Hostname: page-component-848d4c4894-hfldf Total loading time: 0 Render date: 2024-05-15T06:12:54.769Z Has data issue: false hasContentIssue false
  • English
  • Français

Nationalism and Conservatism in Neopagan Movements: The Case of Polish Rodzimowierstwo

Published online by Cambridge University Press:  25 April 2022

Piotr Grochowski Open the ORCID record for Piotr Grochowski [Opens in a new window]
Piotr Grochowski*
Affiliation:
Institute of Culture Studies, Nicolaus Copernicus University in Toruń, ul. Fosa Staromiejska 3, 87-100 Toruń, Poland
*
Corresponding author: Piotr Grochowski, E-mail: groch@umk.pl
Get access Rights & Permissions [Opens in a new window]

Abstract

In this article I explore the political aspects of contemporary Paganism. Based on my own fieldwork, I analyze the changes in views and attitudes in relation to nationalism among Polish followers of Rodzimowierstwo, which is a modern religious movement referring to the pre-Christian beliefs of the Slavs. I put forward the thesis that the attitude toward nationalism is an important element in shaping the dynamics of divisions within believers and at the same time radical nationalist views and attitudes present among them are marginalized. The gradual weakening of nationalist tendencies does not mean, however, the dissemination of liberal and universalist attitudes and views. Nationalism is being replaced by a specific type of conservatism, which consists in creating a clear opposition between “foreign” and “native” cultural patterns, and the postulate of preserving and defending the latter.

Type
Article
Information
Politics and Religion , Volume 15 , Issue 4 , December 2022 , pp. 783 - 806
Copyright
Copyright © The Author(s), 2022. Published by Cambridge University Press on behalf of Religion and Politics Section of the American Political Science Association

Access options

Get access to the full version of this content by using one of the access options below. (Log in options will check for institutional or personal access. Content may require purchase if you do not have access.)

References

Aitamurto, K and Gaidukov, A (2013 a) Russian Rodnoverie: Six Portraits of a Movement. In Aitamurto, Kaarina and Simpson, Scott (eds), Modern Pagan and Native Faith Movements in Central and Eastern Europe. London: Routledge, pp. 146–163.Google Scholar
Aitamurto, K and Simpson, S (2013 b) Introduction: Modern Pagan and Native Faith Movements in Central and Eastern Europe. In Aitamurto, Kaarina and Simpson, Scott (eds), Modern Pagan and Native Faith Movements in Central and Eastern Europe. London: Routledge, pp. 1–9.Google Scholar
Amster, MH (2015) It's Not Easy Being Apolitical: Reconstruction and Eclecticism in Danish Asatro. In Rountree, Kathryn (ed.), Contemporary Pagan and Native Faith Movements in Europe: Colonialist and Nationalist Impulses. New York, Oxford: Berghahn Books, pp. 43–63.CrossRefGoogle Scholar
Anderson, B (2006) Imagined Communities: Reflections on the Origin and Spread of Nationalism. London: Verso.Google Scholar
Bukłaha, Z (2018) Neopoganie szukają Światowida. Gazeta Wyborcza. Duży Format (online edition, 12 March). Available at https://wyborcza.pl/duzyformat/7,127290,23119393,neopoganie-szukaja-swiatowida-wazacy-280-kg-posag-znikl-czy.html.Google Scholar
Dejnega, B (2018) Niech Chiny przyjmą tych migrantów. Facebook, 17 October. Available at https://www.facebook.com/groups/1567977916779140/permalink/2156412484602344.Google Scholar
Duchtynia (2018) Deklaracja Rodzimowierczej Tradycji. Duchtynia: Blog Rodzimowierczy [blog], February 1. Available at https://duchtyniablog.wordpress.com/2018/02/01/deklaracja-rodzimowierczej-tradycji/.Google Scholar
Eller, C (1993) Living in the Lap of the Goddess: The Feminist Spirituality Movement in America. Boston: Beacon Press.Google Scholar
Eriksen, TH (2010) Ethnicity and Nationalism: Anthropological Perspectives. London: Pluto Press.Google Scholar
Fedele, A (2018) Iberian Paganism: Goddess Spirituality in Spain and Portugal and the Quest for Authenticity. In Rountree, Kathryn (ed.), Contemporary Pagan and Native Faith Movements in Europe: Colonialist and Nationalist Impulses. New York, Oxford: Berghahn Books, pp. 239–260.Google Scholar
Filip, M (2009) Nepopgański nacjonalizm jako praktyka. Tożsamość Zakonu Zadrugi Północny Wilk. Państwo i Społeczeństwo 9(4), 45–57.Google Scholar
Gardell, M (2003) Gods of the Blood: The Pagan Revival and White Separatism. Durham, London: Duke University Press.Google Scholar
Gardell, M (2009) Wolf Age Pagans. In Pizza, Murphy and Lewis, James R (eds), Handbook of Contemporary Paganism. Leiden, Boston: Brill, pp. 611–626.CrossRefGoogle Scholar
Gellner, E (2008) Nations and Nationalism. Ithaca, NY: Cornell University Press.Google Scholar
Gromada Swarga (n.d.) Witamy. Available at http://gromadaswarga.jcom.pl/index.html.Google Scholar
Grott, B (2003) Religia—cywilizacja—rozwój: Wokół idei Jana Stachniuka. Kraków: Nomos.Google Scholar
Harłukowicz, J (2013) Wojna na górze. Kto usunął ze Ślęży posąg Światowida? Wyborcza.pl/Wrocław, 16 November. Available at https://wroclaw.wyborcza.pl/wroclaw/7,35771,14961858,wojna-na-gorze-kto-usunal-ze-slezy-posag-swiatowida.html.Google Scholar
Hudziak, P (2019) Smarzowski, turbolechici i cień swastyki—polemika z artykułem Przemysława Witkowskiego. Słowiańska Moc [blog], October 29. Available at https://slowianskamoc.blogspot.com/2019/10/smarzowski-turbolechici-i-cien-swastyki-polemika.html.Google Scholar
Ivakhiv, A (2005) Nature and Ethnicity in East European Paganism: An Environmental Ethic of the Religious Right? The Pomegranate 7(2), 194–225.CrossRefGoogle Scholar
Kalinowski, K (2020) Słowianie są wśród nas: Emrys, Radowan i inni. Spędziliśmy z nimi noc na obrzędach. Gazeta Wyborcza. Olsztyn (online edition, 22 February). Available at https://olsztyn.wyborcza.pl/olsztyn/7,48726,25722504,noc-na-obrzedach-ze-wspolczesnymi-slowianami-w-olsztynie.html.Google Scholar
Karaś, D (2020) Kaszubi kłócą się o pogańskie rzeźby duchów. Demony zagrażają katolickiej wierze. Wyborcza.pl/Trójmiasto, 20 February. Available at https://trojmiasto.wyborcza.pl/trojmiasto/7,35612,25711451,kaszubi-kloca-sie-o-rzezby-duchow-nie-chcemy-we-wsiach-demonow.html.Google Scholar
Kornak, M (2009) Słowiańskie nadużycie. Nigdy Więcej 17, [no pagination].Google Scholar
Łapiński, M and Szczepański, T (1996) Czciciele Polski pogańskiej. Karta 19, 104–117.Google Scholar
Laruelle, M (2008) Alternative Identity, Alternative Religion? Neo-Paganism and the Aryan Myth in Contemporary Russia. Nations and Nationalism 14(2), 283–301.CrossRefGoogle Scholar
Lesiv, M (2013) The Return of Ancestral Gods: Modern Ukrainian Paganism As an Alternative Vision for a Nation. Montreal: McGill-Quen's University Press.Google Scholar
Neonowe Słowianowierstwo (2018 a) Czy nacjonalizm łoączy się z rodzimą wiarą? [video on YouTube], October 11. Available at https://www.youtube.com/watch?v=2ATa-mBMUHE.Google Scholar
Neonowe Słowianowierstwo (2018 b) Neonowe Slowianowierstwo przedstawia: Rodzima wiara a nacjonalizm [video on YouTube], September 23. Available at https://www.youtube.com/watch?v=a7LnFzaZSZM.Google Scholar
Okraska, R (2001) W kręgu Odyna i Trygława: Neopoganizm w Polsce i na świecie (zarys problematyki). Biała Podlaska: Rekonkwista.Google Scholar
Potrzebowski, S (1982) Zadruga. Eine völkische Bewegung in Polen. Bonn: Institut für Angewandte Sozialgeschichte.Google Scholar
Pręcikowski, LS (1998) “Kalendarz Słowiański”—środowisko neopogańskich mistyków w Polsce w latach 1946–1947. Acta Universitatis Lodziensis 61, 229–243.Google Scholar
Relich, P and Wałach, M (2018) Rodzima bzdura, czyli w co wierzą współcześni poganie? Polonia Christiana (23 Mai). Available at https://pch24.pl/rodzima-bzdura-czyli-w-co-wierza-wspolczesni-poganie/.Google Scholar
RKP (n.d.) Założenia programowe. Rodzimy Kościół Polski [website]. Available at https://rkp.org.pl/zalozenia.Google Scholar
Rodzimowiercza Wspólnota Gajowniki (2018) Rodzimowierstwo między volkizmem a panslawizmem. Facebook, November 5. Available at https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=1521361558020237&id=1313150995507962.Google Scholar
Rodzimowiercza Wspólnota Gajowniki (2019) Manifest prawdziwego rodzimowierstwa. Facebook, February 25. Available at https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=1313172122172516&id=1313150995507962.Google Scholar
Rountree, K (2015) Context is Everything: Plurality and Paradox in Contemporary European Paganisms. In Rountree, Kathryn (ed.), Contemporary Pagan and Native Faith Movements in Europe: Colonialist and Nationalist Impulses. New York, Oxford: Berghahn Books, pp. 1–23.Google Scholar
RW 1 (n.d.) Poszerzone wyznanie wiary. Rodzima Wiara: Tysiące lat tradycji [website]. Available at https://rodzimawiara.org.pl/rodzima-wiara/poszerzone-wyznanie-wiary.html?start=15.Google Scholar
RW 2 (n.d.) Rodzimowiercze wyznanie wiary. Rodzima Wiara: Tysiące lat tradycji [website]. Available at https://rodzimawiara.org.pl/rodzima-wiara/skrocone-wyznanie-wiary.html.Google Scholar
RW 3 (n.d.) Kim jesteśmy. Rodzima Wiara: Tysiące lat tradycji [website]. Available at https://rodzimawiara.org.pl/rodzima-wiara/kim-jestesmy.html.Google Scholar
Shnirelman, VA (2002) Christians! Go Home. A Revival of Neo-Paganism between the Baltic Sea and Transcaucasia (An Overview). Journal of Contemporary Religion 17(2), 197–211.CrossRefGoogle Scholar
Shnirelman, VA (2013) Russian Neopaganism: From Ethnic Religion to Racial Violence. In Aitamurto, Kaarina and Simpson, Scott (eds), Modern Pagan and Native Faith Movements in Central and Eastern Europe. London: Routledge, pp. 62–76.Google Scholar
Simpson, S (2000) Native Faith: Polish Neo-Paganism at the Brink of the 21st Century. Kraków: Nomos.Google Scholar
Simpson, S (2017) Only Slavic Gods: Nativeness in Polish Rodzimowierstwo. In Rountree, Kathryn (ed.), Cosmopolitanism, Nationalism and Modern Paganism. New York: Palgrave Macmillan, 65–86.CrossRefGoogle Scholar
Słowianie Północy (2018) Dziwi nas fakt że nikt nic z tym nie robi. Facebook, May 3. Available at https://www.facebook.com/groups/1243194162360917/posts/2107594535920871.Google Scholar
Słowianie Północy (2020) Grupa Slowianie Polnocy nie ma nic wspolnego z paleniem flagi. Facebook, February 10. Available at https://www.facebook.com/groups/1243194162360917/posts/2107594535920871.Google Scholar
Strmiska, MF (2018) Pagan Politics in the 21st Century. “Peace and Love” or “Blood and Soil”? The Pomegranate 20(1), 5–44.CrossRefGoogle Scholar
Strutyński, M (2008) Zakon Zadrugi Północny Wilk. Niektóre inspiracje ideowe współczesnego polskiego neopogaństwa. In Wiench, Piotr (ed.), Przeszłosc i tożsamosc: Społeczno-kulturowe aspekty polskiego neopogaństwa. Warszawa: Wydawnictwo SGGW, pp. 73–84.Google Scholar
Strutyński, M (2013) The Ideology of Jan Stachniuk and the Power of Creation. In Aitamurto, Kaarina and Simpson, Scott (eds), Modern Pagan and Native Faith Movements in Central and Eastern Europe. Bristol: Acumen, pp. 283–297.Google Scholar
Szczepański, T (2009) Ruch zadrużny i rodzimowierczy w PRL w latach 1956–1989. Państwo i Społeczeństwo 9(4), 59–77.Google Scholar
Tomasiewicz, J (2006) Neopoganizm jako instrument metapolitycznej legitymizacji skrajnej prawicy. In Grott, Bogumił (ed.), Nacjonalizm czy nacjonalizmy? Funkcja wartości chrześcijańskich, świeckich i neopogańskich w kształtowaniu idei nacjonalistycznych. Kraków: Zakład Wydawniczy “Nomos”, pp. 321–368.Google Scholar
von Schnurbein, S (2017) Norse Revival: Transformations of Germanic Neopaganism. Chicago: Haymarket Books.Google Scholar
Wiench, P (2013) A Postcolonial Key to Understanding Central and Eastern European Neopaganisms. In Simpson, Scott and Aitamurto, Kaarina (eds), Modern Pagan and Native Faith Movements in Central and Eastern Europe. Durham, Bristol: Acumen, pp. 10–26.Google Scholar
Witkowski, P (2018) Wielka Aryjska Lechia czyli nacjonaliści-neopoganie. Krytyka Polityczna, October 8. Available at https://krytykapolityczna.pl/kraj/wielka-aryjska-lechia-czyli-nacjonaliscineopoganie/?fbclid=IwAR30fOVeYb9n_mEAwUpsNm66JuLkCkl_bkVO8zs6IkbXlxPRchYXiIXIamI.Google Scholar