بررسی تأثیر ایجاد پارکلت بر پیاده‌مداری شهروندان (مطالعۀ موردی: خیابان ولی‌عصر شهر تهران)

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه تهران

2 دانشیار گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه تهران

3 کارشناس ارشد برنامه‌ریزی منطقه‌ای، دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

پیاده‌روی قدیمی‌ترین و طبیعی‌ترین شکل حرکت در شهر است که انسان می‌تواند به­کمک آن با محیط اطراف خود ارتباط برقرار کند و تعاملات اجتماعی را شکل دهد. نتیجۀ آن نیز نشاط و سرزندگی اجتماعی در شهرهاست؛ از این‌رو توجه به راهبردهایی برای ترویج این مقوله امری ضروری به­شمار می­آید. هدف پژوهش توصیفی-تحلیلی و پیمایشی حاضر، بررسی تأثیر راهبرد نوین پارکلت بر پیاده‌مداری شهروندان است؛ پارک­هایی با مقیاس کوچک که در امتداد لبۀ خیابان ساخته می‌شوند. داده­های مورد نظر با استفاده از ابزار پرسشنامۀ محقق­ساخته به­منظور کسب نظر شهروندان جمع­آوریو برای تحلیل آن­ها از نرم‌افزار آماری SPSS21 استفاده شد. جامعۀ آماری پژوهش شهروندانی هستند که به محدودۀ مورد مطالعه (خیابان ولی‌عصر) مراجعه کرده­اند. حجم نمونه نیز با توجه به مقادیر استاندارد تعریف‌شده براساس منابع مختلف 225 نفر است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد میان ساخت پارکلت و پیاده‌مداری شهروندان رابطه‌ای مستقیم وجود دارد. همچنین تأثیر گسترش ایجاد فضای عمومی در شهر، ترویج هم‌زیستی در خیابان، ایجاد مکانی برای نشستن و تقویت فرایندهای مشارکتی، بر ترویج پیاده‌مداری در خیابان ولی‌عصر (عج) مثبت و معنا‌دار هستند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Effects of Parquetry Construction on Pedestrian Experiences (Case Study: Valiasr Street, Tehran)

نویسندگان [English]

  • Nabi Moradpour 1
  • Hossein Hataminejad 2
  • Nazanin Mohamadi 3
1 PhD Student in Geography and Urban Planning, Faculty of Geography, University of Tehran
2 Associate Professor of geography and Urban Planning, Faculty of Geography, University of Tehran
3 MA in Regional Planning, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Introduction
Walking is one of the oldest forms of movement in urban areas. By walking, human beings can make relations with their surrounding environment and have social interactions. The walkability can result in social vivacity and merriment. The walkability of the cities and pedestrian satisfaction enable the citizens to improve their lifestyle and make better social interactions. This kind of urban structure is useful for municipality to gain more participation of the residents in decision making about the special requirements. The purpose of this present research is to investigate the influences of new ways of parquetry of the sidewalks on walkability of the citizens in Valiasr Street, Tehran, Iran.
Methodology
This is a descriptive and analytical research. In this research, in field surveys we have used a questionnaire tool to have citizen’s views. The statistical population of the study is all the citizens having trips in the Valiasr Street of Tehran. Based on standard values defined in recent studies, sample size is determined 225 people. We have used SPSS to analyze the data.
Results and discussion
The results show that there is a significant relationship between development of public spaces and enhancement of the pedestrian satisfaction. The places for sitting in the streets have also a positive relationship with improvement of pedestrian satisfaction. The results of the improvement of pedestrian experiences are including development of public spaces, designing places for sitting, coexistence enhancement in streets, and encouragement of participatory processes.
Conclusion
The results of this study have indicated that there are relationships between the parquetry goals and pedestrian satisfaction and walkability in the cities. The results have also demonstrated that there are significant positive relationship between walkability and pedestrian good experiences in one hand and development of public spaces, designing places for sitting, coexistence enhancement in streets, and encouragement of participatory processes on the other hand.

