Araştırma Makalesi
Yıl 2023,
Sayı: Özel Sayı, 101 - 112, 27.10.2023
Öz
Creative thinking is one of the higher-order thinking skills and is shown among the basic thinking skills. The aim of this study is to determine the creative thinking disposition levels of teacher candidates and to examine whether they differ significantly according to some demographic variables. The method of the research is the screening method from quantitative research. The study group consists of 416 pre-service teachers determined by the random sampling technique. The data were collected with the Marmara creative thinking tendencies scale. In the analysis of data, mean, independent t test, one-way analysis of variance and post hoc. tests have been used. According to the results of the research, there were significant differences in favor of those who were male according to their gender, average of 2.50-2.99 and 3.00-4.00 according to their academic averages, equal weight according to their fields of education in high school and 16-20 in order of preference. has. There is no significant difference according to grade level and departments.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Alencar, E. M. L. S. (2006). Creativity and barriers to its expression in online education courses. Gifted Education International January, 21(1),54-62
- Aydın, A. (2019). İngilizce öğretmen adaylarının görüşleri çerçevesinde öğretmen eğitiminde 21. Yüzyıl becerilerinin incelenmesi (Tez No. 592172) [Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
- Bakaç, E., & Özen, R. (2016). Öğretmen adaylarının yaratıcılık algılarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Dergisi, 6(12), 19 – 32.
- Bhati, V. (2016). A comperative study of among boys and girls of class VII. International Journal of Research, 3(6), 1-16.
- Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2011). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (10. baskı). Pegem A.
- Çelik, B.B., & Dikmenli, Y. (2021). Sınıf öğretmeni adaylarının yaratıcı ve yansıtıcı düşünme eğilimlerinin incelenmesi, Anadolu Kültürel Araştırmalar Dergisi (ANKAD), 5(1) https://doi.org/10.15659/ankad.v5i1.101
- Çınardal, F. C., & Diri, M. (2013). Yaratıcı düşünme, stratejik düşünme ve vahit bademci: paradigma değişikliği ya da bilimsel devrim, sıra dışı beyinlerin işidir. Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 63-78.
- Demirel, Ö. (2007). Kuramdan uygulamaya eğitimde program geliştirme. Pegem.
- Durnacı, Ü., & Ültay, N. (2020). Sınıf öğretmeni adaylarının eleştirel ve yaratıcı düşünme eğilimleri. Turkish Journal of Primary Education, 5(2), 75-97.
- Fraenkel, J. R., Wallen, N. E., & Hyun, H. H. (2011). How to design and evaluate research in education. The McGraw-Hill Companies.
- Gelen, İ. (2017). P21-program ve öğretimde 21. yüzyıl beceri çerçeveleri (ABD uygulamaları). Disiplinlerarası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 1(2), 15-29.
- George, D., & Mallery, M. (2010). SPSS for windows step by step: A simple guide and reference. Pearson. Gürgen, E.T., & Bilen, S. (2005). Müzik alan derslerinin müzik öğretmeni adaylarının yaratıcı düşünme becerileri üzerindeki etkileri. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(3), 325-338.
- Görgen, İ., & Karaçelik, S. (2009). Okul öncesi öğretmenliği ve fen bilgisi öğretmenliği öğrencilerinin yaratıcı düşünme beceri düzeylerinin karşılaştırmalı incelenmesi. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(23), 129-146.
- Isbell, R. T., & Raines S. C. (2003). Creativity and the arts with young children. Thomson Delmar Learning Printed.
- İşleyen, T. & Küçük, B. (2013). Öğretmen adaylarının yaratıcı düşünme düzeylerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10 (21), 199-208.
- Karataş, S., & Özcan, S. (2010). Yaratıcı düşünme etkinliklerinin öğrencilerin yaratıcı düşünmelerine ve proje geliştirmelerine etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 225-243.
- Karaçelik, S. (2022). Okul öncesi öğretmen adaylarının yaratıcı düşünme eğilimlerinin incelenmesi. Dumlupınar Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 6(1), 42-61.
