بررسی تعریف پیشنهادی جروم گلمن برای تجربه‌های عرفانی و دینی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری فلسفه و کلام اسلامی، دانشکده الاهیات و معارف اسلامی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

2 دانشیار گروه فلسفه و کلام اسلامی، دانشکده الاهیات و معارف اسلامی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

3 استادیار فلسفه دین، دانشکده الاهیات و معارف اسلامی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

تعریف تجربه عرفانی و دینی و نیز نسبت میان آنها همواره از مسائل مطرح نزد عرفان/دین‌پژوهان بوده است. به دلیل گونا‌گونی تجارب موسوم به عرفانی و دینی و نیز به دلیل ابهام موجود در دو اصطلاح «دین» و «عرفان»، با تعاریف متنوعی از این تجارب مواجهیم و مطرح‌کردن تعریف اجماعی دشوار است. یکی از تلاش‌کنندگان در این زمینه، جروم گلمن، فیلسوف دین و عرفان‌پژوه معاصر، است. گلمن با طرحی ابتکاری تجارب عرفانی و دینی را به چهار دسته تقسیم می‌کند: تجربه عرفانی عام، تجربه عرفانی خاص، تجربه دینی عام، و تجربه دینی خاص. او جداگانه هر یک از این اصطلاحات را تعریف، و برای هر چه روشن‌ترشدن آنها نمونه‌های بارزی برای هر کدام ذکر می‌کند. در این مقاله، ابتدا دیدگاه او را گزارش، و سپس بررسی و ارزیابی می‌کنیم. از نظر ما، به رغم اینکه دیدگاه ابتکاری گلمن وجوه مثبتی دارد، اما در نهایت تعریفی پیشنهادی است که نه به لحاظ توصیفی جامعیت دارد و نه می‌تواند مشکلات پیش رو در حوزه ویژه‌ای که وی به آن اهتمام دارد، یعنی فلسفه، را به طور کامل رفع کند.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Examining Jerome Gellman's Proposed Definition for Mystical and Religious Experiences

نویسندگان [English]

  • Mohammad Keivanfar 1
  • Hasan Ibrahimi 2
  • Mohammad Reza Bayat 3
1 PhD Student in Islamic Philosophy and Theology, Faculty of Theology and Islamic Studies, University of Tehran, Tehran, Iran
2 Associate Professor, Department of Islamic Philosophy and Theology, Faculty of Theology and Islamic Studies, University of Tehran, Tehran, Iran
3 Assistant Professor of Philosophy of Religion, Faculty of Theology and Islamic Studies, University of Tehran, Tehran, Iran
چکیده [English]

The definition of mystical experience and religious experience, as well as the relationship between them, has always been one of the issues discussed by religious and mystical researchers. Due to the diversity of so-called mystical and religious experiences and also due to the ambiguity in the two terms "religion" and "mysticism", we are faced with various definitions of these experiences and it is difficult to propose a consensus definition.
One of the proponents in this field is Jerome Gellman, a contemporary philosopher of religion and researcher of mysticism. With an innovative design, Gellman divides mystical and religious experiences into four categories: general mystical experience, specific mystical experience, general religious experience, and specific religious experience. He defines each of these terms separately and mentions specific examples for each to make them clearer. In this article, we will first quote his point of view and then examine and evaluate it. In our opinion, although Gellman's innovative view has positive aspects, it is ultimately a proposed definition that is neither comprehensive nor able to solve the problems in the special field completely he is interested in i.e. philosophy.

کلیدواژه‌ها [English]

  • General Mystical Experience
  • Specific Mystical Experience
  • General Religious Experience
  • Specific Religious Experience
  • Jerome Gellman

مراجع

استیس، والتر ترنس (1358). عرفان و فلسفه، ترجمه: بهاءالدین خرمشاهی، تهران: سروش.
اوبری، ادوین یوئرت (1386). «بازنگری اعتبار تجربه دینی»، در: نقد و نظر، ش47-48، ص182-200.
پترسون، مایکل؛ و دیگران (1389). عقل و اعتقاد دینی، ترجمه: احمد نراقی و ابراهیم سلطانی، تهران: طرح نو.
تیلور، چارلز (1387). تنوع دین در روزگار ما: دیداری دوباره با ویلیام جیمز، مقدمه: مصطفی ملکیان، تهران: نشر شور.
جیمز، ویلیام (1391). تنوع تجربه دینی، ترجمه: حسین کیانی، تهران: حکمت.
دیویس، کارولین (1391). ارزش معرفت‌شناختی تجربه دینی، ترجمه: علی شیروانی و حسین‌علی شیدان‌شید، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
رو، ویلیام (1379). «تجربه دینی و عرفانی»، ترجمه: اسماعیل سلیمانی فرکی، در: نقد و نظر، ش23-24، ص286-319.
قیصری، داود (1375). شرح فصوص الحکم (القیصری)، تصحیح: سید جلال‌الدین آشتیانی، تهران: علمی و فرهنگی.
مایلز، توماس ریچارد (1384). تجربه دینی، ترجمه: جابر اکبری، تهران: سهروردی.
نصیری، منصور (1392). «بررسی ادله معتقدان به حجیت تجربه دینی»، در: اندیشه دینی، ش35، ص45-62.
Top of Form
Bottom of Form
Top of Form
Bottom of Form
Brunsveld, Niek (2013). “The Varieties and the Cognitive value of religious experiences”, In: William James on Religion, edited by Henrik Rydenfelt and Sami Pilstrom, Palgrave McMillan.
Gellman, Jerome (2005). “Mysticism and Religious Experience”, in: Oxford Handbook of Philosophy of Religion, Edited by William Wainwright, Oxford: Oxford University Press, pp. 138-143.
Gellman, Jerome (2019). “Mysticism”, in: The Stanford Encyclopedia of Philosophy, Edward N. Zalta (ed.), URL = https://plato.stanford.edu/archives/sum2019/entries/mysticism
Hasan, Ali; Fumerton, Richard (2020). “Knowledge by Acquaintance vs. Description”, in: The Stanford Encyclopedia of Philosophy, Edward N. Zalta (ed.), URL = <https://plato.stanford.edu/archives/spr2020/entries/knowledge-acquaindescrip/>.
Inge, William Ralph (1899). Christian Mysticism, The Brampton Lectures.
Inwagen, Peter Van (2015). Metaphysics, Westview Press.
Keown, Damien (2004). A Dictionary of Buddhism, Oxford: Oxford University Press.
Lamm, Julia A. (2012). The Wiley-Blackwell Companion of Christian Mysticism, New York: Wiley-Blackwell.
McGinn, Bernard (2008). “Mystical Consciousness: A Modest Proposal”, in: Spiritus 8, Number 1, pp. 44-63.
Pepler, Conrad (1950). “The Unity of Mystical Experience”, in: New Blackfriars 31 (361-362), pp. 204-219.
Sharf, Robert H. (2000), “The Rhetoric of Experience and the Study of Religion”, in: Journal of Consciousness Studies 7, No. 11-12, pp. 267-87.
Sharpe, A. B. (1910). Mysticism: Its Nature and Value, London: Sands.
Steinbock, Anthony (2007). Phenomenology and Mysticism: Verticality of Religious Experience, Indiana University Press.
Steup, Matthias (2018). "Epistemology", in: The Stanford Encyclopedia of Philosophy, Edward N. Zalta (ed.), URL = <https://plato.stanford.edu/archives/win2018/entries/epistemology
Suzuki, D. T. (1983). The Zen Doctrine of No Mind: The Significance of the Sutra of Hui-neng, London: Rider.
Swinburne, Richard (2004). Existence of God, Oxford: Clarendon Press.
Underhill, Evelyn (1930). Mysticism: A Study of Nature and Development of Spiritual Consciousness, Grand Rapids, MI: Christian Classics Ethereal Library.
Wainwright, William (1973). “Mysticism and Sense Perception”, in: Religious Studies 9, pp. 257-278.
Webb, Mark (2017). “Religious Experience”, in: The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Winter 2017 Edition), Edward N. Zalta (ed.), URL=https://plato.stanford.edu/archives/win2017/entries/religious-experience/>
Zaehner, Robert Charles (1957). Mysticism: Sacred and Profane, Oxford: Oxford University Press.
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار