„Cud, że ręka jeszcze pisze…”. Świadectwa z łódzkiego getta z materiałami dydaktycznymi dla uczniów i studentów

Autorzy

Krystyna Radziszewska - Uniwersytet Łódzki, Wydział Filologiczny, Zakład Niemcoznawstwa, 90-236 Łódź, ul. Pomorska 171/173; Sasha Feuchert - Justus-Liebig-Universität Gießen, Arbeitsstelle Holocaustliteratur; Hans-Jürgen Bömelburg - Justus-Liebig-Universität Gießen, Historisches Seminar/Osteuropäische Geschichte; Monika Kucner - Uniwersytet Łódzki, Wydział Filologiczny, Zakład Niemcoznawstwa, 90-236 Łódź, ul. Pomorska 171/173; Jennifer Ehrhardt

Słowa kluczowe:

getto łódzkie, szkolnictwo żydowskie, literatura żydowska, dzieci żydowskie

Streszczenie

Innowacyjność publikacji polega nie tylko na przygotowaniu antologii literackich tekstów gettowych, które w oryginalnej wersji są rozproszone po licznych publikacjach, oraz przygotowaniu gotowych scenariuszy do pracy z młodzieżą, lecz także na poszerzeniu praktycznych propozycji dydaktycznych o konteksty historyczne – historię szkolnictwa w Łodzi, w tym szkolnictwa żydowskiego, losy dzieci w Łodzi podczas wojny oraz losy dzieci żydowskich w łódzkim getcie. To naukowe wprowadzenie pozwoli nauczycielom lub osobom pracującym z młodymi ludźmi przybliżyć realia świata, o którym opowiada literatura piękna i wspomnieniowa. 

Z recenzji prof. Magdaleny Ruty 

Publikacja powstała w ramach funduszu rozwoju naukowego Wydziału Filologicznego w latach 2020–2021

Fundacja na rzecz Nauki Polskiej w ramach Copernicus Award COP/01/2022

Bibliografia

Die Chronik des Gettos Lodz/Litzmannstadt, hrsg. von S. Feuchert, E. Leibfried und J. Riecke, 5 Bde., Göttingen 2020.
Zobacz w Google Scholar

[Cytryn A.], Les Cahiers de Abram Cytryn. Recitas du ghetto de Lodz, suivis des Souvenirs de Lucie Cytryn-Bialer, Paris 1995.
Zobacz w Google Scholar

Cytryn A., Pragnę żyć, Warszawa 2004.
Zobacz w Google Scholar

[Cytryn A.], Wżarł się we mnie ból. Próby literackie Abrama Cytryna, opr. D. Leśnikowski, K. Radziszewska, E. Wiatr, Łódź 2009.
Zobacz w Google Scholar

Eichengreen L., Von Asche zum Leben. Erinnerungen, unter Mitarbeit von H. Chamberlain, mit einem Vorwort von R. Giordano, übersetzt und mit einem Nachwort von U. Wamser, Bremen 2001.
Zobacz w Google Scholar

Encyklopedia getta. Niedokończony projekt archiwistów z getta łódzkiego, oprac. K. Radziszewska, E. Wiatr, A. Siterek, J. Walicki, M. Polit, Łódź 2014.
Zobacz w Google Scholar

Die Enzyklopädie des Gettos Lodz/Litzmannstadt, hrsg. von D. Bopp, S. Feuchert, A. Löw, J. Riecke, M. Roth und Elisabeth Turvold, Göttingen 2020.
Zobacz w Google Scholar

Der Fiedler vom Getto. Jiddische Gedichte aus Polen, hrsg. von H. Witt, übersetzt aus dem Jiddischen von dems., Leipzig 1993.
Zobacz w Google Scholar

Hauser I., Dziennik z łódzkiego getta / Das Tagebuch aus dem Lodzer Getto, red. E. Wiatr, K. Radziszewska, Łódź 2019.
Zobacz w Google Scholar

