مجله پژوهش های فلسفی

Journal of Philosophical Investigations

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

فرایند پذیرش مقالات

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پرسش‌های متداول

اخبار و اعلانات

پیوندهای مفید

مابه‌ازای معقول‌‌های ثانی فلسفی از نظر ملاصدرا

نوع مقاله : مقاله علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حکمت متعالیه، دانشگاه خوارزمی، ایران

2 استادیار گروه فلسفه، دانشگاه خوارزمی، ایران.

3 دانشیار گروه فلسفه، مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه، ایران.

چکیده

در آثار ملاصدرا دو نظر دربارۀ مابه‌ازای معقول‌های ثانی فلسفی آمده است. طبق نظر اول، معقول‌های ثانی فلسفی مابه‌ازای خارجی ندارند، بلکه صرفاً منشأ انتزاع دارند. طبق نظر دوم که آن را نظر نهایی ملاصدرا می‌دانند، این مفاهیم دارای مابه‌ازای خارجی هستند و مابه‌ازای آن‌ها در خارج به عین وجود موضوع یا موصوفشان موجود است. بر این نظریه چند اشکال وارد است: یکم. دلیل ملاصدرا بر اثبات وجود خارجی مابه‌ازای این مفاهیم، مصادره به مطلوب و در نتیجه نامعتبر است. دلیلی هم که طباطبایی در حاشیۀ دلیل ملاصدرا آورده است، قابل قبول نیست؛ زیرا پیش فرضی دارد که منکرِ صدق نتیجه، به طریق اولی آن را نادرست می‌داند. دوم. این نحوه از وجود آن مابه‌ازا با قول به عدم آن و صرف وجود منشأ انتزاع تفاوت واقعی ندارد. سوم. روشن نیست که تفاوت مفاهیم ماهوی با مفاهیم فلسفی در چیست که به موجب آن مفاهیم ماهوی مابه‌ازای مستقل دارند، ولی مفاهیم فلسفی مابه‌ازای مستقل ندارند. در این پژوهش از روش تحقیق کتابخانه‌ای و تحلیل عقلی استفاده شده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Mullā Ṣadrā on the Reference of Philosophical Secondary Intelligibles

نویسندگان [English]

  • Tayyebeh RezaeiRah 1
  • Bahram Alizadeh 2
  • Mahmoud YousofSani 3

1 Ph.D. Candidate of Philosophy, Kharazmi University, Iran

2 Assistant Professor of Philosophy Department, Kharazmi University, Iran.

3 Associate Professor of Philosophy Department, Iranian Institute of Philosophy, Iran.

چکیده [English]

Mullā Ṣadrā offers two different views regarding the references of the philosophical secondary intelligibles. According to the first view, philosophical secondary intelligibles only have external foundations for abstraction (mansha al-intizāʿ) and no external counterparts (mā bi iza ͗). And according to the second view, also known as Mullā Ṣadrā’s final view, these concepts have external counterparts which exist with the very existence of their subjects. This view faces some problems: First, Mullā Ṣadrā’s reason for the existence of these concepts’ external counterparts begs the question and is therefore invalid. The argument Ṭabāṭabāʾī offers in his commentary on Mullā Ṣadrā’s argument is also flawed since it presupposes a point that is more difficult to accept than the conclusion and so would naturally be rejected by the other side. Second, the purported counterpart’s mode of existence is not clear. Third, it is not clear by virtue of what difference between quidditative and philosophical concepts the former but not the latter have independent counterparts. The method employed in this paper is library research and rational analysis.

