Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

The Effect of Toxic Leadership on the Burnout Levels of Employee

Yıl 2019, Cilt: 7 Sayı: 1, 211 - 219, 03.02.2019
https://doi.org/10.18506/anemon.422109

Öz

Leadership
is crucial for realizing the objectives of businesses. The behaviors of the
leaders are influential on the employees. One of the most important of these
effects is on the burnout levels of employees. In the research conducted,
positive types of leadership are generally considered and there is a strong
relationship between leadership style and burnout level of employees. In this
research, the relationship between Toxic Leadership and Burnout is considered.
241 blue-collar employees working in three textile firms operating in the
province of Denizli were included in the survey The collected data were tested
according to the structural equation model with SPSS and Lisrel programs. According
to this study, there is a positive and significant relationship between bad
acting leader and autocratic leader sub-dimensions and burnout perceptions that
toxic leadership is directly related to behavior style. According to this,
burnout levels are also rising if they perceive to a high level that employees'
leaders behave badly and autocratically. There was no correlation between other
toxic leadership sub-dimensions and employees’ burnout.   

Kaynakça

  • Arı, G.- Bal, E. (2008). Tükenmişlik Kavramı: Birey ve Örgütler Açısından Önemi. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(1), 136-138.
  • Ashforth, B. (1994). Petty tyranny in organizations. Human relations, 47(7), 755-778.
  • Avşaroğlu, S., Deniz, M. E., & Kahraman, A. (2005). Teknik öğretmenlerde yaşam doyumu iş doyumu ve mesleki tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (14), 115-129.
  • Ay, F. A., & Filizöz, B. (2011). A Research On The Relatıonshps Between Mobbıng And Burnout In Organızatıons. Social Sciences, 6(2), 229-241.
  • Çetin, F., Basim, H. N., & Aydogan, O. (2011). Örgütsel Bagliligin Tükenmislik Ile Iliskisi: Ögretmenler Üzerine Bir Arastirma. Selcuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (25), 61.
  • Çetinkaya, H. (2017). Okul yöneticilerinin toksik (zehirli) liderlik davranışları ile öğretmenlerin tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişki. Yüksek Lisans Tezi. Denizli: Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Çimen, M., & Ergin, C. (2001). Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Personelinin Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi. Gülhane Tıp Dergisi, 43(2), 169-176. Dolgun, U. (2005). Çalışma Yaşamında Gözetim. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, (49), 507-539.
  • Durna, U. (2004). Stres, A ve B tipi kişilik yapısı ve bunlar arasındaki ilişki üzerine bir araştırma. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(1), 191-206.
  • Freudenberger, H. J. (1974). Staff burn‐out. Journal of social issues, 30(1), 159-165.
  • Glad, B. (2002). Why tyrants go too far: Malignant narcissism and absolute power. Political Psychology, 23(1), 1-2.
  • Goldman, A. (2006). High Toxicity Leadership: Borderline Personality Disorder and The Dysfunctional Organization. Journal of Managerial Psychology, 21(8), 733-746.
  • Güldü, Ö. ve Esentürk Aksu, N. (2016). Yıkıcı Liderlik Algısı ve Mesleki Tükenmişlik Arasındaki İlişkide Olumsuz Duygu-Durumun Aracı Rolü, Çalışma İlişkileri Dergisi, 7(2), 91-113.
  • İzgüden, D.-Eroymak S.-Erdem, R. (2016). Leadership To Be Toxic Behavior In Health Institutions: Example of A University Hospital. Balkan Journal of Social Sciences. Aralık, 262-276.
  • Jackson, S. E., Schwab, R. L., & Schuler, R. S. (1986). Toward an understanding of the burnout phenomenon. Journal of applied psychology, 71(4), 630.
  • Johansen, R.B. ve Platek, T. A. (2017). Running Head: Destructive Leader Behavior In The Norwegian Armed Forces. Arts and Social Sciences Journal, 8(2), 1-7.
  • Kalia, M. (2002). Assessing The Economic Impact of Stress-The Modern Day Hidden Epidemic. Metabolism, 51(6), 49-53.
