KRONIKA STOWARZYSZENIA HISTORYKÓW SZTUKI

REFERATY WYGŁOSZONE NA ZEBRANIACH NAUKOWYCH

W II PÓŁROCZU 1966 ROKU

Oddział Gdański
16.XI. A. Smolana, Sztuka dawnej
Syrii.
Oddział Krakowski
15.XI. Z. Sołtysowa, Nieznany obraz
Maurycego Gottlieba.
29.XI. J. Paszenda, Portale gotyckie
w kościele św. Barbary w Kra-
kowie — próba rekonstrukcji.
13.XII. A. Olszewski, Małopolskie
krucyfiksy gotyckie.
20.XII. J. Bogdanowski, Systemy
fortyfikacji na przełomie średnio-
wiecza i czasów nowożytnych.
Oddział Lubelski
25.X. J. Czerepińska, Zagadnienie
autorstwa grupy pałaców z ro-
tundą w narożu.
25.XI. S. Michalczuk, Domek lore-
tański w Gołębiu — geneza jego
treści ideowych i artystycznych.
Oddział Łódzki
12.X. I. Popławska, Pałac Scheible-
rowski przy Wodnym Rynku.

26.X. H. Anders, Sztuka w zmie-
niającym się świecie.
9.XI. Ż. Ciekliński, Ochrona zabyt-
ków kultury w ZSRR.
23.XI. S. Rosiak, Organizacja spo-
łecznej ochrony zabytków.
14.XII. I. Popławska, Bielnik łódz-
ki.

Oddział Poznański
10.X. J. Kębłowski, W sprawie pa-
łacu Górków w Poznaniu na mar-
ginesie dwóch artykułów Teresy
Jakimowicz.
24.X. K. Kalinowski, Organizacja
studiów historii sztuki w Austrii.
15.XI. J. Kmita, T. Kostyrkowa,
Status metodołogiczny wypowie-
dzi wartościujących.
21.XI. J. Kruszelnicka, Ołtarz „Pięk-
nej Madonny” w kościele św. Ja-
na w Toruniu.
l.XII. T. Rudkowski, Wrażenia z
wycieczki naukowej do Szwecji.
5.XII. A. Holas, Romański kościół
klasztorny w Mogilnie.
5.XII. J. Łomnicki, W sprawie re-
konstrukcji budowli na Ostrowie
Lednickim.

Oddział Toruński
4.XI A. Szymkowski, Plastyka ko-
lumn strzelneńskich.
2.XII. B. Mrożek, Barokowy prote-
stancki obraz epitafijny z kościo-
ła pokolegiackiego w Kołobrzegu.
Oddział Warszawski
12.X. T. Lalik, Podstawy finansowe
budownictwa romańskiego w Pol-
sce.
19.X. Z. Gawrak-Czeczot, Wprowa-
dzenie do zagadnień filmu o
sztuce.
9, XI. J. Kowalczyk, Ratusz w Poz-
naniu. Ideowo artystyczny pro-
gram fasady.
23. XI. Z. Bieniecki, Z postępowych
nurtów architektury warszaw-
skiej przełomu XIX i XX w.
14.XII. J. Gieysztor, Wrażenia ka-
raibskie; z zagadnień architektu-
ry i urbanistyki Wenezueli.
Oddział Wrocławski
10. XI. J. Kurzątkowska, Mauzoleum
Firlejów w Bejscach.
24. XI. J. Kębłowski, Zagadnienia
treści ideowych i fundacji na-
grobka Henryka Pobożnego.

JERZY PASZENDA
KOŚCIÓŁ ŚW. BARBARY W KRAKOWIE
PROBLEM REKONSTRUKCJI *

(Streszczenie referatu wygłoszonego
Kościół św. Barbary w Krakowie,
położony na cmentarzu mariackim
w bezpośrednim sąsiedztwie zabu-
dowy mieszkalnej, jest budowlą nie-
wielką (30 m dł.), jednonawową,
pięcioprzęsłową, bez wyodrębnione-
go w bryle prezbiterium. Wybudo-
wany został staraniem Rady Miej-
skiej w latach 1394—97 jako kaplica.
Do pierwotnej gotyckiej budowli
dodano z czasem szereg przybudó-
wek w różnych stylach: Ogrojec w
latach 1488—1516, przybudówkę za-
wierającą schody na chór — około
r. 1500, dwie kaplice — 1605—9, ap-
sydę i nowe sklepienie kościoła —
w r. 1687; barokizację wnętrza i
okna lustroiwe wykonano w latach

na zebraniu naukowym Oddziału
1760—67. Kościół był w rękach je-
zuitów w okresie 1583—1773 i po-
nownie od r. 1874. W latach 1913—
—19 miała miejsce ogólna restau-
racja kościoła w czasie której wy-
mieniono ponad 3000 cegieł i ka-
mienie w elewacjach zewnętrz-
nych. Badania krypt przeprowa-
dzone w r. 1961 ujawniły dwie
fazy budowy gotyckich funda-
mentów. Najstarszą budowlę trój-
przęsłową powiązano hipotetycznie
z kaplicą Wierzynka wzmiankowa-
ną w r. 1338. W drugiej fazie po-
większono tę kaplicę o dwa przęsła
(„Rocznik Krakowski” XXXVIII,
s. 67—69).
W niniejszym referacie nie zaj-

Krakowskiego w dniu 29.XI.1966 r.)
muję się odtworzeniem najdawniej-
szej formy, ale stanu po całkowitym
ukończeniu budowy a przed przeka-
zaniem kościoła jezuitom. Ponieważ
nie wiadomo czy w tym okresie
trwającym blisko dwa wieki (1400—
1583) zaszły jakieś zmiany w archi-
tekturze, dlatego traktuję ten okres
jako jednolity, uwzględniając jedy-
nie zmiany spowodowane dostawie-
niem Ogrojca.

* Niniejszy referat jest skrótem przy-
gotowywanej od r. 1959 monografii archi-
tektonicznej kościoła św. aBrbary wraz
z klasztorem.

564