Sekularyzacja jako megatrend społeczno-kulturowy

Authors

  • Janusz Mariański Higher School of Social Sciences, Lublin, Poland

DOI:

https://doi.org/10.12797/RM.01.2017.01.12

Keywords:

religion in multicultural societies, secularization, desecularization

Abstract

Secularization as Sociocultural Megatrend
The article deals with the widely discussed issue of the phenomena of secularization and desecularization under conditions of diffusion of religious pluralism. New forms and functions of “returning” religiousness in modern multicultural societies are addressed. Author studies above questions from the perspective of sociology of religion and makes an attempt to critically discuss crucial standpoints in the domain.

References

Adamski F., Tożsamość religijna w społeczeństwie pluralistycznym, [w:] Tożsamość polska w odmiennych kontekstach, red. L. Dyczewski, D. Wadowski, Lublin 2009.

Beobachtungen, [w:] Moderne und Religion. Kontroversen um Modernität und Säkularisierung, red. U. Willems, D. Pollack, H. Basu i in., Bielefeld 2013.

Berger P.L., Auf der Suche nach einer Friedensformel: Replik, [w:] Nach dem Niedergang der Säkularisierungstheorie, Hg. T. Großbölting et al., Münster 2013.

Berger P.L., Further Thoughts on Religion and Modernity, „Society” 49, 2012.

Berger P.L., Nach dem Niedergang der Säkularisierungstheorie, Münster 2013.

Berger P.L., Sekularyzm w odwrocie, „Res Publica Nowa” 1, 1998.

Berlinski D., Szatańskie urojenie. Ateizm i jego pretensje naukowe, przeł. D. Cieśla-Szymańska, Warszawa 2009.

Bóg i świat, wiara i życie w dzisiejszych czasach. Z kardynałem Josephem Ratzingerem rozmawia Peter Seewald, przeł. G. Sowinski, Kraków 2001.

Burchardt, M., Wohlrab-Sahr M., Über die kulturellen Bedeutungen religiös-säkularer Kontroversen in der Gegenwart, [w:] Neue Räume öffnen. Mission und Säkularisierungen weltweit, red. G. Buss, M. Luber, Regensburg 2013.

Casanova J., Deprywatyzacja religii, przeł. J. Ziemek, [w:] Socjologia religii. Antologia tekstów, W. Piwowarski, Kraków 1998.

Davie G., Socjologia religii, przeł. R. Babińska, Kraków 2010.

Dux G., Die Religion im Prozess der Säkularisierung, „Österreichische Zeitschrift für Soziologie” 1, 2001.

Filozofia pasożytuje na wyobraźni poetyckiej. Rozmowa z Richardem Rortym, [w:] Profile wieku, red. B. Wildstein, Warszawa 2000.

Fukuyama F., Wielki wstrząs. Natura ludzka a odbudowa porządku społecznego, przeł. H. Komorowska, K. Dorosz, Warszawa 2000.

Fürstenberg F., Säkularisierung, [w:] Religionssoziologie, red. S. R. Dunde, Gütersloh 1994.

Giddens A., Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności, przeł. A. Szulżycka, Warszawa 2001.

Giddens A., Socjologia, przeł. O. Siara, A. Szulżycka, P. Tomanek, Warszawa 2012.

Giddens A., Sutton P. W., Socjologia. Kluczowe pojęcia, przeł. O. Siara, P. Tomanek, Warszawa 2014.

Habermas J., Die Revitalisierung der Weltreligionen – Herausforderung für ein säkulares Selbstverständnis der Moderne?, [w:] idem, Philosophische Texte, Bd. 5 (Kritik der Vernunft), Frankfurt am Main 2009.

Habermas J., Wierzyć i wiedzieć, „Znak” 9, 2002.

Harris S., Koniec wiary. Religia, terror i przyszłość rozumu, przeł. D. Jamrozowicz, Nysa 2012.

Hermann D., Religiöse Werte, Moral und Kriminalität, [w:] Gute Gesellschaft? Verhandlungen des 30. Kongresses der Deutschen Gesellschaft für Soziologie in Köln 2000, red. J. Allmendinger, Opladen 2001.

Hervieu-Léger D., Od „praktykującego parafianina” do „pielgrzyma”. Katolicyzm wobec wyzwań religijności „pielgrzyma” – elementy refleksji socjologicznej, „Przegląd Powszechny” 12, 2001.

Hervieu-Léger D., Religia jako pamięć, przeł. M. Bielawska, Kraków 1999.

Hoburg R., Zur neuen Sichtbarkeit von Religion, [w:] Postsäkular? Religion im Zusammenhang gesellschaftlicher Transformationsprozesse, red. F. Johannsen, Stuttgart 2010.

Huber S., Religions- und kirchensoziologische Perspektiven, [w:] Handbuch für Kirchen- und Gemeindeentwicklung, red. R. Kunz, Th. Schlag, Neukirchen-Vluyn 2014.

Iannaccone L.R., Introduction to the Economics of Religion, „Journal of Economic Literature” 3, 1998.

Kaufmann F.X., Religia i nowoczesność, [w:] Socjologia religii. Antologia tekstów, red. W. Piwowarski, Kraków 1998.

Kaufmann F.X., Wie überlebt das Christentum?, Freiburg im Breisgau 2000.

Kołakowski L., Jezus ośmieszony. Esej apologetyczny i sceptyczny, przeł. D. Zańko, Kraków 1914.

Kowalczyk S., Współczesny kryzys ideowo-aksjologiczny, Lublin 2011.

Martin D., Europa und Amerika. Säkularisierung oder Vervielfältigung der Christenheit – Zwei Ausnahmen und keine Regel, [w:] Das Europa der Religionen. Ein Kontinent zwischen Säkularisierung und Fundamentalismus, red. O. Kallscheuer, Frankfurt am Main 1996.

Niedergang der Säkularisierungstheorie. Centrum für Religion und Moderne – Westfälische Wilhelms-Universität Münster, Münster 2013.

Pickel G., Religionen und Religiosität in Europa zu Beginn des 21. Jahrhunderts – Unumkehrbare Säkularisierung?, [w:] Europas religiöse Kultur(en). Zur Rolle christlicher Theologie im weltanschaulichen Pluralismus, red. M. Petzoldt, Lipsk 2012.

Pollack D., Religion und Moderne: Theoretische Überlegungen und empirische Unumkehrbare Säkularisierung?, [w:] Europas religiöse Kultur(en). Zur Rolle christlicher Theologie im weltanschaulichen Pluralismus, red. M. Petzoldt, Lipsk 2012.

Prüfer P., Koncepcja religione diffusa Roberto Ciprianiego zwiastunem religijności postmodernistycznej?, [w:] „Homo religiosus” w postmodernistycznych uwarunkowaniach, red. E. Juśko, R. Sieroń, S. Sorys, Kraków 2014.

Stark R., Bainbridge W.S., Teoria religii, przeł. T. Kunz, Kraków 2000.

Stolz J., Könemann J., Theorie: Religiös-säkularer Konkurenz in der Ich-Gesellschaft, [w:] Religion und Spiritualität in der Ich-Gesellschaft. Vier Gestalten des (Un-) Glaubens, red. J. Stolz, J. Könemann, M. Schneuwly Purdie i in., Zürich 2014.

Szulakiewicz M., Chrześcijaństwo i powrót religii, „Studia Bydgoskie” 3, 2009.

Taylor Ch., Koniec świata chrześcijańskiego?, „Tygodnik Powszechny” 21, 2002.

Tibi B., Fundamentalizm religijny, przeł. J. Danecki, Warszawa 1997.

Upadek Zachodu. Jak zostaliśmy barbarzyńcami? [Rozmowa Aleksandry Kaniewskiej z Johnem N. Grayem], „Gazeta Wyborcza” 137, 2014.

van der Veen A.J., Współczesne kontestacje chrześcijaństwa. Sekularyzacja czy desekularyzacja?, [w:] Chrześcijaństwo jutra. Materiały II Międzynarodowego Kongresu Teologii Fundamentalnej, Lublin, 18−21 września 2001, red. M. Rusecki, K. Kaucha, Z. Krzyszowski i in., Lublin 2001.

Zduniak A., Detlefa Pollacka badania nad religijnością i duchowością współczesną, [w:] Duchowość religijna jako droga wewnętrznego doskonalenia współczesnego człowieka zachodniego chrześcijaństwa. Konteksty antropologiczne i socjologiczne, red. J. Baniak, Toruń 2012.

Zulehner P.M., GottesSehnsucht. Spirituelle Suche in säkularer Kultur, Ostfildern 2008.

Zulehner P.M., Teologia pastoralna wobec sytuacji Kościoła w Europie, [w:] Sytuacja Kościoła w zjednoczonej Europie. Sympozjum zorganizowane przez Sekcję Teologii Pastoralnej, red. E. Robek, przeł. B. Spurgjasz, Warszawa 2005.

Downloads

Published

2017-05-15

How to Cite

Mariański, J. (2017). Sekularyzacja jako megatrend społeczno-kulturowy. Intercultural Relations, 1(1(1), 231–257. https://doi.org/10.12797/RM.01.2017.01.12