مطالعات فرهنگی و ارتباطات

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترا دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه فردوسی مشهد

2 دانشگاه فردوسی مشهد

3 گروه علوم اجتماعی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه فردوسی مشهد ، مشهد، ایران

چکیده

المان‌های شهری با به‌کارگیری نشانه‌های مختلف سعی می‌کنند پیام‌هایی را به مخاطب ارسال نمایند. این پیام‌ها گاه هدف مؤلف است و با دلالت صریح معنا را انتقال می‌دهد؛ اما دلالت‌های معنایی ضمنی المان‌ها را نمی‌توان نادیده گرفت. شناخت این دلالت‌های معنایی بادر نظر گرفتن متن قرارگیری المان، کمک می‌کند تا گفتمان‌های پیدا و پنهان آن را مشخص سازیم. این پژوهش در جهت شناسایی نظام معنایی حاکم بر المان‌های شهر مشهد، در یک دوره زمانی خاص انجام‌شده است. بدین منظور المان‌های سطح شهر در رویداد بهار 95 موردبررسی قرارگرفته است. چهارچوب مفهومی این پژوهش بر مبنای دیدگاه نشانه شناختی جان فیسک و تعیین رمزگان واقعیت اجتماعی، واقعیت بازنمودی و واقعیت ایدئولوژیک شکل‌گرفته است. یافته‌های پژوهش نشان‌دهنده آن است که بزرگنمایی نوستالژیک، عرفی سازی، فرمالیسم محلی، ارزش‌های طبقه متوسط، خانواده محوری، مصرف‌گرایی، شی واره شدن بدن، اهمیت امر روزمره، هویت بومی، اقتدارگرایی ملی، مردانه انگاری فضا محورهایی هستند که المان شهری در سطح رمزگانی بازنمایی می‌کنند. درنهایت، بواسطه الگوی معینی از در کنار هم قرار گرفتن این مجموعه رمزگانی می توان شاهد تفوق عرفی نگری برسایر محورها بود.

کلیدواژه‌ها