Jones, C. (1999). Private Enforcement of Antitrust Law in the Eu. UK and USA, 1th Ed. New York: Oxford university Press.
Josephin, S. and others (2001). Text Book on Ec Law. 7th Ed. England: Blackstone.
Kalivas, J. and Overly, M. (2010). A Business and  Legal Guide. 1th Ed. New York: Taylor.
Katsou, Y. and others (2018). Excessive pricing and competition Law Enforcement. 1th Ed. England: springer.
Koren, D. (2003). undersatanding European union Law. 2th Ed. London:  Cavendish press.
Lennart, R. and others (2005). European Competition Law. 1th Ed. London: Oxford.
Lianos, J. (2013). Competition Law  remedies  in Europe. 1th Ed. London: Hart pubishing.
MacLean, R. (1994). European Community Law. 6th Ed. London: HLT press.
Martin, A. (2009). Oxford Dictionary  of Law. 7th Ed. England: Janathan Law.
Michael, A. (2003). Market Dominance and Antitrust policy. 1th Ed. London: Elgar publication.
Michael, J. and others (2005). The Regulation of International Trade. 1th Ed. England: Routledge.
MoLLers, T. and others (2007). The Enforcement of Competition Law in Europe. 1th Ed. New York: Cambridge university Press.
Monahan, G. (2001). Essential Contract Law. 2th Ed. London: Cavendish publishing.
Monti, G. (2007). Ec competition Law. 1th Ed. New York: Cambridge university press.
Rebecca, M. (1986). International Law. 1th Ed. London: sweet and Maxwell.
Richard, W. (1989). competition  Law. 2th Ed. London: Butterworths.
Rhode, I. (2000). Lawyers  Roles and Responsibilities and Regulation. 1th Ed. England: Oxford university press.
Rodger, B. (2009). Cases and  Materials on UK and EC competition Law. 1th Ed. London: Oxford university press.
Rodger, B. (2009). competition Law and policy in the EC and UK. 4th Ed. New York: Routledge.
Sauter, W. (2014). public Services in EU Law. 1th Ed. England: Cambridge.
Stephen, H. (2001). competition Law outside the united states. 1th Ed. New York: American Association.
Steven, D. (1999). Ec Competition Law and Intellectual property Rights the Regulation innovation. 2th Ed. New York: oxford university.
Surblyte, G. (2015). competition on the Internet. 1th Ed. London: springer.
Taylor, M. (2009). International Competition Law. 2th Ed. England: Cambridge university press.
Whish, R. and others (2012). competition Law. 5th Ed. England: oxford publishing.