کلیدواژه‌ها [English]

  • walkability
  • parquetry
  • Tehran city
  • Valiasr street

مراجع

  1. اصغرزاده یزدی، سارا، 1389، اصول پیشنهادی نوشهرگرایی در برنامه‌ریزی محله‌های شهری، مسکن و محیط روستا، سال 29، شمارۀ 130، صص50-63.
  2. اولادی سلحشور، حمید، 1394، دوماه‌نامۀ شهردار موفق، سال دوم، شمارۀ 3، صص 34-31.
  3. بازوندی، فرشاد و مهرداد شهبازی، 1393، نقش سرزندگی در ایجاد تصویر ذهنی شهروندان و میزان بهره‌گیری از فضای شهری (مطالعۀ موردی: پیاده‌راه خیابان سپه‌سالار تهران)، دوفصلنامۀ پژوهش‌های منظر شهر، سال اول، شمارۀ 1، صص 39-21.
  4. پاکزاد، جهانشاه، 1386، مبانی نظری و فرایند طراحی شهری، چاپ دوم، انتشارات شهیدی، تهران.
  5. پورجعفر، محمدرضا و همکاران، 1389، ارائۀ انگاره‌های محیطی مؤثر بر شکل‌گیری فضاهای عمومی مشوق سالمندی موفق با تأکید بر ترجیحات سالمندان شهر شیراز، مجلۀ سالمندی ایران، سال پنجم، شماره 15، صص 34-22.
  6. تیبالدز، فرانسیس، 1375، شهرهای انسان‌محور: بهبود محیط‌های عمومی در شهرهای بزرگ و کوچک، ترجمۀ حسن لقایی و فیروزه جدلی، چاپ اول، انتشارات دانشگاه تهران، تهران.
  7. حبیب­پور، کرم و رضا صفری شالی، 1391، راهنمای جامع کاربرد SPSS در تحقیقات پیمایشی (تحلیل داده‌های کمی)، انتشارات متفکران، تهران.
  8. رجبی، آزیتا، 1390، شیوه‌های مشارکت شهروندی در فرایندهای توسعۀ شهری، فصلنامۀ جغرافیای آمایش محیط، سال 4، شمارۀ 12، صص 101-116.
  9. رفیعیان، مجتبی و مهسا سیفایی، 1384، فضاهای عمومی شهری، بازنگری و ارزیابی کیفی، نشریۀ هنرهای زیبا، سال 3، شمارۀ 23، صص 35-42.
  10. رفیعیان، مجتبی، صدیقی، اسفندیار و مرضیه پورمحمدی، 1390، امکان‌سنجی ارتقای کیفیت محیط از طریق پیاده­راه‌سازی محورهای شهری؛ مورد: محور خیابان ارم بخش مرکزی شهر قم، مطالعات و پژوهش‌های شهری و منطقه‌ای، سال سوم، شمارۀ 11، صص 41-56.
  11. سلطان حسینی، محمد و همکاران، 1390، امکان‌سنجی قابلیت پیاده‌روی در فضای شهری بر پایۀ الگوهای توسعۀ پایدار و نو شهرسازی (مطالعۀ موردی: محلۀ سعادت‌آباد تهران)، پـژوهـش و برنامه‌ریزی شهری، سال چهارم، شمارۀ 2، صص 43-56.
  12. شرقی، علی، محتشمی، محمدحسین و فخری خسروی، 1387، خیابان ولی‌عصر تقابل یا هم‌زیستی درختان چنار با معماری انسانی، مجلۀ انسان، محیط‌زیست، سال 2، شماره 13، صص 25-14.
  13. علوی­تبار، علیرضا، 1379، الگوی مشارکت شهروندان در ادارۀ امور شهرها، جلد سوم، سازمان شهرداری‌های کل کشور، تهران.
  14. غفاریان شعاعی، مهران، نقصان محمدی، محمدرضا و وحید تاجدار، 1390، شناسایی نحوه و میزان تأثیر عناصر پیاده‌روهای شهری بر ابعاد و مؤلفه‌های سلامت عابران، فصلنامۀ مطالعات شهری، سال 2، شمارۀ 7، صص 15-30.
  15. کاشانی­جو، خشایار، 1389، پیاده‌راه­ها از مبانی طراحی تا ویژگی‌های کارکردی، نشر آذرخش، تهران.
  16. محمودی، محمدمهدی، 1388، پیاده‌رو، عرصه‌ای برای تعاملات اجتماعی: مطالعۀ موردی خیابان ولی‌عصر تهران، حد فاصل چهارراه ولی‌عصر (ع) تا تقاطع خیابان دکتر فاطمی، مطالعات جامعه‌شناختی، سال 3، شمارۀ 37، صص 168-145.
  17. معینی، سید محمدمهدی، 1394، شهرهای پیاده‌مدار، انتشارات آذرخش، تهران.
  18. ــــــــــــــــــــــــــــ، 1385، افزایش قابلیت پیاده‌مداری گامی به‌سوی شهری انسانی‌تر، نشریۀ هنرهای زیبا، سال 3، شمارۀ 27، صص 16-5.
  19. مهدی­زاده، جواد، 1380، به‌سوی شهرسازی انسان‌گرا، فصلنامۀ مدیریت شهری، سال دوم، شمارۀ 5، صص 23-15.
  20. مینویی، شهرام و طاهره واحدی، 1393، نیاز خیابان‌های شهر مشهد به مبلمان­سازی شهری با روش پارکلت، ششمین کنفرانس ملی معماری و شهرسازی با تأکید بر شهرهای اسلامی، مشهد مقدس.
