بازنمود سیمای مشاهیر ادبیات جهان در ادبیات بومی (نمونه موردی: تصویر لامارتین در قصیده لامرتین سروده صلاح لبکی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه زابل، زابل، ایران

2 استادیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه زابل، زابل، ایران

چکیده

ترسیم جنبه ­های ادبی و اجتماعی شخصیت مشاهیر ادبیِ جهان در ادبیات ملی، یک جریان مرسوم است. مطالعه درباره چگونگیِ این بازنمایی، یکی از زمینه ­های قدیمیِ پژوهش در ادبیات تطبیقی است و ادبایی که به معرفی و شناساندن شخصیت­هایی از ادبیات­های دیگر به مخاطبان ادبیات ملی می ­پردازند، واسطه یا میانجی نامیده می ­شوند. از آلفونس دولامارتین، به­عنوان یکی از بزرگان مکتب ادبی رمانتیسم نام برده می­ شود که شخصیت و دیدگاه ­های مکتبی او منبع الهام بسیاری از پیروان رمانتیسم فرانسوی در ادبیات جهان است. صلاح لبکی (1906-1955)، شاعر لبنانی که یکی از پیشگامان مکتب رمانتیسم در ادبیات معاصر عرب به شمار می­رود، با الهام از شخصیت و سفر تاریخی لامارتین به لبنان، قصیده­ای تحت عنوان لامرتین سروده است که در آن جنبه­ های مختلف شخصیت وی را در پرتو دیدگاه و جهان­ بینی رمانتیکیِ خود، بازنمایی کرده است. جستار حاضر، بر آن است تا بر مبنای روش توصیفی- تحلیلی، چگونگی و چرایی ترسیم چهره و شخصیت لامارتین را در سروده مورد اشاره، نشان ­دهد. یافته­ های پژوهش نشان از آن دارد که قصیدۀ مورد مطالعه، یک گزارش منظومِ صرف و توصیف ساده از زندگی شاعر نیست؛ بلکه صلاح لبکی حوادث و جنبه­های ادبی و اجتماعی شخصیت لامارتین را ابزاری برای بازنمایی او به عنوان سمبل جهان­بینی رمانتیکی قرار داده است تا نقشی در معرفی مکتب رمانتیسم وبزرگان آن به مخاطبان شعر معاصر عربی داشته باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Representation of World Literary Figures in National Literature (Case Study: Lamartine's Image in Ode Lamartine By Salah Labki)

نویسندگان [English]

  • Ali Akbar Chenari 1
  • Foad Abdollahzadeh 2
1 Associate Professor, Department of arabic literature, Faculty of literature and human sciences, University of Zabol, Zabol, Iran
2 Assistant Professor, Department of arabic literature, Faculty of literature and human sciences, University of Zabol, Zabol, Iran
چکیده [English]

Introduction:
Illustrating the countenances of renowned literary figures within the context of both native and national literatures is a prevalent literary trend that reflects the reciprocal connections between these literary traditions. In the realm of contemporary Arabic literature, the intersection with global literary expressions has paved the way for the emergence of distinguished poets and literary personalities. These individuals serve as conduits, translating the poetic endeavors of celebrated international poets into the domain of indigenous literature.
The Romanticism movement is recognized as one of the foundational arenas for comparative literature on a global scale. Spanning the late 18th century and extending through the 19th century, it permeated all of Europe, capturing the interest of critics and writers alike. This era stimulated an inclination to assess various literatures and literary trends, fostering a spirit of comparison. Additionally, the Romantics displayed a fondness for exploration, venturing into distant lands and delving into historical depths. Consequently, this movement gave rise to a network of influence and reception within its scholarly domain.
The trailblazers of the Romanticism movement in the Arab world, particularly in Lebanon, were exposed to French literature and the luminaries of French Romanticism during the period when French-language schools and educational institutions were active in Lebanon during the colonial era. Among these influential figures is Lamartine. Salah Labaki, captivated by Lamartine's persona, directly drew inspiration from him. In a poem titled "Lamartine," Labaki portrayed Lamartine's character and pivotal life events through a Romantic lens, thus expressing his own perspective on the subject. Given the evident influence of Salah Labaki from Lamartine, this research is conducted within the framework of the French school in comparative literature, where the research criterion involves not only resemblance but also the substantiation of the flow of influence and reception.
The research necessity identified by the authors of this article pertains to the absence of a comprehensive and systematic examination of Salah Labaki's perspectives on Lamartine's character, as portrayed in the specified poem. The significance of this undertaking is heightened by Labaki's emergence at a pivotal juncture in contemporary Arabic literature, marking the inception of a literary school. The mentioned poem serves as a vivid representation of the influential impact of eminent European Romanticists like Lamartine in shaping the Arab Romanticism movement. The research approach adopted in this study is descriptive-analytical, and from a methodological standpoint, it aligns with the categorization of a comparative literature study, as elucidated in the theoretical foundations section of the research.
The foundation for interpreting the studied work in this research centers on the acknowledgment that Salah Labaki has employed the events from Lamartine's life and character as a means to elucidate his own Romantic perspective. This serves the purpose of illustrating the fundamental resemblance between Labaki's worldview and that of Lamartine. Consequently, the current investigation applies the principles of the Romanticism school to analyze and delve into the examined text. Indeed, the aforementioned poem can be viewed as an outcome of Romanticism, a significant literary movement or school. It is crucial to note in this context that the influence exchange between the Romanticism school and Eastern lands operates in a bidirectional manner. For Lamartine, akin to other eminent Romanticists, these lands have perpetually served as wellsprings of inspiration, as the Orient appears to them as imaginative, mystical, and wondrous (Servat, 2003: 44), with diverse depictions of it present in European Romanticist texts.

