Araştırma Makalesi
Yetişkin-Ergen Ebeveynlik Envanterinin Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması
Öz
Bu çalışmanın amacı, Bavolek, S. J. ve
Keene, R. G. tarafından istismar edici çocuk yetiştirme tutumlarını
değerlendirmeye yönelik geliştirilen (Bavolek ve Keene, 1999; 2010) ve 2017
yılında revize edilen Yetişkin-Ergen Ebeveynlik Envanteri’nin (Adult-Adolescent Parenting
Envantory-AAPI-2.1) (Assessing Parenting, 2017) Türkçeye
uyarlanması ve ölçeğin geçerlik güvenirlik çalışmalarının yapılmasıdır.
Araştırmanın katılımcıları, 18 yaş üstü 453 (348 kadın, 105 erkek) kişiden oluşmaktadır.
Yetişkin-Ergen Ebeveynlik Envanteri (YEEE), 40 maddeli, beşli Likert tipi bir
ölçme aracıdır. Çalışmada, envanterin geçerlik ve güvenirliğinin test
edilmesinde doğrulayıcı faktör analizi, ölçüt bağıntılı geçerlik, Cronbach Alfa
güvenirlik katsayısı, madde analizi yöntemleri kullanılmıştır. Analizler SPSS
21 paket programı ve Mplus 6.12 ile gerçekleştirilmiştir. Yapılan istatistiksel
analizler neticesinde, araştırma bulgularının envanterin geçerlik ve güvenirliğini
desteklediği ve istismar edici ebeveyn tutumlarının belirlenmesinde
Yetişkin-Ergen Ebeveynlik Envanterinin uygun bir ölçüm aracı olduğu
görülmektedir.
Anahtar Kelimeler
İstismar ebeveyn tutumu çocuk yetiştirme geçerlik güvenirlik
Proje Numarası
Bu çalışma, doktora tezinden türetilmiş olup “GLOBETS: 2nd International Conference on Education, Technology and Science” konferansında sözlü bildiri olarak sunulmuştur.
Kaynakça
- Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı. T.C. (2011) Türkiye’de aile yapısı araştırması. Ankara: Afşaroğlu Matbaası. Allen. J. N. (2011). Development of an evidence-based parent-training program aimed at preventing child abuse and neglect. Spalding University/The School of Professional Psychology. Louisville/Kentucky. Akyüz. E. (2012). Çocuk hukuku: Çocukların hakları ve korunması. Ankara: PegemAkademi Assessing Parenting (AP) (2017). Adult Adolescent Parenting Inventory-version 2.1. https://www.assessingparenting.com/assessment/aapi adresinden erişilmiştir. Bakır. E. ve Kapucu. S. (2017). Çocuk İhmali ve İstismarının Türkiye’de Yapılan Araştırmalara Yansıması: Bir Literatür İncelemesi. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi. 4(2). 13–24. Barnet, B., Liu, J., DeVoe, M., Alperovitz-Bichell,K. & Duggan, A. K. (2007), Home visiting for adolescent mothers: Effects on parenting, maternal life course, and primary care linkage. Annals of Family Medicine. 5(3), 224-232. Bavolek. S. J.& Keene. R. G. (2001). Adult-Adolescent Parenting Inventory (AAPI-2): Administration and development handbook. Park City. UT: Family Development Resources. Bavolek. S. J. & Keene. R. G. (2005). AAPI online development hand- book: The Adult-Adolescent Parenting Inventory (AAPI-2): Assessing high-risk parenting attitudes and behaviors. Park City. UT: Family Development Resources. Bavolek, J., & Keene, R. G. (2010). Adult-adolescent parenting inventory AAPI-2 Online Development Handbook. Park City, UT: Family Development Resources, Inc. Belsky. J. (1993). Etiology of child maltreatment: A developmental-ecological analysis. Psychological Bulletin. 114, 413-434. Brown. T. A. (2006). Confirmatory factor analysis for applied research series. New York: The Guilford Press. Butchart. A. & Kahane. T. (2006). “Preventing child maltreatment: A guide to taking action and generating evidence.” World Health Organization and International Society for prevention of child abuse and neglect. http://whqlibdoc.who.int/publications/2006/9241594365_eng.pdf. adresinden erişilmiştir. Büyüköztürk. Ş. (2010). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: PegemA Yayıncılık. Büyüköztürk. Ş. (2012). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: PegemA Yayıncılık. Cicchetti. D. & Toth. S. L. (2000). Developmental processes in maltreated children. In D. J. Hansen (Ed.). Motivation and child maltreatment: Volume 46 of the Nebraska Symposium on Motivation. Lincoln. NE: University of Nebraska Press. Cowen. P.S. (2001). Effectiveness of parent education intervention for at-risk families. Journal for the Society of Pediatric Nurses. 6(2),. 73-82. Dinleyici. M. ve Şahin-Dağlı. F. (2016). Duygusal ihmal, istismar ve çocuk hekiminin rolü. Osmangazi Journal of Medicine. 