نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه خوارزمی

چکیده

در پژوهش حاضر، به توصیف و تحلیل تجربة زیستة هنرمندان موسیقی آذربایجان ‌شرقی و ادراک آنان از کالایی‌شدن هنر موسیقی پرداخته شده است. در این پژوهش با رویکرد پدیدارشناسانه، کالایی‌شدن هنر موسیقی بررسی شده است. اساتید موسیقی آذربایجان ‌شرقی که در ماه‌های خرداد‌ و تابستان 1395 در آموزشگاه‌های معتبر آذربایجان ‌شرقی حضور داشتند، جامعة موردمطالعه را تشکیل داده‌اند.‌ برای انتخاب نمونه از روش نمونه‌گیری هدفمند و رویکرد گلوله‌برفی بروزیابنده استفاده شده است. بر‌اساس اشباع داده‌ها، حجم نمونه 10 مصاحبه بود. تکنیک جمع‌آوری اطلاعات، مصاحبة عمیق بود که توصیف و تجربة زیستة اساتید هنر از مفهوم کالایی‌شدن موسیقی تحلیل شده است. مطابق با یافته‌های تحقیق، مقوله‌های نهایی زمینه‌ساز کالایی‌شدن در چهار مقولة نهایی دسته‌بندی شدند: سیاست‌زدگی و عامیانگی هنر، تخصص‌زدایی و محتوازدایی، تقابل ارزش‌های سنتی و مدرن و هنر به‌مثابة بازار.برطبق مصاحبه‌ها، پیامدهای چنین پدیدة هنری در قالب مفاهیم زیر مقوله‌بندی شدند: کاهش ادراک هنری مخاطبان، هنر در خدمت و تابعیت اهداف اجتماعی. درنهایت، رویکرد‌های مدنظر اساتید به کالایی‌شدن هنر موسیقی، در ذیل رفتارهای محافظه‌کارانه و رفتار منتقدانه دسته‌بندی شدند.