The poem "Lamartine" underscores the significant impact of one of the preeminent Romantic poets globally on contemporary Lebanese poetry, particularly in the works of Salah Labaki. Labaki, drawing inspiration from Lamartine's ideological perspectives, adopts a deeply reflective stance towards natural phenomena and human existence. His poetry deviates from the enumeration of moral virtues and traditional elegiac meanings.
In this poem, Labaki's perspective on the enigmatic event of death closely mirrors Lamartine's ideological outlook. Within the Romanticist framework, death is perceived as a gateway to a transcendental and idealistic realm. Consequently, the conventional apprehension of death, a prevalent theme in traditional poetry, gives way in the poet's vision to optimism and a sense of surrender.
In this poem, in alignment with the Romanticists' perspective, Salah Labaki attributes a sacred and divine significance to poets. He portrays Lamartine's character as a guide for the people, emphasizing the reformative role of Romantic ideology. Conversely, the realists, who oppose Romanticism, criticize Romanticists for being disconnected from reason and logic, accusing them of indulging in illusion and fantasy.
Salah also imparts a spiritual and mythical dimension to the women who played roles in Lamartine's life, depicting them as his spiritual support on the journey of spiritual exploration and mystical ascent toward perfection. Through this approach, he somewhat rationalizes Lamartine's extramarital love affairs with his lover.
According to Labaki, Lamartine's isolation and solitude stem from the Romantic belief that ordinary people fail to recognize the worth and dignity of geniuses. The Romanticists assert that only geniuses have the capacity to liberate individuals from blind imitation.
Labaki's perspective on nature and natural occurrences in this poem aligns seamlessly with the views of other Romanticists, including Lamartine himself. The poet imbues the phenomena with the hues of his inner emotions and thoughts, establishing a connection with them. Within this worldview, natural phenomena deviate from their traditional representation in classical poetry, serving the purpose of conveying the poet's reflections and contemplations through the voice of the phenomena.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Travel Motif
  • Al-behar Va Al- drvysh ode
  • Mosafer poetry
  • sohrab sepehri
  • Khalil Hawi

عنوان مقاله [العربیة]

إستعراض صور مشاهیر الأدب العالمی فی الادب القومی (قصیدة لامرتین لصلاح لبکی نموذجا)

چکیده [العربیة]