[Koplowicz A.], Abramka Koplowicza utwory własne. Niezwykłe świadectwo trzynastoletniego poety z łódzkiego getta, opr. Z. Dominiak, Łódź 1993.
Zobacz w Google Scholar

Kronika Getta Łódzkiego / Litzmannstadt Getto 1941–1944, opr. J. Baranowski, K. Radziszewska, A. Sitarek, M. Trębacz, J. Walicki, E. Wiatr, P. Zawilski, Łódź 2009.
Zobacz w Google Scholar

Libman I., W kalejdoskopie wspomnień, Archiwum Żydowskiego Instytutu Historycznego, 302/222.
Zobacz w Google Scholar

[Łaski A.], „Les Vrais Riches“ – Notizen am Rand. Ein Tagebuch aus dem Ghetto Łódź (Mai bis August 1944), hrsg. von H. Loewy und A. Bodek, Leipzig 1997.
Zobacz w Google Scholar

Oblicza getta. Antologia tekstów z getta łódzkiego, red. K. Radziszewska, E. Wiatr, Łódź 2017.
Zobacz w Google Scholar

Rosenfeld O., Wozu noch Welt. Aufzeichnungen aus dem Getto Lodz, hrsg. Von H. Loewy, Frankfurt am Main 1994.
Zobacz w Google Scholar

Sierakowiak D., Dziennik, red. E. Wiatr, A. Sitarek, Warszawa 2016.
Zobacz w Google Scholar

[Sierakowiak D.], Das Ghettotagebuch des Dawid Sierakowiak… Aufzeichnungen eines Siebzehnjährigen 1941/1942, übersetzt von R. Matwin-Buschmann, Leipzig 1993.
Zobacz w Google Scholar

Singer O., „Im Eilschritt durch den Gettotag…“. Reportagen und Essays aus dem Getto Lodz, hrsg. von S. Feuchert u. a., Berlin–Wien 2002.
Zobacz w Google Scholar

Singer O., „Przemierzając szybkim krokiem getto…”. Reportaże i eseje z getta łódzkiego, przeł. K. Radziszewska, Łódź 2002.
Zobacz w Google Scholar

Stern Cohen H., Genagelt ist meine Zunge. Lyrik und Prosa einer Holocaust-Überlebenden, Frankfurt am Main 2003.
Zobacz w Google Scholar

Szajewicz S. B., Lech lecho, Łódź 1946.
Zobacz w Google Scholar

Zelkowicz J., In diesen albtraumhaften Tagen. Tagebuchaufzeichnungen aus dem Getto Lodz/Litzmannstadt. September 1942, aus dem Jiddischen übersetzt von S. Hiep, hrsg. von A. Genger, A. Löw, S. Feuchert, Göttingen 2015.
Zobacz w Google Scholar

Zelkowicz J., In Those Terrible Days. Writings from the Lodz Ghetto, transl. N. Greenwood, ed. by M. Unger, Jeruzalem 2002.
Zobacz w Google Scholar

Zelkowicz J., Notatki z getta łódzkiego 1941–1944, przeł. z jidysz M. Polit, red. M. Trębacz, E. Wiatr, M. Polit, K. Radziszewska, Łódź 2016.
Zobacz w Google Scholar

Zelkowicz J., Piszący te słowa jest pracownikiem gettowej instytucji… „Z dziennika” i inne pisma z łódzkiego getta, red. M. Polit, Warszawa 2019.
Zobacz w Google Scholar

Abramowicz S., Niemieckie obozy w Łodzi, w: Łódź pod okupacją 1939–1945. Studia i szkice, red. T. Toborek, M. Trębacz, Łódź–Warszawa 2018, s. 77–119.
Zobacz w Google Scholar