- Ksai, T. C. (2013). Examining gender differences in creativity. International Social Sciences,13(1),115-122.
- Küçük, E., & Kan, Ç. (2023). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının yaratıcı düşünme becerilerine ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Uluslararası Sosyal Bilimler Akademi Dergisi, (11), 167-194. https://10.doi.org.10.47994/usbad.1090759
- Köse, E., Çelik Ercoşkun., N., & Balcı, A. (2016). Okul öncesi ve sınıf öğretmeni adaylarının yaratıcı düşünme ve problem çözme becerilerinin incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(40), 153-170.
- Kılıç, N. (2020). Matematik öğretmeni adaylarının yaratıcı düşünme eğilimlerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi (Tez No. 636753) [Yüksek Lisans Tezi, Kastomonu Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
- Lau, S., & Li, W. L. (1996). Peer status and perceived creativity: are popular children viewed by peers and teachers as creative? Creativity Research Journal 9(4), 347- 352.
- Matud, M. P., Rodríguez, C., & Grande, J. (2007). Gender differences in creative thinking. Personality and Individual Differences, 43(5), 1137–1147. https://doi.org/10.1016/j.paid.2007.03.006
- Özden, Y. (2011). Öğrenme ve Öğretme. Pegem Akademi.
- Özgenel, M., & Çetin, M. (2017). Marmara yaratıcı düşünme eğilimleri ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 46(46), 113-132. http://dx.doi.org/10.15285/maruaebd.335087
- Serçe, M. R. (2017). Öğretmen adaylarının liderlik ve yaratıcılık düzeylerinin incelenmesi (Tez No. 489816) [Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
- Sarıkaya, B. (2023). Yaratıcılık kavramı, yaratıcılığın tanımları, yaratıcı bireylerin özellikleri. Güneş, H. (Ed.). Kuramdan uygulamaya yaratıcı yazma içinde (ss. 7-22). Eğitim.
- Temizkalp, G. (2010). Öğretmen adaylarının yaratıcılık düzeyleri (Tez No. 263694) [Yüksek Lisans Tezi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
- Torrance, E. P. (2002). The manifesto: a guide to developing a creative career. Ablex.
- Toyran, G. (2015). Okul öncesi öğretmen adaylarının yaratıcı düşünme düzeylerinin ve eleştirel düşünme eğilimlerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi (Tez No. 418037) [Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
- Ülger, K. (2014). Öğrencilerin yaratıcı düşünme gelişimlerinin incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 39(175), 275-284. http://dx.doi.org/10.15390/EB.2014.2160
- Varki, E. (2020). Öğretmen adaylarının çok boyutlu 21. yüzyıl becerileri ile yaratıcı düşünme eğilimlerinin incelenmesi (Tez No. 646904) [Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
- Yaprakdal, A. B. (2013). Öğrenme nesneleri tasarımının öğretmen adaylarının eleştirel, yaratıcı düşünme ve bilimsel süreç becerilerine etkisi (Tez No. 349943) [Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
- Yıldız, Y. (2018). Müzik öğretmen adaylarının yaratıcı düşünme becerilerinin incelenmesi (Tez No. 502168) [Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
- Young, G.J. (1985). What is creaivity? Journal of Creative Behaviour, 19(2), 77-87.
- Zembat, R., Küsmüş, G. İ., & Yılmaz, H. (2018). Okul öncesi öğretmenlerinin yaratıcı düşünme eğilimleri ve sınıf yönetimleri. Değişen Dünyada Eğitim. Pegem.
