Universitätsbibliothek HeidelbergUniversitätsbibliothek Heidelberg
Metadaten

Studia do Dziejów Wawelu — 5.1991

DOI Heft:
Miscellanea
DOI Artikel:
Fischinger, Barbara; Świerzyński, Saturnin [Ill.]: Obraz Saturnina Świerzyńskiego "Wnętrze katedry wawelskiej"
DOI Artikel:
Lameński, Lechosław: Muzeum Narodowei Lapidarium na wzgórzu wawelskim w przeistoczonym gmachu poszpitalnym
DOI Seite / Zitierlink: 
https://doi.org/10.11588/diglit.17923#0523

DWork-Logo
Überblick
loading ...
Faksimile
0.5
1 cm
facsimile
Vollansicht
OCR-Volltext
a la grandę precision, a une fidele representation
des details et a 1'enregistrement du coloris le
tableau est une source iconographique importan-
te, permettant dc reconstituer 1'aspect de la
cathćdrale avant la grandę restauration qui a eu
lieu entre 1895 et 1910, et pendant laquelle
beaueoup de monuments ont ete deplaces, des
retables, des sculptures, des tissus et des dćcora-
tions baroques (surtout de la V" moitie du
XVIII' siecle) ont ete enleves, ce qui a radicale-
ment change le caractere et 1'ambiance de son
interieur. Le tableau est l'un des 15 travaux de ce
peintre dont le sujet est l'interieur de la cathćdra-
le de Cracovie. I/auteur du present articlc n'en
a reussi a trouver, directement ou indirectement,

quc six (les autres sont uniquement mentionnes
comme etant exposes entre 1868 et 1894). A par-
tir de 1'analyse de ces tablcaux, on peut formuler
une hypothese prćliminaire qu'ils ne formaient
pas de serie entiere, destinee a decorer un endroit
determine, mais qu'ils etaient plutót consideres
comme oeuvres isolees, de meme que d'autres
tableaux de cet artiste, representant cTimportants
monuments de 1'architecture dc Cracovie. L'acti-
vite artistique de Swierzyński, sous-estimće jus-
qu'a present, merite d'etre 1'object d'une etude
plus detaillec, tant a cause de sa valeur iconogra-
phique qu'a cause de son niveau artistique qui ne
differe pas beaueoup de celui dc ses contempo-
rains mieux connus.

LECHOSŁAW LAM EM KI

MUZEUM NARODOWE I LAPIDARIUM NA WZGÓRZU
WAWELSKIM W PRZEISTOCZONYM GMACHU

POSZPITALNYM*

Powstałe w roku 1879 Muzeum Narodo-
we w Krakowie od samego początku bory-
kało się z problemami lokalowymi. I chociaż
odrestaurowane przez Tomasza Prylińskie-
go w latach 1875 1879 Sukiennice stały się
na długie lata jego największym salonem
wystawowym, to jednak zdawano sobie
sprawę, że jest to wybór dosyć przypadkowy
i podyktowany koniecznością. Już w r. 1878
Teodor Nieczuja Ziemięcki, historyk sztuki,
członek komisji architektury przy Akademii
Umiejętności, a następnie długoletni kustosz
Muzeum Narodowego wyraził pogląd, że
jedynym miejscem, ,,któreby godne było
zachowywać pamiątki całego narodu, roz-
brzmiewać jego sławę i synów jego (...), jest
górzec Wawelu"1.

Propozycję swoją ponowił Ziemięcki rok
później w broszurze pt. garnek na Wawelu
i Muzeum Narodowe2. I mimo że projekt
znalazł szerokie poparcie, z jego realizacją
musiano się wstrzymać, ponieważ (o czym
dobrze wiedział sam pomysłodawca) wzgó-
rze wawelskie i zgromadzone na nim skarby
kultury polskiej znajdowały się w rękach
okupujących je wojsk austriackich. Sytuacja

uległa zmianie dopiero w r. 1905, kiedy to
w rezultacie realizacji zatwierdzonej przez
Franciszka Józefa I uchwały Sejmu Galicyj-
skiego z r. 1880 (!), Austriacy rozpoczęli
etapową ewakuację własnych wojsk z zabu-
dowań zamkowych, które sukcesywnie prze-
kazywano galicyjskim władzom krajowym3.

Ogrom i charakter zniszczeń spowodo-
wał, że chociaż natychmiast podjęto (pod
kierunkiem Zygmunta Hendla) komplekso-
we prace konserwatorskie i restauracyjne, to
jednak nie zapowiadały one rychłego prze-
kazania odnowionych sal i komnat zamku
królewskiego na cele muzealne. A ponieważ
okazało się, że Gminy nie stać w najbliższym
czasie na wybudowanie nowego gmachu
muzealnego, w r. 1908 prezydent miasta dr
Juliusz Leo wystosował do Wydziału Krajo-
wego we Lwowie (na mocy uchwały komite-
tu muzealnego) pismo z prośbą o odstąpie-
nie miastu na ten cel budynku szpitala,
skoro tylko zostanie on opróżniony przez
wojska okupanta, co miało nastąpić w r.
19104.

Budynek szpitala, usytuowany w pd.-
-zach. części wzgórza wawelskiego (na miej-

505
 
Annotationen