نقش آزادی سیاسی در کارویژه امنیت نظام سیاسی در سیره حضرت علی‌‌(ع)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد، گروه علوم سیاسی، دانشگاه باقرالعلوم(ع)؛ و عضو انجمن مطالعات سیاسی حوزه، قم، ایران.

2 دکتری، گروه علوم و معارف نهج‌ا‌‌لبلاغه، دانشگاه علوم قرآن و حدیث، قم، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش آزادی سیاسی در کارویژه امنیت نظام سیاسی، در سیره حضرت علی(ع) است. در این راستا، ابتدا به تبیین کارویژه امنیت و ابعاد آن پرداخته، سپس آزادی سیاسی و شاخص‌‌های آن ازجمله آزادی اندیشه، عقیده، بیان، قلم، مشارکت عمومی، نقد، انتقاد از عملکرد دولت‌‌مردان و کارگزاران حکومتی در حکومت و مدیریت، و نیز تأثیرگذاری آن بر کارویژه امنیت، با روش توصیفی- تحلیلی مورد بحث قرار گرفته است، که با عملکرد درست و مطلوب نظام در کارویژه امنیت نظام سیاسی، ضمن برقراری امنیت سیاسی شهروندان، با حفظ کرامت انسان‌‌ها، موجبات رشد و شکوفایی استعداد‌‌های آنان در ارتقاء تکامل و توسعه انسانی، و نهایتاً رشد و توسعه جامعه و پایداری و قوام نظام سیاسی را فراهم آورد. نتایج حاکی از آن است که آزادی سیاسی، نقش مثبت و سازنده‌ای بر کارویژه امنیت دارد. اگر شهروندان از سوی حکومت، آزادی دخالت در امور حکومتی و مدیریتی را داشته باشند. حکومت نیز با پشتوانه قوی مردمی می‌‌تواند کارویژه امنیت را در تمام ابعاد امنیتی به نحو مطلوب ایفا نماید. عکس آن نیز صادق است، در صورتی که حکومتی مستبد، آزادی سیاسی را از شهروندان دریغ کند، در اختناق خواهند بود. پس، به واسطه از بین رفتن اتحاد بین شهروندان و حکومت، و عدم پشتیبانی آنان از حکومت، حکومت نیز توان انجام کارویژه امنیت را نخواهد داشت. بنابراین، نقش آزادی سیاسی بر کارویژه امنیت، منفی خواهد بود. این نتیجه می‌‌تواند به عنوان یک الگوی کاربردی، برای نظام‌‌های سیاسی، به ویژه نظام اسلامی به‌کار رود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Role of Political Freedom in Safeguarding the Political System in the Life of Imam Ali(AS)

نویسندگان [English]

  • Najaf Lakzaee 1
  • Zahra Haqqi 2
1 Professor, Department of Political Science, Baqir al-Olum University; a member of the Political Studies Association, Qom, Iran
2 Ph.D., Department of Nahj al-Balagheh Science and Education, University of Quran and Hadith Sciences, Qom, Iran
چکیده [English]

The present research aims to examine the role of political freedom in safeguarding the political system, focusing on the life of Imam Ali (AS). In this regard, the concept of preserving security and its dimensions is initially explained. Subsequently, political freedom and its indicators, including freedom of thought, belief, expression, writing, public participation, criticism, and critique of the performance of government officials in governance and management, and its impact on safeguarding security are discussed using a descriptive-analytical method. The study underscores the correct and desirable functioning of the system in protecting the security of the political system, ensuring political security for citizens, preserving human dignity, providing conditions for the growth and flourishing of their talents in advancing human development, and ultimately contributing to the growth and development of society and the stability and strength of the political system. The results indicate that political freedom plays a positive and constructive role in safeguarding security. If citizens can intervene in government and managerial affairs, the government, with strong public support, can effectively fulfill the security discourse in all security dimensions. Conversely, if an authoritarian government refrains from granting political freedom to citizens, it will face constraints. Thus, the absence of unity between citizens and the government and their lack of support for the government will hinder its ability to carry out the security discourse. Therefore, the role of political freedom in safeguarding security will be negative. This result can serve as a practical model for political systems, especially the Islamic system.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Imam Ali (AS)
  • Political Freedom
  • Political System
  • Public Participation
  • Economic Security
  • Political Security
  • Judicial Security