  • Karacaoğlu, K., & Çetin, İ. (2015). İş Yükü Ve Rol Belirsizliğinin Çalışanların Tükenmişlik Düzeyleri Üzerine Etkisi: Afad Örneği. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 5(1), 46-69.
  • Karahan, Ş., & Balat, G. U. (2011). Özel Eğitim Okullarında Çalışan Eğitimcilerin Öz-Yeterlik Algılarının ve Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(29), 1-14.
  • Kaşlı, M. (2009). Otel İşletmelerinde İş Görenlerin Kişilik Özellikleri, Lider-Üye Etkileşimi ve Tükenmişlik İlişkisinin İncelenmesi. Doktora Tezi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Kaya, U. & Özhan, Ç. (2012). Duygusal Emek ve Tükenmişlik İlişkisi: Turist Rehberleri Üzerine Bir Araştırma. Çalışma İlişkileri Dergisi, 3(2), 109-130.
  • Kellerman, B. (2004). Bad leadership: What it is, how it happens, why it matters. Boston: Harvard Business Press.
  • Kırbaç, M. (2013). Eğitim Örgütlerinde Toksik Liderlik, Yüksek Lisans Tezi, Malatya: İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Koçel,T. (2015). İşletme Yöneticiliği. 16.Baskı, İstanbul: Beta Yayınları.
  • Lipman-Blumen, J. (2005). Toxic leadership: When grand illusions masquerade as noble visions. Leader to Leader, 2005(36), 29-36.
  • Maslach, C. (2003). Job burnout: New directions in research and intervention. Current directions in psychological science, 12(5), 189-192.
  • Maslach, C., & Jackson, S. E. (1981). The measurement of experienced burnout. Journal of organizational behavior, 2(2), 99-113.
  • McCormack, N., & Cotter, C. (2013). Managing burnout in the workplace: A guide for information professionals. Elsevier.
  • McCulloch, A. (2016). Toxic Work Environments. Doctoral dissertation, Ottawa: Carleton University.
  • Negruti, A., Hristova, P., & Larsen, K. S. (2015). Positive Organizational Psychology: Advances in Creating Improved Workplaces and Employee Well-Being. Kassel University Press GmbH..
  • Özer, Ö., Ugurluoglu, Ö., Kahraman, G., & Avci, K. (2017). A Study on Toxic Leadership Perceptions of Healthcare Workers. Global Business and Management Research, 9(1), 12.
  • Özler, D. E. (2015). Örgütsel davranışta güncel konular. İstanbul: Ekin Basım Yayın Dağıtım.
  • Padilla, A., Hogan, R., & Kaiser, R. B. (2007). The toxic triangle: Destructive leaders, susceptible followers, and conducive environments. The Leadership Quarterly, 18(3), 176-194.
  • Malach-Pines, A. (2005). The burnout measure, short version. International Journal of Stress Management, 12(1), 78.
  • Polatçı, S. (2007). Tükenmişlik Sendromu Ve Tükenmişlik Sendromuna Etki Eden Faktörler: Gaziosmanpaşa Üniversitesi Akademik Personeli Üzerinde Bir Analiz, Yüksek Lisans Tezi. Tokat: Gaziosmanpaşa Üniversitesi.
  • Reyhanoğlu, M., & Akın, Ö. (2016). Toksik Liderlik Örgütsel Sağlığı Olumsuz Yönde Tetikler mi?. İnsan Ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 5(3), 442-459.Schmidt, A. A. (2008). Development and validation of the toxic leadership scale. Master Thesis. University of Maryland, College Park.
  • Şeşen, H. (2010). Adalet Algısının Tükenmişliğe Etkisi: İş Tatmininin Aracı Değişken Rolünün Yapısal Eşitlik Modeli İle Testi. Savunma Bilimleri Dergisi, 9(2), 67-90.Tepper, B. J. (2000). Consequences of abusive supervision. Academy of management journal, 43(2), 178-190.
  • Tümkaya, S., Sabahattin, Ç. A. M., & Çavuşoğlu, I. (2009). Tükenmişlik Ölçeği Kısa Versiyonu’nun Türkçe’ye Uyarlama Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(1), 387-398.
  • Vreja, L. O., Balan, S., & Bosca, L. C. (2016). Toxic Leadership. An Evolutionary Perspective. Proceedings of the Internatıonal Management Conference, 10(1), 539-547.
  • Whicker, M. L. (1996). Toxic leaders: When organizations go bad. Praeger Publishers.
  • Yılmaz, A., & Ekici, S. (2006). Örgütsel yaşamda kamu çalışanlarının örgütsel stres kaynakları üzerine bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(1), 31-58.

Toksik Liderliğin Çalışanların Tükenmişlik Düzeylerine Etkisi

Yıl 2019, Cilt: 7 Sayı: 1, 211 - 219, 03.02.2019
https://doi.org/10.18506/anemon.422109