Adorno Th. W., Erziehung nach Auschwitz (1966), in: ders., Erziehung zur Mündigkeit. Vorträge und Gespräche mit Hellmuth Becker 1959–1969, hrsg. Von G. Kadelbach, Frankfurt am Main 1970.
Zobacz w Google Scholar

Ajnenkiel E., Dr Stefan Kopciński – realizator powszechnego nauczania w Łodzi, „Dziennik Miasta Łodzi” 1938, nr 4, s. 382–383.
Zobacz w Google Scholar

Baranowski K., Żydowskie średnie szkoły ogólnokształcące w Łodzi, „Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego” 1981, nr 3, s. 21–36.
Zobacz w Google Scholar

Bergmann B., Holocaust-Literatur im Deutschunterricht der Sekundarstufe II. Lehrplananalysen und Schlussfolgerungen für die schulische Praxis, in: „Literatur im Unterricht. Texte der Gegenwartsliteratur in der Schule” 2013, Heft 2, S. 123–137.
Zobacz w Google Scholar

Bömelburg H.-J., Lodz. Geschichte einer multikulturellen Industriestadt im 20. Jahrhundert, Paderborn 2022.
Zobacz w Google Scholar

Brand T. von, Historisches Lernen im Literaturunterricht. Literarisches Verstehen und historisches Bewusstsein – ein symbiotisches Verhältnis, in: „Praxis Deutsch“ 2016, Heft 43, S. 4–11.
Zobacz w Google Scholar

Budziarek M., Mistrz. Zygmunt Lorentz (1894–1943), w: tenże, Łodzianie, Łódź 2000, s. 126–131.
Zobacz w Google Scholar

Czyńska M., Kobro. Skok w przestrzeń, Wołowiec 2015.
Zobacz w Google Scholar

Czyżewski A., Czerwono-biało-czerwona Łódź. Lokalne wymiary polityki pamięci historycznej w PRL, Warszawa 2021.
Zobacz w Google Scholar

Czyżewski A., Obóz dziecięcy w Łodzi jako element polityki historycznej PRL, w: Łódź pod okupacją 1939–1945. Studia i szkice, red. T. Toborek, M. Trębacz, Łódź–Warszawa 2018, s. 377–413.
Zobacz w Google Scholar

Ellenberg Z., Żydzi i początki szkolnictwa powszechnego w Łodzi (1806–1864). Przyczynek do dziejów szkolnictwa oraz ludności żydowskiej w Łodzi, Łódź 1929/1930.
Zobacz w Google Scholar

Feuchert S., Oskar Rosenfeld und Oskar Singer. Zwei Autoren des Lodzer Gettos. Studien zur Holocaustliteratur, Frankfurt am Main u.a. 2004.
Zobacz w Google Scholar

Feuchert S., Vernachlässigte Narrative: Der Deutschunterricht als komplementäre und als eigenständige „Gedächtnisagentur“: Das Beispiel Ruth Barnett: Nationalität: Staatenlos, in: „Der Deutschunterricht“ 2019, Heft 6, S. 21–31.
Zobacz w Google Scholar

Feuchert S., Plien Ch., Erinnerungskultur und Deutschunterricht, in: „Mitteilungen des Deutschen Germanistenverbandes“ 2021, Heft 3, S. 209–211.
Zobacz w Google Scholar

Feuchert S., Roth M., Einleitung, in: HolocaustZeugnisLiteratur. 20 Werke wieder gelesen, hrsg. von S. Feuchert, M. Roth, Göttingen 2020, S. 7–29.
Zobacz w Google Scholar

Gajzler E., Kania M., Lec A., Orłowska A., Radziszewska K., Niemiecka szkoła w wielonarodowościowym mieście / Die deutsche Schule in der multiethnischen Stadt, w: / in: Pod jednym dachem. Niemcy oraz ich polscy i żydowscy sąsiedzi w Łodzi w XIX i XX wieku / Unter einem Dach. Die Deutschen und ihre polnischen und jüdischen Nachbarn in Lodz im 19. und 20. Jahrhundert, Hrsg.
Zobacz w Google Scholar