إن القیام باستعراض الجوانب المختلفة من الحیاة الأدبیة والاجتماعیة لمشاهیر الأدب العالمی فی الأدب الفومی یُعَدُّ تیارا معترفا به فی الأوساط الأدبیة. و الدراسات التی تبحث عن هذه الجوانب هی من أقدم محاور الأدب المقارن؛ وقد جرت العادة علی إطلاق اسم الوسطاء على الأدباء الذین یقومون بتقدیم الأدباء الأجانب إلی قارئی الأدب القومی. یُعَدّ ألفونس دی لامرتین، الشاعر الفرنسی، رائدا من رواد المدرسة الرومنسیه فی الادب العالمی، حیث تحوّلت شخصیته وآراؤه مصدر إلهام لکثیر من الشعراء الرومانسیین فی أرجاء مختلفة من العالم. أنشد صلاح لبکی، الشاعر اللبنانی الذی یعدّ من روّاد المذهب الرومانسیی فی الأدب العربی الحدیث، أنشد قصیدةً رومنسیّة استلهم معانیها من شخصیة لامرتین ورحلته التاریخیة إلی لبنان، وسمّاها «لامرتین»، واستعرض فیها جوانب مختلفة من شخصیّة هذا الأدیب علی أساس نظرته الرومانسیة للأدب. فهذا المقال بصدد الکشف عن الأسباب التی أدّت إلی استحضار صورة لامارتین فی هذه القصیده وکیفیة ترسیم جوانبها علی ضوء المنهج الوصفی-التحلیلی. تشیر النتائج إلی أن الصورة الشعریه فی هذه القصیده لیست صورة تقریریة بحتة عن حیاة لامرتین، بل اتّخذ الشاعر من شخصیة لامرتین بمختلف جوانبها الأدبیة والاجتماعیّة أداة تقوم بتمثیله بطلا رومانسیّا یتمتّع بخصائص الإنسان المثالی الذی یتطلّع إلیه الرومنسیّون، وتمکّن الشاعر کذلک من خلالها تقدیم المذهب الرومانسی وأعلامه إلی قُرّاء الشعر العربی المعاصر.

کلیدواژه‌ها [العربیة]

  • الأدب المقارن
  • صورولوجیا
  • لامارتین
  • صلاح لبکی
  • الرومنسیه
  • قصیدة لامرتین
ابوشبکة، الیاس (2017). لامرتین، الطبعةالأولی، لندن: مؤسسة هنداوی سی آی سی.
اشلار، میشل(۱۳۹۰). تاریخ ادبیات فرانسه در قرن نوزدهم، ترجمه: سمیه احمدی برومند و گیتی تقی­زاده، تهران: سفیر اردهال.
الأصفر، عبدالرزاق (1999). المذاهب الأدبیة لدی الغرب، دمشق: اتحاد الکتاب العرب.
الأیوبی، یاسین (1984). مذاهب الأدب، معالم و انعکاسات، الطبعة الأولی، بیروت: دارالعلم للملایین.
ثروت، منصور (1382). «مکتب رمانتیسم»، نشریه پیک نور، سال اول، شماره 2: 44.
الحاوی، ایلیا (1998). الرومانسیة فی الشعر العربی و الغربة، الطبعة الثالثة، بیروت: دارالثقافه.
ذبیح­نیا عمران، آسیه (۱۳۹۱). تأثیر و نفوذ رمانتیک هوگو، موسه و لامارتین بر افسانۀ نیما، پژوهشنامۀ ادب غنایی، شمارۀ ۱۹، ۷۶-۵۵.
غنیمی هلال، محمد (دون تا). الرومانتیکیة، قاهره: نهضة مصر.
غنیمی هلال، محمد (2008). الأدب المقارن، الطبعةالثالثة، قاهرة: نهضة مصر.
فارسیان، محمدحسین؛ موسوی، الهام­سادات (۱۳۹۶). «کارکرد چنگ در دفتر اول مثنوی و تفکرات شاعرانۀ لامارتین» ، فصلنامه پژوهشهای دانشگاه تربیت مدرس، ۱۲۳-۱۴۲.
 الفاخوری، حنا (۱۳۸۰). تاریخ الأدب العربی، تهران: توس.
فتوحی رودمعجنی، محمود (۱۳۸۵). بلاغت تصویر، تهران: سخن.
لبکی، صلاح، (1981). اأاعمال الکاملة، المجموعة الشعریة، الطبعة الأولی، بیروت: الموسسة الجامعیة للدراسات و النشر و التوزیع.
لبکی، صلاح ( 1955). لبنان الشاعر، الطبعة الأولی، بیروت: معهد الدراسات العربیة العالمیة.
نعمتی قزوینی، معصومه؛ روشنفکر، کبری (۱۴۳۳ه.ق). «النزعة الرومانسیة فی شعر صلاح لبکی» ، مجلة اللغة العربیة و آدابها، شمارۀ ۱۵، ۱۴۸-۱۲۹.