Araştırma Makalesi
İleri yaşta palmiye (Washingtonia filifera) taşıma süreçlerine dair bir uygulama, İskenderun Teknik Üniversitesi örneği
Öz
Amaç: Peyzaj uygulamalarında bitki taşıma yöntemi kullanılarak yaratılmak istenen etki hızlı bir şekilde elde edilmektedir. Ancak yetişkin ağaç -çalıların sökülmesi, taşınması ve alana dikilmesi süreçlerinde, bitkilerin mevcut yaşam koşullarının değişmesi, uygun olmayan taşıma ve iklimsel koşullar nedeniyle ciddi bitki kayıpları yaşanmaktadır. Bu çalışma gerçekleştirilecek bitki taşıma uygulamalarında bitki ölüm oranlarının azaltılmasına katkı sağlamak amacıyla, transplantasyonu genç bitkilere göre daha zor olan ileri yaştaki palmiye (Washingtonia filifera) bitkilerinin taşınma, dikim yeri hazırlığı ve 2 yıllık gözlem sonuçlarını kapsamaktadır.
Materyal ve Yöntem: Araştırma İskenderun Teknik Üniversitesi kampüs bitkilendirme faaliyetleri kapsamında gerçekleştirilmiştir. Çalışma materyali olan ileri yaşta 32 adet ileri yaşta Washingtonia filifera bitkisi, çalışmadan 8 ay öncesinde taşıma işlemine maruz kalmış, bu çalışma kapsamında ise taşıma işleminin ardından 1 sene geçmemesine rağmen 2. kez taşıma işlemine maruz kalmışlardır. Uygulamada çıplak kök halinde taşıma yöntemi uygulanmıştır.
Araştırma Bulguları: Çalışma kapsamındaki uygulama 2018 yılı Şubat ayında gerçekleştirilmiştir. Bitkilerin dikim için uygunluğu, dikim yeri toprak yapısı ve iklimsel özellikleri, dikim zamanı faktörlerinden hiçbiri dikim için uygun koşulları sağlamamaktadır. Bu nedenle standart dikim süreçlerine ek uygulamalar gerçekleştirilmiştir. 75-125 cm olması gereken dikim yeri derinliği 500 cm olarak hazırlanmış ve dikim çukuru 50 cm yükseklikte, mil miktarı yüksek toprakla desteklenmiştir. Taşıma sırasında dallarının çürümemesi için kontakt fungusit ilaçlaması yapılmış, dikim yerine NP gübre çözeltisi ve hümik asit eklenmiş ve dikim sonrası bitkiler çelik halatlarla sabitlenmiştir. 2 yıllık gözlem sonrasında 32 bitkiden 25’i süreci sağlıklı şekilde tamamlamıştır.
Sonuç: Bitki transplantasyon süreçlerinde dikim için uygun koşullar sağlandığında dahi bitki kayıpları %30 ile %50’ye kadar çıkabilmektedir. Yapılan uygulamada bitki kaybı %22’dir. Bu süreçte taşınacak bitki türüyle ilgili literatürlerin ve taşıma deneyimlerinin araştırılması, taşınacak bitkilerin dikime uygunluğunun incelenmesi gerekmektedir. Bitkilerde oluşabilecek hastalıklara karşı ilaçlama ve budama işlemi yapılmalı, dikim yeri hazırlığında bitki türüne uygun derinlik ve çap oluşturulurken, toprak yapısı incelenerek gerekli gübre ve düzenleyiciler kullanılmalıdır. Bu çalışmada karşılaşılan en büyük zorluk olan bitki ve dikim zamanı seçimi uygulayıcıların zaman çizelgesine göre değil, bitkilerin sağlık durumu ve taşıma süreçleri için en uygun dönemler seçilerek planlanmalıdır.
Anahtar Kelimeler
Bitki taşıma Palmiye taşıma Washingtonia filifera Bitkilendirme
Teşekkür
Bu çalışma sürecinde, uygulama alanının bulunması, dikim yeri hazırlığının yapılması ve sonraki süreçte bakım hizmetlerinin yapılmasıyla ilgili İskenderun Teknik Üniversitesi’nin tüm imkânlarını bize sunan İskenderun Teknik Üniversitesi Kurucu Rektörü Sayın Prof. Dr. Türkay Dereli’ye, ağaçların bedelsiz olarak teminini sağlayan, araç ve personel desteğinde bulunan Hatay Büyükşehir Belediyesi Park, Bahçe ve Yeşil Alanlar Daire Başkanı Sayın Mustafa Dönmez’e, İskenderun Teknik Üniversitesi, Hatay Büyükşehir Belediyesi ve Sakarya Büyükşehir Belediyesi ekiplerinin birlikteliğini sağlayan İskenderun Teknik Üniversitesi eski Genel Sekreteri Sayın Yılmaz Çiğdem’e teşekkür ederiz.
Kaynakça
- Anonim, (2020). İskenderun havalimanı. https://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0skenderun_Havaliman%C4%B1 (Erişim tarihi: 12.06.2020).
- American National Standard Institute, (2012). ANSI A300 (Part 6)-2005 American national standards for tree care operations - Tree, shrub, and other woody plant management - Standard practices (Planting and transplanting). Tree Care Industry Association, Inc.
- Arslan, M. (2017). Kent ağaçları ve koruma yaklaşımları. Plant Bitkisel Tasarım Dergisi. https://www.plantdergisi.com/prof-dr-mukerrem-arslan/plant-dergisi-kent-agaclari-ve-koruma-yaklasimlari.html (Erişim tarihi: 07.07.2020).
- Ay, F. (2015). Hümik asit ve hümik asit kaynaklarının jeolojik ve ekonomik önemi. Cumhuriyet Üniversitesi Fen Fakültesi Fen Bilimleri Dergisi (CFD), 36(1), Sayfa: 28-51. ISSN: 1300-1949.
- Bainbridge, D., Tiszler, J., Macaller, R. ve Allen, M. F. (2001). Irrigation and mulch effects on desert shrub transplant establishment. Native Plant Journal, 2(1), Sayfa: 1-5, DOI: 10.3368/npj.2.1.25.
- Conkbayır, C. (2015). Ağaç taşıma mümkün mü? http://www.yeniduzen.com/agac-tasima-mumkun-mu-47686h.htm (Erişim tarihi: 04.06.2020).
- Çakır, M., Ezenci, B. ve Topay, M. (2017). Bitkisel tasarımın kent makroformuna katkısı. Plant Bitkisel Tasarım Dergisi. https://www.plantdergisi.com/mert-cakir/bitkisel-tasarimin-kent-makro-102ormuna-katkisi.html (Erişim tarihi: 24.07.2020).
- Çorbacı, Ö. L. ve Ertekin, M. (2012). Private plantation techniques. Landscape planning, Sayfa: 319-352. Yayıncı: Intech Open.
- Demirtaş, A. (2013). Toplumu yanıltmada usta’ca yapılan ağaç dikme taşıma işleri. http://www.anafikir.gen.tr/toplumu-yaniltmada-usta-ca-yapilan-agac-dikme-tasima-isleri-ahmet-demirtas/ (Erişim tarihi: 24.06.2020).
- Esener, R. (2020). Palmiye Dikimi. http://www.palmiyemerkezi.com/palmiyelerhak.htm (Erişim tarihi: 14.07.2020).
- Etemadi, N., Nezhad, R.M., Zamani, N. ve Majidi, M. M. (2013). Effect of transplanting date and harvest method on growth and survival of three urban tree species in an arid climate. Arboriculture & Urban Forestry, 39(5), Sayfa: 211-217.
- Gilman, E.F. ve Watson, D.G. (1994). Washingtonia filifera desert palm. https://hort.ifas.ufl.edu/database/documents/pdf/tree_fact_sheets/wasfila.pdf (Erişim tarihi: 02.06.2020).
- Development Bureau. (2014). Guidelines on tree transplanting. Greening, landscape and tree management section. The Government of the Hong Kong Special Administrative Region. https://www.greening.gov.hk/filemanager/content/pdf/tree_care/Guidelines_on_Tree_Transplanting_e.pdf (Erişim tarihi: 08.07.2020).
- Harris, R.W. 1983. Arboriculture: Care of trees, shrubs and vines in the landscape, Prentice – Hall, Inc. Englewood, Cliffs, N.J.
- Harris, R.W., Clark, J.R. ve Matheny, N.P. (2004). Arboriculture: Integrated management of landscape trees, shrubs, and vines (4th ed.). Prentice Hall. Upper Saddle River, NJ.
- Harris, R. (1998). Irrigation of newly planted street trees. The landscape below ground II: Proceedings of an international workshop on tree root development in urban soils, Champaign, IL., USA, International Society of Arboriculture.
- Harris, J.R. ve Gilman, E.F. (1991) Production method affects growth and root regeneration of Leyland cypress, Laurel oak and Slash pine. Journal of Arboriculture 17(3), 64–69.
- Hiron, A.D. ve Percival, G.C. (2012). Fundamentals of tree establishment: A review. pp. 51–62. In: Trees, people and the built environment. Proc. of conference on urban trees research. Edgbaston, Birmingham, UK.
- Hodel, D.R., Pittenger, D.R. ve Downer, A.J. (2005). Palm root growth and implications for transplanting. Journal of Arboriculture 31(4), Sayfa:171-181.
- Kısakürek, Ş. ve Bayazıt, E. (2018). Kahramanmaraş kenti örneğinde kent kimliği ve donatı elemanları. Turkish Journal of Forest Science 2(1): Sayfa: 49-59. https://doi.org/10.32328/turkjforsci.408372
- Kim, H. (1988). Green world. Green grower publishing company, Moreno Valley, USA.
- Meerow, A.W. ve Broschat, T.K. (1997). Transplanting palms. Institute of Food and Agricultural Sciences, University of Florida. http://www.floridaplants.com/Reprints/transplanting.pdf (Erişim tarihi:12.05.2020).
- Morton Arboretum, (2020). Planting and transplanting trees and shrubs. https://www.mortonarb.org/trees-plants/tree-and-plant-advice/horticulture-care/planting-and-transplanting-trees-and-shrubs. (Erişim tarihi:08.08.2020).
- Pryor, M. ve Watson, G. (2016). Mature tree transplanting: Science supports best management. The International Journal of Urban Forestry, Volume 38, Issue:1.
- Richardson-Calfee, L.E., Harris, R.J. ve Fanelli, J.K. (2004). Seasonal effects of transplanting on Northern Red Oak and Willow Oak. Journal of Environmental Horticulture 22, 75–79.
- Sağlam, M. A. (2013). Ağaç transplantasyonu, http://www.avrupaparkbahceler.com/makale.php?baslik=agac-transplantasyonu& no=12. (Erişim tarihi:14.07.2020).
- Sağlık, A., Kelkit, A., Temiz, M., Sağlık, E. ve Bayrak, M. İ. (2019). Millet bahçesi kavramı: Kahramanmaraş ili örneği. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Ek-1 Özel Sayı, Sayfa:11-30, ISSN: 1302-6879, Van.
- Tattar, T. (1998). Large tree transplanting, Landscape Management, Sayfa: 40-43. https://archive.lib.msu.edu/tic/wetrt/article/1998sep40.pdf (Erişim tarihi: 14.07.2020).
- Watson, G. (1996). Tree transplanting and establishment. Arnoldia, 56(4), 11-16. http://www.jstor.org/stable/42954498 (Erişim tarihi: 08.06.2020).
The Application of Fully-Grown Palm (Washingtonıa filifera) Transport Processes, Iskenderun Technical University Example
Öz
Objective: The desired effect in landscape applications is ensured quickly with the plant transport process. However, in the processes of dismantling, transporting and planting adult tree-bushes, serious plant losses occur due to changes in the current living conditions, improper transportation and climatic conditions. This study includes the results of transportation, planting site preparation and 2-year observation results of older palm (Washingtonia filifera) plants, whose transplantation is more difficult than young plants in order to contribute to the reduction of plant mortality rates in plant transportation applications.
Materials and Methods: The research was carried out within the scope of Iskenderun Technical University campus planting activities. The study material consists of 32 elderly Washingtonia filifera plants, which were exposed to transportation process 8 months before the study. Within the scope of this study, they were exposed to the transportation process for the second time, although it did not exceed 1 year after the transportation process. Bare root carrying method has been applied in practice.
Results: The application within the scope of the study was carried out in February 2018. None of the factors such as suitability of plants for planting, planting soil structure and climatic characteristics, planting time provide suitable conditions for planting. For this reason, additional applications to standard sewing processes have been implemented. The planting site depth, which should be 75-125 cm, was prepared as 500 cm and the planting pit was supported by 50 cm high soil with a high amount of shaft. Contact fungicide was sprayed to prevent rotting of the branches during transportation, NP fertilizer solution and humic acid were added to the planting site and the plants were fixed with steel ropes after planting. After 2 years of observation, 25 out of 32 plants have completed the process in a healthy way.
Conclusion: Even when suitable conditions are provided for planting in plant transplantation processes, plant losses can increase up to 30% to 50%. Plant loss is 22% in this application. In this process, it is necessary to investigate the literature and transportation experiences about the plant types to examine the suitability of the plants to be transported for planting. Pesticide and pruning should be done against the diseases that may occur in the plants, the depth and diameter suitable for the plant type should be created in the planting site preparation, the soil structure should be examined and the necessary fertilizers and regulators should be used. The biggest challenge encountered in this study, the selection of plant and planting time, should be planned by choosing the most appropriate periods for the health of the plants and transportation processes, not according to the time schedule of the practitioners.
Anahtar Kelimeler
Plant transport Palm transport Planting Washingtonia filifera
Kaynakça
- Anonim, (2020). İskenderun havalimanı. https://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0skenderun_Havaliman%C4%B1 (Erişim tarihi: 12.06.2020).
- American National Standard Institute, (2012). ANSI A300 (Part 6)-2005 American national standards for tree care operations - Tree, shrub, and other woody plant management - Standard practices (Planting and transplanting). Tree Care Industry Association, Inc.
- Arslan, M. (2017). Kent ağaçları ve koruma yaklaşımları. Plant Bitkisel Tasarım Dergisi. https://www.plantdergisi.com/prof-dr-mukerrem-arslan/plant-dergisi-kent-agaclari-ve-koruma-yaklasimlari.html (Erişim tarihi: 07.07.2020).
- Ay, F. (2015). Hümik asit ve hümik asit kaynaklarının jeolojik ve ekonomik önemi. Cumhuriyet Üniversitesi Fen Fakültesi Fen Bilimleri Dergisi (CFD), 36(1), Sayfa: 28-51. ISSN: 1300-1949.
- Bainbridge, D., Tiszler, J., Macaller, R. ve Allen, M. F. (2001). Irrigation and mulch effects on desert shrub transplant establishment. Native Plant Journal, 2(1), Sayfa: 1-5, DOI: 10.3368/npj.2.1.25.
- Conkbayır, C. (2015). Ağaç taşıma mümkün mü? http://www.yeniduzen.com/agac-tasima-mumkun-mu-47686h.htm (Erişim tarihi: 04.06.2020).
- Çakır, M., Ezenci, B. ve Topay, M. (2017). Bitkisel tasarımın kent makroformuna katkısı. Plant Bitkisel Tasarım Dergisi. https://www.plantdergisi.com/mert-cakir/bitkisel-tasarimin-kent-makro-102ormuna-katkisi.html (Erişim tarihi: 24.07.2020).
- Çorbacı, Ö. L. ve Ertekin, M. (2012). Private plantation techniques. Landscape planning, Sayfa: 319-352. Yayıncı: Intech Open.
- Demirtaş, A. (2013). Toplumu yanıltmada usta’ca yapılan ağaç dikme taşıma işleri. http://www.anafikir.gen.tr/toplumu-yaniltmada-usta-ca-yapilan-agac-dikme-tasima-isleri-ahmet-demirtas/ (Erişim tarihi: 24.06.2020).
- Esener, R. (2020). Palmiye Dikimi. http://www.palmiyemerkezi.com/palmiyelerhak.htm (Erişim tarihi: 14.07.2020).
- Etemadi, N., Nezhad, R.M., Zamani, N. ve Majidi, M. M. (2013). Effect of transplanting date and harvest method on growth and survival of three urban tree species in an arid climate. Arboriculture & Urban Forestry, 39(5), Sayfa: 211-217.
- Gilman, E.F. ve Watson, D.G. (1994). Washingtonia filifera desert palm. https://hort.ifas.ufl.edu/database/documents/pdf/tree_fact_sheets/wasfila.pdf (Erişim tarihi: 02.06.2020).
- Development Bureau. (2014). Guidelines on tree transplanting. Greening, landscape and tree management section. The Government of the Hong Kong Special Administrative Region. https://www.greening.gov.hk/filemanager/content/pdf/tree_care/Guidelines_on_Tree_Transplanting_e.pdf (Erişim tarihi: 08.07.2020).
- Harris, R.W. 1983. Arboriculture: Care of trees, shrubs and vines in the landscape, Prentice – Hall, Inc. Englewood, Cliffs, N.J.
- Harris, R.W., Clark, J.R. ve Matheny, N.P. (2004). Arboriculture: Integrated management of landscape trees, shrubs, and vines (4th ed.). Prentice Hall. Upper Saddle River, NJ.
- Harris, R. (1998). Irrigation of newly planted street trees. The landscape below ground II: Proceedings of an international workshop on tree root development in urban soils, Champaign, IL., USA, International Society of Arboriculture.
- Harris, J.R. ve Gilman, E.F. (1991) Production method affects growth and root regeneration of Leyland cypress, Laurel oak and Slash pine. Journal of Arboriculture 17(3), 64–69.
- Hiron, A.D. ve Percival, G.C. (2012). Fundamentals of tree establishment: A review. pp. 51–62. In: Trees, people and the built environment. Proc. of conference on urban trees research. Edgbaston, Birmingham, UK.
- Hodel, D.R., Pittenger, D.R. ve Downer, A.J. (2005). Palm root growth and implications for transplanting. Journal of Arboriculture 31(4), Sayfa:171-181.
- Kısakürek, Ş. ve Bayazıt, E. (2018). Kahramanmaraş kenti örneğinde kent kimliği ve donatı elemanları. Turkish Journal of Forest Science 2(1): Sayfa: 49-59. https://doi.org/10.32328/turkjforsci.408372
- Kim, H. (1988). Green world. Green grower publishing company, Moreno Valley, USA.
- Meerow, A.W. ve Broschat, T.K. (1997). Transplanting palms. Institute of Food and Agricultural Sciences, University of Florida. http://www.floridaplants.com/Reprints/transplanting.pdf (Erişim tarihi:12.05.2020).
- Morton Arboretum, (2020). Planting and transplanting trees and shrubs. https://www.mortonarb.org/trees-plants/tree-and-plant-advice/horticulture-care/planting-and-transplanting-trees-and-shrubs. (Erişim tarihi:08.08.2020).
- Pryor, M. ve Watson, G. (2016). Mature tree transplanting: Science supports best management. The International Journal of Urban Forestry, Volume 38, Issue:1.
- Richardson-Calfee, L.E., Harris, R.J. ve Fanelli, J.K. (2004). Seasonal effects of transplanting on Northern Red Oak and Willow Oak. Journal of Environmental Horticulture 22, 75–79.
- Sağlam, M. A. (2013). Ağaç transplantasyonu, http://www.avrupaparkbahceler.com/makale.php?baslik=agac-transplantasyonu& no=12. (Erişim tarihi:14.07.2020).
- Sağlık, A., Kelkit, A., Temiz, M., Sağlık, E. ve Bayrak, M. İ. (2019). Millet bahçesi kavramı: Kahramanmaraş ili örneği. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Ek-1 Özel Sayı, Sayfa:11-30, ISSN: 1302-6879, Van.
- Tattar, T. (1998). Large tree transplanting, Landscape Management, Sayfa: 40-43. https://archive.lib.msu.edu/tic/wetrt/article/1998sep40.pdf (Erişim tarihi: 14.07.2020).
- Watson, G. (1996). Tree transplanting and establishment. Arnoldia, 56(4), 11-16. http://www.jstor.org/stable/42954498 (Erişim tarihi: 08.06.2020).
Toplam 29 adet kaynakça vardır.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Ziraat Mühendisliği (Diğer) |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 24 Haziran 2021 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 Cilt: 10 Sayı: 1 |