K. Radziszewska, K. Woźniak, Łódź 2000, s. 9–36 / S. 105–133.
Zobacz w Google Scholar

Heike O., Das deutsche Schulwesen in Mittelpolen. Ein Kapitel mühsamer Abwehr staatlichen Unrechts, Dortmund 1963.
Zobacz w Google Scholar

Kędzia P., Szkolnictwo elementarne miasta Łodzi w dobie zaboru rosyjskiego. Analiza i refleksja na przykładzie łódzkich periodyków, dostęp online: https://dspace.uni.lodz.pl/xmlui/bitstream/handle/11089/37738/25-39_Kedzia.pdf?sequ-ence=1&isAllowed=y [dostęp: 03.04.2022].
Zobacz w Google Scholar

Koliński M., Łódź między wojnami. Opowieść o życiu miasta 1918–1939, Łódź 2007.
Zobacz w Google Scholar

Krajewska H., Szkoły i nauka religii – udział łódzkich protestantów w procesie kształcenia młodzieży 1820–1914, „Rozprawy z Dziejów Oświaty” 2000, nr 40, s. 59–86, dostęp online: https://bazhum.muzhp.pl/media/files/Rozprawy_z_Dziejow_Oswiaty/Rozprawy_z_Dziejow_Oswiaty-r2000-t40/Rozprawy_z_Dziejow_Oswiaty-r2000-t40-s59-86/Rozprawy_z_Dziejow_Oswiaty-r2000-t40-s59-86.pdf [dostęp: 02.04.2022].
Zobacz w Google Scholar

Kraus D., Parzer R., Die nationalsozialistische Rasseund Volkstumspolitik des „Lebensborn e.V.“ im östlichen Europa, in: Nationalsozialismus und Regionalbewusstsein im östlichen Europa, hrsg. von B. Olschowsky, I. Loose, Oldenburg 2016, S. 291–304.
Zobacz w Google Scholar

Kroll B., Fritsche A., Tak było. Wspomnienia łódzkiego Volksdeutscha, Łódź 2010.
Zobacz w Google Scholar

Lesiakowski K., Tajne nauczanie w okupowanej Łodzi (1939–1945) – organizacja, ludzie, znaczenie, w: Łódź pod okupacją 1939–1945. Studia i szkice, red. T. Toborek, M. Trębacz, Łódź–Warszawa 2018, s. 291–310.
Zobacz w Google Scholar

Lernen half uns überleben. Jüdische Bildungstraditionen in Europa. Getto Litzmannstadt 1940–1944, hrsg. von J. Podolska, Łódź 2007.
Zobacz w Google Scholar

Lodz im Zweiten Weltkrieg. Deutsche Selbstzeugnisse über Alltag, Lebenswelten und NS-Germanisierungspolitik in einer multiethnischen Stadt, hrsg. von H.-J. Bömelburg, M. Klatt, Osnabrück 2015.
Zobacz w Google Scholar

Löw A., Getto łódzkie / Litzmannstadt Getto. Warunki życia i sposoby przetrwania, przeł. M. Półrola, Ł. M. Plęs, Łódź 2012.
Zobacz w Google Scholar

Löw A., Juden im Getto Litzmannstadt. Lebensbedingungen. Selbstwahrnehmung. Verhalten, Göttingen 2006.
Zobacz w Google Scholar

Łódź pod okupacją 1939–1945. Studia i szkice, red. T. Toborek, M. Trębacz, Łódź–Warszawa 2018.
Zobacz w Google Scholar

Michalska H. i in., Słownik uczestniczek walki o niepodległość Polski 1939–1945. Poległe i zmarłe w okresie okupacji niemieckiej, Warszawa 1988.
Zobacz w Google Scholar

