Abstract
This review summarizes findings on a new family of small cytoplasmic proteins called copper chaperones. The copper chaperones bind and deliver copper ions to intracellular compartments and insert the copper into the active sites of specific partners, copper-dependent enzymes. Three types of copper chaperones have been found in eukaryotes. Their three-dimensional structures have been determined, intracellular target proteins identified, and mechanisms of action have been revealed. The Atx1 copper chaperone binds Cu(I) and interacts directly with the copper-binding domains of a P-type ATPase copper transporter, its physiological partner. The copper chaperone CCS delivers Cu(I) to Cu,Zn-superoxide dismutase 1. Cox17 and Cox11 proteins serve as copper chaperones for cytochrome c oxidase, a copper-dependent enzyme.
Similar content being viewed by others
REFERENCES
Pufahl, R. A., Singer, C. P., Peariso, K. L., Lin, S. J., Schmidt, P. J., Fahrni, C. J., Culotta, V. C., Penner-Hahn, J. E., and O'Halloran, T. V. (1997) Science, 278, 853-856.
Rae, T. D., Schmidt, P. J., Pufahl, R. A., Culotta, V. C., and O'Halloran, T. V. (1999) Science, 284, 805-808.
Bukau, B., Deuerling, E., Pfund, C., and Craig, E. A. (2000) Cell, 10, 119-122.
Hartl, F. U., and Hayer-Hartl, M. (2002) Science, 295, 1852-1858.
Valentine, J. S. (1994) in Bioinorganic Chemistry (Bertini, I., Gray, H. B., Lippard, S. J., and Valentine, J. S., eds.) University Science Books, Sausalito, CA, pp. 253-313.
Kaim, W., and Rall, J. (1996) Angew. Chem. Int., Ed. Engl., 35, 43-60.
Linder, M. C. (1991) Biochemistry of Copper, Plenum Press, N. Y.
McGuirl, M. A., and Dooley, D. M. (1999) Curr. Opin. Chem. Biol., 3, 138-144.
O'Halloran, T. V., and Culotta, V. C. (2000) J. Biol. Chem., 275, 25057-25060.
Vulpe, C. D., and Packman, S. (1995) Annu. Rev. Nutr., 15, 293-322.
Dameron, C. T., and Harrison, M. D. (1998) Am. J. Clin. Nutr., 67, 1091-1097.
Dameron, C. T., and Harris, E. D. (1987) Biochem. J., 248, 669-675.
Weiss, K. C., and Linder, M. C. (1985) Am. J. Physiol., 49, 77-88.
Harris, E. D. (2000) Annu. Rev. Nutr., 20, 291-310.
Schmitt, R. C., Darwish, H. M., Cheney, J. C., and Ettinger, M. J. (1983) Am. J. Physiol., 244, 183-191.
Tong, K. K., and McArdle, H. J. (1995) Biochim. Biophys. Acta, 1269, 233-236.
Harris, D. I. M., and Sass-Kortsak, A. (1967) J. Clin. Invest., 46, 659-677.
Alda, J. O., and Garay, R. (1990) Am. J. Physiol., 59, 570-576.
Valentine, J. S., and Gralla, E. B. (1997) Science, 278, 817-818.
Van den Berg, G. J., and McArdle, H. J. (1994) Biochim. Biophys. Acta, 1195, 276-280.
Lee, J., Prohaska, J. R., and Thiele, D. J. (2001) Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 98, 6842-6847.
Zhou, B., and Gitschier, J. (1997) Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 94, 7481-7486.
Lee, J., Prohaska, J. R., Dagenais, S. L., Glover, T. W., and Thiele, D. J. (2000) Gene, 254, 87-96.
Kampfenkel, K., Kushnir, S., Babiychuk, E., Inze, D., and van Montagu, M. (1995) J. Biol. Chem., 270, 28479-28486.
Pena, M. M. O., Lee, J., and Thiele, D. J. (1999) J. Nutr., 129, 1251-1260.
Glerum, D. M., Shtanko, A., and Tzagoloff, A. (1996) J. Biol. Chem., 271, 14504-14509.
Carr, H. S., George, G. N., and Winge, D. R. (2002) J. Biol. Chem., 277, 31237-31242.
Wakabayashi, T., Nakamura, N., Sambongi, Y., Wada, Y., Oka, T., and Futai, M. (1998) FEBS Lett., 440, 141-146.
Lin, S., and Culotta, V. C. (1995) Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 92, 3784-3788.
Portnoy, M. E., Rosenzweig, A. C., Rae, T., Huffman, D. L., O'Halloran, T. V., and Culotta, V. C. (1999) J. Biol. Chem., 274, 15041-15045.