  21. نامورراد، نیوشا، 1393، ترویج فرهنگ پیاده‌مداری، فصلنامه نماد گلستان، شماره 29، صص 42-51.
  22. نجاتی حسینی، سید محمود، 1380، جامعۀ مدرن، شهروندی و مشارکت، فصلنامۀ مدیریت شهری، سال دوم، شمارۀ 5، صص 15-6.
  23. واحدی، طاهره، 1393، طراحی پارکلت در فضاهای شهری در راستای ارتقای منظر شهری پایدار، کنفرانس ملی معماری و منظر شهری پایدار.
  24. واحدی، طاهره و حسین غضنفرپور، 1393، طراحی پارکلت ایده‌ای نوظهور در جهت ارتقای کیفیت سیما و منظر شهری، اولین همایش ملی در جست­وجوی شهر فردا، تهران.
  25. یان­گل، 1394، شهر انسانی، ترجمۀ علی غفاری و لیلا غفاری، انتشارات مؤسسۀ علم معمار، تهران.
    1. Abad Ocubillo, R., 2012, Experimenting with the Margin: Parklets and Plazas as Catalysts in Community and Government, Publisher University of Southern California, Los Angeles, California.
    2. Alavi Tabar, A., 2000, Model of Citizen Participation in City Affairs, Vol. 3, The Municipalities of the Country, Tehran. (In Persian)
    3. Asgharzadih Yazdi, S., 2010, The Proposed Principles of New Urbanism in Planning Urban Neighborhoods, Housing and Rural Environment, Vol. 29, No. 130, PP. 50-63. (In Persian)
    4. Bazvandi, F., and Shahbazi, M., 2014, The Role of Citizens and the Vitality to Create a Mental Image of any Urban Area (Case Study: Generalissimo Walk the Streets of Tehran), Journal of Landscape Studies, Vol. 1, No. 1, PP. 21-39. (In Persian)
    5. Cafri, G., and Thompson, J. K., 2004, Measuring Male Body Image: A Review of the Current Methodology, Psychology of Men and Masculinity, Vol. 5, No. 3, PP. 18-29.
    6. Efroymson, D., Thi Kieu Thanh Ha, T., and Thu Ha, Ph., 2009, Public Spaces: How They Humanize Cities, Dhaka, Healthbridge - WBB Trust.
    7. Frank, L., Kavage, S., and Litman, T., 2005, Promoting Public Health Through Smart Growth, Building Healthier Communities Through Transportation and Land Use Policies and Practices.
    8. Ghafarian Shoaee, M., Noghsanmohamadi, M. R., and Tajdar, V., 2011, To Identify How the Effects of Different Dimensions of Urban Sidewalks on Pedestrian Safety, Urban Studies Quarterly, Vol. 2, No. 7, PP. 15-30. (In Persian)
    9. Gorsuch, R. L., 1990, Common Factor Analysis Versus Component Analysis: Some Well and Little Known Facts, Multivariate Behavioral Research, Vol. 25, No. 1, PP. 33-39.
    10. Grant, J., 2005, Planning the Good Community: New Urbanism in Theory and Practice (RTPI Library Series), First Published by Routledge.
    11. Habibpour, K., and Safari Shali, R., 2012, A Comprehensive Guide to the Use of SPSS Survey Research (Quantitative Analysis), Publications Motefakeran, Tehran. (In Persian)
    12. Hannes, E., Janssens, D., and Wets, G., 2009, Does Space Matter? Travel Mode Scripts in Daily Activity Travel, Environment and Behavior, Vol. 41, No. 1, PP. 75-100.
    13. Http://Inhabitat.Com/Sao-Paulo-Replaces-Parking-Spots-With-Mini-Parklets-For-A-More-Pedestrian-Friendly-Urban-Environment.
    14. Kashanijoo, Kh., 2010, Implementation of the Principles of Design and Functional Features, Publishers Azerakhsh, Tehran. (In Persian)
