Diyarbakır Koşullarında Ana ve İkinci Ürün Olarak Yetiştirilen Tane Mısırın Bazı Tarımsal ve Teknolojik Özelliklerinin Biplot Analiz Yöntemiyle Karşılaştırılması
Öz
Ana ürün ve ikinci ürün olarak yetiştirilen mısır
çeşitlerinin tarımsal ve teknolojik özelliklerinin incelendiği bu araştırma,
GAP Uluslararası Tarımsal Araştırma ve Eğitim Merkezi araştırma ve uygulama
alanında 2014-2015 yetiştirme dönemlerinde, tesadüf blokları deneme desenine
göre üç tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Farklı tohumluk kuruluşlarından temin
edilmiş, Güneydoğu Anadolu Bölgesi iklim koşullarına uyumlu, farklı vejetasyon
süresine sahip olan 15 adet tane mısır çeşidi araştırmada materyal olarak
kullanılmıştır. Tane verimi ile ele alınan tüm özellikler arasındaki ilişkiler
önce korelasyon analizi sonra da önemlilik arz eden karakterler Biplot
analizine tabi tutulmuştur. Çalışmada, ana ürün tane veriminin 1580,2 kg/da
(PR31D24) ile 1278,7 kg/da (Ada 95.16)
arasında değiştiği, ortalama 1388,8 kg/da olduğu saptanmıştır. İkinci ürün tane
veriminin ise 1502,3 kg/da (Katone) ile
1082,2 kg/da (Breaker) arasında değiştiği, ortalamanın 1266,0 kg/da olduğu
belirlenmiştir. Biplot analizine göre;
PR31D24, SyRadioso ve P.31G98 çeşitleri arasında olumlu ilişkinin olduğu ve
tane verimi, klorofil miktarı, hektolitre ağırlığı ve 1000 tane ağırlığı
yönünden aynı bölgede yer aldıkları saptanmıştır. Bunun yanında Sakarya, Ada
334, Katone, Ada 95.16 ve Breaker çeşitlerinin ise bitki boyu, tepe püskülü
çıkarma süresi, hasatta tane nemi, ham protein oranı ve nişasta oranı
bakımından ayrı bir bölgede bulunduğu ve aralarındaki ilişkinin ise olumlu
olduğu belirlenmiştir. Ayrıca ham yağ oranı ve ham protein oranı özelliklerinin
diğer özellikler ile aralarında olumlu bir ilişki tespit edilememiştir.
Merkezde yer alan AS 71 ve Katone çeşitleri incelenen özelliklerin tamamında
denemenin ortalamasına yakın değerler gösterdiği saptanmıştır.
Anahtar Kelimeler
Ana ürün Biplot analizi İkinci ürün Mısır Tarımsal ve teknolojik özellikler
Kaynakça
- Akarken, N., Taş, T. 2014. Bazı Mısır Hatlarının Yaprak Klorofil Yoğunluklarının Belirlenmesi. International Mesopotamia Agriculture Congress, 22-25 September, Diyarbakır. S,953.
- Alp, A. ve Emeklier, H.Y. 1999. Mısır bitkisinin verim ve verim öğeleri üzerine ethephonun etkisi. Türkiye 3. Tarla Bitkileri Kongresi. Bildiriler: 440-443. 15-18 Kasım 1999, Adana.
- Anonim, 2013. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü, Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Merkez Müdürlüğü, Sıcak İklim Tahılları Çeşit Tescil Raporları Kitapçığı, s: 31-59, Ankara.
- Anonim, 2014. Şeker Kurumu Faaliyet Raporu, http://www.sekerkurumu.gov.tr
- Anonim, 2015a. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Tarımsal Ekonomi ve Politika Geliştirme Enstitüsü, Durum ve Tahmin Mısır 2014/2015.
- Anonim, 2015b. Erisim: [http://www.polenseed.com/Teknik-Destek/1/Misir-Tarimi]. Erişim tarihi : 01.09.2015.
- Anonim, 2015c. Erisim: [ http://www.tarim.gov.tr/BUGEM/TTSM/Belgeler/2015]. Erişim tarihi : 23.10.2015.
- FAO, 2013. Food and Agriculture Organization, www.faostat.org. Erisim Tarihi: 12.08.2014.
- TMO, 2014. Hububat Raporu 2013.
- TÜİK, 2014. Bitkisel Üretim Verileri. http://www.tuik.gov.tr.
- Tunalı, M. M., Çarpıcı, E. B., ve Çelik, N. 2013. Farklı Azot Dozlarının Mısırda (Zea Mays L.) Bazı Fizyolojik Özellikler Ve Verim Üzerine Etkileri. Türkiye Tarla Bitkileri Kongresi, 10-13 Eylül 2013, Konya. 1. kitap. S, 767-772.