کلیدواژه‌ها [English]

  • philosophical secondary intelligibles
  • Mullā Ṣadrā
  • concrete attributes
  • abstract attributes
مراجع
Fana’i Eshkavari, M. (2008). [Secondary Intelligible]. Ma‘qul-i Thānī. Imām Khumeinī Institute. [In Persian]
Ha’iri Yazdi, M. (1981). [The Pyramid of Existence]. Hiram-i hasti. Institute of Cultural Studies and Research. [In Persian]
Ḥassanzādeh Āmulī, H. (2019). [A Persian Commentary on the Four Intellectual Journeys]. Sharh-i Farsi al-Asfar al- al-Arba‘a. Būstān-i Kitāb. [In Persian]
Ḥillī, H. A. (1994). [Unveiling the Intent in Explaining of the Abstraction of Belief]. Kashf al-Murād fī Sharḥ Tajrīd al-Iʿtiqād. Edited by Ḥ. Ḥassanzādeh Āmulī. Muʾassasat al-Nashr al-Islāmī. [In Arabic]
Ismāʿīlī, M. (2020). [Philosophical Secondary Intelligible in Islamic Philosophy]. Maʿqūl-I Thānī Falsafī dar Falsafa-yi Islāmi. Imām Khumeinī Institute. [In Persian]
Jawādī Āmulī, A. (1997). [The Sealed Drink: an exposition of the transcendent philosophy]. Raḥīq-i Makhtūm: Sharḥ-i Hikmat-i Muta‘aliya. Edited by Ḥamīd Pārsāniyā. Vol. 1-2. Isrāʾ Publication. [In Persian]
Jurjānī, A. (n.d). [Commentary on the Stops]. Sharh al-Mawāqif. (8 Vols). Vol. 2. al-Sharīf al-Razī. [In Arabic]
Khānsārī, A. (1999). [A Commentary on Khafrī’s Commentary on Qūshchi’s Commentary on the Abstraction]. Al-Hāshīya ͑alā Hāshīya al-Khafrī ͑alā Sharh al-Qūshchi ͑alā al-Tajrīd. Al-Mu ͑tamar al-Muhaqiq al-Khānsārī. [In Arabic]
Lāhijī, ͑A. (2004). [The Sparks of Inspiration in Explaining the Abstraction of Speech]. Shawāriq al-Ilhām fi Sharh-i Tajrīd al-Kalām. Imām al-Ṣādiq Institute. [In Arabic]
Lāhījī, Μ. J. (2007). [Commentary on the Feelings Treatise]. Sharh-i Risāla al-Mashā ͑ir. Edited by S.J. Āshtīyānī. Būstān-i Kitāb. [In Arabic]
Mīrdāmād, Μ. Β. (2002). [Works of Mīrdāmād]. Musanafāt-i Mīrdamād. Vol. 2, The Association of Cultural Works and Honors. [In Arabic]
Miṣbāh Yazdī, Muḥammad Taqī. (1987). [Philosophy Teaching] Āmūzesh-e Falsafeh. Vol. 2, Islamic Development Organization. [In Persian]
Miṣbāh Yazdī, Μ. Τ. (2007). [A Commentary on the Metaphysics of the Healing]. Sharh-i Ilahiyyat-i Shifā. Vol. 2, Imām Khumeinī Institute. [In Persian]
Miṣbāh Yazdī, Μ. Τ. (2015). [A Commentary on the Ultimate Philosophy]. Sharh-i Nihāyat al-ḥikma. Vol. 2, Imām Khumeinī Institute. [In Persian]
Mudarris Ṭihrānī, A. (1998). [Collected works] Majmūʿa Muṣannafāt. Vol. 3, Edited by M. Kadīvar. Ittilā ͑āt. [In Arabic and Persian]
Muntazirī, H. (2015). [Philosophy Lectures: Commentary on the Poems]. Darsquftār-i Hikmat: Sharh-i Manzūma. Serā ͗i. [In Persian]
Muṭahharī, Μ. (1997). [a Collected works]. Majmūʿa Āthār. Vols. 5, 9, 11, 13, Sadrā. [In Persian]
Sabzawārī, Η. (1989). [The Transcendent Philosophy of the Four Intellectual Journeys]. Al-Hikma al-Mmuta‘aliya fi-l-Asfar al- ‘Aqliyya al-Arba‘a. Vol. 1, Al-Musṭafawi School. [In Arabic]
Sabzawārī, H. (1990). [Commentary on the Poems]. Sharh al-Manzūmah. With the comments of Ḥ. Ḥassanzādeh Āmulī. (5 Vols). Vol. 2. Nāb. [In Persian]
Ṣadr al-Din Shīrāzī, Μ. (1884). [A Collection of Nine Treatises]. Majmu‘a-yi Rrasayil al-Tis‘a. Al-Musṭafawi School. [In Arabic]
Ṣadr al-Din Shīrāzī, Μ. (1984), [The Feelings]. Al-Masha‘ir, edited and translated by H. Corbin, Ṭahūrī. [In Arabic]
Ṣadr al-Din Shīrāzī, Μ. (1987). [Commentary on Enough Principles]. Sharh-i Usul al-Kafi, edited by M. Khajavi. Siprin. [In Arabic]
Ṣadr al-Din Shīrāzī, Μ. (1989). [The Transcendent Philosophy of the Four Intellectual Journeys]. Al-Hikma al-Muta‘aliya fi-l-Asfar al- ‘Aqliyya al-Arba‘a. (9 vols). Vols. 1, 2, 3, 6, 7, 9, al-Musṭafawi School. [In Arabic]
Ṣadr al-Din Shīrāzī, Μ. (1999). [On the Incipience]. Risala fi Huduth. Edited by S. H. Musaviyan. Sadra Islamic Philosophy Foundation. [In Arabic]
Ṣadr al-Din Shīrāzī, Μ. (2003). [Commentary on the Metaphysics of the Healing]. Sharh al-Ilahiyyat min Kitab al-Shifa’, edited by N. Habībī. Sadra Islamic Philosophy Foundation. [In Arabic]
Ṣadr al-Din Shīrāzī, Μ. (2004). [Divine Witnesses]. Al-Shawahid al-Rububiyya. Edited by S. J. Ashtiyani. University Publication Centre. [In Arabic]
Shīrwānī, Α. (2015). [Translation and Commentary on the Ultimate Philosophy]. Tarjumah wa Sharh-i Nihāyat al-Ḥikma. (3 Vols). Vol. 3, Būstān-i Kitāb. [In Persian]
Suhrawardī, Υ. Η. (1993). [Collected works of Suhrawardī] Majmūʿa muṣannafāt-i Shaykh Ishraq. (4vols). Vol. 1. Edited by Η. Corbin. Institut for Cultural Studies and Research. [In Arabic]
Ṭabāṭabāʾī, Μ. Η. (2008). [a Collected Treatises]. Majmu‘a-yi Rasayil. Būstan-i Kitāb. [In Arabic]
Ṭabāṭabāʾī, Μ. Η. (1995). [The ultimate Philosophy]. Nihāyat al-Ḥikma. Islamic Publication Institute affiliated with the Society of Seminary Teachers. [In Arabic]
Ṭūsī, Ν. (1987). [Abstract of Correct Belief]. Tajrīd al-Iʿtiqād. Edited by Μ. Ḥusseinī Jalālī. Maktab al-Iʿlām al-Islāmī. [In Arabic]
YazdānPanāh, Υ. (2012). [The Philosophy of Illumination]. Hikmat-i Ishrāq. Vol. 1, Research Institute of Hawzah and University; Samt. [In Persian]
Zunūzī, Α. (2002). [Divine Sparkles]. Lama ͑āt-i Ilāhiya. Iranian Institute of Philosophy. [In Arabic]
ارسال نظر در مورد این مقاله
CAPTCHA Image
مجله پژوهش های فلسفی
دوره 17، شماره 44 - شماره پیاپی 44
مقالات
شماره 44 (پاییز 1402)
آذر 1402
صفحه 280-295
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار