تحقیقات مهندسی صنایع غذایی

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

به‌گزینی برنامة تک‌آبیاری و تاریخ کاشت برای جو در شرایط دیم مراغه و تخمین تابع تولید

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو هیات علمی (استادیار پژوهش) بخش تحقیقات فنی و مهندسی مرکز تحقیقات کشاورزی استان سمنان (شاهرود)

چکیده

به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت و سطوح تک­آبیاری بر عملکرد دو رقم جو دیم، تحقیقی بر پایة طرح بلوک‌های کامل تصادفی و به صورت اسپلیت اسپلیت پلات در سه تکرار و به مدت دو سال زراعی (85–1383) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم، مراغه به اجرا در­آمد.  سه تاریخ کاشت (کرت اصلی) و پنج مدیریت تخصیص تک­آبیاری (کرت فرعی) برای دو رقم جو (کرت فرعی فرعی) بررسی شد.  عملکرد دانه، کاه و کلش و عملکرد زیست توده در شرایط گزاره‌‌های مختلف تک‌آبیاری برای ارقام جو دیم بررسی شد.  تابع تولید جو در شرایط کل آب کاربردی (مجموع بارش و آب آبیاری) برآورد شد.  هر چند رابطة آب کاربردی – عملکرد یک رابطة خطی است اما تفاوت اثربخشی زمان تخصیص و کاربرد آب آبیاری را بیان می‌کند.  بر اساس نتایج این تحقیق و با در نظر گرفتن تاثیر شاخص روز- درجه رشد با اعمال آبیاری محدود پاییزه و نیز تغییرات عملکرد دانه و کاه و کلش، نشان داده شد که مناسب‌‌ترین برنامة آبیاری محدود ارقام جو دیم شامل: تک‌‌آبیاری زمان کاشت و یک آبیاری حداقل در طول دورة ظهور سنبله تا گل‌دهی به عنوان برنامة آبیاری بهاره برای ارقام جو دیم است.  اثربخشی تک‌آبیاری زمان کاشت در استقرار گیاه، جلو افتادن دورة رشد، پنجه‌زنی گیاه و کاهش اثر خسارت سرما، زودرسی و بهبود اجزای عملکرد و عملکرد محصول است.  میزان افزایش عملکرد در این شرایط (میانگین 3794 کیلوگرم در هکتار) افزون بر سه برابر شرایط دیم (میانگین 1170 کیلوگرم در هکتار) است.  افزایش عملکرد ناشی از تک‌آبیاری بهاره نسبت به شرایط دیم، بیش از 1000 کیلوگرم در هکتار است و این افزایش عملکرد ناشی از بهبود ظرفیت آب خاک در فاز زایشی و بهبود اجزای عملکرد (خصوصاً وزن هزار دانه) است.  بنابراین وقتی که حد بهینه تک‌آبیاری با مدیریت مناسب زراعی ترکیب شود، عملکرد جو به طور چشمگیر افزایش می‌یابد. 
 

عنوان مقاله [English]

Single Irrigation and Sowing Date for Rainfed Barley in Maragheh Region and Estimation of Production Functions

چکیده [English]

This study investigated the effect of sowing date and limited water allocation management for single irrigation on the grain yield of rainfed barley. The experiment was a split-split plot arranged in a randomized complete block design with three replications from 2004 to 2006 at the main station of the Dryland Agricultural Research Institute at Maragheh. The treatments comprised three sowing dates (early, normal, late) and Yesevi-93 (Abidar), and Dayton (URB79-7) barley varieties. The single irrigation allocations tested were rainfed, planting time irrigation (50 mm and 100 mm), and spring irrigation (50% and 100% depletion of available water). Grain, straw and biomass yields were measured. Barley production function was estimated for total water used (sum of precipitation and irrigation water). Generally, there was a linear function between water use and yield and the effectiveness of the amount and time water allocation was evident. Results showed that single irrigation at planting time and limited single irrigation (50% depletion of available water at root zone) at spring time (during heading to flowering stage) had significant effects on yield and water use efficiency. The average grain yield for single irrigation at planting time (3794 kg.ha-1) was about 300% more than the average for rainfed (1170 kg.ha-1). Single irrigation at planting time caused early crop establishment for autumn and relatively early maturity, which reduced the growing period. The grain yield for spring single irrigation was about 1000 kg.ha-1 more than the average rainfed condition. Spring single irrigation improved soil water content and increased yield and yield components (especially thousand kernel wt.). Thus, wheat production can be substantially and consistently increased under cooperative management of limited single irrigation and agronomic management.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Single irrigation
  • Spring single irrigation
  • Water allocation
  • yield
مراجع
Adary, A., Hachum, A., Oweis, T. and Pala, M. 2002. Wheat productivity under supplemental irrigation in northern Iraq. On-Farm Water Husbandry Research Report Series. No. 2. ICARDA. Aleppo. Syria.
Aggarwal, P. K. and Karla, N. 1994. Analyzing the limitations set by climatic factors, genotype, and water and nitrogen availability on productivity of water: II. Climatically potential yields and management strategies. Field Crops Res. 38, 93-103.
Anderson, W. K. 1985. Differences in response of winter cereal varieties to applied nitrogen in the field: I. some factors affecting the variability of response between sites and seasons. Field Crops Res. 11, 363-367.
Anon, 1989. Farm Resource Management Program Annual Report for 1989. ICARDA. Aleppo. Syria.
Anon. 2007. Agro-Statistical. Jihed-E-Agriculture. Iran. (in Farsi)
Anon. 2010. Aqua Crop-the FAO crop model to simulate yield response to water. FAO. Ver. 3.1.
Ansari, Y. 1999. Study yield of advanced lines of rainfed barley under on farm condition. Research Report. Dryland Agric. Res. Inst. (DARI). Iran. (in Farsi)
Asadi, H., Neishaboori, M. R. and Siadat, H. 2003. Evaluating the wheat response factor to water (Ky) in different growth stages in Karaj. Iranian. J. Agric. Sci. 34(3): 579-586. (in Farsi).
Azim-Zadeh, S. M. 2005. Effects of different levels of nitrogen and supplemental irrigation on barley at north of Khorasan. Research Report. Dryland Agric. Res. Inst. (DARI). Iran. No. 84/10138. (in Farsi)
Batten, G. H. and Khan, M. A. 1987. Effect of time of sowing on grain yield, nutrient uptake of wheats with contrasting phenology. Australian J. Agric. Res. 27, 881-887.
Caliandro, A. and Boari, F. 1992. Supplementary irrigation in arid and semi-arid regions. International Conference on Supplementary Irrigation and Drought Water Management. Sep. 27–Oct. 2. Vol. 1. Valenzano-Bari. Italy.
French, R. J. and Schultz, T. E. 1984. Water use efficiency of wheat in a Mediterranean-type environment: I. The relation between yield, water use and climate. Australian J. Agric. Res. 35, 743-764.
Guy, S. O., Tablas–Romero, H., and Heikkinen, M. K. 1995. Agronomic responses of winter wheat cultivars to management systems. J. of Prod. Agric. 8, 529-535.
Haghighati-Maleki, A. 1998. Study effect of supplemental irrigation and nitrogen on yield of barley. Research Report. Dryland Agric. Res. Inst. (DARI). . Iran. (in Farsi)
Hamdy, A., Sardo, V. and Farrag-Ghanem, K.A. 2005. Saline water in supplemental irrigation of wheat and barley under rainfed agriculture. Agric. Water Manag.. 78, 122–127.
Mayer, A. M. and Poljakoff-Mayber, A. 1975. The Germination of Seeds. 2nd Ed. Pergmon Press. Elmsford, N.Y. The Mac-Millan Company. New York.
Noormand-Moayed, F. 2000. Study and comparison yield of international winter and facultative barley under rainfed condition. Research Report. Dryland Agric. Res. Instit. (DARI). .Iran. (in Farsi)
O’Leary, G. J., Connor, D. J. and White, D. H. 1985. Effect of sowing time on growth, yield and water use of rainfed wheat in the Winmera, Vic. Australian J. Agric. Res. 36, 187-196.
Ojeda-Bustamante, W., Sifuentes-Ibarra, E., Nack, D. and Carrillo, M. 2004. Generalization of irrigation scheduling parameters using the growing degree day’s concept: application to a potato crop. J. Irrig. and Drain. 53, 251-261
Oweis, T., Pala, M. and Ryan, J. 1998. Stabilizing rainfed wheat yields with supplemental irrigation and nitrogen in a Mediterranean Climate. Agro. J. 90, 672-681.
Oweis, T., Salkini, A., Zhang, H., Ilbeyi, A., Hustun, H., Dernek, Z. and Erdem, G. 2001. Supplemental irrigation potential for wheat in the central Anatolian plateau of Turkey. ICARDA.
Photiades, L. and Hadjichristodoulou, A. 1984. Sowing date, sowing depth, seed rate and row spacing on wheat and barley under dryland conditions. Field Crops Res. 9, 151-162.
Stapper, M. and Harris, H. C. 1989. Assessing the productivity of wheat genotype in a Mediterranean climate, using a crop-simulation model. Field Crops Res. 20, 129-152.
Studer, C. and Erskine, W. 1999. Integrating germplasm improvement and agricultural management to achieve more efficient water use in dry area crop production. International Conference on Water Resource Conversation and Management in Dry Areas. Dec. 3-6. Amman. Jordan.
Tavakoli, A. R., Belson, W. and Ferri, F. 2000. Impacts of supplemental irrigation on advanced lines of wheat. Research Report. Dryland Agric. Res. Instit. (DARI). Maragheh. Iran. (in Farsi)
Tallie, A. A. 2005. Response of rainfed barley (Sararood 1) to supplemental irrigation and nitrogen (on-farm). Research Report. Dryland Agric. Res. Instit. (DARI). Iran. (in Farsi)
Tavakoli, A. R. and Oweis, T. 2004. The role of supplemental irrigation and nitrogen in producing bread wheat in the highlands of Iran. Agric. Water Manag. 65, 225-236.
Tavakoli, A. R. 2007. Determining Optimal Planting Date and Single Irrigation Management for Barley Varieties at Rainfed Condition. Research Report. Dryland Agric. Res. Instit. (DARI). Maragheh. Iran. (in Farsi)
Tavakoli, A. R., Oweis, T., Ashrafi, Sh., Asadi, H., Siadat, H. and Liaghat, A. 2010a. Improving rainwater productivity with supplemental irrigation in upper Karkheh river basin of Iran. ICARDA. Aleppo. Syria.
Tavakoli, A. R. and Liaghat, A. 2010b. Optimization of Single Irrigation and Sowing Date for Rainfed Wheat Varieties under Dryland Condition. J. Water and Soil Res. 41(2): 179-188. (in Farsi)
Tavakoli, A. R., Oweis, T., Ferri, F., Haghighati, A., Belson, V., Pala, M., Siadat, H. and Ketata, H. 2005. Supplemental Irrigation in Iran: Increasing and Stabilizing Wheat Yield in Rainfed Highlands. On-Farm Water Husbandry Research Report Series. No. 5. ICARDA.
Turner, N. C. and Nicolas, M. E. 1987. Drought resistance of wheat for light textured soils in a Mediterranean climate. In: Srivastava, J.P., Accevedo, E. and Varma, S. (Eds.). Drought tolerance in winter cereals. Chichester. UK.
تحقیقات مهندسی صنایع غذایی
دوره 13، شماره 2 - شماره پیاپی 2
شهریور 1391
صفحه 39-56
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار