243 Exhlale DOBRUNA -SALIHU

ALTARI I DEAE DARDANICAE DHE STACIONI BENEFICIAR NGA VENDENISI

Në Kosovë zbulimet arkeologjike të rastit gjithnjë e më tepër po kontribuojnë në gjetjen e monumenteve shumë të rëndësishme. Kësaj radhe është fjala për një altar kushtuar perëndeshës Dardane, përkatësisht të Dardanisë, të gjetur në

Vendenisin antik (Gllamniku i sotëm). Kam kënaqësi që pikërisht këtë punim t’ia përkushtoj profesorit të nderuar, Skënder Anamali. E zgjodha me qëllim për këtë rast, duke u nisur nga fakti se rëndësia e këtij monumenti qëndron pikërisht në të dhënat e mbishkrimit, të cilat profesor Anamali i çmonte shumë, gjë që e dëshmoi në studimet e tij në fushën e antikitetit, duke iu kushtuar posaçërisht mbishkrimeve latine të Shqipërisë. Për rëndësinë e mbishkrimeve të monumenteve antike profesori më foli që në takimin e parë gjatë qëndrimit tim studimor në vitin 1972 në Tiranë, madje edhe materiali i parë që më ofroi për studimet e mia të mëtutjeshme kishte të bënte me mbishkrime latine. Sugjerimi i tij ishte që të merresha me mbishkrime, madje ai kishte përpiluar edhe një plan orientimi, për të cilin më njoftoi gjatë gërmimeve në Lin të Pogradecit, ku asistova në vitin 1973, duke përfi tuar mjaft njohuri të reja arkeologjike. Prandaj, ky punim le të jetë edhe një shenjë falënderimi ndaj Profesorit të nderuar. Zbulimi i këtij altari u bë në vitin 2003 gjatë punimit të arës në lagjen e Obrazhdve, prej nga, falë njoftimit të shpejtë, u bart në Muzeun e Kosovës, ku gjendet edhe sot. Është i punuar në gur gëlqeror dhe i përpunuar vetëm nga ana e përparme. Nuk është i plotë, por i thyer pjerrtas përfund mbishkrimit, duke u ruajtur më shumë se gjysma e pjesës së sipërme me këto përmasa: lart. 60 cm, kurora 46x33cm, trupi 40x26 cm (Fig. 1 a). Ashtu si te pjesa më e madhe e altarëve në Dardani, është e dekoruar vetëm kurora, e cila është mjaft e dëmtuar (Fig. 1 b). Ajo është e profi luar dhe e zbukuruar në të dyja anët me gjysmëpalmetat e stilizuara akroteriale, nga të ILIRIA Nr. XXXV