- Uçak, A., Gençoğlan, C., Değirmenci, H. 2013. Doğrudan ve Geleneksel Ekim Yöntemlerinin ve Farklı Su Düzeylerinin Mısırın Bazı Tarımsal Özellikleri Üzerine Etkisi. Türkiye Tarla Bitkileri Kongresi, 10-13 Eylül 2013, Konya, 1. kitap. S, 325-331.
Comparison of Some Agricultural and Technological Properties of Grain Maize as Main and Second Crop in Diyarbakir Ecological Conditions with Biplot Analysis Method
Öz
This study, examined the agricultural and technological
characteristics of maize varieties grown as main crop and second crop, was
carried out in the field of research and application of GAP International
Agricultural Research and Educational Center in Diyarbakır in 2014 and 2015
seasons, according to randomized complete
block experimantal design, with three replications. 15 grain maize
varieties provided from different seed organizations, compatible with the
Southeastern Anatolia Region climatic conditions, having different vegetation
period were used as material. The
correlations between grain yield and all the characteristics studied were first
analyzed by correlation and then the characters of significance were subjected
to Biplot analysis. It was determined that the grain yields changed from 127.87
(Ada 95.16) to 158.02 kg ha-1 (PR31D24), average 138.88 kg ha-1 in main crop. Grain yields in the
second crop was determined from 108.22 (Breaker) to 150.23 kg ha-1 (Katone), and the average 126.60 kg ha-1. According to biplot
analysis, it was found that PR31D24, SyRadioso and P.31G98 varieties were
located in the same region in terms of grain yield, chlorophyll content,
hectoliter weight and 1000 grain weight, and it was determined a positive
relationship among them. Sakarya, Ada 334, Katone, Ada 95.16 and Breaker
varieties were found in a different plot in terms of plant height, tasseling
periods, grain moisture ratio at harvest, crude protein
ratio and starch ratio, and it was determined that there was a positive relationship
among them. There was no positive correlation between crude oil
ratio and crude protein ratio and other properties. It
was determined that the AS 71 and Katone varieties located in the center showed
values close to the mean of the experiment in all properties.
Anahtar Kelimeler
Main crop Biplot analysis Second crop Maize Agricultural and technological properties
Kaynakça
- Akarken, N., Taş, T. 2014. Bazı Mısır Hatlarının Yaprak Klorofil Yoğunluklarının Belirlenmesi. International Mesopotamia Agriculture Congress, 22-25 September, Diyarbakır. S,953.
- Alp, A. ve Emeklier, H.Y. 1999. Mısır bitkisinin verim ve verim öğeleri üzerine ethephonun etkisi. Türkiye 3. Tarla Bitkileri Kongresi. Bildiriler: 440-443. 15-18 Kasım 1999, Adana.
- Anonim, 2013. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğü, Tohumluk Tescil ve Sertifikasyon Merkez Müdürlüğü, Sıcak İklim Tahılları Çeşit Tescil Raporları Kitapçığı, s: 31-59, Ankara.
- Anonim, 2014. Şeker Kurumu Faaliyet Raporu, http://www.sekerkurumu.gov.tr
- Anonim, 2015a. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Tarımsal Ekonomi ve Politika Geliştirme Enstitüsü, Durum ve Tahmin Mısır 2014/2015.
- Anonim, 2015b. Erisim: [http://www.polenseed.com/Teknik-Destek/1/Misir-Tarimi]. Erişim tarihi : 01.09.2015.
- Anonim, 2015c. Erisim: [ http://www.tarim.gov.tr/BUGEM/TTSM/Belgeler/2015]. Erişim tarihi : 23.10.2015.
- FAO, 2013. Food and Agriculture Organization, www.faostat.org. Erisim Tarihi: 12.08.2014.
- TMO, 2014. Hububat Raporu 2013.
- TÜİK, 2014. Bitkisel Üretim Verileri. http://www.tuik.gov.tr.
- Tunalı, M. M., Çarpıcı, E. B., ve Çelik, N. 2013. Farklı Azot Dozlarının Mısırda (Zea Mays L.) Bazı Fizyolojik Özellikler Ve Verim Üzerine Etkileri. Türkiye Tarla Bitkileri Kongresi, 10-13 Eylül 2013, Konya. 1. kitap. S, 767-772.
- Uçak, A., Gençoğlan, C., Değirmenci, H. 2013. Doğrudan ve Geleneksel Ekim Yöntemlerinin ve Farklı Su Düzeylerinin Mısırın Bazı Tarımsal Özellikleri Üzerine Etkisi. Türkiye Tarla Bitkileri Kongresi, 10-13 Eylül 2013, Konya, 1. kitap. S, 325-331.
Ayrıntılar
| Konular | Mühendislik |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 26 Aralık 2017 |
| Kabul Tarihi | 16 Ekim 2017 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2017 Cilt: 27 Sayı: 4 |
Kaynak Göster
Cited By
Mısır Islahında İn Vivo Dihaploid Teknolojisi ile Saf Hat Geliştirilmesi
Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi
https://doi.org/10.53433/yyufbed.1222944
Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi CC BY 4.0 lisanslıdır.