38. Duke. M. E.. Elzeftawy. E. & Spies. M. D. (2015). “Program Evaluation of Clark County Department of Family Services. Parenting Project. UNLV Theses. Dissertations. Professional Papers. and Capstones.[Online]Retrieved on 25 August-2018. at URL: http://digitalscholarship.unlv.edu/thesesdissertations/2842 Hecht. D. B. & Hansen. D. J. (2001). The environment of child maltreatment: Contextual factors and the development of psychopathology. Aggression and Violent Behavior. 6, 433-457. Hooper. D.. Coughlan. J. & Mullen. M. R. (2008). Structural equation modelling: Guidelines for determining model fit. Electronic Journal of Business Research Methods. 6(1), 53-60. Hurley. K. D.. Huscroft-D’Angelo. J.. Trout. A.. Griffith. A. & Epstein. M. (2014). Assessing parenting skills and attitudes: A review of the psychometrics of parenting measures. Journal of Child and Family Studies. 23, 812-823. Kaplan. S.. Pelcovitz. D. & Labruna V. (1999). Child and adolescent abuse and neglect research: A review of the past 10 years. Part I: Physical and emotional abuse and neglect. Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry. 38(10), 1214-1222. Khosravan, S., Sajjadi, M., Moshari, j. & Sofla, F. B. S. (2018). The effect of education on the attitude and child abuse behaviors of mothers with 3-6 year old children: A randomized controlled trial study. International Journal of Community Based Nursing and Midwifery. 6(3), 227–238. Kırca. C. (2006). İlköğretim ilk kademedeki öğrencilerin anne babalarının cinsel istismarı önleme programlarına yönelik tutumları. (Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara. Munro. B. H. (2005). Statistical methods for health care research. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins. Müderrisoğlu. S.. Dedeoğlu. C.. Akço. S. ve Akbulut. B. (2014). Türkiye’de 0-8 yaş arası çocuğa yönelik aile içi şiddet araştırması. İstanbul: Bernard van Leer Vakfı. O’Conner. T. G. (2002). Annotation: The ‘‘effects’’ of parenting reconsidered: Findings. challenges. and applications. Journal of Child Psychology and Psychiatry. 43(5) 555–572. Öner, N. (2006). Türkiye’de kullanılan psikolojik testlerden örnekler: Bir başvuru kaynağı, 2. Basım, İstanbul, Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi. Özdamar. K. (2013). Paket programlar ile istatistiksel veri analizi (9. Baskı). Eskişehir: Nisan Kitabevi. 1.Cilt. Pekdoğan. S. (2017). İstismar farkındalık ölçeği ebeveyn formu: Ölçek geliştirme çalışması. Akademik Bakış Dergisi. 62, 173-185. Polat. O. (2001). Çocuk ve şiddet. İstanbul: Der Yayınları. Polat. O. (2006). Cinsel istismar rehberi. İstanbul: Forart Matbaa. Polat. O. (2007). Tüm boyutlarıyla çocuk istismarı 1- Tanımlar. Ankara: Seçkin Yayıncılık. Reed-Perricone. K. (2003). Parent-focused sexual abuse prevention program: A look at familial risk factors. Pace University. Department of Psychology. New York. Robbers. M. L. (2008). The Caring Equation: An intervention program for teenage mothers and their male partners. Children & Schools. 30, 37-47. Şencan. H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenirlik ve geçerlilik. Ankara: Seçkin Yayıncılık. Şimşek. Ö.F. (2007). Yapısal eşitlik modellemesine giriş. temel ilkeler ve lisrel uygulamaları. Ankara: Ekinoks. Tabachnick. B. G. & Fidell L. S. (2001) Using multivariate statistics. Needham Heights: Allyn & Bacon. Tavşancıl. E. (2006). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Nobel Yayın Dağıtım. Ankara. T.C. Başbakanlık Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu ve UNICEF. (2010). Türkiye’de Çocuk İstismarı ve Aile İçi Şiddet Araştırması. http://www.unicef.org.tr/files/bilgimerkezi/doc/cocuk-istismari-raporu-tr.pdf adresinden erişilmiştir. Yücel. D.. (2016). Çocuk istismarı ve ihmali: Adli sosyal hizmet yaklaşım ve müdahale. Edt. Yücel D. Gönültaş̧ B. Ankara: Nobel Yayıncılık. Ünal. F. (2008). Ailede çocuk istismarı ve ihmali. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi. 1, 9-18. Xie. Q.. W. Qiao. D. P. & Wang. X. L. (2015). Parent-involved prevention of child sexual abuse: A qualitative exploration of parents’ perceptions and practices in Beijing. Journal of Child and Family Studies. 25, 999–1010.
Adaptation of the Adult-Adolescent Parenting Inventory to Turkish: A Validity and Reliability Study
Öz
The aim of this study is to adapt Adult-Adolescent
Parenting Inventory (AAPI-2.1) in Turkish and to do validity and reliability
studies, developed by Bavolek, S. J. & Keene, R. G. in 1999 and revised in
2017 in order to assess the parenting and child rearing attitudes (Assessing
Parenting, 2017; Bavolek & Keene, 1999; 2010). The participants of the
research consist of 453 people (348 woman, 105 man) over eighteen.
Adult-Adolescent Parenting Inventory has 40 different items presented in a
five-point Likert scale from Strongly Agree to Strongly Disagree. In the study,
confirmatory factor analysis, criterion-referenced validity, Cronbach’s Alpha
reliability coefficient, the item analyze methods were used to test the
validity and reliability of the inventory. Analyses were realized by SPSS 21
package program and Mplus 6.12. As a result of the statistical analyses, it is
seen that the research findings supported the reliability and validity of the
inventory and Adult-Adolescent Parenting Inventory is an appropriate
measurement tool to determine abusive parenting attitudes.
Anahtar Kelimeler
Proje Numarası
Bu çalışma, doktora tezinden türetilmiş olup “GLOBETS: 2nd International Conference on Education, Technology and Science” konferansında sözlü bildiri olarak sunulmuştur.
Kaynakça
- Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı. T.C. (2011) Türkiye’de aile yapısı araştırması. Ankara: Afşaroğlu Matbaası. Allen. J. N. (2011). Development of an evidence-based parent-training program aimed at preventing child abuse and neglect. Spalding University/The School of Professional Psychology. Louisville/Kentucky. Akyüz. E. (2012). Çocuk hukuku: Çocukların hakları ve korunması. Ankara: PegemAkademi Assessing Parenting (AP) (2017). Adult Adolescent Parenting Inventory-version 2.1. https://www.assessingparenting.com/assessment/aapi adresinden erişilmiştir. Bakır. E. ve Kapucu. S. (2017). Çocuk İhmali ve İstismarının Türkiye’de Yapılan Araştırmalara Yansıması: Bir Literatür İncelemesi. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi. 4(2). 13–24. Barnet, B., Liu, J., DeVoe, M., Alperovitz-Bichell,K. & Duggan, A. K. (2007), Home visiting for adolescent mothers: Effects on parenting, maternal life course, and primary care linkage. Annals of Family Medicine. 5(3), 224-232. Bavolek. S. J.& Keene. R. G. (2001). Adult-Adolescent Parenting Inventory (AAPI-2): Administration and development handbook. Park City. UT: Family Development Resources. Bavolek. S. J. & Keene. R. G. (2005). AAPI online development hand- book: The Adult-Adolescent Parenting Inventory (AAPI-2): Assessing high-risk parenting attitudes and behaviors. Park City. UT: Family Development Resources. Bavolek, J., & Keene, R. G. (2010). Adult-adolescent parenting inventory AAPI-2 Online Development Handbook. Park City, UT: Family Development Resources, Inc. Belsky. J. (1993). Etiology of child maltreatment: A developmental-ecological analysis. Psychological Bulletin. 114, 413-434. Brown. T. A. (2006). Confirmatory factor analysis for applied research series. New York: The Guilford Press. Butchart. A. & Kahane. T. (2006). “Preventing child maltreatment: A guide to taking action and generating evidence.” World Health Organization and International Society for prevention of child abuse and neglect. http://whqlibdoc.who.int/publications/2006/9241594365_eng.pdf. adresinden erişilmiştir. Büyüköztürk. Ş. (2010). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: PegemA Yayıncılık. Büyüköztürk. Ş. (2012). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: PegemA Yayıncılık. Cicchetti. D. & Toth. S. L. (2000). Developmental processes in maltreated children. In D. J. Hansen (Ed.). Motivation and child maltreatment: Volume 46 of the Nebraska Symposium on Motivation. Lincoln. NE: University of Nebraska Press. Cowen. P.S. (2001). Effectiveness of parent education intervention for at-risk families. Journal for the Society of Pediatric Nurses. 6(2),. 73-82. Dinleyici. M. ve Şahin-Dağlı. F. (2016). Duygusal ihmal, istismar ve çocuk hekiminin rolü. Osmangazi Journal of Medicine. 38. Duke. M. E.. Elzeftawy. E. & Spies. M. D. (2015). “Program Evaluation of Clark County Department of Family Services. Parenting Project. UNLV Theses. Dissertations. Professional Papers. and Capstones.[Online]Retrieved on 25 August-2018. at URL: http://digitalscholarship.unlv.edu/thesesdissertations/2842 Hecht. D. B. & Hansen. D. J. (2001). The environment of child maltreatment: Contextual factors and the development of psychopathology. Aggression and Violent Behavior. 6, 433-457. Hooper. D.. Coughlan. J. & Mullen. M. R. (2008). Structural equation modelling: Guidelines for determining model fit. Electronic Journal of Business Research Methods. 6(1), 53-60. Hurley. K. D.. Huscroft-D’Angelo. J.. Trout. A.. Griffith. A. & Epstein. M. (2014). Assessing parenting skills and attitudes: A review of the psychometrics of parenting measures. Journal of Child and Family Studies. 23, 812-823. Kaplan. S.. Pelcovitz. D. & Labruna V. (1999). Child and adolescent abuse and neglect research: A review of the past 10 years. Part I: Physical and emotional abuse and neglect. Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry. 38(10), 1214-1222. Khosravan, S., Sajjadi, M., Moshari, j. & Sofla, F. B. S. (2018). The effect of education on the attitude and child abuse behaviors of mothers with 3-6 year old children: A randomized controlled trial study. International Journal of Community Based Nursing and Midwifery. 6(3), 227–238. Kırca. C. (2006). İlköğretim ilk kademedeki öğrencilerin anne babalarının cinsel istismarı önleme programlarına yönelik tutumları. (Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara. Munro. B. H. (2005). Statistical methods for health care research. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins. Müderrisoğlu. S.. Dedeoğlu. C.. Akço. S. ve Akbulut. B. (2014). Türkiye’de 0-8 yaş arası çocuğa yönelik aile içi şiddet araştırması. İstanbul: Bernard van Leer Vakfı. O’Conner. T. G. (2002). Annotation: The ‘‘effects’’ of parenting reconsidered: Findings. challenges. and applications. Journal of Child Psychology and Psychiatry. 43(5) 555–572. Öner, N. (2006). Türkiye’de kullanılan psikolojik testlerden örnekler: Bir başvuru kaynağı, 2. Basım, İstanbul, Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi. Özdamar. K. (2013). Paket programlar ile istatistiksel veri analizi (9. Baskı). Eskişehir: Nisan Kitabevi. 1.Cilt. Pekdoğan. S. (2017). İstismar farkındalık ölçeği ebeveyn formu: Ölçek geliştirme çalışması. Akademik Bakış Dergisi. 62, 173-185. Polat. O. (2001). Çocuk ve şiddet. İstanbul: Der Yayınları. Polat. O. (2006). Cinsel istismar rehberi. İstanbul: Forart Matbaa. Polat. O. (2007). Tüm boyutlarıyla çocuk istismarı 1- Tanımlar. Ankara: Seçkin Yayıncılık. Reed-Perricone. K. (2003). Parent-focused sexual abuse prevention program: A look at familial risk factors. Pace University. Department of Psychology. New York. Robbers. M. L. (2008). The Caring Equation: An intervention program for teenage mothers and their male partners. Children & Schools. 30, 37-47. Şencan. H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenirlik ve geçerlilik. Ankara: Seçkin Yayıncılık. Şimşek. Ö.F. (2007). Yapısal eşitlik modellemesine giriş. temel ilkeler ve lisrel uygulamaları. Ankara: Ekinoks. Tabachnick. B. G. & Fidell L. S. (2001) Using multivariate statistics. Needham Heights: Allyn & Bacon. Tavşancıl. E. (2006). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Nobel Yayın Dağıtım. Ankara. T.C. Başbakanlık Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu ve UNICEF. (2010). Türkiye’de Çocuk İstismarı ve Aile İçi Şiddet Araştırması. http://www.unicef.org.tr/files/bilgimerkezi/doc/cocuk-istismari-raporu-tr.pdf adresinden erişilmiştir. Yücel. D.. (2016). Çocuk istismarı ve ihmali: Adli sosyal hizmet yaklaşım ve müdahale. Edt. Yücel D. Gönültaş̧ B. Ankara: Nobel Yayıncılık. Ünal. F. (2008). Ailede çocuk istismarı ve ihmali. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi. 1, 9-18. Xie. Q.. W. Qiao. D. P. & Wang. X. L. (2015). Parent-involved prevention of child sexual abuse: A qualitative exploration of parents’ perceptions and practices in Beijing. Journal of Child and Family Studies. 25, 999–1010.
Toplam 1 adet kaynakça vardır.