Lin, S. J., Pufahl, R., Dancis, A., O'Halloran, T. V., and Culotta, V. C. (1997) J. Biol. Chem., 272, 9215-9220.
Himelblau, E., Mira, H., Lin, S. J., Culotta, V. C., Penarrubia, L., and Amasino, R. M. (1998) Plant. Physiol., 117, 12271-12274.
Klomp, L. W. J., Lin, S. J., Yuan, D., Klausner, R. D., Culotta, V. C., and Gitlin, J. D. (1997) J. Biol. Chem., 272, 9221-9226.
Odermatt, A., and Solioz, M. (1995) J. Biol. Chem., 270, 4349-4354.
Hiromura, M., and Sakurai, H. (1999) Biochem. Biophys. Res. Commun., 265, 509-512.
Wimmer, R., Herrmann, T., Solioz, M., and Wuthrich, K. (1999) J. Biol. Chem., 274, 22597-22603.
Multhaup, G., Strausak, D., Bissig, K. D., and Solioz, M. (2001) Biochem. Biophys. Res. Commun., 288, 172-177.
Cobine, P. A., George, G. N., Jones, C. E., Wickramasinghe, W. A., Solioz, M., and Dameron, C. T. (2002) Biochemistry, 18, 5822-5829.
Rosenzweig, A. C., and O'Halloran, T. V. (2000) Curr. Opin. Chem. Biol., 4, 140-147.
Arnesano, F., Banci, L., Bertini, I., Huffman, D. L., and O'Halloran, T. V. (2001) Biochemistry, 40, 1528-1539.
Lockhart, P. J., and Mercer, J. F. (2000) Biochim. Biophys. Acta, 1490, 11-20.
Yuan, D. S., Stearman, R., Dancis, A., Dunn, T., Beeler, T., and Klausner, R. D. (1995) Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 92, 2632-2636.
Hung, I. H., Casareno, R. L. B., Labesse, G., Mathews, F. S., and Gitlin, J. D. (1998) J. Biol. Chem., 273, 1749-1754.
Bull, P. C., and Cox, D. W. (1994) Trends Genet., 10, 246-252.
Hirayama, T., Kieber, J. J., Hirayama, N., Kogan, M., Guzman, P., Nourizadeh, S., Alonso, J. M., Dailey, W. P., Dancis, A., and Ecker, J. R. (1999) Cell, 97, 383-393.
Himelblau, E., and Amasino, R. M. (2000) Curr. Opin. Plant Biol., 3, 205-210.
Vulpe, C. D., Levinson, B., Whitney, S., Packman, S., and Gitschier, J. (1993) Nat. Genet., 3, 7-13.
Bull, P. C., Thomas, G. R., Rommens, J. M., Forbes, J. R., and Cox, D. W. (1993) Nat. Genet., 5, 327-337.
Mercer, J. F., Livingstone, J., Halt, B., Paynter, J. A., Begy, C., Chandrasekharappa, S., Lockhart, P., Grimes, A., Bhave, M., Siemieniak, D., and Glover, T. W. (1993) Nat. Genet., 3, 20-25.
Kaplan, J., and O'Halloran, T. V. (1996) Science, 271, 1510-1612.
Vulpe, C. D., Kuo, Y. M., Murphy, T. L., Cowley, L., Askwith, C., Libina, N., Gitschier, J., and Anderson, G. J. (1999) Nat. Genet., 21, 195-199.
Hung, I. H., Suzuki, M., Yamaguchi, Y., Yuan, D. S., Klausner, R. D., and Gitlin, J. D. (1997) J. Biol. Chem., 272, 21461-21466.
Forbes, J. R., Hsi, G., and Cox, D. W. (1999) J. Biol. Chem., 274, 12408-12413.
Hubbard, T. J. P., Murzin, A. G., Brenner, S. E., and Chothia, C. (1997) Nucleic Acids Res., 25, 236-239.
Rosenzweig, A. C., Huffman, D. L., Hou, M. Y., Wernimont, A. K., Pufahl, R. A., and O'Halloran, T. V. (1999) Structure, 7, 605-617.
Huffman, D. L., and O'Halloran, T. V. (2001) Annu. Rev. Biochem., 70, 677-701.
Rosenzweig, A. C. (2001) Acc. Chem. Res., 34, 119-128.
Banci, L., Bertini, I., Simone, C., Huffman, D., and O'Halloran, T. (2001) J. Biol. Chem., 276, 8415-8426.
Winge, D. R., Graden, J. A., Posewitz, M. C., Martins, L. J., and Simon, J. (1996) J. Bioinorg. Chem., 2, 2-10.
Solomon, E. I., Sundaram, U. M., and Machonkin, T. E. (1996) Chem. Rev., 96, 2563-2605.
Huffman, D. L., and O'Halloran, T. V. (2000) J. Biol. Chem., 276, 18611-18614.
Frausto da Silva, J. J. R., and Williams, R. J. P. (1991) The Biological Chemistry of the Elements, Clarendon, N. Y.
McCord, J. M., and Fridovich, I. (1969) J. Biol. Chem., 244, 6049-6055.
Culotta, V. C., Klomp, L. W. J., Strain, J., Casereno, R. L. B., Krems, B., and Gitlin, J. D. (1997) J. Biol. Chem., 272, 23469-23472.
Wong, P. C., Waggoner, D., Subramaniam, J. R., Tessarollo, L., Bartnikas, T. B., Culotta, V. C., Price, D. L., Rothstein, J., and Gitlin, J. D. (2000) Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 97, 2886-2891.
Schmidt, P. J., Rae, T. D., Pufahl, R. A., Hamma, T., Strain, J., O'Halloran, T. V., and Culotta, V. C. (1999) J. Biol. Chem., 274, 23719-23725.
Zhu, H., Shipp, E., Sanchez, R. J., Liba, A., Stine, J. E., Hart, P. J., Gralla, E. B., Nersissian, A. M., and Valentine, J. S. (2000) Biochemistry, 39, 5413-5421.
Gamonet, F., and Lauquin, G. J. (1998) Eur. J. Biochem., 251, 716-723.
Lamb, A. L., Wernimont, A. K., Pufahl, R. A., Culotta, V. C., O'Halloran, T. V., and Rosenzweig, A. C. (1999) Nat. Struct. Biol., 6, 724-729.
Hall, L. T., Sanchez, R. J., Holloway, S. P., Zhu, H., Stine, J. E., Lyons, T. J., Demeler, B., Schirf, V., Hansen, J. C., Nersissian, A. M., Valentine, J. S., and Hart, P. J. (2000) Biochemistry, 39, 3611-3623.
Casareno, R. L., Waggoner, D., and Gitlin, J. D. (1998) J. Biol. Chem., 273, 23625-23628.
Lamb, A. L., Wernimont, A. K., Pufahl, R. A., O'Halloran, T. V., and Rosenzweig, A. C. (2000) Biochemistry, 39, 1589-1595.
Schmidt, P. J., Ramos-Gomez, M., and Culotta, V. C. (1999) J. Biol. Chem., 274, 36952-36956.
Rae, T. D., Torres, A. S., Pufahl, R. A., and O'Halloran, T. V. (2001) J. Biol. Chem., 276, 5166-5176.
Eisses, J. F., Stasser, J. P., Ralle, M., Kaplan, J. H., and Blackburn, N. J. (2000) Biochemistry, 39, 7337-7342.
Bertini, I., Mangani, S., and Viezzoli, M. C. (1997) Adv. Inorg. Chem., 45, 127-250.
Torres, A. S., Petri, V., Rae, T. D., and O'Halloran, T. V. (2001) J. Biol. Chem., 276, 38410-38416.
Corson, L. B., Strain, J. J., Culotta, V. C., Cleveland, D. W., and Wong, P. C. (1998) Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 95, 6361-6366.
Subramaniam, J. R., Lyons, W. E., Liu, J., Bartnikas, T. B., Rothstein, J., Price, D. L., Cleveland, D. W., Gitlin, J. D., and Wong, P. C. (2002) Nat. Neurosci., 5, 301-307.
Sturtz, L. A., Diekert, K., Jensen, L. T., Lill, R., and Culotta, V. C. (2001) J. Biol. Chem., 276, 38084-38089.
Poyton, R. O., Goehring, B., Droste, M., Sevarino, K. A., Allen, L. A., and Zhao, X.-J. (1995) Meth. Enzymol., 260, 97-116.
Geier, B. M., Schägger, H., Ortwein, C., Link, T. A., Hagen, W. R., Brandt, U., and Jagow, G. V. (1995) Eur. J. Biochem., 227, 296-302.
Tsukihara, T., Aoyama, H., Yamashita, E., Tomizaki, T., Yamaguchi, H., Shinzawa-Itoh, K., Nakashima, R., Yaono, R., and Yoshikawa, S. (1996) Science, 272, 1136-1144.
Grossman, L. I., and Lomax, M. I. (1997) Biochim. Biophys. Acta, 1352, 11872-11879.
McEwen, J. E., Ko, C., Kloeckner-Gruissem, B., and Poyton, R. O. (1986) J. Biol. Chem., 261, 11872-11879.
Tzagoloff, A., and Dieckmann, C. L. (1990) Microbiol. Rev., 54, 211-225.
