کاوش کیفی فرایندهای برساخت هویت اجتماعی در میان دانشجویان بلوچ: به‌سوی نظریه ای زمینه‌ای

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی دانشگاه شیراز

2 دانشیار جامعه‌شناسی دانشگاه شیراز

3 استاد جامعه‌شناسی دانشگاه شیراز

4 استادیار جامعه‌شناسی دانشگاه شیراز

چکیده

پژوهش حاضر با هدف کاوش کیفی فرایندهای برساخت هویت اجتماعی در میان دانشجویان بلوچ صورت گرفته و برای این منظور از نظریة زمینه‌ای استفاده شده است. مشارکت‌کنندگان دانشجویان بلوچ مقطع ارشد و دکتری دانشگاه‌های دولتی هستند. داده‌ها به‌کمک مصاحبة عمیق به‌دست آمد و مصاحبه‌ها تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت. تحلیل داده‌ها با استفاده از کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام شد که نتیجة تحلیل آن‌ها دستیابی به پنج مقوله و یک مقولة هسته است. مقولات محوری عبارت‌اند از: ناهمسازی مذهبی و هویت حاشیه‌ای، نپذیرفتن بوروکراتیک، دفع دیوانسالارانة هویت بلوچی، نقش بازنمایی منفی رسانه‌ها در برساخت هویت حاشیه‌ای، مکان‌مندی نامطلوب، نقش جغرافیا در برساخت هویت حاشیه‌ای، مشروعیت‌یافتگی حاشیه‌ای‌شدن و نقش قانون در برساخت هویت حاشیه‌ای. مقولة هسته نیز عبارت است از هویت حاشیه‌ای و برساخت هویت اجتماعی حاشیه‌ای. یافته‌ها نشان می‌دهند بستری مانند موقعیت مذهبی قوم بلوچ، شکاف قومی و مذهبی در استان، موقعیت جغرافیایی نامطلوب و در کنار شرایطی مثل مذهب به‌مثابة مبانی سیاست، تبعیض قومیتی، واپس‌رانی اداری و مدیریتی، بازنمایی‌های منفی رسانه‌ای، مشروعیت‌بخشی قانونی، قرارگیری در مرز، دوری از مرکز و احساس عدم توزیع عادلانة امکانات سبب برساخت هویت حاشیه‌ای در میان دانشجویان بلوچ شده‌ است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Qualitative Exploring of Processes of Social Identity Construction among Balouch Students: Toward a Grounded Theory

نویسندگان [English]

  • Abdollatif Karevani 1
  • Esfandiyar Ghafarinasab 2
  • Habib Ahmadi 3
  • Mansour Tabiee 4
1 PhD Candidate of Sociology, Shiraz University
2 Associate Professor of Sociology, Shiraz University
3 Professor of Sociology, Shiraz University
4 Assistant Professor of Sociology, Shiraz University
چکیده [English]

