نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• احمد امید علی
• زهرا شیخ حسینی

فارغ التحصیل دکتری، گروه زبان وادبیات عربی، دانشکده ادبیات و زبان ها، دانشگاه اراک، اراک، ایران

چکیده

برجسته­سازی، مفهومی است که پیش از جنگ دوم جهانی در مکتب پراگ و تحت تأثیر آراء صورت­گرایان روس شکل گرفت و آن­را از عوامل به وجود آورنده­ی زبان ادبی خواندند. این نظریه بیانگر کاربردِ نامتعارف شگردهای زبانی، در جهت زدودن غبار عادت از ذهن مخاطبان و تازه و نو جلوه­دادن عناصر و کارکردهای زبانی­ست. برجسته‌سازی انحراف از زبان معیار است؛ هنگامی­که یک عنصر زبانی برخلاف معمول به‌کار می‌رود و توجه مخاطبان را به خود جلب می‌کند. نهج­البلاغه، بی­تردید پس از قرآن کریم، گرانقدرترین میراث و مرجع اسلامی، منشور انسان­سازی، دریچه­ای به­سوی نور الهی و راهی به سمت ملکوت اعلی است؛ بنابراین، این نوشتار تلاش می­کند متن نهج­البلاغه را، از منظر برجسته­سازی بررسی نموده و میزان بهره‌مندی امیر مؤمنان، علی (ع) را از امکانات زبانی و شگردهای زیبایی‌آفرینی، نمایان سازد. روش این پژوهش، توصیفی- تحلیلی است و بر آن است تا به‌منظور تطبیق نظریه­ی صورتگرایان با زبان نهج­البلاغه، نمونه‌هایی از هنجارگریزی معنایی را در برخی فرازهای نورانی این کتاب شریف، نشان دهد و در نهایت بازتاب تأثیر این امر را در کشف معنای مقصود و نیز کسب التذاذ بیشتر نظاره‌گر باشد. در بین انواع هنجارگریزی معنایی، تشبیه بیشترین موارد را به خود اختصاص داده است؛ به‌طوری که در بیشتر سخنان امام (ع) این مورد یافت می­شود. کنایه، استعاره و مجاز، در رتبه­های بعدی جای دارند.

کلیدواژه‌ها

• قرآن کریم
• نهج‌لبلاغه
• صورتگرایان
• برجسته‌سازی
• هنجارگریزی معنایی

عنوان مقاله [English]

An inquiry of semantic deviations in Nahj al-Balagha

نویسندگان [English]

• Ahmad Omid Ali
• Zahra Sheykh Hooseyni

PhD graduate, Department of Arabic Language and Literature, Faculty of Literature and Languages, Arak University, Arak, Iran

چکیده [English]

Emphasizing is a vision that began before the Second World War in the Prague linguistic circle under the influence of the opinions of Russian formalists, and they called it one of the elements that created literary language. This theory conveys the unconventional use of language maneuvers to vacate the dust of convention from the intellects of the audience and assemble linguistic elements and functions to appear untouched and unique.
Emphasizing deviations from ordinary language; When a linguistic element is used against the standard and entices the understanding audience. Nahj al-Balagha is, without a doubt, behind the Holy Quran, the most precious Islamic heritage and reference, the accord of human plot, a window to heavenly light, and a pathway to the domain of God. Accordingly, this article endeavors to analyze the text of Nahj al-Balagha from the point of view of emphasizing and demonstrating the extent to which Ali helped from linguistic prospects and techniques of assembling magnificence. The method of this examination is descriptive-analytical to acclimate the theory of formalists to the language of Nahj al-Balagha, to deliver instances of semantic deviation in some enlightening quotes of this aristocratic book, and yet to remember the impact of this in discovering the meaning of the purpose and also To achieve more pleasure, be a witness. Among the styles of semantic deviation, simile has the most compartments found in most of Ali's phrases. Irony, metaphor, and permission are in the successive ranks.

کلیدواژه‌ها [English]

• Holy Quran
• Nahj al-Balagha
• formalists
• emphasizing
• semantic deviations