بررسی شاخص های فضاهای عمومی شهری با تاکید بر افزایش تعاملات اجتماعی( مطالعه موردی: خیابان‌های شهر کرمان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 ، دانشیار گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه شهید باهنر کرمان، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، گروه جغرافیا و برنامه ریزی

2 دانش آموخته کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید باهنر کرمان، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، گروه جغرافیا و برنامه

چکیده

فضاهای شهری ظرف و مکان بروز زندگی اجتماعی افراد جامعه است، تعامل اجتماعی و مشارکت مردمی را می توان عنصراصلی و اساسی محتوای فضای شهری برشمرد که روابط و فعالیت‌های شهری را تحت تاثیر خود قرار می دهد، فضاهای باز شهری مانند خیابان به عنوان مهم‌ترین مکان تعاملات اجتماعی شهروندان و تجلی‌گاه حیات مدنی شهری و محل وقوع رویدادها و فعالیت‌های اجتماعی شهروندان در زندگی و حیات شهری به شمار می‌آیند. اما امروزه در بیشتر شهرهای کشور مردم فضای شهری را به عنوان مسیری برای گذر می‌نگرند و به جای اینکه فضاها آن‌ها را به مکث و مراودات اجتماعی تشویق کنند. اهمیت بیش از انداره به سرعت، تکنولوژی و زمان را دگرگون کرده و باعث نادیده گرفتن نیازهای عابران پیاده و کمبود کیفیت در خیابان شهری شده که در نتیجه باعث تضعیف تعاملات اجتماعی شده است و براین اساس هدف از انجام این تحقیق بررسی شاخص‌های فضاهای عمومی شهری با تاکید بر افزایش تعاملات اجتماعی می‌باشد. مقاله حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش تحقیق توصیفی – تحلیلی است و برای تجزیه و تحلیل داده-ها، از آزمون‌های آماری (K.S)، همبستگی ،رگرسیون و تی‌تست‌تک‌نمونه‌ای و برای رتبه‌بندی خیابان‌های شهری از AHP و تاپسیس‌فازی استفاده‌شده‌است. نتایج آزمون رگرسیون ، نشان‌دهنده این است که دو شاخص امنیت و راحتی رابطه معناداری با شاخص تعاملات اجتماعی داشته یا به‌عبارتی بیشترین تأثیر را بر تعاملات اجتماعی در شهر کرمان داشته‌اند ولی چهار شاخص دیگر، اقتصادی، تنوع‌فعالیت‌ها، دسترسی، جذابیت و زیبایی رابطه معنادار و تأثیرگذاری بر تعاملات اجتماعی نداشته‌اند نتایج حاصل از تی تست تک‌نمونه‌ ای به این صورت می‌باشد که به طور کلی وضعیت این شاخص‌ها در خیابان‌های شهر کرمان مطلوب نمی‌باشد و نتایج الویت‌بندی خیابان‌ها نشان می‌دهد که رتبه های اول تا چهارم به ترتیب خیابان جهاد،خیابان 22 بهمن، خیابان عباس‌پور،خیابان قدس تعلق می گیرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Investigating the indicators of urban public spaces with an emphasis on increasing social interactions: A Case study: The streets of Kerman

نویسندگان [English]

  • Ali Asghar Abdollahi 1
  • samira shahdadpour 2
1 Associate Professor, Department of Geography and Urban Planning, Shahid Bahonar University of Kerman, Faculty of Literature and Humanities, Department of Geography and Urban Planning, Kerman, Iran,
2 M A Graduate in geography and urban planning, Shahid Bahonar University of Kerman, Faculty of Literature and Humanities, Department of Geography and Urban Planning, Kerman, Iran
چکیده [English]

Urban spaces are the container and place for the social life of people in society, social interaction and people's participation can be considered as the main and basic element of urban space content, which affects urban relationships and activities. Urban open spaces such as the street are considered as the most important place for social interaction of citizens and the manifestation of urban civic life and the place of events and social activities of citizens in urban life. But today, in most cities of the country, people see the urban space as a path to pass and instead of the spaces encouraging them to pause and socialize. The importance of speed, technology and time has changed more than the speed and has caused the pedestrians' needs to be ignored and the lack of quality in the city street, which has weakened social interactions and therefore and based on this, the purpose of this research is to examine the indicators of urban public spaces with an emphasis on increasing social activities

کلیدواژه‌ها [English]

  • Urban public spac
  • Social Interactions
  • city streets
  • Kerman
-بنتلی،ای ین و دیگران (1382). محیط­های پاسخ­ده، مترجم: مصطفی بهزادفر، دانشگاه علم و صنعت، چاپ  پنجم، تهران.
-پاکزاد، جهانشاه (1389). سیراندیشه­ها در شهرسازی : از کمیت تا کیفیت، جلد دوم، چاپ اول، شرکت عمران شهرهای جدید، تهران.
-پورجعفر، محمدرضا و محمودی­نژاد، هادی(1388).  طراحی شهری و سرمایه اجتماعی در فضاهای شهری، چاپ اول، انتشارات هله، تهران.
-پورمحمدی، محمدرضا،کوشانه، روشن (1392). ارزیابی و تحلیل فضاهای عمومی شهری با استفاده از مدل تاپسیس(مطالعه موردی:شهر تبریز) ، مطالعات و پژوهش های شهری و منطقه ای، دوره  پنجم، شماره هفدهم، صص 67- 84.
-تیبالدز، فرانسیس ( 1383).  شهرسازی شهروندگرا، ارتقاء عرصه­های همگانی در شهرها و محیط­های شهری، مترجم: محمد احمدی­نژاد، نشر خاک، چاپ اول، اصفهان.
-تیبالدز، فرانسیس (1387). شهرسازی شهروندگرا، مترجم: محمد احمدی نژاد، انتشارات معماری و شهرسازی، چاپ دوم اصفهان.
-سجادزاده، حسن، فائزه، محمدی(1395). نقش کیفیت محیطی در ارتقای تعاملات اجتماعی خیابان­ها(نمونه موردی: خیابان امام خمینی آمل) ،  فصلنامه برنامه­ریزی توسعه شهری و منطقه­ای، دوره اول، ­شماره دوم، صص 149-175.
-جیکوبز، جین ( 2009). مرگ و زندگی شهرهای بزرگ امریکا، مترجم: حمیدرضا پارسی، ناشر دانشگاه تهران، چاپ اول، تهران.
-خاتم، اعظم ( 1384). حوزه همگانی و فضاهای عمومی در ایران، اندیشه ایرانشهر،دوره اول، شماره 3 ، صص 58-54.
-دانشپور،عبدالهادی (1386). فضاهای عمومی و عومل موثر بر حیات جمعی، نشریه باغ نظر، دوره چهارم، شماره 7 ، صص 149-134.
-سالنامه آماری استان کرمان (1387). معاونت مدیریت و برنامه­ریزی استانداری کرمان.
سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، فرهنگ جغرافیایی آبادی­های استان کرمان(شهرستان کرمان) (1385). انتشارات سازمان جغرافیایی