Öz
Kadı Burhaneddin, Orta Anadolu bölgesinde yaşamış bir şair
ve devlet adamı olmasına rağmen şöhreti Anadolu coğrafyasını aşmış ve
eserleriyle Türk dilinin tüm Anadolu, Balkanlar ve Kafkaslar’da yazı dili
haline gelmesinde çok büyük katkılar sağlamıştır. Buna rağmen şairin kullandığı
dilin Anadolu ve Azerbaycan sahası içinde değerlendirilmesi konusunda farklı
görüşler ortaya atılmıştır. Kadı Burhaneddin’in coğrafyası, sadece eserlerinin
ait olduğu dil alanıyla ilgili olarak değil, aynı zamanda şiirlerinin
şekillenmesindeki rolüyle de ilgi çekici özellikler arz etmektedir. Bu anlamda,
Kadı Burhaneddin Divanı’nda kullanılan yer adlarının tespiti, şairin mekân
tasavvurunu ve coğrafyayı algılama biçimini açıklamanın yanında, üslubuna dair
bazı önemli verileri de ortaya çıkaracaktır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Ahmet Rıfat (2004). Lügât-i Tarihiyye ve Coğrafiyye C.1-7, tıpkıbasım, Ankara.
- ALPASLAN, Ali (1977). Kadı Burhaneddin Divanından Seçmeler, KB yay., Ankara.
- APAYDIN, Yunus (1995). “Kadı Burhaneddin'in Tercîhu't-Tavzîh Adlı Eseri”, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Kayseri, S.6, s.34-45.
- ARIKOĞLU, İsmail (2008). “Divan Şiirinde Şehir Adlarının Tevriyeli Kullanımı Aydın-Tire Örneği”, Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Türkiyat Araştırmaları Dergisi, S. 23-Bahar, Konya, s. 177–186.
- AYDIN, Mustafa (1989). Batı Türkistan’da Yer Adları, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- BATIİSLAM, H.Dilek (2000). “Divan Şiiriyle Halk Şiirinde Ortak Bir Söyleyiş Biçimi (Müracâa-Dedim-Dedi)”, Folklor/Edebiyat, C.VI., S.22, Ankara, s.201-211.
- DEVELİ, Hayati (2004). “Kadı Burhaneddin Azeri Şairi miydi?”, I. Kırşehir Kültür Araştırmaları Bilgi Şöleni (8-10 Ekim 2003), Kırşehir.
- DEMİRBAĞ, Ömer (2011), Kadı Burhânettin ve Şiiri, Gazi Kitabevi, Ankara.
- DİNÇ, Emine Nurefşan (2009). Kadı Burhâneddin’in Tercîhu’t-Tavzîh İsimli Eserinin Tahkîki ve Değerlendirilmesi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- ERGİN, Muharrem (1952). “Kadı Burhaneddin Divanı Üzerine Bir Gramer Denemesi”, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, C.IV, S.4, İstanbul, s. 287-327.
- ERGİN, Muharrem (1980). Kadı Burhanettin Divanı, İÜEF Yayını, İstanbul.
- GÖDE, Kemal (1994). Eretnalılar: (1327-1381), TTK yay., Ankara.
- GÖDE, Kemal (1995). “Eretnaoğulları”, DİA, XI, TDV yay., İstanbul 295- 296.
- Kadı Burhanettin Divanı I Tıpkıbasım (1948), TDK Yayını, İstanbul. (KBD)
- KÖKSAL, M. Fatih (2005). “Kadı Burhaneddin Divanında Nazım Şekilleriyle İlgili Bazı Tespitler”, Klâsik Türk Şiiri Araştırmaları, Akçağ yay., Ankara.
- KÖMÜRCÜ, Z. Serap (1999). Kadı Burhâneddin Divanında Sevgili Portresi, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
- ONAY, Ahmet Talât (1996). Eski Türk Edebiyatında Mazmunlar, MEB yay., Ankara.
- ÖZTÜRK, Mürsel (1990). Aziz bin Erdeşir-i Esterâbâdî Bezm u Rezm, KB yay., Ankara.
- PALA, İskender (1989). Ansiklopedik Dîvân Şiiri Sözlüğü C.I-II, Akçağ yay., Ankara.
- SÜMERLİ, Şahin (2005). Kadı Burhaneddin Divanı: Anlam Çerçevesi, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep. (s.49-50.
- Şemseddin Sami (1996). Kâmûsu’l-A’lâm C.1-6, Kaşgar Neşriyat, Ankara.
- TARLAN, Ali Nihad (1958). “Kadı Burhâneddin’de Tasavvuf”, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, S. 8, İstanbul, s.8-15.
- TÖREN, Hatice (2001). “Kadı Burhâneddin, Edebî ve Tasavvufî Şahsiyeti”, DİA, XXIV, TDV yay., İstanbul, s.75-76.
- TURAN, Selami (2009). “Necati Beğ’in Şiirlerinde Yer Adları”, SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, Aralık, S.20, 135-154.
- UZUNÇARŞILI, İsmail Hakkı (1968a). “Sivas ve Kayseri Dolaylarında Eretna Devleti”, Belleten, C.XXXII, S.126, s.161-189.
- UZUNÇARŞILI, İsmail Hakkı (1968b). “Sivas ve Kayseri Hükümdarı Kadı Burhaneddin Ahmed”, Belleten, C.XXXII, S.126, s.191-245.
- ÜNAL, İ. Hakkı (2000). “Şehirlerin Faziletiyle İlgili Uydurma Hadisler ve Hayru’l-Buldan Risalesi”, Ankara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, C. 41, Ankara, s. 67–90.YENİTERZİ, Emine (2006). “Kadı Burhaneddin Divanında Sevgilinin Güzellik Unsurları İçin Kullanılan Dinî Benzetmeler”, Berceste, Aralık, yıl: 5, S.54, Kayseri, s.3-5.
- YENİTERZİ, Emine (2010). “Klasik Türk Şiirinde Ülke ve Şehirlerin Meşhur Özellikleri”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi The Journal of International Social Research Volume: 3, Issue: 15, Klâsik Türk Edebiyatının Kaynakları Özel Sayısı -Prof. Dr. Turgut KARABEY Armağanı-
- YONTAR, Hanefi (1995). Kadı Burhaneddin Divanının Tahlili, Basılmamış Doktora Tezi, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
- YÜCEL, Yaşar (1991). Anadolu Beylikleri Hakkında Araştırmalar II Kadı Burhâneddin Ahmed ve Devleti, Ankara.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Dilbilim |
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 20 Haziran 2018 |
| Gönderilme Tarihi | 9 Mayıs 2018 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018 Cilt: 2 Sayı: 1 |
Cited By
KLASİK TÜRK ŞİİRİNDE KİRMÂN ŞEHRİ VE ONUNLA İLGİLİ FARİSÎ BİR MECÂZ-I ÖRFÎ: ZÎRE BE-KİRMÂN
Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi
Abdulmuttalip İPEK
https://doi.org/10.21563/sutad.636697
LİSANS
TÜRKLAD'ın içeriği Creative Commons Atıf-Gayriticari 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır. E-ISSN: 2587-1293
Fırat Üniversitesi İnsani ve Sosyal Bilimler Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü – Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölümü, Rektörlük Yerleşkesi ELAZIĞ-TÜRKİYE / Telefon: +90 424 237 00 00 – 3525 / 3637; Belgeç: +90 424 233 00 62; elmek: uluturklad@gmail.com