Popularitas Nukhbatul Fikar dalam Tradisi Studi Hadis Turki 'Uthmānī

Authors

  • Muh Amiruddin Institut Agama Islam Negeri Kudus

DOI:

https://doi.org/10.15642/mutawatir.2023.13.1.26-49

Keywords:

Ibn Hajar al-Asqalani, Nukhbatul Fikar, Ottoman Empire, 'ulūm al-hadīth

Abstract

This article delves into the ascendancy of Nukhbat al-Fikar within the realm of Hadith scholarship during the Ottoman era. It posits that the book’s rise to authority was intricately tied to the establishment of Islamic madrasas under Ottoman rule, an influence stemming from educational practices in Egypt and its environs. Through a comprehensive exploration of Turkish sources, this paper contends that Nukhbat al-Fikar held a prominent place in Ottoman madrasa curricula due to the genealogical connections between Ottoman Hadith scholars and Ibn Hajar al-‘Asqalānī. Additionally, the work’s author, Ibn Hajar al-‘Asqalānī, enjoyed a lofty reputation among Ottoman scholars, which further solidifying the book’s status. This study underscores the popularity of Nukhbat al-Fikar by examining the proliferation of works by Ottoman Hadith scholars. These scholars sought to amplify its impact through translations, commentary notes (ta’līq), comprehensive explanations (sharh), and concise summaries. In doing so, they contributed to the enduring legacy of Nukhbat al-Fikar within Ottoman scholarly and educational circles. This research sheds light on the intricate interplay between educational systems, scholarly authority, and the dissemination of Islamic knowledge in the context of Ottoman Turkey

Downloads

Download data is not yet available.

References

‘Asqalani (al), Abū Faḍl Aḥamad b. Ḥajar b. ‘Alī b. Muḥammad b. Aḥmad b. Ḥajar. Nukhbat Al-Fikar fī Muṣṭalaḥ Ahl al-Āthār. Kairo: Dār al-Ḥadīth, 1997.

Altuntaş, Mustafa Celil. “Osmanlı’da Hadis İlminin Mahiyetine Dair Bazı Gözlemler.” Dalam Zekeriya Güler (ed.). Osmanlı’da İlm-i Hadis. İstanbul: İsar Yayınları, 2020.

_______. “Osmanlı Döneminde Buhârîhânlık Geleneğinin Başlaması ve Osmanlı Hadisçiliğine Etkisi.” Dalam Serdar Demirel, Hamzeh Al-Bakri, and Ahmad Snober (eds.). Sahîh-i Buhârî Geleneksel ve Çağdaş Yaklaşımlar. İstanbul: İstanbul İbn Haldun Üniversitesi Yayınları, 2020.

Ayaz, Kadir. “Hadis İlimlerinin Tedrîsâtı Açısından Osmanlı Dârulhadisleri.” Osmanlı Araştırmaları, no. 47 (2016): 39-68.

_______. “İstanbul’da Müsnid Bir Muhaddis; İbn Himmât Ed-Dımaşkî (1175/1761).” Marife Dini Araştırmalar Dergisi, Vol. 21, no. 1 (2021): 489-519.

_______. “Köprülülerin Şam, Mısır ve Hicâz Ulemâsı Ile Münâsebetlerinin Osmanlı Hadis Çalışmalarına Yansıması (İcâzet ve Kütüphane).” Dalam Hidayet Aydar & Ali Fikri Yavuz (eds.). Sahn-ı Semân’dan Dârülfünûn’a: Osmanlı’da İlim ve Fikir Dünyası (Âlimler, Müesseseler ve Fikrî Eserler) - XVII Yüzyıl. İstanbul: Zeytinburnu Belediyesi Kültür Yayınları, 2017.

_______. “Molla Gürânî’nin El-Kevseru’l-Cârî Adlı Şerhinde Hadis İlimlerine Dair Kaynakları.” Dini Araştırmalar, Vol. 19, No. 48 (2016): 153-178.

_______. “XVIII. Yüzyılda Hanefi Bir Muhaddis;İbn Himmât Ed-Dımeşkî (1175/1761)’nin Mısır ve Hicâz’a Yolculukları, Hocaları ve Hadis İcâzetleri.” Necmettin Erbakan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Vol. 48, no. 48 (2019): 15–46.

_______. “Zâhid El-Kevserî’nin İcâzetnâmesinde Yer Alan İsnadların Anadolu Coğrafyasındaki Tarihçesi.” Necmettin Erbakan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Vol. 40, No. 40 (2015): 63–102.

Aydın, Arafat. “İcâzetâme (Sebet): Ahmed b. Süleyman El-Ervâdî’nin Kendi Kaleminden Ahmed Ziyâeddin-i Gümüşhânevî’ye İcâzetini Verdiği İlimler, Eserler ve Tarikatlar.” Dalam Hür Mahmut Yücer (ed.). Doğumunun 200. Yılı Hatırasına Uluslararası Gümüşhânevî Sempozyumu Bildirileri. İstanbul: Bağcılar Belediyesi, 2014.

Aysan, Mehmet Ali. “Mehmed Et-Trabzonînin Er-Risâle Fî Fenni Usûlil-Hadîs: Hâşiye Alâ Nüzhetin-Nazar Fî Tavdîhi Nuhbetil-Fiker Adlı Eseri ve Hadis Usûlüne Katkısı.” Bayburt Üniversitesi, 2019.

Çiftçi, Mehdin. “Süleymaniye Dârülhadisi Özelinde Osmanlı Dârülhadislerinde Hadis Eğitimi.” Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, Vol. 11, No. 21 (2013): 113–141. https://dergipark.org.tr/tr/pub/talid/issue/43406/529086.

Cihan, Sadık. “Osmanlı Devrinde Türk Hadisçileri Tarafından Yazılan Usulü Hadis Eserleri, Risaleleri ve Nuhbetü’l-Fiker Üzerine Yapılan Şerh ve Tercümeler.” Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, no. 1 (1975): 127–136.

Darussamin, Zikri. “Integrasi Kewarisan Adat Melayu-Siak Dengan Kewarisan Islam.” Al-Fikra : Jurnal Ilmiah Keislaman, Vol. 11, No. 2 (2017): 186-205.

Engin, Sezai. “Hadis Literatüründe Hâşiyeler: Nuhbetü’l-Fiker ve Nüzhetü’n-Nazar Üzerine Yapılan Hâşiye Çalışmaları Bibliyografyası.” Hadis ve Siyer Araştırmaları, Vol. 1 (2015): 76-98.

_______. “Osmanlı Dönemi Medreselerinde Hadis Eğitimine Entelektüel Bir Katkı: Şerh ve Hâşiye Yazıcılığı.” Marife Dini Araştırmalar Dergisi, Vol. 17, No. 2 (2017): 257–269. https://dergipark.org.tr/tr/pub/marife/issue/33641/373229.

Gökçe, Ferhat. “Türkiye’de Memlükler Dönemi Hadis Çalışmaları.” Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, Vol. 21 (2013): 41–88.

Gökdemir, Ahmet. Ali B. Süleyman El-Mansuri ve Meşhur Mısır Tariki Kurraları. İstanbul: Ravza Yayınları, 2018.

_______. “Ali b. Süleyman El-Mansûrî ve Osmanlı İlim Dünyasına Katkıları.” Necmettin Erbakan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Vol. 44 (2017): 113–148. https://dergipark.org.tr/tr/pub/neuifd/issue/34549/351694.

Gümüş, Fatih, and Abdullah Taha İmamoğlu. “İskilipli Mehmed b. Ömer’in Nuhbetu’l-Fiker Haşiyesi ve Tercümesinin Neşri.” Bozok Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Vol. 10 (2016): 127–164.

Hacıoğlu, Nejla. “Osmanlı Dönemi’nde Türkçe Yazılmış Hadis Eserleri Neşriyatı (Osmanlı’nın Hadis İlmindeki Konumunu Anlamaktaki Rolü Açısından).” Dalam Eyüp Baş, Ayten Erol, Adem Yıldırım, and Fatıma Zeynep Belen (eds.). Bütün Yönleriyle Osmanlıca ve Mirası Uluslararası. Kırıkkale Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi, 2016.

_______. “Osmanlı Döneminde Neşredilmiş Hadis Eserleri Üzerine.” Hadis Tetkikleri Dergisi, Vol. 14, No. 1 (2016): 99–115. https://dergipark.org.tr/tr/pub/htd/issue/40923/494321.

İmamoğlu, Abdullah Taha. “Anadolu’da Usul Çalışmaları: Ramazanzâde Abdünnâfî İffet Efendi’nin Nuhbetü’l-Fiker Şerhi; El-Eserü’l-Mu’teber ‎fi Tercemeti Nuhbeti’l-Fiker.” Dalam Muhittin Düzenli (ed.). Anadolu’da Hadis Geleneği ve Dâru’l-Hadisler Sempozyum ‎kitabı. Samsun: Ondokuz Mayiz Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, 2011.

Karacabey, Salih. “Osmanlı Medreselerinin Son Dönemi’nde Hadis Öğretimi.” Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Vol. 8 (1999): 149–169.

_______. “XV. ve XVI. Asır Osmanlı Medreselerinde Hadis Öğretimi.” Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Vol. 4 (1992): 227–235.

Macit, Yunus. “Osmanlı Gerileme Doneminde Hadis Ogretimi.” Dalam Muhittin Düzenli (ed.). Anadolu’da Hadis Geleneği ve Daru’l-Hadisler. Samsun, 2011.

Munji, Ahmad. “Ahmad Ziyauddin Gumushanevi Dan Tradisi Studi Hadis Di Tekke Abad Ke-19 Turki.” Riwayah : Jurnal Studi Hadis, Vol. 6, No. 2 (2020): 173–190.

Mursyid, Achmad Yafik. “Deturkifikasi Dalam Tafsir Hak Dini, Kur’an Dili Karya Elmalili Hamdi Yazir.” Jurnal Studi Ilmu-Ilmu Al-Qur’an dan Hadis, Vol. 21, No. 1 (2020): 111–132.

Özafşar, Mehmet Emin. “Osmanlı Eğitim, Kültür ve Sanat Hayatında Hadis.” Türkler, Vol. 11 (2002): 356–369.

Özer, Salih. “Milli Kütüphane Hadis Elyazmalarının Osmanlı Hadis Edebiyatı Çerçevesinde Analizi.” Erdem, Vol. 15, No. 45 (2007): 109–127. https://dergipark.org.tr/tr/pub/erdem/issue/43901/540522.

Sarı, Necmi. “İsmâil Hakkı Bursevî’nin Şerhu Nuhbeti’l-Fiker Adlı Eserinde Ali El-Kârî’ye Karşı Takındığı Olumsuz Tavrın Muhtemel Sebepleri Üzerine Bir Değerlendirme.” Dergiabant, Vol. 9, No. 1 (2021): 1–26.

Subarkah, Agung Redho. “The Dynamics of Shahih Al-Bukhari Commentaries within The Ottoman Academic Life.” Riwayah : Jurnal Studi Hadis, Vol. 8, No. 1 (2022): 139–162.

Türcan, Zişan. “Osmanlı Dönemi Hadis Şerhlerinin Şerh Literatürü İçindeki Yeri.” Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, Vol. 11, No. 21 (2013): 143–164. https://dergipark.org.tr/tr/pub/talid/issue/43406/529096.

Uliyah, Taqwatul. “Kepemimpinan Kerajaan Turki Utsmani: Kemajuan Dan Kemundurannya.” An-Nur: Kajian Ilmu-Ilmu Pendidikan dan Keislaman, Vol. 7, No. 2 (2021): 324–333.

Downloads

Published

2023-06-20

How to Cite

Amiruddin, M. (2023). Popularitas Nukhbatul Fikar dalam Tradisi Studi Hadis Turki ’Uthmānī. Mutawatir : Jurnal Keilmuan Tafsir Hadith, 13(1), 26–49. https://doi.org/10.15642/mutawatir.2023.13.1.26-49

Issue

Section

Articles