مراجع

قرآن کریم.
آقا‌‌جمال خوانساری، محمد‌‌بن‌‌حسین (1366). شرح غرر الحکم و درر الکلم خوانساری. تحقیق جلال‌‌الدین حسینی ارموی. تهران: دانشگاه تهران، چاپ چهارم، ج4.
شریف‌الرضی، محمد‌‌بن‌‌حسین (1414ق). نهج‌‌البلاغة (للصبحی‌‌صالح). قم: هجرت.
ابن‌‌أبی‌‌الحدید، عبد‌‌الحمید‌‌بن‌‌هبة‌‌الله (1404ق). شرح نهج‌البلاغة لابن‌‌أبی‌‌الحدید. قم: مکتبه آیه‌‌الله المرعشی النجفی، ج6.
اخوان‌‌کاظمی، بهرام (1385). امنیت در نظام سیاسی اسلام. تهران: کانون اندیشه جوان.
افتخاری، اصغر (1378). ظرفیت طبیعی امنیت. مطالعات راهبردی، شماره 5-6: ص23-62.
افتخاری، اصغر (1391). امنیت. تهران: دانشگاه امام صادق(ع).
افتخاری، اصغر؛ شریعت‌‌مدار جزایری، سیدنورالدین؛ لک‌‌زایی، نجف (1385). امنیت در اسلام. علوم سیاسی، شماره 34: ص7-50.
بوزان، باری (1378). مردم، دولت و هراس. تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
تمیمى‌‌آمدى، عبد‌‌الواحد‌‌بن محمد (1410ق). غرر الحکم و درر الکلم. تحقیق علی‌اکبر غفاری. قم: جامعه المدرسین، چاپ دوم.
ثقفى، ابراهیم‌‌بن محمد (1410ق). الغارات (ط-القدیمة). تحقیق: عبدالزهراء حسینی. قم: دارالکتاب الإسلامی، ج1-2.
حکیمى، محمدرضا؛ حکیمی، محمد؛ حکیمی، على (1380). الحیاة. ترجمه احمد آرام. تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی، ج1.
سید‌‌باقری، سیدکاظم؛ ملاشفیعی، بتول (1396). نسبت‌‌سنجی عدالت سیاسی و آزادی سیاسی با تأکید بر قرآن کریم. سیاست متعالیه، 5(18): ص7-26.
عراقی نظری، عباس؛ شبانی، محمد‌‌رضا؛ کاظمی پیرسرا، سید فرشید (1396). الگوی کارآمد امنیت سیاسی در دولت اسلامی و نقش ناجا مبتنی بر منظومه فکری مقام معظم رهبری. بصیرت و تربیت اسلامی، 14(40): ص65-91.
قمى، عباس (1414ق). سفینۀ البحار. قم: اسوه، ج1.
لک‌‌زایی، نجف (1393). امنیت متعالیه. سیاست متعالیه، 2(5): ص7-28.
لک‌‌زایی، نجف؛ نباتیان، محمد‌‌اسماعیل؛ کریمیان، نوراللّه (1395). امنیت ملی دولت اسلامی از منظر فقه شیعه. سیاست متعالیه، 4(14): ص41-60.
لک‌‌زایی، نجف؛ نصیری، علی‌‌اصغر (1393). نسبت امنیت سیاسی و آزادی در اندیشه علامه طباطبائی. پژوهش‌‌های دفاعی امنیتی اسلام، 1(1): ص9-32.
مجلسى، محمد‌‌باقر (1403ق). بحار الأنوار‌‌(ط-‌‌بیروت). بیروت: دار احیاء التراث‌‌العربی، چاپ‌‌دوم، ج33.
محسنی، علی (1382). مبانی و گستره آزادی سیاسی در اندیشه و رفتار حضرت علی(ع). رساله دکتری علوم سیاسی (جامعه‌‌شناسی سیاسی). تهران: دانشکده معارف اسلامی و علوم سیاسی، دانشگاه امام صادق(ع).
موسوی کاشمری، سید‌‌مهدی (1388). دولت اسلامی و امنیت. قم: دبیرخانه مجلس‌‌خبرگان رهبری.
میراحمدی، منصور (1381). آزادی در فلسفه سیاسی اسلام. قم: بوستان کتاب.
ویلیامز، پل‌‌دی (1390). درآمدی بر بررسی‌‌های امنیت. ترجمه علی‌‌رضا طیّب. تهران: امیرکبیر.
‌‌هاشمى‌‌خویى، میرزا‌‌حبیب‌‌اللّه (1400ق). منهاج‌‌البراعة فی شرح نهج‌‌البلاغة (خوئى). تهران: مکتبه الاسلامیة، چاپ چهارم، ج21.
همّتیان، علی‌‌اصغر (1392). امنیّت اجتماعی در آموزه‌‌های وحیانی. قم: مؤسّسه بوستان کتاب.
Welfers, A. (1952). National security as an Ambiguous symbol. Political science Quartenly, 67(4): p.481-502.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار