نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار حقوق عمومی و بین‌الملل دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

2 دانشجوی دکتری حقوق عمومی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

چکیده

بحران همه‌گیری کرونا آزمونی برای نظام‌های حقوقی و کارآمدی قوانین و مقررات در مواجهه با بحران است. تبلیغات کالاهای سلامت از جمله مواد غذایی، تولیدات بهداشتی و دارویی یکی از حوزه‌هایی است که با شروع بحران به صورت جدی تحت ‌تأثیر قرار گرفت. هر چقدر تبلیغات گردشگری، سفر یا لوازم خانه کاهش پیدا کرد، در مقابل تبلیغات ابزار محافظت شخصی، شستشو و توجه به ترکیبات غذایی برای افزایش سیستم ایمنی بدن، رو به افزایش نهاد. علی‌رغم ممنوعیت معرفی و تبلیغ دارو به عموم مردم در قوانین و مقررات ایران، داروهایی _واقعی و جعلی_ برای درمان کرونا در صدا و سیما و فضای مجازی تبلیغ شد. در این پژوهش با مطالعۀ تطبیقی قوانین و مقررات ایران با بریتانیا بعنوان ابزاری برای سنجش، اقتدار اجرایی این دو نظام حقوقی در مواجهه با بحران کرونا مورد ارزیابی قرار گرفته است. بهره‌مندی از نظام خودتنظیمی در امر نظارت و وجود نهادهای شبه‌قضایی با شفافیت در اعلام آرا، مزیت نظام حقوقی بریتانیا بود؛ در حالیکه تعارض صلاحیت در صدور مجوز تبلیغات و فقدان سازوکار مناسب برای جبران خسارت مصرف‌کننده در ایران، بیانگر ناکارآمدی قوانین و مقررات بویژه در مواجهه با بحران‌هایی مانند کرونا است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Evaluation of the Effectiveness of Health Product Advertising Regulations in Time of Corona Crisis: Comparative Study of the Iranian and British Law

نویسندگان [English]

  • Hoda Ghafari 1
  • Zahra Ebrahimi 2

1 Associate Professor, Public International Law, Allameh Tabataba’i University, Tehran, Iran

2 Ph.D Student, Public International Law, Allameh Tabataba’i University, Tehran, Iran

چکیده [English]

The pandemic of the Coronavirus was a test for legal systems to evaluate the effectiveness of laws and regulations in the face of the crisis. Advertisement of health goods, including food, hygiene, and pharmaceutical products, is one of the areas that was severely affected by the onset of the crisis. As advertising for tourism or home appliances declined, advertisements for personal protective equipment, cleaning materials, and nutrients to boost the immune system increased. Although Iranian law prohibits promoting and advertising drugs of any kind, drugs for the treatment of Coronavirus were advertised on TV and cyberspace. In this study, by a comparative study of Iranian laws and regulations with that of Britain, as a tool for measuring, the executive power of these two legal systems has been assessed in the face of the Corona crisis. Benefiting from a self-regulatory system of oversight and the existence of quasi-judicial bodies with transparency in access to the votes in the British legal system was an advantage, whereas the conflict of competence in issuing advertising licenses and the lack of a suitable mechanism to compensate consumers in Iran indicate the ineffectiveness of laws and regulations, especially in the face of crises such as Corona.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Health Products
  • Medicine
  • Corona Crisis
  • Advertising
  • Legal Challenges
  •  

    کتاب‌ها

    • اسعدی، مسعود، قوانین و مقررات تبلیغاتی کشور (تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، 1392).
    • سن، میریام، تنظیم بازار بدون مداخله دولت (شناخت تغییرات نهادی)، ترجمه سید علیرضا شکوهیان و دیگران (تهران: نشر مجد، 1397).

     

    مقاله‌ها

    ابریشمی‌راد، محمدامین، «شرح مبسوط قانون اساسی (شرح اصل بیست و چهارم قانون اساسی)»، پژوهشکده شورای نگهبان، شماره مسلسل 13940085، (1394).

