نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

• زهرا آتشی ¹
• مجتبی جاویدی ²
• علیرضا فارسی نژاد ³

¹ دانشجوی دکترای الهیات و معارف اسلامی، فقه و مبانی حقوق ، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

² دانشیار، بخش علوم قرآن و فقه، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

³ استادیار ، بخش فلسفه و کلام اسلامی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

چکیده

کتاب اخلاق نیکوماخوس ارسطو یکی از مهم‌ترین کتاب‌های وی در زمینه­ی اخلاق است. با تأمل در این کتاب آشکار می‌شود که در آن از خدایان متعدد نام‌برده شده است ولی از خداوند یکتای ادیان الهی اثری نیست. با توجه به این‌که خداوند و رابطه‌ی انسان با او، روح حاکم بر تمام آموزه‌های ادیان الهی و به‌صورت خاص دین اسلام است و اخلاق نویسان مسلمان در اخلاق نویسی فلسفی و صورت‌بندی آن از این کتاب ارسطو پیروی کرده‌اند، این عدم وجود خداوند یکتا، تأثیراتی بر اخلاق‌نویسی فلسفی داشته است. این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی- انتقادی به این موضوع پرداخته و پاره‌ای از تبعات و نتایج صورت بندی اخلاق فلسفی بر مبنای اخلاق ارسطو را به شرح زیر برشمرده است: تغییر موضوع و هدف علم اخلاق، در نظر گرفته نشدن جایگاهی برای اخلاق بندگی و رابطه‌ی انسان با خداوند، غائب بودن مفهوم آخرت و حیات ابدی در علم اخلاق، بینش متفاوت در خصوص مفاهیم خیر، سعادت و فضیلت نسبت به دین اسلام، عدم تبیین جایگاه نقل، وحی و شریعت در اخلاق‌نویسی اسلامی و جدا شدن اخلاق از علوم وحیانی چون فقه، فردی شدن علم اخلاق اسلامی و عدم توجه به ابعاد اجتماعی آن.

کلیدواژه‌ها

• اخلاق
• اخلاق‌نویسی فلسفی
• اخلاق نیکوماخوس
• ارسطو
• خداوند

موضوعات

• فلسفه

عنوان مقاله [English]

A Critical Review of "Non-Existence of God" on the Aristotle's Book “Nicomachean Ethics” and its Effect on Philosophical Ethics Writing among Muslims

نویسندگان [English]

• Zahra Atashi ¹
• Mojtaba Javidi ²
• Alireza Farsinejad ³

¹ PhD Student in Theology and Islamic Studies, Fiqh and Fundamentals of Law, Shiraz University, Shiraz, Iran

² Associate Professor, Department of the Qur'anic Science and Fiqh, Shiraz University, Shiraz, Iran

³ Assistant Professor, Department of the Islamic Philosophy, Shiraz University, Shiraz, Iran

چکیده [English]

Aristotle “Nicomachean's” book on ethics is one of his most important books on ethics. By meditating on this book, one becomes the guardian of God, in which there are no traces of the many letters of God, one of the divine religions. Given that God and man's relationship with him are the ruling spirit of all the teachings of the divine religions, and in particular the religion of Islam, and that Muslim ethicists have followed Aristotle in their philosophical ethics and formulation, this absence of the one God has had some effects on philosophical ethics. This article deals with this issue with a descriptive-analytical-critical method and has listed some of the consequences and results of formulating philosophical ethics based on Aristotle's ethics as follows: changing the subject and purpose of ethics, not considering a place for slavery and relationship ethics between Man and God, the absence of the concept of the hereafter and eternal life in the science of ethics, different views on the concepts of goodness, happiness, and virtue in Islam, lack of explanation of the place of narration, revelation, and law in Islamic ethics and separation of ethics from revelatory sciences such as jurisprudence, personalization of Islamic ethics and lack of attention to its social dimensions.

کلیدواژه‌ها [English]

• Ethics
• Philosophical Ethics
• Nicomachean Ethics
• Aristotle
• God