Nasarski P. E., Das Lodzer Deutsche Gymnasium. Im Spannungsfeld zwischen Schicksal und Erbe, Berlin–Bonn 1981.
Zobacz w Google Scholar

Nationalsozialismus und Regionalbewusstsein im östlichen Europa, Hrsg. B. Olschowsky, I. Loose, Oldenburg 2016.
Zobacz w Google Scholar

Nauka pomogła nam przetrwać… Żydowskie tradycje edukacyjne w Europie. Litzmannstadt getto 1940–1944, red. J. Podolska, Łódź 2007.
Zobacz w Google Scholar

Obóz dla dzieci – Jugendverwahrlager w Łodzi, przy ul. Przemysłowej, Muzeum Historii Ruchu Robotniczego w Łodzi, Łódź 1971.
Zobacz w Google Scholar

Ossowski A., Proces Eugenii Pol a historia Polen-Jugendverwahrlager, w: Łódź pod okupacją 1939–1945. Studia i szkice, red. T. Toborek, M. Trębacz, Łódź–Warszawa 2018, s. 341–375.
Zobacz w Google Scholar

Pleszkun-Olejniczakowa E., Kulturowy rozwój Łodzi w okresie międzywojennym, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica” 2015, t. 29, nr 3 (13).
Zobacz w Google Scholar

Podgórska E., Szkolnictwo, w: Łódź. Dzieje miasta, t. 1, Do 1918 r., red. B. Baranowski, J. Fijałek, Warszawa 1980, s. 508–525.
Zobacz w Google Scholar

Podgórska E., Szkolnictwo elementarne w Łodzi w latach 1808–1914, Łódź 1966.
Zobacz w Google Scholar

Położenie ludności polskiej w tzw. Kraju Warty w okresie hitlerowskiej okupacji, wybór i oprac. Cz. Łuczak, Poznań 1990.
Zobacz w Google Scholar

Puś W., Udział w życiu oświatowym i kulturalnym miasta. Szkolnictwo w Łodzi do 1939 roku, w: M. Koter, M. Kulesza, W. Puś, S. Pytlas, Wpływ wielonarodowego dziedzictwa kulturowego Łodzi na współczesne oblicze miasta, Łódź 2005.
Zobacz w Google Scholar

Puś W., Żydzi w Łodzi w latach zaborów 1793–1914, Łódź 2003.
Zobacz w Google Scholar

Radziszewska K., Flaschenpost aus der Hölle. Texte aus dem Lodzer Getto, Frankfurt u. a. 2011.
Zobacz w Google Scholar

Radziszewska K., Das Staatliche Lehrerseminar mit deutscher Unterrichtssprache in Łódź (Lodsch), in: Auslandsdeutsches Schulwesen des 20. Jahrhunderts zwischen‚Volkstumsarbeit‘ und aus auswärtiger Kulturpolitik, hrsg. von H.-W. Retterath, Münster 2021, S. 83–97.
Zobacz w Google Scholar

Ravensbrück. Wspomnienia dla pamięci pokoleń – 25 rocznica oswobodzenia obozu Ravensbrück 1945–1970, red. A. Burdówna, A. Chrzczonowicz, Łódź 1970.
Zobacz w Google Scholar

Rok za drutem kolczastym (na marginesie obwieszczeń Pana Prezesa Ch. Rumkowskiego). Obwieszczenia Przełożonego Starszeństwa Żydów z getta łódzkiego (1940–1944), red. A. Sitarek, E. Wiatr, Warszawa 2019.
Zobacz w Google Scholar

Schulpolitik als Volkstumspolitik. Quellen zur Schulpolitik der Besatzer in Polen 1939–1945, hrsg. von G. Hansen, Münster–New York 1994.
Zobacz w Google Scholar

Sitarek A., „Otoczone drutem państwo”. Struktura i funkcjonowanie administracji żydowskiej getta łódzkiego, Łódź 2018.
Zobacz w Google Scholar