    15. King, W. C. et al., 2003, The Relationship Between Convenience of Destinations and Walking Levels in Older Women, American Journal Of Health Promotion, Vol. 18, No. 1, PP. 74-82.
    16. Kurniawati, W., 2012, Public Space for Marginal People, Procedia - Social and Behavioral Sciences, Vol. 36, No. 5, PP. 476-484.
    17. Litman, T., 2004, Economic Value of Walkability, World Transport Policy and Practice, Vol. 10, No. 1, PP. 5-14.
    18. Loukaitou Sideris, A. et al., 2013, An Assessment of the Spring Street Parklets, Reclaiming the Right-of-Way Evaluation Reprt, UCLA Complete Streets Initiative Luskin School of Public Affairs.
    19. Loukaitou Sideris, A., Madeline, B., and Colleen, C., 2012, A Toolkit for Creating and Implementing Parklets, CA: UCLA Luskin School of Public Affairs.
    20. Lowson, B., 2001, The Language of Space, Oxford: Architectural Press, First Published.
    21. Mahmoudi, M., 2009, Sidewalk, Arena for Social Interaction: A Case Study Vali Asr Ave., Tehran, Contour Intersection of Vali-Asr (AS) to the Intersection of Doctor Fatemi, Sociological Studies, Vol. 3, No. 37, PP. 145-168. (In Persian)
    22. Manaugh, K., and El Geneidy, A., 2011, Validating Walkability Indices: How Do Different Households. Respond to the Walkability of Their Neighborhood?, Transportation Research Part D: Transport and Environment, Vol. 16, No. 6, PP. 309-315.
    23. Mehdi Zadeh, J., 2001, The Humanist Urban Development, Journal of Urban Management, Vol. 2, No. 5, PP. 15-23. (In Persian)
    24. Minooei, S., and Vahedi, T., 2014, The Need for the City of Mashhad City Streets with Parklt, The Sixth National Conference on Architecture and Urban Planning with an Emphasis on Islamic Cities, In Mashhad. (In Persian)
    25. Moieni, M. M., 2006, Increase the Walking Step Toward a More Human City, the Fine Arts Magazine, Vol. ???, No. 27, PP. 5-16. (In Persian)
    26. Moieni, M. M., 2015, Walkable cities, Published by Azarakhsh. (In Persian)
    27. Namvrrad, N., 2014, Promoting  Culture Walkability, Namad Golestan, Vol. 1, No. 29, PP. 42-51. (In Persian)
    28. Nejati Hosseini, S. M., 2001, Modern Society, Citizenship and Participation, Journal of Urban Management, Vol. 2, No. 5, PP. 6-15 (In Persian)
    29. Oladi Salashori, H., 2015, Bimonthly Successful Mayor, Vol. 2, No. 3, PP. 31-34. (In Persian)
    30. Pakzad, J., 2007, Theory and Urban Design Process, 2 Edition, Publishers Shahidi, Tehran. (In Persian)
    31. Pourjafar, M. R. et al., 2010, Presented the Idea of Environmental Influence on the Formation of Public Spaces Promote Successful Aging with Emphasis on the Preferences of the Elderly in Shiraz, Iranian Journal of Aging, Vol. 5, No. 15, PP. 22-34. (In Persian)
    32. Pratt, L., 2010, Divisadero Trial Parklet Impact Report, San Francisco Great Streets Project.
    33. Rafieian, M., and Syfayy, M., 2005, Urban Public Spaces, Review and Quality Assessment, Fine Arts Publication, Vol. 3, No. 23, PP. 35-42. (In Persian)
    34. Rafieian, M., Sedighi, E., and Pour Mohammadi, M., 2011, The Feasibility of Improving the Quality of the Environment Through the Implementation of Urban Road Axes: Axis Eram Central Part of the City of Qom, Urban and Regional Studies, Vol. 3, No. 11, PP. 41-56. (In Persian)
    35. Rajabi, A., 2011, Methods of Citizen Participation in the Processes of Urban Development, Environmental Planning Geography, Vol. 4, No. 12, PP. 101-116. (In Persian)
    36. Rapoport, A., 1980, Neighborhood Heterogeneity or Homogeneity: The Field of Man Environment Studies, Architecture and Behavior, Vol. 1, No. 1, PP. 65–77.
    37. Saelens, B. E. et al., 2003, Neighborhood-Based Differences, in Physical Activity: An Environment Scale Evaluation, American Journal of Public Health, Vol. 93, No. 9, PP. 1552-1558.
    38. San Francisco Parklet Manual, 2013, Pedestrian Facilities Design, www.sfplanning.org.
    39. Sgarghi, A., Mohtashami, M. H., and Khosravi, F., 2008, Vali Asr Confrontation or Coexistence Plane Trees with Human Architecture, The Journal of the Human Environment. (In Persian)
    40. SGN, 2004, Getting to Smart Growth II: 100 More Policies for Implementation, Smart Growth Network (http://smartgrowth.org) and International City/County Management Association (http://icma.org).
    41. Soltan Hosini, M. et al., 2011, A Feasibility Study for the Walk in the Urban Environment Based on Sustainable Development Patterns and Urban Neo) Case Study: Saadat Abad Neighborhood of Tehran), Research and Urban Planning, Vol. 2, No. 4, pp. 43-56. (In Persian)
    42. Song, Y., and Knaap, G., 2003, New Urbanism and Housing Values: A Disaggregate Assessment, Journal of Urban Economics, Vol. 54, No. 2, PP. 218–238.
    43. Song, Y., and Knaap, G. J., 2003, New Urbanism and Housing Values: a Disaggregate Assessment, Urban.Economics,Vol. 54, No. 7, PP. 218–238.
    44. Southworth, M., 2005, Designing the Walkable City, Journal of Urban Planning and Development, Vol. 131, No. 4, PP. 246-257.
    45. Stevens, Mark. R., Berke, Ph. R., and Song, Y., 2010, Creating Disaster-Resilient Communities: Evaluating the Promise and Performance of New Urbanism, Landscape, and Urban Planning, Vol. 94, No. 2, 105–115.
    46. Tybaldz, F., 1996, Human-Centered in the Improvement of Public Spaces in Big Cities and Small Translation of Loghayee and Fyrzvh Polemical, Printing, Tehran University Press, Tehran. (In Persian)
    47. Vahedi, T., and Ghazanfarpour, H., 2014, Designed to Improve the Quality Parklt Idea Emerging in the Urban Landscape, The First National Conference Tomorrow in Search of the City, Tehran. (In Persian)
    48. Zakaria, J., and Norsidah, U., 2014, Comfort of Walking in the City Center of Kuala Lumpur, Procedia Social and Behavioral Sciences, Vol. 170, No. 7, PP. 642–652.
پژوهشهای جغرافیای انسانی
دوره 50، شماره 4
دی 1397
صفحه 993-1010

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 11 بهمن 1394
  • تاریخ بازنگری: 17 آذر 1396
  • تاریخ پذیرش: 18 آذر 1396

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار