Öz
Tıp Fakültesi öğrencilerinin depresif belirti düzeylerinin ve ilişkili faktörlerin tespiti öğrencilerde duygusal stresin önlenmesi, topluma daha faydalı olabilecek sağlıklı hekimler yetiştirilmesine katkı sağlayacaktır. Çalışmanın amacı, Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi ilk ve son sınıf öğrencilerinin depresif belirti durumunu ve ilişkili olabilecek faktörleri değerlendirmektir. Kesitsel tipteki bu çalışma, 2017-2018 eğitim ve öğretim yılında Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesinde birinci ve altıncı sınıfta okuyan öğrencilerle yapılmıştır. Bu iki dönemde okuyan toplamda 654 öğrenciden 467’sinin (%71,4) katılımıyla çalışma tamamlanmıştır. Veri toplama araçları öğrencilerin yaşı, cinsiyeti, yaşadığı yer, ekonomik durumu gibi sosyodemografik özellikleriyle, sağlık durumları, okul yaşamı, fiziksel aktivite, beslenme düzeni ve diğer alışkanlıklarıyla ilgili 33 adet sorudan bir anket formundan ve Beck Depresyon Ölçeğinden (BDÖ) oluşmaktadır. Verilerin istatistiksel analizinde Ki-kare, Mann Whitney U, Kruskall Wallis testleri ve regresyon analizi kullanılmıştır. Öğrencilerin yaş ortalaması 21,8±3,2 (min-max:18-40) yıl, %53,3’ü birinci sınıf ve %51’i kadın olup ailelerinin %75,6’sı il merkezinde yaşamaktadır. Öğrencilerin ölçek puan ortalaması 10,4±8,3 (min-max:0-63) olup depresif belirti sıklığı tüm öğrenciler için %22,7 iken birinci sınıf öğrencilerinde %21,3 ve son sınıf öğrencilerinde %24,3’dür. Öğrencilerin okudukları sınıfa, cinsiyete ve ailesinin yaşadığı yere göre ölçek puanları arasında bir fark yokken Doğu Güneydoğu bölgelerinden gelen, sigara kullanan, düzenli fiziksel aktivite yapmayan, okulundan memnun olamayan, ailesi ve arkadaşlarıyla ilişkisi iyi olmayan öğrencilerde depresif belirti sıklığı daha fazla bulunmuştur. Düzenli kahvaltı, öğle ve akşam yemeği yemeyen ve yeme krizleri ile yemekten sonra pişmanlık duyan öğrencilerde BDÖ puanları daha yüksektir. Tıp Fakültesi ilk ve son sınıf öğrencilerinin depresif belirti sıklığı yüksek bulunmuştur. Sigara kullanan öğrencilere sigarayı bırakma konusunda danışmanlık verilmesi, fiziksel aktivitenin ve düzenli beslenmenin teşviki için derslerde ve diğer sosyal alanlarda farkındalık çalışmalarının yapılması, iletişim becerilerinin geliştirilmesi olumlu sonuçları getirebilir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- 1. WHO. Depression and Other Common Mental Disorders Global Health Estimates 2017 [cited 2020 May 19] Available from: https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/254610/WHO-MSD-MER-2017.2-eng.pdf
- 2. İstatistiklerle Türkiye, Turkey in Statistics 2015, TUIK 2016 [cited 2020 March 1] Available from: https://ec.europa.eu/eurostat/documents/7330775/7339623/Turkey+_in_st atistics_2015.pdf/317c6386-e51c-45de-85b0-ff671e3760f8
- 3. Çeler A, Kara İH, Baltacı D, Çeler H. Tıp Fakültesi’ndeki Araştırma Görevlilerinde Depresyon Düzeyinin İş Doyumu ile İlişkisinin İncelenmesi, Konuralp Tıp Dergisi 2015;7(3):125-33.
- 4. Mete HE. Kronik Hastalık ve Depresyon, Klinik Psikiyatri 2008;11(Suppl_3):3-18.
- 5. Özdemir Ü, Taşçı S. Kronik Hastalıklarda Psikososyal Sorunlar ve Bakım, Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi 2013;1(1):57-72.