Öz

Liderlik,
işletmelerin amaçlarını gerçekleştirmek için oldukça önemlidir. Liderlerin
sergiledikleri davranışlar çalışanlar üzerinde etkili olmaktadır. Bu etkilerden
en önemlilerinden birisi de çalışanların tükenmişlik düzeyleri üzerinde
olmaktadır. Yapılan araştırmalarda, genellikle liderliğin olumlu türleri ele
alınmış ve liderlik tarzıyla çalışanların tükenmişlik düzeyi arasında güçlü
ilişkilerin olduğu belirtilmektedir. Bu araştırma da ise, olumsuz etkilere
sebep olan Toksik Liderlik ile Tükenmişlik arasındaki ilişki ele alınmaktadır.
Araştırmaya Denizli ilinde faaliyet gösteren üç tekstil firmasında çalışan 241
mavi yakalı çalışan dâhil edilmiştir. Toplanan veriler, SPSS ve Lisrel paket
programlarıyla yapısal eşitlik modeline göre test edilmiştir. Toksik liderliğin
doğrudan davranış tarzıyla ilgili olduğu değerlendirilen kötü davranan lider ve
otokratik liderlik boyutu ile tükenmişlik algıları arasında ilişki bulunmuştur.
Buna göre, çalışanların liderlerinin kötü davrandığını ve otokratik tarzda
yönetim sergilediğini yüksek düzeyde algılamaları durumunda tükenmişlik
düzeyleri de yükselmektedir. Kişilik özelliği olarak değerlendirilebilecek
diğer toksik liderlik boyutları ile çalışanların tükenmişlik düzeyleri arasında
ilişki bulunamamıştır.

