Araştırma Makalesi
Cyber-Victimization and Emotional Intelligence as the Predictor of Cyberbullying in High School Students
Öz
The purpose of this study
is to determine if cyber-victimization, emotional intelligence and its
subdimensions predict cyberbullying in high school students. The population
includes 146 female (57%) and 110 male (43%), a total of 256, 9th graders.
Research data was collected using Cyber Victim and Bullying Scale (CVBS) and
BarOn Emotional Intelligence Inventory. Furthermore, Pearson correlation
coefficient and multiple linear regression analysis were used in data analysis.
The results of the analyses showed that cyber-victimization, interpersonal
relationships, social conformity, general mood and coping with stress are
statistically significant predictors of cyberbullying. It was further found
that cyber-victimization and interpersonal relationships are the most
significant predictors of cyberbullying, while it was found that variables such
as social conformity, general mood and coping with stress are not statistically
significant predictors of cyberbullying.
Anahtar Kelimeler
High school students cyberbullying cyber-victimization emotional intelligence
Kaynakça
- Acar, F. T. (2001). Duygusal zekâ yeteneklerinin göreve ve insana yönelik liderlik davranışları ile ilişkisi (Yayınlanmamış Doktora Tezi). İstanbul Üniversitesi, İstanbul. Ançel, G; Açıkgöz, İ ve Yavaş Ayhan, A. G. (2015). Problemli internet kullanımı ile duygusal zekâ ve bazı sosyodemografik değişkenler arasındaki ilişki. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 16, 255-263. Andrea Baroncelli & Enrica Ciucci (2014). Unique effects of different components of trait emotional intelligence in traditional bullying and cyberbullying. Journal of Adolescence 37, 807-815. Aoyama, I., Saxon, T.F. & Fearon, D.F. (2011). Internalizing problems among cyberbullying victims and moderator effects of friendship quality. Multicultural Education & Technology Journal, 5, 92-105. Arıcak, O.T. (2009). Psychiatric symptomatology as a predictor of cyberbullying among university students. Eurasian Journal of Educational Research, 34, 167-184. Ayas, T. (2011). Lise öğrencilerinin sanal zorba ve mağdur olma yaygınlığı. XI. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi, 3–5 Ekim 2011, İzmir. Aydın, B. (2010). Üniversite öğrencilerinin duygusal zeka ve umut düzeyleri ile psikolojik sağlamlıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon. BarOn, R. (1997). EQ-i Baron Emotional İntelligence Inventory: A Measure of Emotional Intelligence : Technical Manual. Toronto, ON: MHS. BarOn, R. (2000). BarOn Emotional İntelligence Inventory. Youth Version Technical Manual. Toronto ; North Tonawanda, NY : Multi-Health Systems Inc. BarOn, R. (2006). The Bar-On model of emotional-social intelligence (ESI). Psicothema, 18, 13-25. Baroncelli, A. & Ciucci, E. (2014). Unique effects of different components of trait emotional intelligence in traditional bullying and cyberbullying. Journal of Adolescence ,37, 807-815. Baykal, F. (2016). Lise öğrencilerinde siber zorbalık ve mağduriyetin ailedeki koruyucu etmenlerle ilişkisi: Afyonkarahisar ili örneği (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyonkarahisar. Bayram, N. (2015). Sosyal bilimlerde SPSS ile veri analizi (5. Baskı). Bursa: Ezgi kitapevi. Belsey, B. (2008). Cyberbullying an Emerging Threat to the “Always on” Generation. Erişim tarihi: 10 Nisan 2018, http://www.cyberbullying.ca/pdf/Cyberbullying_Article_by_Bill_Belsey.pdf Beran, T. & Li, Q. (2005). Cyber-Harassment: A study of a new method for an old behavior. Journal of Educational Computing Research, 32(3), 265-277. Bircan, S. (2004). Ergenlerin duygusal zekâlarının çatışma eğilimlerine ve suç davranışlarına etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara. Brewer, G. & Kerslake, J. (2015). Cyberbullying, self-esteem, empathy and loneliness. Computers in Human Behavior, 48, 255–260. Burgess-Proctor A, Patchin JW & Hinduja S. (2009). Cyberbullying and online harassment: reconceptualizing the victimization of adolescent girls. In: Garcia V, Clifford J, eds. Female Crime Victims: Reality Reconsidered. Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall, 162-176. Ceyhan, A.A. (2008). Predictors of problematic ınternet use on Turkish university students. CyberPsychology & Behavior, 11 (3), 363-366. Chou, C.P. & Bentler, P. M. (1995). Estimates and tests in structural equation modelling, Rick H. Hoyle (eds.). Structural Equation Modelling: Concepts, Issues and Applications, CA: Sage. Curan, P.J., West, S.G. & Finch, J.F. (1996). The robutness of test statistics to non-normality and specification error in confirmatory factor analysis. Pyschological Methods,1(1), 16-29. Çetin, B., Yaman, E., and Peker, A. (2011). Cyber victim and bullying scale: A study of validity and reliability. Computers & Education, 57 (4), 2261-2271. Deniz, M. E., Öztürk, A. ve Hamarta, E. (2007). Duygusal zekanın yaşam doyumunu yordama gücü. Uluslararası Duygusal Zeka ve İletişim Sempozyumu Kitabı, 593-601. Dicle, A. N. (2006). Üniversite öğrencilerinin sosyal beceri düzeylerinin duygusal zeka düzeyleri ve bazı kişisel özelliklerine göre incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun. Dilber, Y. (2013). Ergenlerde görülen siber zorba/mağdur yaşantılarının utanç/suçluluk ve intikam duyguları çerçevesinde incelenmesi: Bursa ili örneği (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yeditepe Üniversitesi, İstanbul. Druskat, U.V., Sala, F.& Mount, G.. (2006). Linking Emotional Intelligence And Performance At Work: Current Research Evidence with Individuals and Groups. New Jersey: Lawrence Erlbaum Assocıates, Publıshers, Mahwah. Erişim tarihi: 2 Nisan 2018, https://books.google.com.tr . Erdur- Baker, Ö. (2010). Cyberbullying and its correlation to traditional bullying, gender and frequent and risky usage of internetmediated communication tool. Procedia- Social and Behavioral Sciences, 2, 2771-2776. Eroğlu Y. (2014) . Ergenlerde siber zorbalık ve mağduriyeti yordayan risk etmenlerini belirlemeye yönelik bütüncül bir model önerisi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Uludağ Üniversitesi, Bursa. Eroğlu, Y. (2011) . Koşullu öz-değer, riskli internet davranışları, internet kullanım sıklığı ve siber zorbalık arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi ). Sakarya Üniversitesi, Sakarya. Eymen, U.E. (2007). Duygusal Zeka, Kalite Ofisi Yayınları. Erişim tarihi: 10 Nisan 2018, https://www.izmirozeldersburada.com/FileUpload/op895719/File/duygusalzeka.pdf. Goleman, D. (2017). Duygusal zeka neden IQ’dan daha önemlidir? (47. Baskı). (B.,Seçkin Yüksel, Çev.) İstanbul: Varlık Yayınları. Göçet, E. (2006). Üniversite öğrencilerinin duygusal zekâ düzeyleri ile stresle başa çıkma tutumları arasındaki ilişki (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi, Sakarya. Karasar, N.(2002). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayınevi. Kaynak, A. (2013). Eğitim fakültesi öğrencilerinin duygusal zeka düzeyleri ile saldırganlık düzeyleri arasındaki ilişkinin bazı değişkenler açısından incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gaziantep Üniversitesi, Gaziantep. Kırtıl, S. (2009). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin duygusal zeka düzeyleri ile yaşam doyumu düzeylerinin incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir. Kowalski, R. M. & Limber, S. P. (2007). Electronic bullying among middle school students. Journal of Adolescent Health, 41 (6), 22-30. Kowalski, R. M., Limber, S. P., & Agastson, W. P. (2008). Cyber bullying in the digital age. Malden, MA: Wiley-Blackwell Publishing. Modecki, K.L., Minchin, J., Harbaugh, A.G., Guerra, N.G. & Runions, K.C. (2014). Bullying prevalence across contexts: A meta-analysis measuring cyber and traditional bullying. Journal of Adolescent Health, 55, 602-611. Orçun Yücel, D. (2017). Ergenlerin algıladıkları ebeveyn tutumlarının benlik saygıları ve duygusal zekaları ile ilişkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Maltepe Üniversitesi, İstanbul. Pallant, J. (2001). SPSS Survival Manual. Buckingham: Open University Press. Parker, J. D. A., Taylor, N. T., Eastabrooka, J. M., Schell, S. L., & Wood, L. M. (2008). Problem gambling in adolescence: Relationships with Internet misuse, gaming abuse and emotional intelligence. Personality and Individual Differences, 45(2), 174-180. Patchin, J. W. & Hinduja, S. (2010). Cyberbullying and self-esteem. Journal of School Health, 80, 614-62. Patchin, J.W. & Hinduja, S. (2006). Bullies move beyond the schoolyard: A preliminary look at cyber bullying. Youth Violence and Juvenile Justice, 4(2), 148–169. Peker, A., Eroğlu, Y. ve Ada, Ş. (2012). Ergenlerde siber zorbalığın ve mağduriyetin yordayıcılarının incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12 (2), 185-206. Pekşen Süslü, D. (2016). Lise öğrencilerinde siber zorbalık ve siber mağduriyetin benlik saygısı, anne, baba ve akran ilişkileri açısından incelenmesi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Maltepe Üniversitesi, İstanbul. Piotrowski, C. (2012). From Workplace Bullying to Cyberbullying: The Enigma of E-Harassment in Modern Organizations. Organization Development Journal, 30(4), 44-53. Pişkin, M. (1991). Empati, kaygı ve çatışma eğilimi arasındaki ilişki. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 22(2), 775-784. Pornari, D. C. & Wood, J. (2010). Peer and cyber aggression in secondary school students: the role of moral disengagement, hostile attribution bias, and outcome expectancies. Aggressive Behavior, 36, 81-94. Raskauskas, J. & Stoltz, A.D. (2007). Involvement in traditional and electronic bullying among adolescents. Developmental Psychology,43, 564-575. Şahin, M., Aydın,B. & Sarı, S.V. (2012). Cyber bullying, cyber victimizatıon and psychological symptoms: a study in adolescents. Çukurova University Faculty of Eduction Journal, 41(1), 53-59. Taştekin, E. (2016). Ergenlerin arkadaşlık ilişkileri ve benlik saygısı ile siber zorbalık ve siber mağduriyet arasındaki ilişkiler (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara. Topçu, Ç. (2008). The relationship of cyber bullying to empathy, gender, traditional bullying, internet use and adult monitoring (Unpublished Master Dissertation). Middle East Technical University, Ankara. Topçu, Ç., Erdur-Baker, Ö. ve Çapa-Aydın, Y. (2008). Examination of cyberbulling experiences among Turkish students from different school types. Cyberpsychology & Behavior, 11 (6), 643-648. Türkoğlu, S. (2013). Ergenlerin problemli internet kullanımları ile siber zorbalık eğilimleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul. Usta, S. (2017). Üniversite öğrencilerinde internet bağımlılığı ve duygusal zeka arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Beykent Üniversitesi, İstanbul. Vandebosch, H. & Van Cleemput, K. (2008). Defining cyberbullying: A qulitative research into the perceptions of youngsters. CyberPsychology & Behavior, 11 (4), 499-503. Williams, K. R. & Guerra, N. G. (2007). Prevalence and predictos of ınternet bullying. Journal of Adolescent Health, 41, 14-21.
Lise Öğrencilerinde Siber Zorbalığın Yordayıcısı Olarak Siber Mağduriyet ve Duygusal Zekâ Cyber-Victimization and Emotional Intelligence as the Predictor of Cyberbullying in High School Students
Öz
Bu araştırmanın amacı lise
öğrencilerinde siber zorbalığı siber mağduriyet, duygusal zekâ ve alt
boyutlarının yordayıp yordamadığını ortaya koymaktır. Araştırma grubunu üç
farklı lisede öğrenimine devam eden 146’sı (%57) kız ve 110’u (%43) erkek
toplam 256 dokuzuncu sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırma verileri Siber
Mağduriyet ve Zorbalık Ölçeği ve BarOn Duygusal Zekâ Ölçeği kullanılarak
toplanmıştır. Verilerin analizinde pearson korelasyon katsayısı ve çoklu
doğrusal regresyon analizi kullanılmıştır. Analiz sonuçlarında, siber
mağduriyet, duygusal zekâ, kişilerarası ilişkiler, uyumluluk, genel ruh hali ve
stresle başa çıkmanın siber zorbalığı anlamlı olarak yordadığı görülmüştür.
Ayrıca siber mağduriyet ve kişilerarası ilişiler değişkenlerinin siber
zorbalığı en güçlü yordayan değişkenler olduğu; uyumluluk, stresle başa çıkma
ve genel ruh hali değişkenlerinin ise bireysel olarak siber zorbalığı anlamlı
yordamadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler
Lise öğrencileri siber zorbalık siber mağduriyet duygusal zekâ
Kaynakça
- Acar, F. T. (2001). Duygusal zekâ yeteneklerinin göreve ve insana yönelik liderlik davranışları ile ilişkisi (Yayınlanmamış Doktora Tezi). İstanbul Üniversitesi, İstanbul. Ançel, G; Açıkgöz, İ ve Yavaş Ayhan, A. G. (2015). Problemli internet kullanımı ile duygusal zekâ ve bazı sosyodemografik değişkenler arasındaki ilişki. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 16, 255-263. Andrea Baroncelli & Enrica Ciucci (2014). Unique effects of different components of trait emotional intelligence in traditional bullying and cyberbullying. Journal of Adolescence 37, 807-815. Aoyama, I., Saxon, T.F. & Fearon, D.F. (2011). Internalizing problems among cyberbullying victims and moderator effects of friendship quality. Multicultural Education & Technology Journal, 5, 92-105. Arıcak, O.T. (2009). Psychiatric symptomatology as a predictor of cyberbullying among university students. Eurasian Journal of Educational Research, 34, 167-184. Ayas, T. (2011). Lise öğrencilerinin sanal zorba ve mağdur olma yaygınlığı. XI. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi, 3–5 Ekim 2011, İzmir. Aydın, B. (2010). Üniversite öğrencilerinin duygusal zeka ve umut düzeyleri ile psikolojik sağlamlıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon. BarOn, R. (1997). EQ-i Baron Emotional İntelligence Inventory: A Measure of Emotional Intelligence : Technical Manual. Toronto, ON: MHS. BarOn, R. (2000). BarOn Emotional İntelligence Inventory. Youth Version Technical Manual. Toronto ; North Tonawanda, NY : Multi-Health Systems Inc. BarOn, R. (2006). The Bar-On model of emotional-social intelligence (ESI). Psicothema, 18, 13-25. Baroncelli, A. & Ciucci, E. (2014). Unique effects of different components of trait emotional intelligence in traditional bullying and cyberbullying. Journal of Adolescence ,37, 807-815. Baykal, F. (2016). Lise öğrencilerinde siber zorbalık ve mağduriyetin ailedeki koruyucu etmenlerle ilişkisi: Afyonkarahisar ili örneği (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyonkarahisar. Bayram, N. (2015). Sosyal bilimlerde SPSS ile veri analizi (5. Baskı). Bursa: Ezgi kitapevi. Belsey, B. (2008). Cyberbullying an Emerging Threat to the “Always on” Generation. Erişim tarihi: 10 Nisan 2018, http://www.cyberbullying.ca/pdf/Cyberbullying_Article_by_Bill_Belsey.pdf Beran, T. & Li, Q. (2005). Cyber-Harassment: A study of a new method for an old behavior. Journal of Educational Computing Research, 32(3), 265-277. Bircan, S. (2004). Ergenlerin duygusal zekâlarının çatışma eğilimlerine ve suç davranışlarına etkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara. Brewer, G. & Kerslake, J. (2015). Cyberbullying, self-esteem, empathy and loneliness. Computers in Human Behavior, 48, 255–260. Burgess-Proctor A, Patchin JW & Hinduja S. (2009). Cyberbullying and online harassment: reconceptualizing the victimization of adolescent girls. In: Garcia V, Clifford J, eds. Female Crime Victims: Reality Reconsidered. Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall, 162-176. Ceyhan, A.A. (2008). Predictors of problematic ınternet use on Turkish university students. CyberPsychology & Behavior, 11 (3), 363-366. Chou, C.P. & Bentler, P. M. (1995). Estimates and tests in structural equation modelling, Rick H. Hoyle (eds.). Structural Equation Modelling: Concepts, Issues and Applications, CA: Sage. Curan, P.J., West, S.G. & Finch, J.F. (1996). The robutness of test statistics to non-normality and specification error in confirmatory factor analysis. Pyschological Methods,1(1), 16-29. Çetin, B., Yaman, E., and Peker, A. (2011). Cyber victim and bullying scale: A study of validity and reliability. Computers & Education, 57 (4), 2261-2271. Deniz, M. E., Öztürk, A. ve Hamarta, E. (2007). Duygusal zekanın yaşam doyumunu yordama gücü. Uluslararası Duygusal Zeka ve İletişim Sempozyumu Kitabı, 593-601. Dicle, A. N. (2006). Üniversite öğrencilerinin sosyal beceri düzeylerinin duygusal zeka düzeyleri ve bazı kişisel özelliklerine göre incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun. Dilber, Y. (2013). Ergenlerde görülen siber zorba/mağdur yaşantılarının utanç/suçluluk ve intikam duyguları çerçevesinde incelenmesi: Bursa ili örneği (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yeditepe Üniversitesi, İstanbul. Druskat, U.V., Sala, F.& Mount, G.. (2006). Linking Emotional Intelligence And Performance At Work: Current Research Evidence with Individuals and Groups. New Jersey: Lawrence Erlbaum Assocıates, Publıshers, Mahwah. Erişim tarihi: 2 Nisan 2018, https://books.google.com.tr . Erdur- Baker, Ö. (2010). Cyberbullying and its correlation to traditional bullying, gender and frequent and risky usage of internetmediated communication tool. Procedia- Social and Behavioral Sciences, 2, 2771-2776. Eroğlu Y. (2014) . Ergenlerde siber zorbalık ve mağduriyeti yordayan risk etmenlerini belirlemeye yönelik bütüncül bir model önerisi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Uludağ Üniversitesi, Bursa. Eroğlu, Y. (2011) . Koşullu öz-değer, riskli internet davranışları, internet kullanım sıklığı ve siber zorbalık arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi ). Sakarya Üniversitesi, Sakarya. Eymen, U.E. (2007). Duygusal Zeka, Kalite Ofisi Yayınları. Erişim tarihi: 10 Nisan 2018, https://www.izmirozeldersburada.com/FileUpload/op895719/File/duygusalzeka.pdf. Goleman, D. (2017). Duygusal zeka neden IQ’dan daha önemlidir? (47. Baskı). (B.,Seçkin Yüksel, Çev.) İstanbul: Varlık Yayınları. Göçet, E. (2006). Üniversite öğrencilerinin duygusal zekâ düzeyleri ile stresle başa çıkma tutumları arasındaki ilişki (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi, Sakarya. Karasar, N.(2002). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayınevi. Kaynak, A. (2013). Eğitim fakültesi öğrencilerinin duygusal zeka düzeyleri ile saldırganlık düzeyleri arasındaki ilişkinin bazı değişkenler açısından incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gaziantep Üniversitesi, Gaziantep. Kırtıl, S. (2009). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin duygusal zeka düzeyleri ile yaşam doyumu düzeylerinin incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir. Kowalski, R. M. & Limber, S. P. (2007). Electronic bullying among middle school students. Journal of Adolescent Health, 41 (6), 22-30. Kowalski, R. M., Limber, S. P., & Agastson, W. P. (2008). Cyber bullying in the digital age. Malden, MA: Wiley-Blackwell Publishing. Modecki, K.L., Minchin, J., Harbaugh, A.G., Guerra, N.G. & Runions, K.C. (2014). Bullying prevalence across contexts: A meta-analysis measuring cyber and traditional bullying. Journal of Adolescent Health, 55, 602-611. Orçun Yücel, D. (2017). Ergenlerin algıladıkları ebeveyn tutumlarının benlik saygıları ve duygusal zekaları ile ilişkisi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Maltepe Üniversitesi, İstanbul. Pallant, J. (2001). SPSS Survival Manual. Buckingham: Open University Press. Parker, J. D. A., Taylor, N. T., Eastabrooka, J. M., Schell, S. L., & Wood, L. M. (2008). Problem gambling in adolescence: Relationships with Internet misuse, gaming abuse and emotional intelligence. Personality and Individual Differences, 45(2), 174-180. Patchin, J. W. & Hinduja, S. (2010). Cyberbullying and self-esteem. Journal of School Health, 80, 614-62. Patchin, J.W. & Hinduja, S. (2006). Bullies move beyond the schoolyard: A preliminary look at cyber bullying. Youth Violence and Juvenile Justice, 4(2), 148–169. Peker, A., Eroğlu, Y. ve Ada, Ş. (2012). Ergenlerde siber zorbalığın ve mağduriyetin yordayıcılarının incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12 (2), 185-206. Pekşen Süslü, D. (2016). Lise öğrencilerinde siber zorbalık ve siber mağduriyetin benlik saygısı, anne, baba ve akran ilişkileri açısından incelenmesi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Maltepe Üniversitesi, İstanbul. Piotrowski, C. (2012). From Workplace Bullying to Cyberbullying: The Enigma of E-Harassment in Modern Organizations. Organization Development Journal, 30(4), 44-53. Pişkin, M. (1991). Empati, kaygı ve çatışma eğilimi arasındaki ilişki. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 22(2), 775-784. Pornari, D. C. & Wood, J. (2010). Peer and cyber aggression in secondary school students: the role of moral disengagement, hostile attribution bias, and outcome expectancies. Aggressive Behavior, 36, 81-94. Raskauskas, J. & Stoltz, A.D. (2007). Involvement in traditional and electronic bullying among adolescents. Developmental Psychology,43, 564-575. Şahin, M., Aydın,B. & Sarı, S.V. (2012). Cyber bullying, cyber victimizatıon and psychological symptoms: a study in adolescents. Çukurova University Faculty of Eduction Journal, 41(1), 53-59. Taştekin, E. (2016). Ergenlerin arkadaşlık ilişkileri ve benlik saygısı ile siber zorbalık ve siber mağduriyet arasındaki ilişkiler (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara. Topçu, Ç. (2008). The relationship of cyber bullying to empathy, gender, traditional bullying, internet use and adult monitoring (Unpublished Master Dissertation). Middle East Technical University, Ankara. Topçu, Ç., Erdur-Baker, Ö. ve Çapa-Aydın, Y. (2008). Examination of cyberbulling experiences among Turkish students from different school types. Cyberpsychology & Behavior, 11 (6), 643-648. Türkoğlu, S. (2013). Ergenlerin problemli internet kullanımları ile siber zorbalık eğilimleri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul. Usta, S. (2017). Üniversite öğrencilerinde internet bağımlılığı ve duygusal zeka arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Beykent Üniversitesi, İstanbul. Vandebosch, H. & Van Cleemput, K. (2008). Defining cyberbullying: A qulitative research into the perceptions of youngsters. CyberPsychology & Behavior, 11 (4), 499-503. Williams, K. R. & Guerra, N. G. (2007). Prevalence and predictos of ınternet bullying. Journal of Adolescent Health, 41, 14-21.
Toplam 1 adet kaynakça vardır.