Słowa kluczowe
dyplomatyka
badanie autentyczności w średniowieczu
wojna o Ląd
Jak cytować
Abstrakt
Artykuł jest poświęcony falsyfikatowi lędzkiemu datowanemu na rok 1150 oraz jego transumptowi, wystawionemu w 1251 r. Podtrzymuję zdanie o sfałszowaniu dokumentu datowanego na 1150 r. oraz autentyczności jego transumptu. Uważam, że imię księcia Kazimierza, w jakie opatrzono falsyfikat, było nieprzypadkowe, a wiązało się to z pojęciem autorytetu w średniowieczu, którym uwierzytelniano dokumenty. Sądzę ponadto, że omawiany falsyfikat zawiera archaiczne sformułowania w tzw. instruktarzu powinności i obowiązków mieszkańców wsi klasztornych, starsze od znanych z rzekomego dokumentu fundacyjnego opactwa. Natomiast analiza formularza redagowanych w klasztorze w Lądzie transumptów prowadzi do wniosku, że choć pozbawiony większości formuł dyplomatycznych falsyfikat datowany na 1150 r. zawierał analogiczne formuły jak jego transumpt.
Bibliografia
Bieniak J., Rola Kujaw w Polsce piastowskiej, „Ziemia Kujawska” 1963, t. 1.
Clanchy M.T., From Memory to Written Record. England 1066–1307, Oxford 1993.
Dalewski Z., Władza, przestrzeń, ceremoniał. Miejsce i uroczystość inauguracji władcy w Polsce średniowiecznej do końca XIV w., Warszawa 1996.
Ginter T., Działalność fundacyjna Mieszka III Starego, Kraków 2008.
Grodecki R., Książęca włość trzebnicka na tle organizacji majątków książęcych w Polsce XII wieku, „Kwartalnik Historyczny” 1913, t. 27.
Guenée B., Authenthique et approuvé: recherches sur les principes de la critique historique au Moyen Age [w:] I. Lefèvre, La lexicographie du latin médiéval et ses rapports avec les recherches actuelles sur la civilisation du Moyen Age, Paris 1981.
Guyotjeannin O., Pycke J., Tock B.–-M., Diplomatique médiévale, Brepols 1993.
Jurek T., Dokumenty fundacyjne opactwa w Lądzie, ,,Roczniki Historyczne” 2000, t. 66.
Kętrzyński W., Studia nad dokumentami XII w., ,,Rozprawy Akademii Umiejętności. Wydział Historyczno-Filozoficzny” 1891, t. 26.
Kodeks dyplomatyczny Wielkopolski, t. 1–4, Poznań 1877.
Kodeks dyplomatyczny Wielkopolski, t. 6, Warszawa – Poznań 1982.
Kozłowska-Budkowa Z., Repertorium polskich dokumentów doby piastowskiej, Kraków 1937.
Kozłowska-Budkowa Z., Szczur S., Dzieje opactwa cystersów w Korzywnicy do końca XIV wieku, „Nasza Przeszłość” 1983, t. 60.
Łowmiański H., Początki Polski, Polityczne i społeczne procesy kształtowania się narodu do początku wieku XIV, t. 6, cz. 1, Warszawa 1985.
Maleczyński K., O formularzach w Polsce w XIII wieku [w:] idem, Studia nad dokumentem polskim, Wrocław 1971.
Mazur Z., Studia nad kancelarią księcia Leszka Czarnego, Wrocław 1975.
Mitkowski J., Kancelaria Kazimierza Konradowica księcia kujawsko-łęczyckiego (1232–1267), Wrocław 1968.
Piekosiński F., Uwagi do Kodeksu dyplomatycznego Wielkopolski, ,,Przegląd Krytyczny” 1877, t. 12.
Pytel M., Falsyfikaty dokumentowe klasztoru cystersów w Lądzie do końca XIII wieku (niepublikowana praca magisterska), Lublin 2001.
Pytel M., Uwagi nad przekazem dokumentu fundacyjnego klasztoru cystersów w Lądzie, „Czasopismo Prawno-Historyczne” 2020, t. 72, nr 1.
Rutkowski H., Zajęcie Kujaw przez Mieszka Starego [w:] S.K. Kuczyński (red.), Społeczeństwo Polski średniowiecznej, t. 5, Warszawa 1992.
Szczur S., Zmiany polityczne w Wielkopolsce w latach 1181–1195, „Roczniki Historyczne” 1980, t. 46.
Trawkowski S., Gospodarka wielkiej własności cysterskiej na Dolnym Śląsku w XIII wieku, Warszawa 1959.
Waraczewski H., Proces fundacyjny klasztoru cystersów w Lądzie nad Wartą, „Nasza Przeszłość” 1994, t. 83.
Widajewicz J., Danina stołu książęcego w Polsce piastowskiej, Lwów 1926.
Wyrwa A.M., Procesy fundacyjne klasztorów cysterskich linii altenberskiej, Poznań 1995.
Licencja
od 2023 r. 