Andrzej Soltan

IKONOGRAFIA MEHARYSTÓW PALMYREŃSKICH

PALMYREtfSCY DEOMEDARII

Dromedarii1 albo Ka|iriA,lxai — uzbrojeni w łuk i łancę — byli rodzajem
wojska właściwego ludom Wschodu i wspominani są przez licznych pisarzy
starożytności2. Już Herodot3 podziwiał szybkość wielbłądów należących do
Arabów w wielonarodowej armii perskiej, wkraczającej w roku 480 p.n.e. do
Orecji pod wodzą Kserksesa. Oddziały dromedariuszy zasilały wojska Ale-
ksandra Macedońskiego, a po nim Seleucydów, których armia w miarę upływu
czasu składała się z coraz większej ilości żołnierzy zaciężnych4. Rzymianie
z wielbłądem użytym do celów wojennych zetknęli się po raz pierwszy w armii
Antiocha III5 6 i od początku swej obecności na tym terenie wykorzystywali
umiejętności wojenne ludów Bliskiego Wschodu.

Kiedy w roku 63 p.n.e. Pompejusz ustanowił władzę rzymską w Syrii,
nowo powstała prowincja graniczyła z potężnym królestwem Partów tylko na
niewielkim odcinku Eufratu od Kommageny do Sura. Seria państewek bu-
forowych, wsuniętych od pbłudnia między nową prowincję i pustynię, zabez-
pieczała terytorium anektowane od najazdów wojowniczych nomadów,
którzy — dosiadając zręcznych koni lub szybkobieżnych dromaderów — byli
trudnym przeciwnikiem dla ciężkozbrojnych legionistów. Rzymianie bojąc
się bezpośredniego konfłiktu z tymi nieuchwytnymi jeźdźcami woleli powierzyć
obronę granicy osiadłym na pograniczu Arabom, Itmejczykom i innym,

1 Fiebiger, Pauly-Wissowa, RealencyJclopadie Y, 2, s. 1712—1713, s.v. drome-

darii; Daremberg-Saglio, Dictionnaire I, 2, s. 857 s.v. camelus.

5 Herodot, Ksenofont, Diodor Sycylijski, Tytus Liwiusz, Tacyt, Plutarch, Ammia-
nus Marcelinus, p. Pauly-Wissowa, l.c.

* Herodot, Dzieje, przekł. S. Hammera, Warszawa 1959, VII, s. 87 i 125.

4 M. Launey, Recherches sur les armies helUnistiques, Paris 1949, s. 57 — 59.

6 Tytus Liwiusz, Dzieje od założenia miasta Rzymu, przekł. W. Strzeleckiego,
Wrocław 1955, XXXVII 40, 12.

5