Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Çatışma Nedenleri ve Çözüm Önerilerine İlişkin Öğretmen Görüşleri

Bu araştırmanın amacı okul öncesi eğitim kurumlarında yaşanan çatışmaların nedenleri ile çatışmalara öğretmenlerin getirdikleri çözüm önerileri incelemektir. Bu amaca bağlı olarak okul öncesi eğitim kurumlarında yaşanan bireysel, örgütsel ve yönetsel çatışma nedenleri ile bu çatışmalara getirilen çözüm önerilerinin neler olduğu tespit edilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu okul öncesi eğitim kurumlarında görevli 10 öğretmen oluşturmaktadır. Çalışma grubunu oluşturan öğretmenler Hatay ili Antakya ilçesinde görev yapmaktadır. Yapılan görüşmelerde veri kaybına uğramamak amacıyla öğretmenlerin izni doğrultusunda görüşmelerde ses kaydı yapılmıştır. Araştırmaya katılan öğretmenlerin isimleri saklı tutulmuş, çalışmaya katılan öğretmenler Ö1, Ö2, Ö3… şeklinde kodlanmıştır. Araştırmada nitel çalışma yöntemlerinden görüşme tekniği kullanılmıştır. Araştırmada verilerin toplanmasında yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Görüşmede elde edilen veriler yazıya aktarılarak verilerin tematik kodlaması yapılmıştır. Elde edilen kodların arasındaki ortak yönler tespit edilerek kodları kapsayan temalara ulaşılmıştır.

Görüşme yapılan öğretmenlere göre bireysel çatışmaların en önemli nedeni olarak kişilik farklılıkları (%23,3) ile gruplaşmalar (%23,3) gösterilmiştir. Bireysel çatışmaların diğer nedenleri olarak öğretmenlerin birbirlerinin arkasından konuşmaları, amaç farklılıkları ve iletişimsizlik konuları sıralanmıştır. Arkadan konuşma (dedikodu), amaç farklılıkları, iletişimsizlik ve güç mücadeleleri diğer nedenler olarak belirtilmiştir. Öğretmenlere göre, bürokratik çalışma fazlalığı (%32) en çok karşılaşılan örgütsel çatışma nedenidir. Üst makamlardan gelen talep ve baskılar da (%16) örgütsel çalışmalarda belirtilen önemli bir nedendir.  Bunların dışında “kurum kültürü eksikliği”, ast-üst ilişkisinin belirgin olmaması ve “veli baskısı” da örgütsel çatışma nedenleri arasında gösterilmiştir. Yönetsel çatışma nedenleri arasında en büyük nedenin ise “ayrımcılık” (%27,3) olduğu dile getirilmiştir. İlişkilerde kişisel çıkarların bulunması,  kaynakların yetersizliği, öğretmenlerin alanına müdahale edilmesi, yönetim anlayışlarındaki farklılıklar ve ödüllendirmede adaletsizlik gibi nedenlerin de yönetsel çatışmaların ortaya çıkmasında etkili olduğu öğretmenlerce dile getirilmiştir.