Erzurum Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi

Öz

ÖZ
Bir metnin açıklanması ve yorumlanması anlamına gelen şerhler, bize şarihin bilgi birikimini de sunar. Çünkü şarih yorumlarını ancak bilgi hazinesindeki bilgilerle yapabilir. Şarih, yorum ve açıklamalarını dönemin güvenilen eserlerini tanık göstererek destekler. Bu çalışmada Abdülmecid Sivasi’nin Şerh-i Cezire-i Mesnevi adlı eserinde kullanılan kaynakların tespit edilmesi amaçlanmıştır. On yedinci yüzyılın önemli isimlerinden biri olan Abdülmecid Sivasi çok sayıda eser vermiştir. Küçük yaşlardan itibaren iyi bir eğitim alan Abdülmecid Sivasi, Arapça ve Farsçayı bu dillerde eser verecek kadar iyi bilmektedir. Sivasi şair, yazar, şeyh ve şarihtir. Özellikle Mevlana Celaleddin Rumi’nin eserleri üzerine çok sayıda şerh yazmıştır. Bu çalışmada ele alınan Şerh-i Cezire-i Mesnevi de Mevlana Celaleddin Rumi’nin Mesnevi-i Manevi eseri üzerine Yusuf-ı Sineçak’ın yaptığı beyit seçmelerinden oluşan Cezire-i Mesnevi adlı eserin şerhidir. Bu eseri şerh ederken yalnız Türkçe kaynaklardan değil Arapça ve Farsça kaynaklardan da yararlanmıştır. Birden fazla dilde farklı türlerden eserler şerhi süslemektedir. Sözlüklerden, farklı şerhlerden, tefsirlerden, hadis kitaplarından, Divanlardan, tarihlerden ve daha birçok türde eserden alıntılar yapmıştır. Şerh sırasında kullanılan kaynak eserlerin kimi zaman ismi açıklanırken kimi zaman da ne eserin ne de eser sahibinin adı verilmemiştir. Bu eserlerin hepsi tespit edilerek eser sahiplerinin isimlerinin alfabetik sıralaması ile okurun bilgisine sunulmuştur. Çok fazla alıntı olduğundan her bir isim için bir örnek paylaşılmıştır.