- 6. Taştan KT, Öztekin CÖ, Kaya AK, Demirhan BD. Bir Üniversite Hastanesinde Çalışanların Depresyon Düzeyleri ve Etkileyen Faktörler. Ankara Med J 2016;(4):354-60.
- 7. Naldan ME, Karayağmurlu A, Yayık M, Arı MA, Ameliyathanede Çalışan Sağlık Profesyonellerinde Tükenmişlik, İş Doyumu ve Depresyon. Selcuk Med J 2019;35(3):152-8.
- 8. Açıkgöz A, Dayı A, Binbay T. Üniversitede Okuyan Kız Öğrencilerde Depresyon Prevalansı ve İlişkili Faktörler. Cukurova Med J 2018;43(1):131-40.
- 9. İskender H, Dokumacıoğlu E, Kanbay Y, Kılıç N, Üniversite Öğrencilerinde Sağlıklı Yaşam ve Depresyon Puan Düzeyleri ile İlgili Faktörlerin Belirlenmesi. ACU Sağlık Bil Derg 2018; 9(4):414-23.
- 10. Balcioglu H, Bilge U, Unluoglu I, A Historical Perspective of Medical Education. Journal of Education in Science, Environment and Health 2015;1(2):111-4.
- 11. Öztek Z, Burgut R, Gökçe G, Bilgiç EE, Kanter B, Ünal İE, vd. Tıpta Uzmanlık Sınavına Hazırlanan Tıp Öğrencileri ve Doktorlarda Depresyon ve İlaç Kullanımı. Maltepe Tıp Dergisi 2018;10(2):54-7.
- 12. Küçükdağ HN, Sönmez CI, Başer DA. Tıp Fakültesi Öğrencilerinde Fiziksel Aktivite ile Depresif Semptomları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Türk Aile Hek Derg 2018; 22(3):157-65.
- 13. Kaya M, Genç M, Kaya B, Pehl E. Prevalence of Depressive Symptoms, Ways of Coping, and Related Factors Among Medical School and Health Services Higher Education Students. Türk Psikiyatri Dergisi 2007;18(2);1-9.
- 14. Beck AT, Ward Ch, Mendelson M, Mock J, Erbaugh J, An Inventory for Measuring Depression. Arch Gen Psychiatry 1961;4(6):53-61.
- 15. Hisli N. Depresyon Envanterinin Üniversite Öğrencileri İçin Geçerliği, Güvenirliği. Psikoloji Dergisi 1989;7(23):3-13.
- 16. World Health Organization, editör. Guidelines for controlling and monitoring the tobacco epidemic. Geneva: World Health Organization. 1998:76–8.
- 17. Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği, Obezite Tanı ve Tedavi Kılavuzu, 2018:11.
- 18. Yıldırım A, Hacıhasanoğlu Aşılar R, Karakurt P, Çapık C, Kasımoğlu N. Examination of the Relationship Among Depressive Symptom, Loneliness and Eating Attitudes in University Students with Sociodemographic Characteristics. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care 2018;12(4):264-74.
- 19. Gunay O, Akpinar F, Poyrazoglu S, Aslaner H. Prevalence of depression among Turkish University Students and related factors. Turkish Journal of Public Health 2011;9(3);133-43.
- 20. Tekir Ö, Yaşar Ö, Çevik C, Dikoğlu M, Özsezer Kaymak G. Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin Depresyon ve Benlik Saygısı Düzeylerinin İncelenmesi. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 2018; 8(1):15-21.
- 21. Hür SD, Andsoy II, Şahin AO, Kayhan M, Eren S, Zünbül N, et al. Karabük Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinde Depresif Belirtiler. Psi Hem Derg 2014;5(2):72-6.
- 22. Baykan Z, Naçar M, Çetinkaya F. Depression, Anxiety, and Stress Among Last-Year Students at Erciyes University Medical School. Acad Psychiatry 2012;36(1):64-5.
- 23. Mao Y, Zhang N, Liu J, Zhu B, He R, Wang X. A systematic review of depression and anxiety in medical students in China. BMC Med Educ 2019;19(1):327;1-13.
- 24. Pham T, Bui L, Nguyen A, Nguyen B, Tran P, Vu P, et al. The prevalence of depression and associated risk factors among medical students: An untold story in Vietnam. West JC, editör. PLOS ONE 2019;14(8):1-17.