    • خاندوزی، احسان، «الزامات دولت تنظیم‎گر در اقتصاد ایران»، فصلنامه مجلس و راهبرد، دوره 17، شماره 64، (1389).
    • سجادی، حسین، «سازمان غذا و دارو (حاکمیت یا اجرا؟)»، مجله رصد (وابسته به سازمان غذا و دارو)، شماره 31، (1395).
    • طاهری‌کیا، فریز، «بررسی روش‌ها و اثرات تبلیغات تلویزیونی»، فصلنامه مدیریت، سال 3، شماره6، (1385).
    • معتمدنژاد، کاظم، «آگهی‌های تجاری و از خود بیگانگی انسان»، فصلنامه رسانه، سال 1، شماره 2، (1369).
    • منصوریان، مصطفی، «شرح مبسوط قانون‌اساسی (شرح اصل چهل‌وچهارم قانون اساسی)»، پژوهشکده شورای نگهبان، شماره مسلسل 13940064، (1394)
    • م. ولبرگ، جویس، «نظریه‌هایی درباره سلامت و تبلیغات»، فصلنامه جامعه فرهنگ و رسانه، ترجمه روشنک عاطفی‌منش، سال 5، شماره21، (1395).
    • وجدانی، ریحانه، زالی، محمدرضا، «پروبیوتیک‌ها و مکانیسم اثر آنها در پیشگیری و درمان بیماری‌های انسان»، فصلنامه پژوهش در پزشکی، سال 27، شماره 4، (1382).
    • ولی زاده، حسین، «تحلیل تنظیم‌گری- خصوصی‌سازی در ایران»، فصلنامه قانون‌یار، دوره 3، شماره 11، (1398).

    سایت‌های فارسی

    • آپارت، 29 اسفند 1398، برنامه طبیب، موجود در:.https://www.aparat.com
    • پلتفرم دیما، 24/1/1399، تاثیر ویروس کرونا بر صنعت تبلیغات، موجود در:https://deema.agency/covid19-effects-on-digital-ads/.
    • پلیس فتا، 13/1/99، عنوان خبر:عامل تبلیغ و فروش داروی قطعی درمان کرونا در دام پلیس فتا، موجود در: https://www.cyberpolice.ir/news/.
    • پلیس فتا،2/1/99، عنوان خبر: پروفسور قلابی که برای درمان کرونا تبلیغ می‌کرد، موجود در: https://www.cyberpolice.ir/news/.
    • سازمان نظام‌پزشکی، 1/8/1398، عنوان خبر: سازمان نظام ‌پزشکی رصد تبلیغات کالاهای سلامت‌محور در رسانه ملی را آغاز کرد، موجود در: https://irimc.org.
    • سازمان نظام‌پزشکی،30/5/1398، عنوان خبر: اعلام نحوه تبلیغ پزشکان در اینستاگرام، موجود در:https://irimc.org/.
    • سازمان نظام‌پزشکی، 27/8/1398، عنوان خبر: شناسایی تبلیغات غیرمجاز پزشکی در فضای مجازی و ارجاع به دادسرای ویژه جرایم رایانه‌ای، موجود در: https://irimc.org/.
    • سازمان نظام‌پزشکی، 17/4/1398، عنوان خبر: تبلیغات پزشکی در گذر نیم‌قرن تشکیل نظام ‌پزشکی، موجود در: https://irimc.org.
    • سلامت نیوز، 7/5/1392، عنوان خبر: کلاهبرداری با طعم سلامت!، موجود در:

    http://www.salamatnews.com.

    • همشهری آنلاین،3/2/99، عنوان خبر: تبلیغ‌کننده مزایای نوشیدن ادرار شتر برای درمان کرونا بازداشت شد، موجود در: https://www.hamshahrionline.ir/news/.

    References

    Articles

    Document

    Website

    Rulings