The purpose of this study was qualitative explore processes of social identity construction among Balouch students at state universities. In this research, grounded theory has been used as one of the qualitative research methods. The research participants are Master and PhD Balouch students at state universities. Data are obtained through in-depth interviews. Interviews continued to reach theoretical saturation in the various interviewed subjects. Data analysis was performed using open, axial, and selective coding, which is a type of coding specifically for grounded theory. Result of data analysis is the achievement of five categories and a core category. The categories are: Religious dissonance and marginalized identity, bureaucratic rejection, bureaucratic removal of Balouch identity, the role of negative media representation in building marginal identity, undesirable location, the role of geography in the construction of marginalized identity, legitimacy of marginalization, and the role of law in the construction of marginalized identity. The core category is marginalized identity: the construction of marginalized social identity. Findings show that the context and sources, e.g. the religious situation of the Balouch, the ethnic and religious gap in the province, the undesirable geographical location, along with religion as the basis of politics, ethnic discrimination, administrative and managerial reversal, negative media representations, legitimacy legislation, living in the border, distance from the center, and the feeling of a lack of fair distribution of facilities, create a marginalized identity among Balouch students.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Balouch Students
  • Grounded theory
  • Identical Exclusions
  • Marginalized Identity
  • Process of Identity Construction
  • احمدی، حبیب (1389)، جامعه‌شناسی انحرافات، تهران: سمت.
  • اشتراوس، انسلم و کوربین، جولیت (1392)، مبانی پژوهش کیفی، فنون و مراحل تولید نظریة زمینه‌ای، ترجمة ابراهیم افشار، تهران: نشر نی.
  • جنکینز، ریچارد (1385)، هویت اجتماعی، ترجمة تورج یاراحمدی، تهران: انتشارات شیرازه.
  • عباسی قادی، مجتبی و خلیلی کاشانی، مرتضی (1389)، تأثیر اینترنت بر هویت ملی، مطالعات راهبردی: تهران.
  • قاسمی، علیرضا، گراوند، جمشید و فرهادی، سمیه (1394)، «بررسی رابطة احساس عدالت اجتماعی بر هویت ملی جوانان قوم کرد (نمونه موردی: شهر قروه)»، مجلة جامعه‌شناسی مطالعات جوانان، شمارة 17: 145-162.
  • کاروانی، عبدالطیف (1397)، «تعامل در فضای مجازی و تأثیر آن بر هویت ملی دانشجویان دانشگاه سیستان و بلوچستان»، فصلنامه مطالعات ملی، شماره 2: 128-113.
  • کاستلز، مانوئل (1380)، عصر اطلاعات، قدرت هویت، ترجمة چاوشیان و خاکباز، تهران: انتشارات طرح نو.
  • گیدنز، آنتونی (1394)، تجدد و تشخص، ترجمة ناصر موفقیان، تهران: انتشارات نی.
  • مرادی، علیرضا (1394)، «هویت فرهنگی اقوام ایرانی و تأثیر آن بر هویت ملی و انسجام ملی ایرانیان»، مجلة مهندسی فرهنگی، شمارة 84: 128-144.
  • موسوی حاجی، سید رسول، محمودی، سکینه و قاسمی، مرضیه (1393)، «پوشاک محلی بلوچ‌ها و پیوستگی آن با هویت ملی»، فصلنامة مطالعات ملی، شمارة 1: 179-200.
  • نش، کیت (1382)، جامعه‌شناسی سیاسی معاصر: جهانی‌شدن، سیاست و قدرت، ترجمة محمدتقی دلفروز، تهران: نشر کویر.
  • نظری، علی‌اشرف و پیرانی، شهره (1396)، «نظریة هویت اجتماعی و بازنمایی کنش هویتی داعش»، فصلنامة مطالعات ملی، شمارة 2: 77-98.
  • نواح، عبدالرضا و حیدری، خیری (1395)، «بررسی هویت قومی و تأثیر آن بر احساس طرد اجتماعی (مورد مطالعه: عرب‌های شهر اهواز)»، فصلنامة راهبرد اجتماعی-فرهنگی، شمارة 18: 59-84.
  • نواح، عبدالرضا، نبوی، عبدالحسین و حیدری، خیری (1395)، «قومیت و احساس طرد اجتماعی؛ مخاطرات اجتماعی پیش‌رو (مورد مطالعه: قوم عرب شهرستان اهواز)»، مجلة جامعه‌شناسی ایران، شمارة 4: 74-104.
  • هال، استوارت (1383)، «هویت‌های قدیم و جدید، قومیت‌های قدیم جدید»، ترجمة شهریار وقفی­پور، فصلنامة ارغنون، شمارة 24: 319-352.
    • Caneva, E. (2017), “Identity Processes in the Global Era: The Case of Young Immigrants Living in Italy”, Journal of Youth Studies, No. 1: 79-93.
    • Gordon, C., Al Zidjaly, N., and Tovares, A. V. (2017), “Mobile Phones as Cultural Tools for Identity Construction Among College Students in Oman, Ukraine and the US’, Discourse, Context and Media, No. 17: 9-19.
    • Hall, S. (1990), Cultural Identity and Diaspora in J, Rutherford (Ed), Identity: Community Culture, London: Lawrence and Wishart.
    • Hopkins, N., and Reicher, S. (2011), “Identity, Culture and Contestation: Social Identity as Cross-Cultural Theory”, Psychological Studies, No. 1: 36-43.
    • Hogg, M. A., Abrams, D., and Brewer, M. B. (2017), “Social Identity: The Role of Self in Group Processes and Intergroup Relations”, Group Processes and Intergroup Relations, No. 5: 570-581.
    • Huddy, L. (2013), From Group Identity to Political Cohesion and Commitment, Oxford Handbook of Political Psychology: 737-773.‌
    • Kuo, A., Malhotra, N., and Mo, C. H. (2017), “Social Exclusion and Political Identity: The Case of Asian American Partisanship”, The Journal of Politics, No. 79: 17-32.‌
    • Lee, M. (2015), “Review Constructing the Nation Through Negotiating: An Outcome of Using Grounded Theory”, Public Relations Review, No. 41: 754–768.
    • Lee, I. C., and Pratto, F. (2011), “Changing Boundaries of Ethnic Identity and Feelings Toward Ingroup/Outgroup: Examining Taiwan Residents from a Psycho-Historical Perspective”, Journal of Cross-Cultural Psychology, No. 42: 3-24.
    • Stelzl, M., and Seligman, C. (2009), “Multiplicity Across Cultures: Multiple National Identities and Multiple Value Systems”, Organization Studies, No. 30: 959-973.
    • Stryker, S., and Burke, P. J. (2000), “The Past, Present and Future of an Identity Theory”, Social Psychology Quarterly, No. 4: 284-297.