Smoleńska H., Szkolnictwo żydowskie w Łodzi w czasie okupacji niemieckiej w latach 1939–1945, maszynopis w zbiorach Centrum Badań Żydowskich UŁ. Spinner K. H., Literarisches Lernen, in: „Praxis Deutsch” 2006, Heft 33, S. 6–16.
Zobacz w Google Scholar

Stańczyk E., Commemorating Young Victims of World War II in Poland: The Forgotten Children’s Camp in Litzmannstadt/Łódź, „East European Politics and Societies and Cultures” 2014, nr 28, s. 614–638.
Zobacz w Google Scholar

Stefanski V. M., Zwangsarbeit in Leverkusen. Polnische Jugendliche im I.G. Farbenwerk, Osnabrück 2000.
Zobacz w Google Scholar

Strzemińska N., Sztuka, miłość i nienawiść, Warszawa 2001.
Zobacz w Google Scholar

Szczerba A., Szkoła Zgromadzenia Kupców miasta Łodzi, Łódź 2015.
Zobacz w Google Scholar

Szkolnictwo w Łodzi okresu międzywojennego, https://www.lodz.ap.gov.pl/art,362,szkolnictwo-w-lodzi-okresu-miedzywojenngo [dostęp: 02.04.2022].
Zobacz w Google Scholar

Śreniowska K., Moje życie, red. J. Kolbuszewska, R. Stobiecki, Łódź 2018.
Zobacz w Google Scholar

Turski M., [przemówienie, 27.01.2020], https://www.polityka.pl/tygodnikpolity-ka/kraj/1940080,1,marian-turski-auschwitz-nie-spadlo-z-nieba.read [dostęp: 20.01.2023].
Zobacz w Google Scholar

Die Verfolgung und Ermordung der europäischen Juden durch das nationalsozialistische Deutschland 1933–1945, hrsg. von G. Aly u.a., 16 Bde. München 2008–2021.
Zobacz w Google Scholar

W szkołach, których nie było. Wypiski z kamiennego zeszytu. Wspomnienia uczniów tajnego nauczania, red. K. Szefliński, Łódź 2004.
Zobacz w Google Scholar

Walicki J., Szkolnictwo i nauczyciele żydowscy w Łodzi w XIX–XX wieku, w: Rola nauczycieli łódzkich w tworzeniu dziedzictwa kulturowego Łodzi, red. S. Gala, Łódź 1998, s. 213–229.
Zobacz w Google Scholar

Weigelt F., Penne, Pauker und Pennäler. Eine Gedenkschrift für die Lodzer deutschen Gymnasien 1866–1945, Wuppertal 1972.
Zobacz w Google Scholar

Wiatr E., Ruch hachszarowy w getcie łódzkim 1940–1941 w świetle dokumentów, „Zagłada Żydów. Studia i Materiały” 2020, nr 16.
Zobacz w Google Scholar

Witkowski J., Hitlerowski obóz koncentracyjny dla małoletnich w Łodzi, Wrocław 1975.
Zobacz w Google Scholar

Wojalski M. Z., Działo się w Łodzi, Łódź 1996.
Zobacz w Google Scholar

Wróbel J., Przemiany demograficzne w Łodzi w latach okupacji niemieckiej 1939–1945, w: Łódź pod okupacją 1939–1945. Studia i szkice, red. T. Toborek, M. Trębacz, Łódź–Warszawa 2018, s. 15–62.
Zobacz w Google Scholar

Young J. E., Beschreiben des Holocaust. Darstellung und Folgen der Interpretation, übers. von Ch. Schuenke, Frankfurt 1997.
Zobacz w Google Scholar

Zimowski S., Prywatne Gimnazjum i Liceum Męskie Aleksego Zimowskiego w Łodzi: ich znaczenie w formowaniu osobowości wychowanków i przygotowaniu młodzieży do wypełnienia obowiązków obywatelskich w wolnej Polsce, Warszawa–Łódź 2004.
Zobacz w Google Scholar

okładka

Opublikowane

12 kwietnia 2023

Licencja

Licencja

Szczegóły dotyczące dostępnego formatu publikacji: książka

książka

ISBN-13 (15)