Yıl 2023,
Sayı: Özel Sayı, 101 - 112, 27.10.2023
Öz
Yaratıcı düşünme, üst düzey düşünme becerilerinden biri olup temel düşünme becerileri arasında gösterilmektedir. Bu çalışmanın amacı öğretmen adaylarının yaratıcı düşünme eğilim düzeylerini belirlemek ve bazı demografik değişkenlere göre anlamlı farklılık gösterip göstermediğini incelemektir. Araştırmanın yöntemi nicel araştırma türlerinden tarama yöntemidir. Çalışma grubu, seçkisiz örnekleme tekniği ile belirlenen 416 öğretmen adayından oluşmaktadır. Veriler Marmara yaratıcı düşünme eğilimleri ölçeği ile toplanmıştır. Verilerin analizinde ortalama, bağımsız t testi, tek yönlü varyans analizi ve post – hoc. testleri kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre, öğretmen adaylarının yaratıcı düşünme eğilim düzeyleri yüksektir. Öğretmen adaylarının cinsiyetlerine göre erkek, akademik ortalamalarına göre ortalaması 2,50 – 2,99 ve 3,00 – 4,00 olan, lisedeki öğrenim gördükleri alanlara göre eşit ağırlık ve tercih sırasına göre sıralaması 16 – 20 olanların lehine anlamlı farklılıklar vardır. Sınıf düzeyi ve bölümlerine göre ise anlamlı farklılık yoktur.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Alencar, E. M. L. S. (2006). Creativity and barriers to its expression in online education courses. Gifted Education International January, 21(1),54-62
- Aydın, A. (2019). İngilizce öğretmen adaylarının görüşleri çerçevesinde öğretmen eğitiminde 21. Yüzyıl becerilerinin incelenmesi (Tez No. 592172) [Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
- Bakaç, E., & Özen, R. (2016). Öğretmen adaylarının yaratıcılık algılarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Dergisi, 6(12), 19 – 32.
- Bhati, V. (2016). A comperative study of among boys and girls of class VII. International Journal of Research, 3(6), 1-16.
- Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2011). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (10. baskı). Pegem A.
- Çelik, B.B., & Dikmenli, Y. (2021). Sınıf öğretmeni adaylarının yaratıcı ve yansıtıcı düşünme eğilimlerinin incelenmesi, Anadolu Kültürel Araştırmalar Dergisi (ANKAD), 5(1) https://doi.org/10.15659/ankad.v5i1.101
- Çınardal, F. C., & Diri, M. (2013). Yaratıcı düşünme, stratejik düşünme ve vahit bademci: paradigma değişikliği ya da bilimsel devrim, sıra dışı beyinlerin işidir. Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 63-78.
- Demirel, Ö. (2007). Kuramdan uygulamaya eğitimde program geliştirme. Pegem.
- Durnacı, Ü., & Ültay, N. (2020). Sınıf öğretmeni adaylarının eleştirel ve yaratıcı düşünme eğilimleri. Turkish Journal of Primary Education, 5(2), 75-97.
- Fraenkel, J. R., Wallen, N. E., & Hyun, H. H. (2011). How to design and evaluate research in education. The McGraw-Hill Companies.
- Gelen, İ. (2017). P21-program ve öğretimde 21. yüzyıl beceri çerçeveleri (ABD uygulamaları). Disiplinlerarası Eğitim Araştırmaları Dergisi, 1(2), 15-29.
- George, D., & Mallery, M. (2010). SPSS for windows step by step: A simple guide and reference. Pearson. Gürgen, E.T., & Bilen, S. (2005). Müzik alan derslerinin müzik öğretmeni adaylarının yaratıcı düşünme becerileri üzerindeki etkileri. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(3), 325-338.
- Görgen, İ., & Karaçelik, S. (2009). Okul öncesi öğretmenliği ve fen bilgisi öğretmenliği öğrencilerinin yaratıcı düşünme beceri düzeylerinin karşılaştırmalı incelenmesi. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(23), 129-146.
- Isbell, R. T., & Raines S. C. (2003). Creativity and the arts with young children. Thomson Delmar Learning Printed.
- İşleyen, T. & Küçük, B. (2013). Öğretmen adaylarının yaratıcı düşünme düzeylerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10 (21), 199-208.
- Karataş, S., & Özcan, S. (2010). Yaratıcı düşünme etkinliklerinin öğrencilerin yaratıcı düşünmelerine ve proje geliştirmelerine etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 225-243.
