Immunoassay interference: Studi kasus Nefritis Lupus kelas IV, Sindroma Mielodisplasia dan Neuropsikiatrilupus

Authors

  • Like Rahayu Nindhita KSM Patologi Klinik RSUP Dr. Kariadi, Indonesia
  • Dian Widyaningrum KSM Patologi Klinik RSUP Dr. Kariadi, Indonesia

DOI:

https://doi.org/10.36408/mhjcm.v8i2.610

Keywords:

Systemic Lupus Erythematosus, ANA, Anti Ds-DNA

Abstract

Latar belakang : Systemic Lupus Erythematosus adalah penyakit kronik inflamatif autoimun dengan manifestasi multiorgan. Pemeriksaan bone marrow punction  mengkonfirmasi gangguan hematologi. Imunoassai ANA, anti-dsDNA dan anti Sm mengkonfirmasi imunopatogenesis. Tujuan studi kasus ini adalah untuk menganalisis aspek laboratorium dalam diagnosis dan tatalaksana nefritis Lupus kelas IV dan neuropsikiatri lupus dengan Sindroma Mielodisplasia.

Kasus : Seorang wanita 35 tahun mengeluh lemas. Pemeriksaan fisik : hipertensi, konjungtiva palbebra pucat, ulkus dimulut, echimosis dikulit, pleural friction rub paru kanan, edema pitting ekstremitas. Pemeriksaan laboratorium : peningkatan LDH, hiperlipidemia, hipofibrinogenemia, peningkatan D-dimer, proteinuria, hematuria dan silinderuria. Pemeriksaan ANA dan Sel LE positif. Pansitopenia darah tepi dikonfirmasi pemeriksaan BMP didapatkan gambaran MDS. Pasien mengalami kejang, dikonfirmasi MSCT kepala terdapat infark serebri multipel. Anti ds-DNA positif moderate, C3/C4 rendah namun anti Sm negatif.

Kesimpulan : Berdasarkan data klinis dan laboratoris pasien ini didiagnosis  SLE derajat berat, nefritis lupus kelas IV, sindroma mielodisplasia dan neuropsikiatrilupus. Anti Sm negatif kemungkinan disebabkan  fenomena “cross reactivity” atau “Hook Effect” sehingga menyebabkan interferensi hasil negatif palsu. Anti Sm negatif tidak dapat menyingkirkan diagnosis SLE

Downloads

Download data is not yet available.

