"Potworne, zwierzęce, kobiece - syreny. Kobieco-rybie hybrydy w kulturze dla najmłodszych na wybranych przykładach" [Monstrous, Animalistic, Female - Sirens. Women-fish Hybrids in Culture for the Youngsters on Selected Examples]

W artykule zostaje podjęta próba przedstawienia współczesnego obrazu syreny w kulturze dla dzieci i młodzieży. Wybrane przykłady obejmują literaturę, animacje, filmy pełnometrażowe oraz seriale telewizyjne. Nadrzędną kategorią zastosowaną do analizy tych tekstów jest zwierzęcość, każdorazowo rezonująca z kategorią kobiecości – konstruktu ucieleśnionego w syrenich postaciach, interpretowanych przez Autorkę jako kulturowa hybrydalność. Zostaje też podjęta refleksja, które elementy obecne w tradycji antycznej a dotyczące syren zostały wykorzystane przez twórczynie i twórców danych tekstów. Połączenie wątków z zakresu recepcji antyku oraz studiów nad kobiecością zasygnalizowane na początku artykułu rzuca światło na wykorzystywanie wzorców płciowych obecnych w klasycznej mitologii do tworzenia postaci potworów: bohaterek zagrażających światu przedstawionemu bądź też przeciwnie – dziewcząt, dla których to świat zewnętrzny jest bardziej niebezpieczny niż one same. Niniejsze studium może stanowić przyczynek do badań nad innymi potworami kobiecymi, często pojawiającymi się w kulturze dla najmłodszych – jak choćby Meduzy.

The article attempts to present a contemporary image of a siren in culture for children and young adult. Selected examples include literature, animations, feature films and TV series. The primary category used to analyze these texts is animalism, each time resonating with the category of femininity – a construct embodied in mermaid characters, interpreted by the Author as cultural hybridity. There is also a reflection on which elements present in the ancient tradition and concerning sirens have been used by the creators of given texts. The combination of themes from the reception of antiquity and studies of femininity, indicated at the beginning of the article, sheds light on the use of gender patterns present in classical mythology to create monster characters: heroines who threaten the presented world or, on the contrary, girls for whom the external world is more dangerous than themselves. This research may contribute to the study of other female monsters, often appearing in culture for the youngsters, such as Medusa.