- Karaçelik, S. (2022). Okul öncesi öğretmen adaylarının yaratıcı düşünme eğilimlerinin incelenmesi. Dumlupınar Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 6(1), 42-61.
- Ksai, T. C. (2013). Examining gender differences in creativity. International Social Sciences,13(1),115-122.
- Küçük, E., & Kan, Ç. (2023). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının yaratıcı düşünme becerilerine ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Uluslararası Sosyal Bilimler Akademi Dergisi, (11), 167-194. https://10.doi.org.10.47994/usbad.1090759
- Köse, E., Çelik Ercoşkun., N., & Balcı, A. (2016). Okul öncesi ve sınıf öğretmeni adaylarının yaratıcı düşünme ve problem çözme becerilerinin incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(40), 153-170.
- Kılıç, N. (2020). Matematik öğretmeni adaylarının yaratıcı düşünme eğilimlerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi (Tez No. 636753) [Yüksek Lisans Tezi, Kastomonu Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
- Lau, S., & Li, W. L. (1996). Peer status and perceived creativity: are popular children viewed by peers and teachers as creative? Creativity Research Journal 9(4), 347- 352.
- Matud, M. P., Rodríguez, C., & Grande, J. (2007). Gender differences in creative thinking. Personality and Individual Differences, 43(5), 1137–1147. https://doi.org/10.1016/j.paid.2007.03.006
- Özden, Y. (2011). Öğrenme ve Öğretme. Pegem Akademi.
- Özgenel, M., & Çetin, M. (2017). Marmara yaratıcı düşünme eğilimleri ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 46(46), 113-132. http://dx.doi.org/10.15285/maruaebd.335087
- Serçe, M. R. (2017). Öğretmen adaylarının liderlik ve yaratıcılık düzeylerinin incelenmesi (Tez No. 489816) [Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
- Sarıkaya, B. (2023). Yaratıcılık kavramı, yaratıcılığın tanımları, yaratıcı bireylerin özellikleri. Güneş, H. (Ed.). Kuramdan uygulamaya yaratıcı yazma içinde (ss. 7-22). Eğitim.
- Temizkalp, G. (2010). Öğretmen adaylarının yaratıcılık düzeyleri (Tez No. 263694) [Yüksek Lisans Tezi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
- Torrance, E. P. (2002). The manifesto: a guide to developing a creative career. Ablex.
- Toyran, G. (2015). Okul öncesi öğretmen adaylarının yaratıcı düşünme düzeylerinin ve eleştirel düşünme eğilimlerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi (Tez No. 418037) [Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
- Ülger, K. (2014). Öğrencilerin yaratıcı düşünme gelişimlerinin incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 39(175), 275-284. http://dx.doi.org/10.15390/EB.2014.2160
- Varki, E. (2020). Öğretmen adaylarının çok boyutlu 21. yüzyıl becerileri ile yaratıcı düşünme eğilimlerinin incelenmesi (Tez No. 646904) [Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
- Yaprakdal, A. B. (2013). Öğrenme nesneleri tasarımının öğretmen adaylarının eleştirel, yaratıcı düşünme ve bilimsel süreç becerilerine etkisi (Tez No. 349943) [Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
- Yıldız, Y. (2018). Müzik öğretmen adaylarının yaratıcı düşünme becerilerinin incelenmesi (Tez No. 502168) [Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi]. Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi.
- Young, G.J. (1985). What is creaivity? Journal of Creative Behaviour, 19(2), 77-87.
- Zembat, R., Küsmüş, G. İ., & Yılmaz, H. (2018). Okul öncesi öğretmenlerinin yaratıcı düşünme eğilimleri ve sınıf yönetimleri. Değişen Dünyada Eğitim. Pegem.
Toplam 36 adet kaynakça vardır.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Eğitim Programları ve Öğretim (Diğer) |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 27 Ekim 2023 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023 Sayı: Özel Sayı |
- Makale Dosyaları