References

1. Wallace DJ, Hahn BH, editors. Duboi’s lupus erythematosus. 7th ed. Philadelphia.Lippincott William & Wilkins; 2007:16-19
2. Lahita RG. The clinical presentation of systemic lupus erythematosus. In:Lahita RG, Tsokos G, Buyon J, Koike T. Editors. Systemic Lupus erythematosus, 5th ed. San Diego. Elsevier; 2011: 525-540
3. Vasudevan AR, Ginzler EM. Clinical features of systemic lupus erythematosus. In: Hochberg MC, Silman AJ, Smolen JS, Weinblatt ME, Weisman MH. Editors. Rheumatology 5th ed. Philadelphia: Mosby Elsevier. 2011:1229-1246
4. Munoz LE, Gaipl US, Franz S, Sheriff A, Voll RE, Kalden JR, Herrmann M. SLE-a disease of clearance deficiency ? Rheumatology 2005;44:1101-07.
5. Mok CC, Lau S. Pathogenesis of systemic lupus erythematosus. J Clin Pathol. 2003;56:481-90.
6. Sumariyono. Spektrum autoantibodi pada LES dan hubungannya dengan gambaran klinik. In: Setiyohadi B, Kasjmir YI. Naskah lengkap ASEAN meeting on gout and hyperuricemia. Jakarta: EGC; 2003.p.149-53.
7. Hahn BH. An overview of the pathogenesis of systemic lupus erythematosus. In: Wallace DJ, Hahn BH, editors. Dubois lupus erythematosus. 4th ed. Philadelpia: Lea & Febiger; 1992.p.67-9.
8. Manson JJ, Isenberg DA. The Pathogenesis of systemic lupus erythematosus. J Netherl Med 2003;61(11):343-346.
9. Eisenberg H. SLE-Rituximab in lupus. 2010 [ cited 2011 Dec 29 ]. Available from : http://www.ncbi.nlm.gov/pmc/articles/PMC165056
10. Zvezdanovic L, Dordevic V, Cosic V, Cvetkovic T, Kundalic S, Stankovic A. The significance of cytokines in diagnosis of autoimmune diseases. Jugoslov Med Biohem 2006;25:363-372.
11. Sequeira JF, Keser G, Greenstein B, et al. Systemic lupus erythematosus: sex hormones in male patients. Lupus 1993;2:315–17.
12. Mok CC, Lau CS. Profile of sex hormones in male patients with systemic lupus erythematosus. Lupus 2000;9:252–7.
13. McMurry RW, May W (2003) Sex hormones and systemic lupus erythematosus. Arthritis Rheum 2003;48:2100-10.
14. Kanda N, Tamaki K. Estrogen enhances immunoglobulin production by human peripheral blood mononuclear cells. J Allergy Clin Immunol 1999;103:282–8.
15. Kanda N, Tsuchida T, Tamaki K. Estrogen enhancement of anti-double-stranded DNA antibody and immunoglobulin G production in peripheral blood mononuclear cells from patients with systemic lupus erythematosus. Arthritis Rheum 1999;42:328–37.
16. D’Cruz D, Espinoza G, Cervera R. Systemic lupus erythematosus: pathogenesis, clinical manifestations, and diagnosis. 2010. Available from http://www.eular.org/myuploaddata/files/Compendium_sample_chapter.pdf
17. Bardisi ES, Janoudi N. Haematological Manifestasion in Systemic Lupus Erythemathosus. KFSH &RC Jeddah, Saudi Arabia, 2010;p: 363-382
18. Giannouli S, Voulgavelis M, Ziakas PD, et al. Anaemia in Systemic Lupus Erythematosus, from pathofisiology to clinical assessment. Ann Rheum Dis 2006: 65: 144
19. Mills JA.Systemic lupus erythematosus. New Eng JMed 1994;330:1871-9.
20. Proinflamatory Sitokin. Aspek Imnunologi sitokin proinflamasi. avalaible at www.allergycliconline.com
21. Kasjmir YI, Handono K, Wijaya LK, et al. Diagnosis dan pengelolaan lupus eritematosus sistemik. Perhimpunan Reumatologi Indonesia. 2011.
22. Tsokos GC. Mechanisms of disease systemic lupus erythematosus. N Engl J Med 2011;365:2110-21.
23. Bertsias G, Cervera R, Boumpas DT. Systemic lupus erythematosus: pathogenesis and clinical features. In: Bijlsma JWJ, ed. EULAR Textbook on Rheumatic Diseases. 1st ed: BMJ GROUP; 2012:476-505.
24. Darmeizar. Diagnosis dan penatalaksanaan nefritis lupus. Naskah lengkap PIT 2009. Jakarta. Pusat Penelitian Ilmu Penyakit Dalam FKUI 2009: 302-12
25. Lawrence H, Brent, MD. Lupus nephritis Update. Juni 2011 available at http://www.emedicine.medscape.com
26. Bevra HH. Systemic Lupus Erythematosus. Harrison’s principles of Internal Medicine. Ed.16th . vol II. Mc Graw Hill Medical Publishing Division 2005: 1960-7
27. Appel GB, Silva FG, Pirani CL. Renal involvement in Systemic Lupus Erythematosus: a study of 56 patients emphasing histologic classification medicine 1978; 75:371-910
28. Bashal F. Hematological disorders in patients with systemic lupus erythematosus. The Open Rheumatology Journal 2013;7:87-95.
29. Hepburn AL, Narat S, Mason JC. The management of peripheral blood cytopenias in systemic lupus erythematosus. Rheumatology 2010:1-12.
30. Cohen EP. Nephrotic syndrome: background, pathophysiology, etiology. Medscape; 2014. Available : http://emedicine.medscape.com/article/244631overview#showall.
31. Jacobsen S, Petersen J, Ullman S, Junker P, Voss A, Rasmussen JM, et al. Mortality and causes of death of 513 Danish patients with systemic lupus erythematosus. Scand J Rheumatol. 1999;28(2):75-80.
32. Slavica D. Interferences in Quantitiative Immunochemical methods. Biochemia Medica. 2009; 19(1): 50-62 available at http://dx.doi.org/10.11613/BM.2009.005
33. Ward G, Tate J. Interferences in Immunoassay. Clin Biochem Rev. 2004; vol 25; p : 105-120

Additional Files

Published

2021-07-15

How to Cite

1.
Nindhita LR, Widyaningrum D. Immunoassay interference: Studi kasus Nefritis Lupus kelas IV, Sindroma Mielodisplasia dan Neuropsikiatrilupus. Medica Hospitalia J. Clin. Med. [Internet]. 2021 Jul. 15 [cited 2024 Apr. 16];8(2):252-64. Available from: http://medicahospitalia.rskariadi.co.id/medicahospitalia/index.php/mh/article/view/610

Citation Check