کلیدواژه‌ها

1. احمدی، ب. (1389). زبان ناتوانی های انسان؛ نگاهی به جایگاه موسیقی در افکار تئودور آدرنو. مجله اطلاعات حکمت و معرفت، شماره 15، 48-49.
2. ایمان، ت.، زنجری، ن. و اسکندری پور،. ا. (1389). کندوکاو سیستم معانی ذهنی مصرف‌کنندگان موسیقی. فصلنامة تحقیقات فرهنگی، 3(4)، 85-112.
3. باومن، ز. (1384). اشارت‌های پست مدرنیته (ح. چاوشیان، مترجم). تهران: انتشارات ققنوس.
4. رحمتی، م. م.، و مرادی، س. (1389). توزیع اجتماعی الگوی مصرف (بررسی سلیقه‌های هنری در شهر تهران). جامعه‌شناسی هنر و ادبیات، 2(1)، 5-32.
5. رزاقی، ن.، و علیزاده، م. ا. (1394). تحلیل کیفی موسیقی مردم‌پسند و برساخت سرمایة اجتماعی. جامعه‌شناسی هنر و ادبیات، 7(1)، 119-140.
6. زنجانی زاده اعزازی، ه.، صنعتی شرق، ن.، و محمدی، ا. (1391). بازشناسی فرایندهای اجتماعی تاثیرگذار بر ذائقه موسیقایی. جامعه شناسی هنر و ادبیات، 4(2)، 65-80.
7. شکوری، ع.، و غلام‌زاده نطنزی، ا. ح. (1389). منش و سبک مصرف موسیقی: مطالعة موردی شهر تهران. مجلة جهانی رسانه (نسخة فارسی)، 5(2)، 59-89.
8. فاضلی، م. (1384). جامعه‌شناسی مصرف موسیقی. فصلنامة انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، 1(4)، 27-53.
9. قاسمی، و.، و صمیم، ر. (1388). مطالعه‌ای پیرامون رابطة قشربندی اجتماعی و مصرف فرهنگی با استفاده از داده‌هایی درزمینة مصرف موسیقایی در شهر تهران. مجلة جامعه‌شناسی ایران، 9(1 و 2)، 80-101.
10. کسرایی، م. س.، و حمیدی ساوجی، س. (1396). چندصدایی و امکان‌های موسیقایی: تحلیل گفتمان‌های ترانه‌های موسیقی مردم‌پسند در دهة 70. مطالعات میان‌فرهنگی، 12(32)، 142-162.
11. لاکست، ژ. (1393). فلسفة هنر (م. ر. ابوالقاسمی، مترجم) (چاپ دوم). تهران: نشر ماهی.
12. محمدپور، ا. (1388). تحلیل داده‌های کیفی: رویه‌ها و مدل‌ها. فصلنامة علمی-پژوهشی انجمن انسان‌شناسی ایران، 2(10)، 127-160.
13. محمدپور، ا. (1391). بسترها، پیامدها و سازگاری زنان مطلقة شهر تهران (یک مطالعة پدیدارشناسانه). فصلنامة مشاوره و روان‌درمانی خانواده، 4(1)، 136-172.
14. نتل، ب. (1382). نقش موسیقی در فرهنگ: ایران، ملتی تازه توسعهیافته (ن. چوبینه، مترجم). فصلنامة موسیقی ماهور، 6(21)، 22-41.
15. نیازی، م.، و شفایی‌مقدم، ا. (1394). تبیین رابطة میزان نوگرایی و مصرف کالاهای فرهنگی (مطالعة موردی دانش‌آموزان دختر مقطع متوسطة شهرستان کاشان در سال تحصیلی 1392-1391). پژوهشنامة زنان، 6(2)، 171-188.
16. هاشمی، س. ض.، و غلامزاده نطنزی، ا. ح. (1391). نیاز و سبک مصرف موسیقی (مطالعة موردی دانش‌آموزان شهر تهران). جامعه‌شناسی هنر و ادبیات، 4(1)، 123-142.
17. Dennis, C. C. (2006). Afro-Colombian hip-hop: globalization, popular music and ethnic identities (Doctoral dissertation), The Ohio State University, Ohio, USA.
18. DeNora, T. (2000). Music in everyday life. Cambridge, England: Cambridge University Press.
19. Harvey, D. (2009). The art of rent: Globalization, monopoly and the commodification of culture. Socialist Register, 38(38), 93-110.
20. Jackson, J. (2001). Youth and the popular music business. Queensland Journal of Educational Research, 17(1), 85-105.
21. Lawlor, L. (2002). Derrida and Husserl: The basic problem of phenomenology. Indiana, IN: Indiana University Press.
22. Miller, R. L., & Brewer, J. D. (Eds.). (2003). The AZ of social research: A dictionary of key social science research concepts. Thousand Oaks, California: Sage.
23. Perkinson, J. W. (2005). Shamanism, racism, and Hip Hop Culture: Essays on White Supremacy and Black Subversion. Palgrave: Macmillan.
24. Pröschel, N. (2013). Commodification and culture: How can culture be economically used without selling it you?. Saarland, Germany: AV Akademik erverlag.
25. Schroeder, J. E. (2005). The artist and the brand. European Journal of Marketing, 39(11/12), 1291-1305.
26. Söderlund, S. (2008). Hip-hop and construction of group identity in a Stigmatized area: A field study regarding cultural capital among Roma youths in Konik, Montenegro. (Unpublished BA thesis). Mid Sweden University, Sweden.
27. Song, E. (2003). Commodification and consumer society: A bibliographic review. The Hedgehog Review, 5(2), 109-122.
28. Van Manen, M. (1990). Researching lived experience: Human science for an action sensitive pedagogy. Ontario, Canada: University of Western Ontario.
29. Yanow, D., & Schwartz-Shea, P. (2015). Interpretation and method: Empirical research methods and the interpretive turn. London, England: Routledge.
CAPTCHA Image