Kaynakça

  • Arı, G.- Bal, E. (2008). Tükenmişlik Kavramı: Birey ve Örgütler Açısından Önemi. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(1), 136-138.
  • Ashforth, B. (1994). Petty tyranny in organizations. Human relations, 47(7), 755-778.
  • Avşaroğlu, S., Deniz, M. E., & Kahraman, A. (2005). Teknik öğretmenlerde yaşam doyumu iş doyumu ve mesleki tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (14), 115-129.
  • Ay, F. A., & Filizöz, B. (2011). A Research On The Relatıonshps Between Mobbıng And Burnout In Organızatıons. Social Sciences, 6(2), 229-241.
  • Çetin, F., Basim, H. N., & Aydogan, O. (2011). Örgütsel Bagliligin Tükenmislik Ile Iliskisi: Ögretmenler Üzerine Bir Arastirma. Selcuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (25), 61.
  • Çetinkaya, H. (2017). Okul yöneticilerinin toksik (zehirli) liderlik davranışları ile öğretmenlerin tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişki. Yüksek Lisans Tezi. Denizli: Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Çimen, M., & Ergin, C. (2001). Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Personelinin Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi. Gülhane Tıp Dergisi, 43(2), 169-176. Dolgun, U. (2005). Çalışma Yaşamında Gözetim. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, (49), 507-539.
  • Durna, U. (2004). Stres, A ve B tipi kişilik yapısı ve bunlar arasındaki ilişki üzerine bir araştırma. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(1), 191-206.
  • Freudenberger, H. J. (1974). Staff burn‐out. Journal of social issues, 30(1), 159-165.
  • Glad, B. (2002). Why tyrants go too far: Malignant narcissism and absolute power. Political Psychology, 23(1), 1-2.
  • Goldman, A. (2006). High Toxicity Leadership: Borderline Personality Disorder and The Dysfunctional Organization. Journal of Managerial Psychology, 21(8), 733-746.
  • Güldü, Ö. ve Esentürk Aksu, N. (2016). Yıkıcı Liderlik Algısı ve Mesleki Tükenmişlik Arasındaki İlişkide Olumsuz Duygu-Durumun Aracı Rolü, Çalışma İlişkileri Dergisi, 7(2), 91-113.
  • İzgüden, D.-Eroymak S.-Erdem, R. (2016). Leadership To Be Toxic Behavior In Health Institutions: Example of A University Hospital. Balkan Journal of Social Sciences. Aralık, 262-276.
  • Jackson, S. E., Schwab, R. L., & Schuler, R. S. (1986). Toward an understanding of the burnout phenomenon. Journal of applied psychology, 71(4), 630.
  • Johansen, R.B. ve Platek, T. A. (2017). Running Head: Destructive Leader Behavior In The Norwegian Armed Forces. Arts and Social Sciences Journal, 8(2), 1-7.
  • Kalia, M. (2002). Assessing The Economic Impact of Stress-The Modern Day Hidden Epidemic. Metabolism, 51(6), 49-53.
  • Karacaoğlu, K., & Çetin, İ. (2015). İş Yükü Ve Rol Belirsizliğinin Çalışanların Tükenmişlik Düzeyleri Üzerine Etkisi: Afad Örneği. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 5(1), 46-69.
  • Karahan, Ş., & Balat, G. U. (2011). Özel Eğitim Okullarında Çalışan Eğitimcilerin Öz-Yeterlik Algılarının ve Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(29), 1-14.
  • Kaşlı, M. (2009). Otel İşletmelerinde İş Görenlerin Kişilik Özellikleri, Lider-Üye Etkileşimi ve Tükenmişlik İlişkisinin İncelenmesi. Doktora Tezi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Kaya, U. & Özhan, Ç. (2012). Duygusal Emek ve Tükenmişlik İlişkisi: Turist Rehberleri Üzerine Bir Araştırma. Çalışma İlişkileri Dergisi, 3(2), 109-130.
  • Kellerman, B. (2004). Bad leadership: What it is, how it happens, why it matters. Boston: Harvard Business Press.
  • Kırbaç, M. (2013). Eğitim Örgütlerinde Toksik Liderlik, Yüksek Lisans Tezi, Malatya: İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Koçel,T. (2015). İşletme Yöneticiliği. 16.Baskı, İstanbul: Beta Yayınları.
  • Lipman-Blumen, J. (2005). Toxic leadership: When grand illusions masquerade as noble visions. Leader to Leader, 2005(36), 29-36.
  • Maslach, C. (2003). Job burnout: New directions in research and intervention. Current directions in psychological science, 12(5), 189-192.
  • Maslach, C., & Jackson, S. E. (1981). The measurement of experienced burnout. Journal of organizational behavior, 2(2), 99-113.
  • McCormack, N., & Cotter, C. (2013). Managing burnout in the workplace: A guide for information professionals. Elsevier.
  • McCulloch, A. (2016). Toxic Work Environments. Doctoral dissertation, Ottawa: Carleton University.
  • Negruti, A., Hristova, P., & Larsen, K. S. (2015). Positive Organizational Psychology: Advances in Creating Improved Workplaces and Employee Well-Being. Kassel University Press GmbH..
  • Özer, Ö., Ugurluoglu, Ö., Kahraman, G., & Avci, K. (2017). A Study on Toxic Leadership Perceptions of Healthcare Workers. Global Business and Management Research, 9(1), 12.
  • Özler, D. E. (2015). Örgütsel davranışta güncel konular. İstanbul: Ekin Basım Yayın Dağıtım.
  • Padilla, A., Hogan, R., & Kaiser, R. B. (2007). The toxic triangle: Destructive leaders, susceptible followers, and conducive environments. The Leadership Quarterly, 18(3), 176-194.
  • Malach-Pines, A. (2005). The burnout measure, short version. International Journal of Stress Management, 12(1), 78.
  • Polatçı, S. (2007). Tükenmişlik Sendromu Ve Tükenmişlik Sendromuna Etki Eden Faktörler: Gaziosmanpaşa Üniversitesi Akademik Personeli Üzerinde Bir Analiz, Yüksek Lisans Tezi. Tokat: Gaziosmanpaşa Üniversitesi.
  • Reyhanoğlu, M., & Akın, Ö. (2016). Toksik Liderlik Örgütsel Sağlığı Olumsuz Yönde Tetikler mi?. İnsan Ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 5(3), 442-459.Schmidt, A. A. (2008). Development and validation of the toxic leadership scale. Master Thesis. University of Maryland, College Park.
  • Şeşen, H. (2010). Adalet Algısının Tükenmişliğe Etkisi: İş Tatmininin Aracı Değişken Rolünün Yapısal Eşitlik Modeli İle Testi. Savunma Bilimleri Dergisi, 9(2), 67-90.Tepper, B. J. (2000). Consequences of abusive supervision. Academy of management journal, 43(2), 178-190.
  • Tümkaya, S., Sabahattin, Ç. A. M., & Çavuşoğlu, I. (2009). Tükenmişlik Ölçeği Kısa Versiyonu’nun Türkçe’ye Uyarlama Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(1), 387-398.
  • Vreja, L. O., Balan, S., & Bosca, L. C. (2016). Toxic Leadership. An Evolutionary Perspective. Proceedings of the Internatıonal Management Conference, 10(1), 539-547.
  • Whicker, M. L. (1996). Toxic leaders: When organizations go bad. Praeger Publishers.
  • Yılmaz, A., & Ekici, S. (2006). Örgütsel yaşamda kamu çalışanlarının örgütsel stres kaynakları üzerine bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(1), 31-58.
Toplam 40 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Hasan Hüseyin Uzunbacak 0000-0002-3297-1659

Aslıhan Yıldız 0000-0002-3867-0945

Sercan Uzun Bu kişi benim 0000-0001-5868-7616

Yayımlanma Tarihi 3 Şubat 2019
Kabul Tarihi 20 Temmuz 2018
Yayımlandığı Sayı Yıl 2019 Cilt: 7 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Uzunbacak, H. H., Yıldız, A., & Uzun, S. (2019). Toksik Liderliğin Çalışanların Tükenmişlik Düzeylerine Etkisi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 211-219. https://doi.org/10.18506/anemon.422109

Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY NC) ile lisanslanmıştır.