978-83-8331-083-1

Szczegóły dotyczące dostępnego formatu publikacji: e-book

e-book

ISBN-13 (15)

978-83-8331-084-8

Inne prace tego samego autora

  • Katarzyna Badowska, Tomasz Cieślak, Krystyna Pietrych, Krystyna Radziszewska, Kamil Śmiechowski, Inga B. Kuźma, Tomasz Ferenc, Marta Sikorska, Rafał Matyja, Przemysław Waingertner, Marcin Szymański, Ewelina Maria Kostrzewska, Grażyna Ewa Karpińska, Krzysztof Stefański, Aleksandra Sumorok, Małgorzata Nieszczerzewska, Elżbieta Rybicka, Wojciech Browarny, Dorota Samborska-Kukuć, Kamil Piskała, Tomasz Wójcik, Tomasz Majewski, Elżbieta Umińska-Tytoń, Aneta Pawłowska, Leszek Karczewski, Agnieszka Karpowicz, Irmina Gadowska, Piotr Olkusz, Karolina Prykowska-Michalak, Monika Wąsik-Linder, Karolina Kołodziej, Łukasz Biskupski, Przemysław Owczarek, Łódź. Miasto modernistyczne
  • Aleksandra Krupa-Ławrynowicz, Katarzyna Orszulak-Dudkowska, Jacek Jan Pawlik, Krystian Darmach, Katarzyna Kaniowska, Marek Krajewski, Tomasz Ferenc, Ewa Nowina-Sroczyńska, Róża Godula-Węcławowicz, Tomasz Węcławowicz, Renata Hołda, Anna Kurpiel, Sebastian Latocha, Anna Weronika Brzezińska, Mariola Tymochowicz, Marta Sikorska, Monika Kucner, Blanka Soukupová, Božidar Jezernik, Sławomir Sikora, Grzegorz Markiewicz, Kamil Śmiechowski, Rafał Stobiecki, Anna Deredas, Miasto mozaika
  • Monika Kucner, Aus dem evangelischen Pfarrhaus in Lodz und Umgebung
  • Przemysław Owczarek, Krystyna Radziszewska, Katarzyna Badowska, Bartłomiej Cieśla, Karolina Kołodziej, Krystyna Piątkowska, Pogranicze folkloru i kultury popularnej w wielkomiejskiej Łodzi
  • Dariusz Dekiert, Krystyna Radziszewska, Ewa Wiatr, Wśród łódzkich Żydów. Wspomnienia o mieście młodości
  • Dariusz Dekiert, Irmina Gadowska, Krystyna Radziszewska, Tańczymy zaczarowani taniec młodości
  • Kamil Śmiechowski, Tadeusz Markowski, Przemysław Żurawski vel Grajewski, Jarosław Kita, Krzysztof Lesiakowski, Marta Sikorska, Monika Kucner, Anna Warda, Dariusz Dekiert, Krystyna Radziszewska, Elżbieta Umińska-Tytoń, Julia Sowińska-Heim, Paulina Bunio-Mroczek, Jolanta Wojciechowska, Przeszłość, teraźniejszość i przyszłość Łodzi. Tom 1
  • Irmina Gadowska, Agnieszka Świętosławska, Krystyna Radziszewska, Małgorzata Geron, Jerzy Malinowski, Tamara Sztyma, Teresa Śmiechowska, Agnieszka Salamon-Radecka, Lidia Głuchowska, Dariusz Dekiert, Renata Piątkowska, Joanna Podolska, Krzysztof Stefański, Karol Jóźwiak, Eleonora Jedlińska, William Gilcher, Adam Sitarek, Każdą iskrą rozpaleni…