Tsukihara, T., Aoyama, H., Yamashita, E., Tomizaki, T., Yamaguchi, H., Shinzawa-Itho, K., Hakashima, R., Yaono, R., and Yoshikawa, S. (1995) Science, 269, 1069-1074.
Srinivasah, C., Posewitz, M. C., George, G. N., and Winge, D. R. (1998) Biochemistry, 37, 7572-7577.
Lode, A., Kuschel, M., Paret, C., and Rödel, G. (2000) FEBS Lett., 485, 19-24.
Nittis, T., George, G. N., and Winge, D. R. (2001) J. Biol. Chem., 276, 42520-42526.
Carr, H. S., George, G. N., and Winge, D. R. (2002) J. Biol. Chem., 277, 31237-31242.
Ye, B., Maret, W., and Vallee, B. L. (2001) Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 98, 2317-2322.
Amaravadi, R., Glerum, D. M., and Tzagoloff, A. (1997) Hum. Genet., 99, 329-333.
Beers, J., Glerum, D. M., and Tzagoloff, A. (1997) J. Biol. Chem., 272, 33191-33196.
Heaton, D. N., George, G. N., Garrison, G., and Winge, D. R. (2000) Biochemistry, 40, 743-751.
Heaton, D., Nittis, T., Srinivasan, C., and Winge, D. R. (2000) J. Biol. Chem., 275, 37582-37587.
Schulze, M., and Rödel, G. (1989) Mol. Gen. Genet., 216, 37-43.
Glerum, D. M., Shtanko, A., and Tzagoloff, A. (1996) J. Biol. Chem., 271, 20531-20535.
Chinenov, Y. V. (2000) J. Mol. Med., 78, 239-242.
Krummeck, J., and Rödel, G. (1990) Curr. Genet., 18, 13-15.
Dickinson, E. K., Adams, D. L., Schon, E. A., and Glerum, D. M. (2000) J. Biol. Chem., 275, 26780-26785.
Rentzsch, A., Krummeck-Weib, G., Hofer, A., Bartuscka, A., Ostermann, K., and Rödel, G. (1999) Curr. Genet., 35, 103-108.
Buggy, J., and Bauer, C. E. (1995) J. Bacteriol., 177, 6958-6965.
Petruzella, V., Tiranti, V., Fernandez, P., Ianna, P., Carrozzo, R., and Zeviani, V. (1998) Genomics, 54, 494-504.
Paret, C., Ostermann, K., Krause-Buchholz, U., Rentzsch., A., and Rödel, G. (1999) FEBS Lett., 447, 65-70.
Smits, P. H., De Haan, M., Maat, C., and Grivell, L. A. (1994) Yeast, 10(Suppl. A), S75-S80.
Jaksch, M., Ogilvie, I., Yao, J., Kortenhaus, G., Bresser, H. G., Gerbitz, K. D., and Shoubridge, E. A. (2000) Hum. Mol. Genet., 9, 795-801.
Valnot, I., Osmond, S., Gigarel, N., Mehaye, B., Amiel, J., Cormier-Daire, V., Munnich, A., Bonnefont, J.-P., Rustin, P., and Rötig, A. (2000) Am. J. Hum. Genet., 67, 1104-1109.
Jaksch, M., Paret, C., Stucka, R., Horn, N., Muller-Hocker, J., Horvath, R., Trepesch, N., Stecker, G., Freisinger, P., Thirion, C., Muller, J., Lunkwitz, R., Rödel, G., Shoubridge, E. A., and Lochmuller, H. (2001) Hum. Mol. Genet., 10, 3025-3035.
Rozenzweig, A. C. (2002) Chem. Biol., 9, 673-677.
Colpas, G. J., Brayman, T. G., Ming, L. J., and Hausinger, R. P. (1999) Biochemistry, 38, 4078-4088.
Nguen, H. H. T., Ge, J., Perlstein, D. L., and Stubbe, J. (1999) Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 96, 12339-12344.
Leimkuhler, S., and Klipp, W. (1999) J. Bacteriol., 181, 2745-2751.
Agar, J. N., Zheng, L., Cash, V. L., Dean, D. R., and Johnson, M. K. (2000) J. Am. Chem. Soc., 122, 2136-2137.
Allen, R. M., Roll, J. T., Rangaraj, P., Shah, V. K., Roberts, G. P., and Ludden, P. W. (1999) J. Biol. Chem., 274, 15869-15874.
Author information
Authors and Affiliations
Rights and permissions
About this article
Cite this article
Markossian, K.A., Kurganov, B.I. Copper Chaperones, Intracellular Copper Trafficking Proteins. Function, Structure, and Mechanism of Action. Biochemistry (Moscow) 68, 827–837 (2003). https://doi.org/10.1023/A:1025740228888
Issue Date:
DOI: https://doi.org/10.1023/A:1025740228888