- 25. Rotenstein LS, Ramos MA, Torre M, Segal JB, Peluso MJ, Guille C, et al. Prevalence of Depression, Depressive Symptoms, and Suicidal Ideation Among Medical Students: A Systematic Review and Meta-Analysis. JAMA 2016;316(21):2214-36.
- 26. Ngin C, Pal K, Tuot S, Chhoun P, Yi R, Yi S. Social and behavioral factors associated with depressive symptoms among university students in Cambodia: a cross-sectional study. BMJ Open 2018;8:1-13.
- 27. Džubur A, Abdulahović D, Kurspahić-Mujčić A, Džubur A, Loga-Zec S, Škrijelj V. Depressive Symptoms Among Sarajevo University Students: Prevalence and Socio-Demographic Correlations. Acta Medica Academica 2018;47(2):155-64.
- 28. Işık Ö, Özarslan A, Bekler F. Üniversite Öğrencilerinde Fiziksel Aktivite Uyku Kalitesi ve Depresyon İlişkisi, Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi 2015;9(Özel Sayı):65-73.
- 29. Deveci SE, Ulutaşdemir N, Açik Y. Bir Sağlık Yüksekokulunda Öğrencilerde Depresyon Belirtilerinin Görülme Sıklığı ve Etkileyen Faktörler. Fırat Tıp Derg/2013;18(2):98-102.
- 30. Mayda AS, Gerçek ÇG, Güneş C, Hüseyinoğlu A, Güler MB, Yıldırım A. Tıp Fakültesi Öğrencilerinde Depresif Belirti Sıklığının Demografik Özellikler, Sigara, Alkol, Madde Kullanımı, Baskın El ve Şiddete Maruz Kalma ile İlişkisi. TÜBAV Bilim Dergisi. 2009;2(4):476-83.
- 31. Öncü B, Şahin T, Özdemir S, Şahin C, Çakır K, Öcal E. Tıp Fakültesi Öğrencilerinde Depresyon, Anksiyete ve Stres Düzeyleri ve İlişkili Etmenler. Kriz Dergisi 2013;21(1-3):1-10.
- 32. Ulaş B, Tatlıbadem B, Nazik F, Sönmez M, Uncu F. Üniversite Öğrencilerinde Depresyon Sıklığı ve İlişkili Etmenler. CBU-SBED 2015;2(3):71-5.
Öz
Determining the depressive symptom levels and related factors of medical students and preventing emotional stress in students will contribute to the training of healthy physicians who may be more beneficial to society. The aim of the study is to evaluate the depressive symptom status and the factors that may be related to the first and last year students of Erciyes University Faculty of Medicine. This cross-sectional study was conducted with first and sixth-grade students at Erciyes University Faculty of Medicine in the 2017-2018 academic year. The study was completed with the participation of 467 (71.4%) out of a total of 654 students studying in these two years. Data collection tools consist of a questionnaire form consisting of 33 questions about students' sociodemographic characteristics such as age, gender, place of residence, economic status, health status, school life, physical activity, diet and other habits, and the Beck Depression Scale (BDI). Chi-Square, Mann Whitney U, Kruskal Wallis tests, and regression analysis were used in the statistical analysis of the data. The average age of the students is 21.8 ± 3.2 (min-max:18-40) years, 53.3% are first class and 51% are women, and 75.6% of their families live in the city center. The scale score average of the students is 10.4 ± 8.3 (min-max: 0-63) and the frequency of depressive symptoms is 22.7% for all students, 21.3% for first-year students, and 24.3% for senior students. While there was no difference between the scale scores of the students according to their class, gender, and family place, the frequency of depressive symptoms was found to be higher in students from East-Southeastern regions, who have a smoking habit, do not do regular physical activity, are not satisfied with their school, and have not good relations with their families and friends. BDI scores are higher in students who do not have regular breakfast, lunch, and dinner, and who have eating crises and regret after eating. The frequency of depressive symptoms was found to be high in the first and last year students of the Faculty of Medicine. Providing counseling to smoking students on quitting smoking, conducting awareness studies in classes and other social areas to encourage physical activity and regular nutrition, and developing communication skills can bring positive results.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- 1. WHO. Depression and Other Common Mental Disorders Global Health Estimates 2017 [cited 2020 May 19] Available from: https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/254610/WHO-MSD-MER-2017.2-eng.pdf
- 2. İstatistiklerle Türkiye, Turkey in Statistics 2015, TUIK 2016 [cited 2020 March 1] Available from: https://ec.europa.eu/eurostat/documents/7330775/7339623/Turkey+_in_st atistics_2015.pdf/317c6386-e51c-45de-85b0-ff671e3760f8
- 3. Çeler A, Kara İH, Baltacı D, Çeler H. Tıp Fakültesi’ndeki Araştırma Görevlilerinde Depresyon Düzeyinin İş Doyumu ile İlişkisinin İncelenmesi, Konuralp Tıp Dergisi 2015;7(3):125-33.
- 4. Mete HE. Kronik Hastalık ve Depresyon, Klinik Psikiyatri 2008;11(Suppl_3):3-18.
- 5. Özdemir Ü, Taşçı S. Kronik Hastalıklarda Psikososyal Sorunlar ve Bakım, Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi 2013;1(1):57-72.
- 6. Taştan KT, Öztekin CÖ, Kaya AK, Demirhan BD. Bir Üniversite Hastanesinde Çalışanların Depresyon Düzeyleri ve Etkileyen Faktörler. Ankara Med J 2016;(4):354-60.
- 7. Naldan ME, Karayağmurlu A, Yayık M, Arı MA, Ameliyathanede Çalışan Sağlık Profesyonellerinde Tükenmişlik, İş Doyumu ve Depresyon. Selcuk Med J 2019;35(3):152-8.
- 8. Açıkgöz A, Dayı A, Binbay T. Üniversitede Okuyan Kız Öğrencilerde Depresyon Prevalansı ve İlişkili Faktörler. Cukurova Med J 2018;43(1):131-40.
- 9. İskender H, Dokumacıoğlu E, Kanbay Y, Kılıç N, Üniversite Öğrencilerinde Sağlıklı Yaşam ve Depresyon Puan Düzeyleri ile İlgili Faktörlerin Belirlenmesi. ACU Sağlık Bil Derg 2018; 9(4):414-23.
- 10. Balcioglu H, Bilge U, Unluoglu I, A Historical Perspective of Medical Education. Journal of Education in Science, Environment and Health 2015;1(2):111-4.
- 11. Öztek Z, Burgut R, Gökçe G, Bilgiç EE, Kanter B, Ünal İE, vd. Tıpta Uzmanlık Sınavına Hazırlanan Tıp Öğrencileri ve Doktorlarda Depresyon ve İlaç Kullanımı. Maltepe Tıp Dergisi 2018;10(2):54-7.
- 12. Küçükdağ HN, Sönmez CI, Başer DA. Tıp Fakültesi Öğrencilerinde Fiziksel Aktivite ile Depresif Semptomları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Türk Aile Hek Derg 2018; 22(3):157-65.
- 13. Kaya M, Genç M, Kaya B, Pehl E. Prevalence of Depressive Symptoms, Ways of Coping, and Related Factors Among Medical School and Health Services Higher Education Students. Türk Psikiyatri Dergisi 2007;18(2);1-9.
- 14. Beck AT, Ward Ch, Mendelson M, Mock J, Erbaugh J, An Inventory for Measuring Depression. Arch Gen Psychiatry 1961;4(6):53-61.
- 15. Hisli N. Depresyon Envanterinin Üniversite Öğrencileri İçin Geçerliği, Güvenirliği. Psikoloji Dergisi 1989;7(23):3-13.
- 16. World Health Organization, editör. Guidelines for controlling and monitoring the tobacco epidemic. Geneva: World Health Organization. 1998:76–8.
- 17. Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği, Obezite Tanı ve Tedavi Kılavuzu, 2018:11.
- 18. Yıldırım A, Hacıhasanoğlu Aşılar R, Karakurt P, Çapık C, Kasımoğlu N. Examination of the Relationship Among Depressive Symptom, Loneliness and Eating Attitudes in University Students with Sociodemographic Characteristics. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care 2018;12(4):264-74.
- 19. Gunay O, Akpinar F, Poyrazoglu S, Aslaner H. Prevalence of depression among Turkish University Students and related factors. Turkish Journal of Public Health 2011;9(3);133-43.
- 20. Tekir Ö, Yaşar Ö, Çevik C, Dikoğlu M, Özsezer Kaymak G. Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinin Depresyon ve Benlik Saygısı Düzeylerinin İncelenmesi. Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 2018; 8(1):15-21.
- 21. Hür SD, Andsoy II, Şahin AO, Kayhan M, Eren S, Zünbül N, et al. Karabük Üniversitesi Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinde Depresif Belirtiler. Psi Hem Derg 2014;5(2):72-6.
- 22. Baykan Z, Naçar M, Çetinkaya F. Depression, Anxiety, and Stress Among Last-Year Students at Erciyes University Medical School. Acad Psychiatry 2012;36(1):64-5.
- 23. Mao Y, Zhang N, Liu J, Zhu B, He R, Wang X. A systematic review of depression and anxiety in medical students in China. BMC Med Educ 2019;19(1):327;1-13.
- 24. Pham T, Bui L, Nguyen A, Nguyen B, Tran P, Vu P, et al. The prevalence of depression and associated risk factors among medical students: An untold story in Vietnam. West JC, editör. PLOS ONE 2019;14(8):1-17.
- 25. Rotenstein LS, Ramos MA, Torre M, Segal JB, Peluso MJ, Guille C, et al. Prevalence of Depression, Depressive Symptoms, and Suicidal Ideation Among Medical Students: A Systematic Review and Meta-Analysis. JAMA 2016;316(21):2214-36.
- 26. Ngin C, Pal K, Tuot S, Chhoun P, Yi R, Yi S. Social and behavioral factors associated with depressive symptoms among university students in Cambodia: a cross-sectional study. BMJ Open 2018;8:1-13.
- 27. Džubur A, Abdulahović D, Kurspahić-Mujčić A, Džubur A, Loga-Zec S, Škrijelj V. Depressive Symptoms Among Sarajevo University Students: Prevalence and Socio-Demographic Correlations. Acta Medica Academica 2018;47(2):155-64.
- 28. Işık Ö, Özarslan A, Bekler F. Üniversite Öğrencilerinde Fiziksel Aktivite Uyku Kalitesi ve Depresyon İlişkisi, Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi 2015;9(Özel Sayı):65-73.
- 29. Deveci SE, Ulutaşdemir N, Açik Y. Bir Sağlık Yüksekokulunda Öğrencilerde Depresyon Belirtilerinin Görülme Sıklığı ve Etkileyen Faktörler. Fırat Tıp Derg/2013;18(2):98-102.
- 30. Mayda AS, Gerçek ÇG, Güneş C, Hüseyinoğlu A, Güler MB, Yıldırım A. Tıp Fakültesi Öğrencilerinde Depresif Belirti Sıklığının Demografik Özellikler, Sigara, Alkol, Madde Kullanımı, Baskın El ve Şiddete Maruz Kalma ile İlişkisi. TÜBAV Bilim Dergisi. 2009;2(4):476-83.
- 31. Öncü B, Şahin T, Özdemir S, Şahin C, Çakır K, Öcal E. Tıp Fakültesi Öğrencilerinde Depresyon, Anksiyete ve Stres Düzeyleri ve İlişkili Etmenler. Kriz Dergisi 2013;21(1-3):1-10.
- 32. Ulaş B, Tatlıbadem B, Nazik F, Sönmez M, Uncu F. Üniversite Öğrencilerinde Depresyon Sıklığı ve İlişkili Etmenler. CBU-SBED 2015;2(3):71-5.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Halk Sağlığı, Çevre Sağlığı |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 8 Şubat 2021 |
| Gönderilme Tarihi | 1 Haziran 2020 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 Cilt: 6 Sayı: 1 |
Uluslararası Hakemli Dergi
Dergimiz Açık Erişim Politikasını benimsemiş olup dergimize gönderilen yayınlar için gerek değerlendirme gerekse yayınlama dahil yazarlardan hiçbir ücret talep edilmemektedir.
Bu eser Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.